Από τις πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προχώρησε στην ψήφιση του νόμου με τον οποίο λέμε «αντίο» σε ορισμένα πλαστικά μίας χρήσης ήταν η Ελλάδα, όπως επισήμανε ο γενικός γραμματέας Περιβάλλοντος και Υδάτων του ΥΠΕΝ, καθηγητής Κωνσταντίνος Αραβώσης.
Ειδικότερα, με βάση τη σχετική Ευρωπαϊκή οδηγία, από το Σάββατο 3 Ιουλίου 2021, καταργούνται τα ακόλουθα είδη πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης στην επικράτεια:
- μαχαιροπίρουνα (πιρούνια, κουτάλια, μαχαίρια, ξυλάκια φαγητού)
- πιάτα
- καλαμάκια
- αναδευτήρες ποτών
- μπατονέτες
- στηρίγματα μπαλονιών
- περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ)
- περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και τα καλύμματά τους
- κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (όπως φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και καλύμματά τους
- όλα τα προϊόντα που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη (όπως σακούλες και περιέκτες τροφίμων από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη)
Άμεσα ισχύει η απαγόρευση παραγωγής και πώλησης για όλους, με μεταβατική περίοδο στις επιχειρήσεις λιανικής μέχρι να εξαντλήσουν το στοκ που διαθέτουν. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, θα υπάρξει επιβολή προστίμων για όσους δεν συμμορφώνονται, ενώ, όσοι φέρνουν δικό τους σκεύος, θα δικαιούνται ειδικής έκπτωσης στο προϊόν.
Άμεσα, εξάλλου, ισχύει και η υποχρέωση διάθεσης δωρεάν πόσιμου νερού από κοινόχρηστες βρύσες σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδιές χαρές, μέσω των ΟΤΑ.
Επίσης εισάγονται νέες απαιτήσεις σήμανσης για τα πλαστικά ποτήρια, τα υγρά μαντηλάκια, τα είδη προσωπικής υγιεινής και τα καπνικά προϊόντα, η οποία θα ενημερώνει ότι το προϊόν περιέχει πλαστική ύλη, ότι μπορεί να βλάψει το περιβάλλον εάν απορριφθεί ανεξέλεγκτα και ποιες είναι οι επιλογές διάθεσης που πρέπει να αποφεύγονται.
Από 3 Ιουλίου 2023 επεκτείνεται η σήμανση και σε άλλα προϊόντα
Από την 1η Ιανουαρίου 2022 οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης θα επιβαρύνονται για τα πλαστικά ποτήρια και τους περιέκτες τροφίμων μιας χρήσης με εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος (4 λεπτά πλέον ΦΠΑ) ανά τεμάχιο προϊόντος, με ανταποδοτικό χαρακτήρα. Τα έσοδα θα αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο για δράσεις για το περιβάλλον. Υποχρεούνται δε να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενα εναλλακτικά προϊόντα στον καταναλωτή, στο σημείο πώλησης.
Τέλος, το 2023 θα λειτουργήσει σύστημα εγγυοδοσίας για τις πλαστικές φιάλες. Ο πολίτης θα επιβαρύνεται με ένα τέλος κατά την αγορά του προϊόντος, που θα του επιστρέφεται με την άδεια φιάλη. Το οικονομικό αυτό κίνητρο θα βοηθήσει στην γρήγορη επίτευξη του στόχου της ανακύκλωσης των φιαλών.