Σε μια δυναμική όσο και καθοριστική για τη μελλοντική επιβίωση της Ιεράς Μονής Παναγίας Κάτω Ξενιάς έχουν αποδυθεί το τελευταίο διάστημα οι μοναχές του εν λόγω μοναστηριού, το οποίο βρίσκεται στην επαρχία Αλμυρού στη Μαγνησία.
Παρόλο ότι η κοινότητα των γυναικών μοναχών έχει από το 1990 εγκατασταθεί στο καινούργιο μοναστήρι, που βρίσκεται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το παλιό, το γεγονός αυτό δεν τις εμποδίζει να εντείνουν τις προσπάθειές τους, έτσι ώστε να αναστηλωθεί και να ξαναζωντανέψει το ιστορικό αυτό μοναστήρι.
Με σκοπό την εξεύρεση των όσο το δυνατόν περισσότερων οικονομικών πόρων, προκειμένου να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν οι αναστηλωτικές εργασίες στο κτιριακό συγκρότημα του μοναστηριού, οι μοναχές έχουν ξεκινήσει μέσω του διαδικτύου μια μεγάλη καμπάνια τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με απώτερο στόχο τη συγκέντρωση όσο το δυνατόν περισσότερων χρημάτων. Η εκστρατεία αυτή ονομάζεται «Αποκατάσταση της Παναγίας Ξενιάς, ελληνικό ορθόδοξο μοναστήρι» και έχει τύχει προσώρας μεγάλου ενδιαφέροντος και αναζήτησης από τους χρήστες του διαδικτύου.
Το όλο εγχείρημα σαφώς -όπως και οι ίδιες αναγνωρίζουν- είναι δύσκολο, αλλά όλες οι ελπίδες εναπόκεινται στο ότι οι πιστοί θα συμπράξουν προς την ενίσχυση ενός από τα πιο ιερά και ιστορικά μοναστήρια της Ελλάδας προσφέροντας έστω και το μικρότερο ποσό, που οι ίδιοι θα ήταν πρόθυμοι να διαθέσουν. «Στενοχωριόμασταν καθώς βλέπαμε καθημερινά τις φθορές που έχει υποστεί το μοναστήρι. Δεν έπαιρνε άλλη αναβολή των εργασιών, γι’ αυτό και αποφασίσαμε να δραστηριοποιηθούμε και να συμβάλουμε έτσι ώστε να ανακτήσει σιγά σιγά η μονή την παλιά της μορφή» λέει στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» η ηγουμένη Νυμφοδώρα.
Συνεχίζοντας την αναφορά της σε όσα έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί σε επίπεδο εργασιών η ηγουμένη αναφέρει: «Ηταν το 2016 όταν ξεκίνησαν έστω και με αργούς ρυθμούς οι εργασίες με σκοπό την όσο το δυνατόν σωστά οργανωμένη αναστήλωση των κτισμάτων της Μονής, έχοντας ασφαλώς και την απαραίτητη βοήθεια των απλών ανθρώπων, στον βαθμό που και αυτοί είχαν μια σχετική δυνατότητα. Πρώτα απ’ όλα επικεντρώθηκε η προσοχή στο να γίνει η στερέωση του εδάφους. Στη συνέχεια ξεκίνησαν οι εργασίες στην τοιχοποιία και ολοκληρώθηκαν στη νότια και ανατολική πτέρυγα του μοναστηριού. Αυτό που απομένει είναι να οικοδομηθεί η βόρεια πτέρυγα. Απομένουν ακόμη 25 μέτρα περίπου έτσι ώστε να κτιστεί το γκρεμισμένο τμήμα και να σκεπαστεί αυτό».
Εκφράζοντας μια αισιόδοξη εκτίμηση η ηγουμένη Νυμφοδώρα προσθέτει: «Για να προχωρήσει ομαλά και η αποκατάσταση του υπόλοιπου τμήματος απαιτείται να εξευρεθούν εγκαίρως οι απαραίτητοι πόροι. Διαφορετικά δεν γίνεται τίποτα! Το 1995 είχε γίνει συνολική αναστήλωση στο καθολικό της Μονής και γι’ αυτό τον λόγο ο ναός λειτουργεί κανονικά. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται μόνο ο νάρθηκας του ναού, ο οποίος λόγω των σοβαρών φθορών που αυτός έχει υποστεί πρέπει να οικοδομηθεί από την αρχή». Η γερόντισσα αναφέρεται και στις μικρές εργασίες αποκατάστασης που είχαν γίνει κατά το παρελθόν. «Κάποιες μικρές εργασίες εντός του Μοναστηριού είχαν λάβει χώρα πολύ πίσω στο παρελθόν, το 1930. Αλλά από τότε έως και σήμερα δεν είχαν γίνει σοβαρές προσπάθειες. Εχουμε ξεκινήσει να συγκεντρώνουμε δειλά δειλά κάποια χρήματα, τα οποία προέρχονται ως επί το πλείστον από τους Έλληνες που διαμένουν σε χώρες του εξωτερικού. Με αυτά που έχουμε μαζέψει έως τώρα δεν είναι δυνατόν να ξεκινήσουν οι εργασίες. Ευελπιστούμε ότι θα τα καταφέρουμε» τονίζει χαρακτηριστικά η ηγουμένη.
