Το υπ. Μεταφορών επιχειρεί να χαρακτηρίσει τις τέσσερις επεκτάσεις ως δημόσια έργα ώστε να παρακάμψει τη συμφωνία με τους δανειστές, που ορίζει ότι τα έσοδα θα πηγαίνουν για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.
Η συμφωνία με τους δανειστές με βάση την οποία τα έσοδα από τις επεκτάσεις των συμβάσεων παραχώρησης όλων των αυτοκινητοδρόμων θα πηγαίνουν για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους περιπλέκει την κατάσταση με τα μεγάλα οδικά έργα στην Αττική. Η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού λήγει το φθινόπωρο του 2024 και ήδη το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) ετοιμάζει διαγωνισμό για την επέκτασή της, με τα έσοδα να χάνονται στη μαύρη τρύπα του δημοσίου χρέους.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να μην συμπεριληφθούν οι επεκτάσεις του οδικού άξονα (η επέκταση της λεωφόρου Κύμης μέχρι την εθνική οδό, η επέκταση προς τη Ραφήνα και η επέκταση της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού μέχρι τη λεωφόρο Βουλιαγμένης) στο παζάρι για τη νέα σύμβαση της Αττικής Οδού. Να μην πάνε δηλαδή τα έσοδα του Δημοσίου και από αυτά τα μελλοντικά έργα για την αποπληρωμή του χρέους.
Ετσι ανακοίνωσε πως οι δύο από αυτές (η επέκταση της Κύμης και η σύνδεση με τη λεωφόρο Βουλιαγμένης) θα γίνουν ως δημόσια έργα. Οι δανειστές δεν έχουν πει την τελευταία κουβέντα και περιμένουν τα αποτελέσματα μελέτης που θα αναθέσει το ΤΑΙΠΕΔ για τη νέα σύμβαση της Αττικής Οδού. Ολοι ελπίζουν πως δεν θα αποφασίσουν στις Βρυξέλλες ότι οι επεκτάσεις πρέπει να ενταχθούν στην ίδια σύμβαση παραχώρησης.
Κάτι τέτοιο θα ανέτρεπε τον κυβερνητικό σχεδιασμό που αυτή την περίοδο κινείται σε τεντωμένο σχοινί. Οπως προκύπτει από τις δηλώσεις του υπουργού Υποδομών Κώστα Καραμανλή σε πρόσφατη ενημέρωση των δημοσιογράφων, η επέκταση της λεωφόρου Κύμης μέχρι την εθνική οδό και η επέκταση της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού προς τη λεωφόρο Βουλιαγμένης θα γίνουν ως δύο ξεχωριστά δημόσια έργα που θα προκηρυχθούν τον επόμενο χρόνο. Ενα τρίτο έργο αφορά τη μετατροπή της λεωφόρου Βουλιαγμένης σε ελεύθερη λεωφόρο (χωρίς φανάρια δηλαδή), αλλά πρόκειται για σχέδιο που φαντάζει μακρινό. Ενα τέταρτο έργο είναι η επέκταση της Αττικής Οδού προς τη Ραφήνα.
Στο υπουργείο Υποδομών αποφεύγουν τις λεπτομέρειες. Φαίνεται, όμως, πως το σχέδιο του υπουργείου είναι να ακολουθηθεί το μοντέλο της Εγνατίας Οδού. Να κατασκευαστούν δηλαδή οι δύο επεκτάσεις ως δημόσια έργα και στη συνέχεια να παραχωρηθεί η διαχείρισή τους σε ιδιώτες, πιθανώς μαζί με κάποιες άλλες, όπως η επέκταση προς τη Ραφήνα.
Ετσι το Δημόσιο θα έχει έσοδα που δεν θα πάνε, όμως, για την αποπληρωμή του χρέους αλλά για τη χρηματοδότηση άλλων υποδομών στη χώρα. Υπενθυμίζεται πως κάποια στιγμή είχε πέσει στο τραπέζι να χρηματοδοτηθεί από τα έσοδα της Αττικής Οδού η κατασκευή του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Ομως κάτι τέτοιο είναι σήμερα ανέφικτο, με βάση τη συμφωνία με τους δανειστές.
«Ώριμα έργα»
Πριν από λίγες εβδομάδες, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΛΑΚΤΩΡ Αναστ. Καλλιτσάντσης είχε υποστηρίξει πως πράγματι η επέκταση της λεωφόρου Κύμης είναι ώριμο έργο από πλευράς μελετών και μπορεί να προκηρυχθεί άμεσα. Ο κ. Καραμανλής έχει δηλώσει πως ο διαγωνισμός μπορεί να ξεκινήσει στις αρχές του 2021. Αρκετά ώριμη θεωρείται και η επέκταση προς τη Ραφήνα, που δεν περιλαμβάνεται στο πρώτο πακέτο επεκτάσεων που ανακοίνωσε το υπουργείο Υποδομών.
Όμως, αν και το έργο εξαγγέλλεται επί σχεδόν δύο δεκαετίες, υπάρχει μεγάλη υστέρηση στον σχεδιασμό για την επέκταση της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού από τον Καρέα μέχρι τη λεωφόρο Βουλιαγμένης με την κατασκευή αστικής σήραγγας. Η συγκεκριμένη επέκταση θεωρείται πως θα βελτιώσει τη σύνδεση του Ελληνικού με το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Η αναβάθμιση της σύνδεσης με το αεροδρόμιο και η αντιμετώπιση του αυξημένου κυκλοφοριακού φόρτου είναι μία από τις δεσμεύσεις του ελληνικού Δημοσίου απέναντι στον επενδυτή του Ελληνικού. Στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς βάζουν στο τραπέζι και την περίφημη Σήραγγα Αργυρούπολης, που θα ενώνει απευθείας το Ελληνικό με το Κορωπί και στη συνέχεια με το «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Η σήραγγα του Υμηττού είναι έργο που είχε ενταχθεί και στο τελευταίο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας που είχε κυρωθεί από τη Βουλή το 2013. Προς το παρόν, πάντως, δεν περιλαμβάνεται στον κυβερνητικό σχεδιασμό λόγω και του υψηλού κόστους.
Κυκλοφοριακή συμφόρηση
Επειδή η κατάσταση από πλευράς κυκλοφοριακής συμφόρησης στο τμήμα λεωφόρος Κηφισίας – Κόμβος Μεταμόρφωσης της Αττικής Οδού είναι απελπιστική, είναι άμεση η ανάγκη επέκτασης της λεωφόρου Κύμης. Το ερώτημα είναι αν μια τέτοια επέκταση ως δημόσιο έργο επηρεάζει το τίμημα που θα λάβει το ΤΑΙΠΕΔ όταν δημοπρατήσει τη νέα σύμβαση της Αττικής Οδού. Αν η «άσκηση» που θα κάνει ο σύμβουλος του τελευταίου βγάλει ένα τέτοιο συμπέρασμα, τότε τα πράγματα θα γίνουν δύσκολα για την κυβέρνηση. Οι δανειστές θέλουν να μεγιστοποιήσουν τα έσοδα από τη νέα σύμβαση του οδικού άξονα. Η κατάσταση έχει γίνει εξαιρετικά περίπλοκη…