Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα αναφορικά με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο, οι οποίες αφορούν κυρίως τη συνεπιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο.
- Από τη Μαρία Μεϊμάρη
Τον περασμένο Νοέμβριο, στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας «Ρύθμιση θεμάτων της αγοράς εργασίας», θεσμοθετήθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα θέματα όπως η άδεια τοκετού στον πατέρα, η πρόσθετη εξάμηνη γονική άδεια και στους δύο γονείς, η προστασία των πατέρων από την απόλυση και οι άδειες φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού ή συζύγου. Παράλληλα το ίδιο διάστημα η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, με πρόεδρο τον πρώην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και πρόεδρο της Εταιρείας Οικογενειακού Δικαίου Ιωάννη Τέντε, δούλεψε πάνω σε ένα σχέδιο νόμου για τη συνεπιμέλεια. Το πόρισμα παραδόθηκε στον τέως υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα και πλέον αναμένεται η ανάρτηση του νομοσχεδίου σε δημόσια διαβούλευση και, εν συνεχεία, η κατάθεσή του προς ψήφιση στη Βουλή, ενδεχομένως και μέσα στον Ιανουάριο.
Για πρώτη φορά έπειτα από περίπου 40 χρόνια από την τελευταία μεγάλη αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου δρομολογούνται ριζικές αλλαγές, οι οποίες θα είναι με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου, σύμφωνα με τον νομοθέτη. Σημαντικότερη διαφοροποίηση είναι ότι καθιερώνεται το ελάχιστο μαχητό τεκμήριο επικοινωνίας κατά το 1/3 του συνολικού κατανεμόμενου χρόνου, με φυσική παρουσία του ενός γονέα που δεν έχει την επιμέλεια με το παιδί στο σπίτι του, εκτός αν ο γονέας που δεν διαμένει με το παιδί επιθυμεί μικρότερο χρόνο επικοινωνίας. Παράλληλα, αξιοποιούνται η κοινή συμφωνία των γονέων, η δυνατότητα προσφυγής από κοινού σε ειδικευμένο διμεσολαβητή και, εφόσον δεν υπάρξει κοινή συμφωνία, ως έσχατη λύση επιβάλλεται η προσφυγή στο δικαστήριο, προκειμένου να αποφασίσει για τη ρύθμιση της κατάστασης.
Ακόμη, προωθείται η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας, εκτός αν συμφωνηθεί να ανατεθεί σε έναν από τους γονείς, και οι δύο αποφασίζουν από κοινού για καθετί ουσιώδες που αφορά το παιδί, όπως το θρήσκευμα, η ονοματοδοσία, η υγεία (πλην επειγόντων περιστατικών), η μόρφωση και η εκπαίδευσή του, ενώ υπάρχει η υποχρέωση διατήρησης επαφής με τρίτα πρόσωπα. Ως τέτοια νοούνται κυρίως οι συγγενείς «που έχουν αναπτύξει με το τέκνο ψυχοσυναισθηματική σύνδεση οικογενειακής φύσεως». Τέλος, ο γονέας που διαμένει με το παιδί δεν πρέπει να εμποδίζει την επικοινωνία του παιδιού με τους συγγενείς του.
Για μια μερίδα της κοινωνίας και, κυρίως, για τους μπαμπάδες που διεκδικούν εδώ και χρόνια τη συνεπιμέλεια, οι σχεδιαζόμενες αλλαγές αποτελούν ένα από τα ζητούμενα της εποχής, αλλά και σημαντικό βήμα για την άμβλυνση μιας μεγάλης αδικίας που υπήρχε, σύμφωνα με τους ίδιους, καθώς έως τώρα το 92% των δικαστικών αποφάσεων ανέθετε την επιμέλεια στη μητέρα. Ωστόσο, υπάρχουν και οι γυναικείες οργανώσεις οι οποίες αντιδρούν και ζητούν τη μη θεσμοθέτηση της συνεπιμέλειας ως a priori υποχρεωτικής, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι θα πρέπει να μπουν δικλίδες ασφαλείας σχετικά με τους κακοποιητικούς και τους αμελείς γονείς, καθώς επίσης και για τη διατροφή, ώστε να μην ερμηνεύει καθένας τον νόμο όπως θέλει. Η «Espresso» επικοινώνησε με τη γνωστή ποινικολόγο Γιάννα Παναγοπούλου, η οποία μίλησε για τις προωθούμενες αλλαγές που αφορούν τη συνεπιμέλεια.