Θα διαμορφωθούν χώροι φιλοξενίας προσκυνητών, μουσείο εκθεμάτων και αίθουσες διοργάνωσης εκδηλώσεων
Το όλο εγχείρημα θα μπορούσε να γνωρίσει σοβαρή ανταπόκριση και να στεφθεί με επιτυχία από τη στιγμή που θα υπάρξει ευαισθητοποίηση σε όσο το δυνατόν μεγάλο μέρος του απόδημου Ελληνισμού στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία – και ειδικά σε όσους έχουν ως τόπο καταγωγής περιοχές από τον νομό Μαγνησίας.
Από την πλευρά των μοναχών δίνεται βαρύτητα και στο ότι διόλου αμελητέος δεν μπορεί να θεωρηθεί και ο αριθμός των προσκυνητών που επισκέπτονται τα τελευταία χρόνια το Μοναστήρι, οι οποίοι μάλιστα προέρχονται από τις χώρες των Βαλκανίων και δη από τη Ρουμανία. Και από αυτούς διατηρείται η προσδοκία ότι θα μπορούσαν να συνεισφέρουν αυτοί στη διεξαγόμενη οικονομική καμπάνια.
Με την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών θα έχουν διαμορφωθεί οι κατάλληλοι χώροι φιλοξενίας των προσκυνητών της Μονής, ενώ συγχρόνως θα δημιουργηθούν και αίθουσες με μουσειακό ενδιαφέρον, αφού εκεί θα μπορούν να φιλοξενηθούν εκθέματα που θα έχουν σχέση με τη νεότερη εκκλησιαστική και εθνική Ιστορία. Παράλληλα, θα υπάρξουν και αίθουσες που θα προορίζονται για τη διοργάνωση συνεδρίων και άλλων εκδηλώσεων. Σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις κεντρικό σημείο αναφοράς θα αποτελεί η Ιερά Μονή της Παναγίας Ξενιάς.
Παράλληλα, η μοναστική κοινότητα ενημερώνει τους πιστούς ότι θα έχουν επίσης και τη δυνατότητα να αποστέλλουν τα ονόματα για μνημόνευση, υπέρ υγείας και υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αγαπημένων τους προσώπων, τα οποία θα μνημονεύονται καθημερινά κατά τη διάρκεια των θείων λειτουργιών και των ιερών παρακλήσεων που τελούνται ενώπιον της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας Ξενιάς και της Αγίας Ζώνης της Θεοτόκου.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Κάτω Ξενιάς βρίσκεται σε απόσταση 16 χιλιομέτρων από την πόλη του Αλμυρού και είναι χτισμένη σε ένα μικρό οροπέδιο με πλούσια βλάστηση και άφθονα νερά. Η ακριβής χρονολογία ίδρυσης της μονής είναι άγνωστη. Από τα εντοιχισμένα ανάγλυφα, τα οποία βρίσκονται στην κόγχη του ιερού, συμπεραίνουμε ότι ιδρύθηκε γύρω στον 12ο ή τον 13ο αιώνα και αποτελούσε αρχικά μετόχι της Άνω Μονής Ξενιάς, αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.
Θαυματουργή εικόνα
Άρρηκτα συνδεδεμένη με τις δύο Ιερές Μονές είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Ξενιάς, η οποία αποτελεί την έφορο, την προστάτιδα και την καταφυγή όλων των πιστών της περιοχής. Οι ιστορικές συγκυρίες και οι διάφορες ανάγκες επέβαλαν στους μοναχούς να αρχίσουν περί το 1704 να μεταφέρονται και να εγκαθίστανται στο Μετόχι του Αγίου Νικολάου, φέροντας μαζί τους τα ιερά κειμήλια και τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας Ξενιάς. Με την πάροδο του χρόνου το Μετόχι γνώρισε μεγάλη πνευματική και οικονομική άνθηση και με την ονομασία Κάτω Μονή Ξενιάς αντικατέστησε την κυρίαρχη Ανω Μονή, η οποία περιέπεσε σε παρακμή.
Σημαντική εθνική προσφορά
Μεγάλη υπήρξε η προσφορά της Ιεράς Μονής, τόσο η πνευματική όσο και η κοινωνική, κατά τους αγώνες για την απελευθέρωση από τους Τούρκους και κατά τους πρόσφατους εθνικούς αγώνες. Η Ιερά Μονή λειτουργούσε έως το 1970 ως ανδρώα, ενώ από εκείνη τη στιγμή και έπειτα μετατράπηκε σε γυναικεία και παραμένει έτσι έως σήμερα. Το 1980 καταστράφηκε από σεισμό, με αποτέλεσμα η νέα Μονή να αρχίσει να χτίζεται σε μικρή απόσταση από την παλαιά, επάνω στον λόφο Καστρούλι. Το 1990 έγιναν τα θυρανοίξια της νέας Ιεράς Μονής και το 2001 τα εγκαίνια του Ιερού Ναού. Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει την 23η Αυγούστου και η θαυματουργή χάρη της Παναγίας προσελκύει πλήθος πιστών από τις πλησιέστερες περιοχές και τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο.
