Η Τουρκία επισήμως ανήγγειλε διαδικασίες για την αμφισβήτηση της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, με εμφανή τελικό στόχο το «ξαναμοίρασμα» της κυριαρχίας των νησιών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
- Της Κύρας Αδάμ
Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει σε δραματικές αλλαγές σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και συμφερόντων στην ΑΟΖ, τα 10 ν.μ. του εθνικού εναέριου χώρου, το FIR Αθηνών, τα σχέδια πτήσης, την περιοχή έρευνας και διάσωσης κ.λπ.
Λίγες μόλις ημέρες πριν από την επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών Αθήνας – Άγκυρας, ο Τούρκος ΥΠΕΞ με τη συνέντευξή του έστειλε τελεσίγραφο στην ελληνική κυβέρνηση να σταματήσει εδώ και τώρα τη στρατιωτικοποίηση των νησιών, διαφορετικά η Άγκυρα θα θέσει διεθνώς θέμα αμφισβήτησης της κυριαρχίας των νησιών.
Πολιτικός και νομικός αρωγός της Τουρκίας στην αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας των νήσων, λόγω παράνομης στρατιωτικοποίησής τους και παραβίασης των Συνθηκών Λωζάννης και Παρισίων, όπως υποστηρίζει η Άγκυρα, είναι ο ίδιος ο Έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας με τις απρόσεκτες δηλώσεις του πέρυσι τον Μάιο στην Άγκυρα, ότι η Ελλάδα στρατιωτικοποιεί τα νησιά λόγω τουρκικής απειλής.
Οι δηλώσεις αυτές αποτέλεσαν το εναρκτήριο λάκτισμα για την Τουρκία να καταγγείλει την Ελλάδα στον ΟΗΕ με δύο επιστολές της για παραβίαση των Συνθηκών Λωζάννης και Παρισίων και τώρα να δηλώνει ευθέως ότι «θα ξεκινήσει η αμφισβήτηση των νήσων», διότι «η Ελλάδα ουσιαστικά δέχεται (τη στρατιωτικοποίηση)»…
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ εισάγει πονηρά την εκδοχή ότι τα νησιά του Αν. Αιγαίου «αποδόθηκαν» στην Ελλάδα «με τον όρο της αποστρατιωτικοποίησης» (σ.σ. που δεν αναφέρεται σε κανένα άρθρο και σημείο των Συνθηκών), για να αιτιολογήσει την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας τους και επομένως να αρχίσει η διαδικασία επαναπροσδιορισμού της κυριαρχίας τους (άλλα θα ανήκουν στην Ελλάδα και άλλα στην Τουρκία), που αποτελεί και τον τελικό εδώ και μακρού χρόνου στόχο της Άγκυρας.
Για να εξυπηρετηθεί αυτός ο τουρκικός στόχος, η Τουρκία πολιτικά, νομικά και διπλωματικά έχει θέσει στον ΟΗΕ θέμα ελληνικής παραβίασης των Συνθηκών Λωζάννης και Παρισίων, ανοίγοντας τον δρόμο για το «ξήλωμα» των Συνθηκών αυτών. Δυστυχώς το Διεθνές Δίκαιο, με τη Σύμβαση της Βιέννης Περί τήρησης των Συνθηκών παρέχει το δικαίωμα στην Άγκυρα (άρθρο 60), αφού διαπιστώνει παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης από ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη (δηλαδή την Ελλάδα), να ζητήσει την κατάργηση εν μέρει ή εν όλω της Συνθήκης. Το ίδιο άρθρο παρέχει στην Τουρκία την ευχέρεια να δηλώσει παραβίαση αποστρατιωτικοποίησης από την Ελλάδα της Συνθήκης Παρισίων, έστω κι αν δεν είναι η Τουρκία άμεσα συμβαλλόμενο μέρος.
Στην αμφισβήτηση της κυριαρχίας των ελληνικών νήσων με εργαλείο τον ισχυρισμό στρατιωτικοποίησής τους, η Τουρκία στηρίζεται πάνω στο ΝΑΤΟ, το οποίο από τη δεκαετία του 1980 με δύο διαταγές των γεν. γραμματέων και μία διαταγή του SACEUR, εφαρμόζει την τουρκική θέση περί στρατιωτικοποίησης και απαγορεύει την προσέγγιση των νατοϊκών αεροσκαφών εγγύτερα των 6 ν.μ. από τα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου – κατάσταση που ουδέποτε και καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να ανατρέψει.
Η κατάσταση αυτή επιτρέπει στην Τουρκία να κατηγορεί την Ελλάδα για τις ασκήσεις της σε «αποστρατιωτικοποιημένα ελληνικά νησιά» και το τουρκικό ΥΕΘΑ να μετρά 229 ελληνικές παραβιάσεις σε αποστρατιωτικοποιημένα νησιά. Εμφανής στόχος της Άγκυρας, πέραν της αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας, να καταστούν ανυπεράσπιστα εθνικής προστασίας και ασφάλειας.
Η Άγκυρα δηλώνει ακόμα μία φορά την αποφασιστικότητα να υπερασπιστεί την ΑΟΖ της από ανατολικά της Ρόδου μέχρι το τουρκολιβυκό σύμφωνο και την Κύπρο, επιμένοντας ότι έχει καταθέσει τις συντεταγμένες στον ΟΗΕ και τίποτα δεν μπορεί να περάσει ή συμβεί στην περιοχή αυτή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και άδειά της.
Καμία κίνηση
Στον αντίποδα, η ελληνική κυβέρνηση ούτε έχει καταθέσει τις συντεταγμένες της ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή ούτε έχει καταγγείλει επισήμως στον ΟΗΕ την εν ισχύι τουρκολιβυκή ΑΟΖ ούτε έχει κατοχυρώσει ακόμα στον ΟΗΕ τις συντεταγμένες της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ.