Να μας πουν οι ΗΠΑ & το ΝΑΤΟ καθαρά αν θα στηρίξουν την Ελλάδα, σε περίπτωση επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ΝΜ & άσκησης «casus beli» από Τουρκία.
- Του Μπάμπη Παπασπύρου*
Απαντώντας σε ερώτηση της “HellasJournal”, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε χθες πως ενώ οι ΗΠΑ γενικά δεν λαμβάνουν θέση σε διαφορές θαλασσίων συνόρων μεταξύ άλλων κρατών, «θεωρούν τις δραστηριότητες της Τουρκίας μη υποβοηθητικές και προκλητικές».
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών είπε πως σημειώνουν πως η Ελλάδα έχει επίσης θαλάσσιες διεκδικήσεις στην περιοχή που καλύπτει το μνημόνιο συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης.
Ολόκληρη η δήλωση-απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που δόθηκε γραπτώς, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:
«Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες γενικά δεν λαμβάνουν θέση σχετικά με τις θαλάσσιες διενέξεις άλλων κρατών, θεωρούμε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας είναι αντιπαραγωγικές και προκλητικές.
Ως ζήτημα μακροχρόνιας πολιτικής, ενθαρρύνουμε τα κράτη να επιλύουν τις διαφορές τους ειρηνικά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εν αναμονή της οριοθέτησης των ανεπίλυτων θαλάσσιων συνόρων, καλούμε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να καταβάλουν κάθε προσπάθεια να μην θέσουν σε κίνδυνο ή να εμποδίσουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας για τα θαλάσσια σύνορα.
Σημειώνουμε ότι η Ελλάδα έχει επίσης θαλάσσιες αξιώσεις στην περιοχή που αναφέρεται το μνημόνιο της Τουρκίας και της Λιβύης. Ως προς αυτό, υπογραμμίζουμε ότι το μνημόνιο συμφωνίας δεν μπορεί, από νομικής άποψης ζήτημα, να επηρεάσει τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις τρίτων κρατών, όπως η Ελλάδα. Σημειώνουμε επίσης ότι, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως αντικατοπτρίζεται στο δίκαιο της Σύμβασης για τη Θάλασσα, τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στον ίδιο βαθμό με οποιαδήποτε άλλη χερσαία επικράτεια.»
Ας δούμε τι πραγματικά συμβαίνει με την Αιγιαλίτιδα ζώνη και την επέκτασή της στα 12 ΝΜ
Το εύρος της ελληνικής και της τουρκικής αιγιαλίτιδας ζώνης
Το 1936 η Ελλάδα καθόρισε το εύρος των χωρικών της υδάτων στα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές. Παράλληλα, από το 1931 είχε θεσπίσει εναέριο χώρο 10 μιλίων. Η Τουρκία το 1964 επέκτεινε την αιγιαλίτιδα ζώνη της από τα 3 στα 6 μίλια. Παράλληλα, όρισε ότι, εάν οι έναντι των τουρκικών ακτών χώρες είχαν χωρικά ύδατα μεγαλύτερα των 6 μιλίων, τότε και τα τουρκικά χωρικά ύδατα καθορίζονταν βάσει της αρχής της αμοιβαιότητας. Από τότε η Τουρκία έχει χωρικά ύδατα 6 μιλίων στο Αιγαίο και 12 μιλίων στον Εύξεινο Πόντο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το «casus belli» της Τουρκίας
Η Τουρκία, αντιλαμβανόμενη τη σημασία της επεκτάσεως των χωρικών υδάτων, δήλωσε από το 1974 ότι «επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια θα σήμαινε ελληνoτουρκικό πόλεμο», γνωστότερο με τη λατινική φράση casus belli (αιτία πολέμου). Η απειλή πήρε τη μορφή ψηφίσματος από την τουρκική Εθνοσυνέλευση το 1995. Αντίκειται κατάφωρα στον θεμελιώδη κανόνα του διεθνούς δικαίου, που ορίζει ότι στις σχέσεις μεταξύ κρατών δεν επιτρέπεται η βία ή απειλή χρήσεως βίας.
Η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ΝΜ αποτελεί αποκλειστικό δικαίωμα της Ελλάδος
Στο άρθρο 3 της Συμβάσεως για το Δίκαιο της Θάλασσας (που αποτυπώνει κανόνα εθιμικού δικαίου και συνεπώς δεσμεύει και την Τουρκία) ορίζεται ότι «κάθε κράτος έχει το δικαίωμα να καθορίσει το εύρος της χωρικής του θάλασσας». Επομένως, η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων αποτελεί αποκλειστικό δικαίωμα της Ελλάδος. Δυστυχώς στο παρελθόν η Ελλάδα, κατά τις λεγόμενες διερευνητικές συνομιλίες, δέχθηκε να συζητήσει με την Τουρκία τον τρόπο ασκήσεως του συγκεκριμένου (μονομερούς) δικαιώματος. Οι δύο πλευρές συζήτησαν, χωρίς να καταλήξουν, εάν σε κάποιες νησιωτικές περιοχές που βρίσκονται κοντά στην Τουρκία γινόταν περιορισμένη επέκταση των χωρικών υδάτων ή σε κάποια σημεία δεν υπήρχε καμία επέκταση.
Η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες ψιθυρίζει απλά & μονότονα ότι η αύξηση των χωρικών υδάτων αποτελεί μονομερές δικαίωμα που θα ασκηθεί «όταν και όποτε» κρίνουμε κατάλληλο. Το θέμα παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.
Ας δούμε την επίσημη θέση-απάντηση της ΕΕ, σε ερώτηση του ευρωβουλευτή Χρυσόγονου (23 Οκτωβρίου 2018) με Θέμα: “Casus belli της Τουρκίας σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδα στα 12 ν.μ.” …..δια στόματος της αντιπροέδρου κ. Mogherini εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής….
Ήξεις αφίξεις…δεν πήρε καμιά θέση η ΕΕ στο θέμα του casus belli…
Για να μην έχουμε αυταπάτες για το πως βλέπει η ΕΕ τα δίκαια αιτήματα της Ελλάδας & ποια είναι η θέση της σε σχέση με το casus belli της Τουρκίας σε βάρος της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας…
Καλές οι δηλώσεις οι χθεσινές του Στειτ Ντιπάρτμεντ…θετικές θα έλεγα…αλλά μέχρι εκεί.
Τίθεται όμως εδώ ένα ερώτημα…απλό και σαφές αλλά ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα..
Αν όπως αναγνωρίζουν οι ΗΠΑ, με βάση την πρόσφατη δήλωση του του Στειτ Ντιπάρτμεντ, ότι τα νησιά έχουν έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στον ίδιο βαθμό με οποιαδήποτε άλλη χερσαία επικράτεια & μιας και αναγνωρίζουν… ότι η Ελλάδα έχει επίσης θαλάσσιες αξιώσεις στην περιοχή που αναφέρεται το μνημόνιο της Τουρκίας και της Λιβύης….
Τι πρόκειται να πράξουν οι ΗΠΑ αλλά & το ΝΑΤΟ σε περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει τα αποκλειστικά-κυριαρχικά της δικαιώματα και επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνης στα 12 μίλια & η Τουρκία κάνει πράξη την απειλή του Casus belli….
Θα στηρίξουν την Ελλάδα και με ποιον τρόπο…;
*Ταξίαρχος εν αποστρατεία Πολεμικής Αεροπορίας πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ)