Τον ξεσηκωμό των κατοίκων της Καλαμάτας έχει προκαλέσει το τελευταίο χρονικό διάστημα η σχεδιαζόμενη υλοποίηση του Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan) για το λιμάνι της πόλης, το οποίο, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την τσιμεντοποίηση της παραλίας του προλιμένα, που θα έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της φυσικής ομορφιάς του τοπίου και του συλλογικού και ιστορικού χαρακτήρα του και την κατασκευή δύο τεράστιων κτιρίων στον αιγιαλό για τις ναυταθλητικές εγκαταστάσεις με συνολικό εμβαδό 1500 τ.μ αφού προηγηθεί επιχωμάτωση του παραλιακού μετώπου!
- Από την Γιώτα Φλώρου
Οι πολίτες της μεσσηνιακής πρωτεύουσας έχουν δημιουργήσει ήδη τον δικό τους «πυρήνα» που θα οργανώσει κινητοποιήσεις ενάντια σε όσα σχεδιάζονται. Την Κυριακή 6 Φεβρουαρίου κάτοικοι-μέλη της πρωτοβουλίας πραγματοποίησαν μια πρώτη συνάντηση η οποία είχε ως στόχο την ενημέρωση και τον συντονισμό των μελλοντικών δράσεων. Μάλιστα στην συγκέντρωση φάνηκε ο συλλογικός χαρακτήρας των αντιδράσεων καθώς το παρών έδωσαν εκτός από πολίτες, μέλη δημοτικών παρατάξεων, περιφερειακοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων της πόλης.
Παράλληλα, στο Facebook έχει δημιουργηθεί η ομάδα «Σώστε την παραλία του προλιμένα της Καλαμάτας» η οποία μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα από την δημιουργία της έχει ξεπεράσει τα 1700 μέλη. Ο αναβρασμός στον οποίο βρίσκεται η τοπική κοινωνία φαίνεται και από το γεγονός πως μέσα σε λίγες μέρες το ψήφισμα που δημιουργήθηκε στην γνωστή πλατφόρμα avaaz.org «Κάτω τα χέρια από τον προλιμένα Καλαμάτας» μάζεψε δεκάδες υπογραφές.
«Έχουμε την εξαιρετική δυνατότητα να κάνουμε μπάνιο δίπλα στην πόλη. Δίπλα στο λιμάνι υπάρχει ο λεγόμενος προλιμένας που είναι μα ωραία αμμώδης παραλία με αρμυρίκια που βρίσκεται μεταξύ του μώλου του “Πανελληνίου” και του μώλου του Ναυτικού Ομίλου Καλαμάτας. Θεωρούμε ότι αυτό που πάει να γίνει δεν είναι καλό και δεν πρέπει να γίνει γιατί θα αλλοιώσει την φυσιογνωμία της περιοχής. Το κομμάτι αυτό δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον για να κάνει κανείς μπάνιο όπως γίνεται τώρα. Σε όποιον εξηγούμε τι πάει να γίνει πραγματικά φρίττει, δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλη περιβαλλοντική βλάβη θα δημιουργηθεί» αναφέρει στο newsbreak.gr ο γιατρός και μέλος της πρωτοβουλίας των κατοίκων, Μανώλης Μάκαρης. Μάλιστα, τονίζει πως η σχεδιαζόμενη «αναδιαμόρφωση» είναι ενάντια στο ψηφισμένο γενικό πολεοδομικό σχέδιο της πόλης που αναφέρει πως ο συγκεκριμένος χώρος είναι «αναψυχής και πρασίνου», αλλάκαι ενάντια στα συνταγματικά δικαιώματα για μη καταπάτηση ζωνών αιγιαλού και παραλίας.
Αξίζει να αναφερθεί πως οι πολίτες δεν αντιδρούν γενικά στις παρεμβάσεις καθώς θέλουν το καλύτερο για τον τόπο τους αλλά υποστηρίζουν πως ό,τι γίνει πρέπει να έχει όραμα και προοπτική και να μην υποβαθμίζει τον φυσικό πλούτο και την περιβαλλοντική και πολιτιστική κληρονομιά της πόλης. Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του δημάρχου Καλαμάτας, Θανάση Βασιλόπουλου ότι τα όσα ακούγονται για τις κατασκευές που θα γίνουν είναι «παραπληροφόρηση» ο κ. Μακάρης ανέφερε πως «δεν υπάρχει καμία παραπληροφόρηση, δεν ισχύει αυτό. Στα πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου έχει καταγραφεί τι έγινε και τι ειπώθηκε. Ο δήμαρχος ισχυρίζεται πως μόλις φτάσουμε στην κατασκευή των κτιρίων τότε θα το ξαναδούμε. Αυτό δεν μπορεί να γίνει. Όταν ψηφίζεις κάτι, αυτό γίνεται για να πραγματοποιηθεί».
Συγκεκριμένα, ο κ. Βασιλόπουλος ανέφερε σχετικά με την κατασκευή του κρηπιδώματος πως «στηρίζει την ενίσχυση του ναυταθλητικού τουρισμού και την προσέλκυση μεγάλων αγώνων. Το τι εικόνα θα έχει η κατασκευή που θα γίνει θα μπορεί θα αποφασιστεί κατά το στάδιο του σχεδιασμού. Δεν λέμε όχι σε μια φιλική προσέγγιση που είναι με ξύλο και όχι με τσιμέντο». Για τα δύο κτίρια είπε πως «την ώρα που θα κατασκευαστούν θα δούμε αν χρειάζονται αυτές οι εγκαταστάσεις, μπορεί να χρειάζεται μία ή καμία, ότι και να γίνει θα συνάδει με το περιβάλλον». Τέλος για την περιοχή του προλιμένα τόνισε πως «τα τμήμα αυτό δεν πειράζεται. Όπως κάνουμε μπάνιο πριν θα κάνουμε και μετά».
Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Μάκαρης, μέχρι τώρα έχει γίνει η έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων του master plan στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης και θα ακολουθήσει, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, η συζήτηση του στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Από την πλευρά τους, οι πολίτες της Καλαμάτας θα εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους. Ήδη διοργανώνουν μια νέα δράση ενημέρωσης την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου στο κέντρο της πόλης όπου όποιος θέλει θα μπορέσει να υπογράψει το ψήφισμα με φυσικό τρόπο καθώς και συναντήσεις με τον Περιφερειάρχη και περιφερειακές παρατάξεις.
Ο προλιμένας για την Καλαμάτα
Τον ιστορικό χαρακτήρα του προλιμένα και την σημασία που έχει για τους Καλαματιανούς και την συλλογική μνήμη αναδεικνύει μέσα από αναρτήσεις στην προσωπική του σελίδα στο Facebook και άρθρα του σε τοπικά μέσα ο δημοσιογράφος, συγγραφέας, ερευνητής και μέλος της πρωτοβουλίας των κατοίκων κατά των καταστροφικών παρεμβάσεων στην περιοχή αυτή, Ηλίας Μπιτσάνης, θέλοντας να επισημάνει πόσο θα αλλάξει η φυσιογνωμία και η «προίκα» της πόλης αν πραγματοποιηθούν οι σχεδιασμοί.
Σε κείμενό του στην εφημερίδα «Ελευθερία» αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Στις πόλεις που θέλουν να πάρουν θέση στις “πράσινες” και “κλιματικά ουδέτερες”, η προστασία του φυσικού τοπίου στην αστική ζώνη κατέχει κορυφαία θέση. Σε όσους σέβονται τον τόπο τους προέχει η ανάδειξη των ιστορικών στοιχείων τόσο του ανθρωπογενούς όσο και του φυσικού περιβάλλοντος. Σε όσους αντιστέκεται η μνήμη στη “θυσία” της στο βωμό του τουρισμού και του προσωπικού κέρδους. Σε εκείνους που θέλουν μια πόλη φιλική στους ανθρώπους της και τους επισκέπτες. Σε αυτούς που απολαμβάνουν τη φυσική ομορφιά ως απάντηση στο ζόφο της κρίσης. Κάθε σκέψη για επέμβαση στον προλιμένα προκαλεί οργή και αγανάκτηση για τη μεταχείριση του δημόσιου χώρου ως “μαγαζί” που το διαχειρίζονται σαν να είναι δικό τους και των φίλων τους εκείνοι που διαφεντεύουν τις τύχες της πόλης.
Ο προλιμένας είναι στοιχείο ταυτότητας της πόλης. Είναι μοναδικό το φαινόμενο σε όλη την Ελλάδα και σε πολλούς απίστευτο ότι ακριβώς δίπλα στο λιμάνι οι άνθρωποι μπορούν να απολαμβάνουν ήλιο και θάλασσα. Ιδιαίτερα μάλιστα στις “κρύες” εποχές καθώς αυτή η ζώνη είναι προστατευμένη από τα ρεύματα και πολύ πιο ζεστή από άλλες. Είναι μια παράδοση που έρχεται από τότε που… επιτράπηκαν τα μπάνια σε κοινή θέα και πολύ περισσότερο από την εποχή των “bains mixtes”.
Δηλαδή τα μπάνια σε οργανωμένες παραλίες που υπήρχαν άνδρες και γυναίκες μαζί. Στον προλιμένα και μπροστά στο “Πανελλήνιον” είχαν στηθεί τα αποδυτήρια ανδρών και γυναικών, πάνω σε μια εξέδρα από την οποία βουτούσαν στη θάλασσα. Και αν αυτό αρχικά ήταν “προνόμιο” της “καλής κοινωνίας” καθόσον απαιτούσε… εξοπλισμό και χρήματα, υπήρχε όμως και η άλλη ιστορική συνήθεια με τα “40 κύματα” στην γιορτή της Ανάληψης. Πανηγύρι στην Παραλία και αμέτρητοι άνθρωποι έκαναν… πικ νικ στην ακτή όπου έφθαναν με τα πόδια, με άλογα ή με άμαξες. Και έμπαιναν στις βάρκες για να περάσουν τα “40 κύματα” σε μια τελετουργία που διατηρήθηκε μέχρι και τη δεκαετία του 1960. Μέχρι τον προλιμένα έφθαναν οι Καλαματιανοί από την πόλη και εκεί απολάμβαναν τη θάλασσα. Δεν χρειάζονται και… ειδικές γνώσεις για να το καταλάβει κάποιος: Εκεί κατέληγε η Ακρίτα και λίγο δυτικότερα η Φαρών, μέχρι εκεί έφθανε το τραμ στα νεότερα χρόνια και… ξεπέζευαν οι Καλαματιανοί που έφθαναν στην παραλία για αναψυχή. Για μπάνιο αλλά και για να πιάσουν τραπεζοκαθίσματα που ήταν ανεπτυγμένα κατά μήκος της Ναυαρίνου από τη Φαρών μέχρι λίγο ανατολικότερα από το “Πανελλήνιον”».
