Να παρατείνει εκ νέου την προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων κατά των δασικών χαρτών σχεδιάζει η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Παράλληλα, είναι έτοιμη κι αναμένεται να πάρει άμεσα τον δρόμο προς τη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς, που αφορά συνολικά περισσότερα από 6.000.000 στρέμματα. Πρόκειται για πρώην αγροτικές εκτάσεις οι οποίες έχουν αποτυπωθεί στους δασικούς χάρτες ως δάση.
Στις περισσότερες περιοχές οι προθεσμίες για την υποβολή των αντιρρήσεων εκπνέουν εντός του Μαρτίου και του Απριλίου. Η διαδικασία όμως ήταν ουσιαστικά «παγωμένη» για αρκετούς μήνες, καθώς οι δασικές υπηρεσίες ανέλαβαν να διορθώσουν και να ενσωματώσουν τα πρόδηλα σφάλματα, δηλαδή τα λάθη της διοίκησης.
Οι τροποποιημένοι χάρτες άρχισαν να αναρτώνται σταδιακά από τις αρχές του έτους, ενώ σε κάποιες περιοχές δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τη διεκπεραίωση των σχετικών διαδικασιών.
Παράταση 45 και 60 ημερών
Με αυτά τα δεδομένα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ο υφυπουργός Γιώργος Αμυράς και ο γενικός γραμματέας Δασών Κωνσταντίνος Αραβώσης προσανατολίζονται, σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας», στη χορήγηση νέας παράτασης της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων.
Ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει αν η παράταση θα είναι οριζόντια για όλη τη χώρα ή θα δίνεται ανάλογα με τα προβλήματα που υπάρχουν ανά περιοχή. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η διάρκεια της παράτασης θα κυμαίνεται μεταξύ 45 και 60 ημερών, καθώς φιλοδοξία της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι μέχρι το καλοκαίρι να έχει κυρωθεί το 90% των χαρτών.
Δηλώσεις Αραβώση
«Στόχος είναι ως το καλοκαίρι να έχουν κυρωθεί οι δασικοί χάρτες στο 90% της γεωγραφικής επικράτειας, ώστε να είναι ξεκάθαρο τι υπάγεται στη δασική νομοθεσία και τι όχι, να διορθωθούν το σφάλματα που περιέχουν οι δασικοί χάρτες και να επιταχυνθεί η εξέταση των αντιρρήσεων που έχουν εκφραστεί με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο. Σε αυτό θα συντελέσουν τόσο η υπαγωγή των δασικών υπηρεσιών σε μια ενιαία δομή, στη νέα Γενική Γραμματεία Δασών, όσο και η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών» υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας Δασών κ. Αραβώσης στο πρόσφατο συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).
Ταχύτερη εξέταση
Οσον αφορά τις αντιρρήσεις, ο γενικός γραμματέας Δασών εξήγησε πως πλέον εξετάζονται γρήγορα από τις επιτροπές εξέτασης, που έχουν συσταθεί σε όλη τη χώρα με τη συμμετοχή νομικών, τεχνικών και δασολόγων.
Σημείωσε ότι μέχρι πρότινος υπήρχαν σε εκκρεμότητα από τα προηγούμενα χρόνια 170.000 αντιρρήσεις πολιτών κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών, οι οποίες δεν προχωρούσαν καθόλου, ούτε εξετάζονταν. Την ίδια στιγμή είχε καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας η ρύθμιση της προηγούμενης κυβέρνησης για τις οικιστικές πυκνώσεις.
Τεράστιος όγκος αντιρρήσεων
Μόνο στην Κρήτη οι πολίτες υπέβαλλαν στον ειδικό διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών της Ελληνικό Κτηματολόγιο 2.381 αντιρρήσεις (με παράβολο και ατελώς) και 1.775 αιτήματα διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων. Από το σύνολο των πρόδηλων σφαλμάτων που υποβλήθηκαν, οι δασικές υπηρεσίες εξέτασαν κατά τη διάρκεια του 2021 ένα ποσοστό της τάξης του 65%.
Μέχρι τις 31/12/2021, 625 αιτήματα έγιναν αποδεκτά και διορθώθηκαν στον δασικό χάρτη αντίστοιχα, ενώ 527 αιτήματα απορρίφθηκαν και μπορούν να εξεταστούν στη συνέχεια ως αντιρρήσεις.