«Η συνεπιμέλεια ήδη υφίσταται στον υπάρχοντα νόμο, πλην όμως μέχρι σήμερα οι δικαστικές αποφάσεις χορηγούσαν συνεπιμέλεια σε ελάχιστο ποσοστό. Μάλιστα, σε ποσοστό άνω του 90% η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου ανετίθετο στη μητέρα. Το νομοσχέδιο που αναμένεται προς ψήφιση θα επιφέρει ουσιώδεις αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο, αλλά και στη δικαστηριακή πρακτική, καθόσον καθιερώνονται πλέον η από κοινού άσκηση της επιμέλειας και από τους δύο γονείς, η συναπόφαση για τα θέματα που αφορούν το παιδί, διευρύνεται η επικοινωνία του ανηλίκου τέκνου με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει, αλλά και με τους απώτερους ανιόντες» σχολίασε η κυρία Παναγοπούλου, για να προσθέσει:
«Ολες οι αλλαγές γίνονται με γνώμονα το συμφέρον του ανήλικου τέκνου. Θα εξαιρούνται από τον θεσμό και δεν θα χορηγείται συνεπιμέλεια στις περιπτώσεις που συντρέχει κακοποίηση, ενδοοικογενειακή βία και γενικά σε ό,τι αντιβαίνει στο πραγματικό συμφέρον του παιδιού. Η γνώμη μου ως νομικός είναι ότι κάθε αλλαγή που αφορά ανήλικα τέκνα θα πρέπει να μελετάται επισταμένως, να εξυπηρετείται το πραγματικό συμφέρον εκάστου παιδιού και να διασφαλίζεται η ομαλή ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη. Τα παιδιά είναι η ελπίδα και θέλουν πραγματική αγάπη και από τους δύο γονείς, μακριά από έριδες και δικαστικές διαμάχες».
Με βασικό αίτημα τη συνεπιμέλεια των παιδιών έπειτα από ένα χωρισμό, άρχισε να δραστηριοποιείται στη χώρα μας η ομάδα «Ενεργοί Μπαμπάδες για τα Δικαιώματα του Παιδιού». Οι «Ενεργοί Μπαμπάδες» είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που γεννήθηκε τον περασμένο Απρίλιο. Η διαδικτυακή ομάδα τους αγωνίζεται για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου στον τομέα που αφορά την επιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο. Μάλιστα, οι «Ενεργοί Μπαμπάδες» απέκτησαν έναν ισχυρό σύμμαχο στο πλευρό τους. Και αυτός είναι ο Αντώνης Κανάκης. Ο παρουσιαστής και ραδιοτηλεοπτικός παραγωγός εκφράζει τη στήριξή του στη διεκδίκηση της συνεπιμέλειας μεταξύ γονέων, που ουσιαστικά σημαίνει ισότιμος χρόνος και για τους δύο γονείς μετά το διαζύγιο. Στο πλαίσιο της διαδικτυακής τους καμπάνιας ο Αντώνης Κανάκης παίρνει θέση υπέρ του συγκεκριμένου δικαιώματος των παιδιών που συνδέεται άμεσα με την ψυχική τους υγεία αλλά και την ευτυχία τους. Συγκεκριμένα, στο διαφημιστικό σποτ ο Κανάκης αναφέρει πως, όταν ένα ζευγάρι χωρίζει, το παιδί δεν πρέπει να χωρίζει από κανέναν γονιό. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ήδη προωθεί τη θεσμοθέτηση της συνεπιμέλειας τέκνων μετά το διαζύγιο.