Οπως επισημαίνει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, από τη μέχρι πρόσφατη εξέλιξη της διαδικασίας ανάρτησης των δασικών χαρτών στην Κρήτη έχουν σχηματιστεί 2.908 αντιρρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προδήλων που απορρίφθηκαν, οι οποίες βρίσκονται σε αναμονή ολοκλήρωσης του σταδίου ανάρτησης του χάρτη και έναρξης της λειτουργίας των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) Δασικού Χάρτη.
Υπενθυμίζεται ότι οι αντιρρήσεις αφορούν αποκλειστικά και μόνο την αμφισβήτηση του χαρακτήρα ή της μορφής των εμφανιζόμενων στον δασικό χάρτη εκτάσεων, της ορθής απεικόνισης, εφαρμογής και ισχύος των πράξεων της Διοίκησης και της σύννομης αλλαγής χρήσης αυτών και υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα της Ελληνικό Κτηματολόγιο.
Οι προθεσμίες ανά περιοχή
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Στη συντριπτική πλειονότητα αυτών η προθεσμία για τους πολίτες εκπνέει εντός του Μαρτίου ή του Απριλίου.
Εξαίρεση αποτελούν οι περιοχές της Κερατέας, του Λαυρίου και της Μακρονήσου του Δήμου Λαυρεωτικής, στις οποίες η διαδικασία έχει παραταθεί μέχρι την 7η Νοεμβρίου για τους κατοίκους εσωτερικού και την 28η Νοεμβρίου για διαμένοντες στο εξωτερικό, με απόφαση της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής. Για την περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου Λαυρεωτικής, οι αντίστοιχες ημερομηνίες είναι η 1η Ιουνίου για τους κατοίκους εσωτερικού και η 21η Ιουνίου για διαμένοντες στο εξωτερικό.
Στις υπόλοιπες περιοχές, στις οποίες αναρτήθηκαν το προηγούμενο διάστημα οι τροποποιημένοι δασικοί χάρτες, οι προθεσμίες έχουν ως εξής:
Δήμοι Καβάλας, Παγγαίου, Νέστου και Θάσου των Περιφερειακών Ενοτήτων Καβάλας και Θάσου: Οι πολίτες μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις μέχρι τις 16 Μαρτίου (5 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).
Περιφερειακή Ενότητα Λευκάδας: Η υποβολή των αντιρρήσεων είναι εφικτή επίσης μέχρι τις 16 Μαρτίου (5 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)
Περιφερειακή Ενότητα Κέρκυρας: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων λήγει την 23η Μαρτίου (τη 12η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)
Δήμοι Μυτιλήνης και Δυτικής Λέσβου της Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου και των Δήμων Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου της Περιφερειακής Ενότητας Λήμνου: Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αντιρρήσεων είναι η 30ή Μαρτίου (19η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).
Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου και Λασιθίου: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων για τους αναρτημένους δασικούς χάρτες εκπνέει στις 30 Μαρτίου (20 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).
Αιτωλοακαρνανία: Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις μέχρι τις 4 Απριλίου και μέχρι τις 26 Απριλίου όσοι διαμένουν στο εξωτερικό.
Δήμοι Αλμωπίας, Εδεσσας, Πέλλας και Σκύδρας της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας: Η προθεσμία υποβολής των αντιρρήσεων λήγει στις 4 Απριλίου (στις 26 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)
Δωδεκάνησα: Και εδώ η 4η Απριλίου (η 26η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού) έχει οριστεί ως καταληκτική ημερομηνία.
Δήμοι Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Θερμαϊκού, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Πυλαίας – Χορτιάτη, Χαλκηδόνας και Ωραιοκάστρου: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων λήγει και για αυτές τις περιοχές στις 4 Απριλίου (στις 26 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).
Περιφερειακές Ενότητες Ρεθύμνης και Χανίων: Ως καταληκτική ημερομηνία έχει οριστεί η 11η Απριλίου (3η Μαΐου για τους κατοίκους εξωτερικού)
Δήμοι Πειραιά, Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Περάματος, Κερατσινίου – Δραπετσώνας της περιφερειακής ενότητας Πειραιώς, Αλίμου, Γλυφάδας, Ελληνικού – Αργυρούπολης, Ν. Σμύρνης, Αγ. Δημητρίου, Καλλιθέας, Μοσχάτου – Ταύρου (Δ.Ε. Μοσχάτου), Παλαιού Φαλήρου της περιφερειακής ενότητας Νοτίου Τομέα Αθηνών, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης της περιφερειακής ενότητας Ανατ. Αττικής και Αγκιστρίου, Αίγινας, Πόρου, Σπετσών, Τροιζηνίας – Μεθάνων, Υδρας της περιφερειακής ενότητας Νήσων: Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 11η Απριλίου (3η Μαΐου για τους κατοίκους εξωτερικού)
Στον δρόμο προς τη Βουλή ρύθμιση για τον αποχαρακτηρισμό «δασικών εκτάσεων»
Πέρα από το θέμα της παράτασης των προθεσμιών, στο υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζουν ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς. Πρόκειται για ένα ζήτημα που απασχολεί δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες σε ολόκληρη τη χώρα. Εκτιμάται ότι οι εκτάσεις που στους αναρτημένους δασικούς χάρτες εμφανίζονται ως ΑΔ, δηλαδή άλλης μορφής, κυρίως αγροτικής, σε αεροφωτογραφίες παλαιότερης λήψης και δάση ή δασικές στις αεροφωτογραφίες πρόσφατης λήψης και στις αυτοψίες ή στους κτηματικούς χάρτες, ξεπερνούν τα 6.000.000 στρέμματα.
Για την αντιμετώπιση του ζητήματος στο υπουργείο Περιβάλλοντος συστάθηκε πριν από αρκετούς μήνες ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή με τη συμμετοχή νομικών, δασολόγων και τεχνικών, προκειμένου να εξευρεθεί μια λύση συμβατή με το Σύνταγμα της χώρας.
Η επιτροπή έχει καταλήξει στις προτάσεις της και τις έχει καταθέσει στο υπουργείο, το οποίο βάζει αυτές τις ημέρες τις τελευταίες πινελιές. Οι σχετικές ρυθμίσεις αναμένεται να προωθηθούν άμεσα για ψήφιση στη Βουλή και στο ΥΠΕΝ εκτιμούν ότι θα είναι συνταγματικά θωρακισμένες, ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, με δασικές ρυθμίσεις που κατέπεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Προωθείται άμεσα στη Βουλή νέα νομοθετική ρύθμιση για την επίλυση του προβλήματος που έχει ανακύψει με τους δασωμένους αγρούς και αφορά συνολικά περί τα 6.000.000 στρέμματα σε περιοχές της χώρας. Οι αγροτικές εκτάσεις που εγκαταλείφθηκαν και δασώθηκαν με αποτέλεσμα να φαίνονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 ως δασικές θα μπορούν να εξαιρεθούν από τη δασική νομοθεσία και να αξιοποιηθούν για γεωργική χρήση και εκμετάλλευση» εξήγησε ο γενικός γραμματέας Δασών κ. Αραβώσης στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ.
Η αποδεικτική διαδικασία
Η αγροτική χρήση κάθε ιδιοκτησίας θα πρέπει να αποδεικνύεται από τις αεροφωτογραφίες του 1945 (ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, με εκείνες του 1960). Για αυτές τις εκτάσεις που θα αποδεικνύεται η αγροτική χρήση στο παρελθόν, αλλά σήμερα καλύπτονται από δασική βλάστηση, θα μπορούν πλέον να αποχαρακτηρίζονται.
Το πιθανότερο είναι να τεθεί ένα στρεμματικό όριο στην έκταση που θα μπορεί να αλλάξει χρήση σε ένα δάσος. Υπενθυμίζεται ότι ήδη νομοθετήθηκε και εκδόθηκαν εγκύκλιοι που ορίζουν ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε δάση, δασικές εκτάσεις και στις χορτολιβαδικές εκτάσεις, για τα οποία το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή ανεπαρκή στοιχεία αποδείξεις της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης και λοιπά».
Προστασία δασών
Δίνοντας το στίγμα της επικείμενης ρύθμισης ο γενικός γραμματέας Δασών υπογράμμισε πως αυτό που πρέπει να γίνει είναι να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ προστασίας περιβάλλοντος και προστασίας δασών και επίλυσης του ζητήματος των δασωμένων αγρών. Οπως είπε, θα πρέπει η Πολιτεία να μπορέσει στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας να βοηθήσει τους πολίτες σε σχέση με τις ιδιοκτησίες τους και να ξεκαθαρίσει ακριβώς τι είναι δάσος και τι δεν είναι, καθώς αυτή τη στιγμή ταλαιπωρούνται χιλιάδες άνθρωποι.
Βασίλης Παπακωνσταντόπουλος
