Αποκαλύπτει ο Λεβέντ Κένεθ από τη Στοκχόλμη για το Nordic Monitor
Ο Τούρκος Υφυπουργός Εξωτερικών Faruk Kaymakcı δήλωσε σε συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων στις 17 Φεβρουαρίου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει άρει την απαγόρευση των πωλήσεων όπλων στην Τουρκία που είχε επιβληθεί μαζί με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά από την μονομερή τουρκική επίθεση στη βόρεια Συρία. 2019, εξέλιξη που κρατήθηκε μυστική από το κοινό.
Εξηγώντας ότι η Τουρκία αντιμετώπισε εμπόδια στην προμήθεια όπλων, ο Kaymakcı είπε ότι αυτό συνέβαινε και πριν από τη στρατιωτική επιχείρηση το 2019 και ότι ήταν καθοριστικό για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας.
Ο Kaymakcı δήλωσε ότι οι Τούρκοι προσπαθούν να ξεπεράσουν τα εμπόδια στις πωλήσεις όπλων και ανέφερε ως παράδειγμα την άρση της απαγόρευσης των πωλήσεων όπλων από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Faruk Kaymakcı, Τούρκος Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας
υποστήριξε για πρώτη φορά στις αρχές Φεβρουαρίου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είχε άρει την απαγόρευση των πωλήσεων όπλων στην Τουρκία, αλλά ούτε επιβεβαιώθηκε ούτε διαψεύστηκε από την Βρετανική κυβέρνηση. Με τη δήλωση τώρα του Kaymakcı στη συνεδρίαση της επιτροπής, επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά από υψηλόβαθμο διπλωμάτη ότι η απαγόρευση είχε όντως αρθεί.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Express, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον διέταξε την επανέναρξη της πώλησης Βρετανικών όπλων στην Τουρκία, τον Δεκέμβριο.
Η βρετανική κυβέρνηση είπε ότι οι άδειες θα εκδίδονται μόνο εάν ο αιτών μπορεί «αδιαμφισβήτητα να αποδείξει ότι τα αγαθά δεν θα χρησιμοποιηθούν στη βορειοανατολική Συρία». Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση της Express, δεν είναι σαφές πώς οι αξιωματούχοι του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούσαν να προσδιορίσουν εάν τα όπλα έχουν χρησιμοποιηθεί στη Συρία ή όχι.
Σύμφωνα με τον Kaymakcı, σημειώθηκε επίσης σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με την Ολλανδία και τη Γερμανία για άρση του εμπάργκο. Ωστόσο, η ολλανδική κυβέρνηση τον περασμένο Οκτώβριο ανακοίνωσε ότι η επεξεργασία των αιτήσεων αδειών για την εξαγωγή στρατιωτικών αγαθών ή αγαθών διπλής χρήσης με στρατιωτική τελική χρήση στην Τουρκία θα ξαναρχίσει υπό την προϋπόθεση ότι δεν χρησιμοποιούνται στη βόρεια Συρία. Ο Kaymakcı μπορεί να εννοούσε ότι εργάζονται για την άρση των απαγορεύσεων χωρίς κανέναν περιορισμό.
Χωρίς να αναφέρει ονόματα, ο Kaymakcı πρόσθεσε ότι ορισμένες σκανδιναβικές χώρες έχουν αρχίσει να κάνουν ένα βήμα πίσω. Η Νορβηγία, η Φινλανδία και η Σουηδία απαγορεύουν όλες τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία. Η Σουηδία πρότεινε αυστηρότερες κυρώσεις για την Τουρκία το 2019. Αργότερα αποδείχθηκε ότι τα αρχεία της σουηδικής κυβέρνησης έδειξαν ότι η Σουηδία όντως δεν πουλούσε όπλα στην τουρκική κυβέρνηση εκείνη την εποχή.
Ο Kaymakcı ισχυρίστηκε ότι ο λόγος για την αλλαγή της στάσης των χωρών που επέβαλαν την απαγόρευση ήταν ότι είδαν ότι η επιχείρηση που διεξήγαγε η Τουρκία στη βόρεια Συρία απέτρεψε επίσης την παράνομη μετανάστευση.
Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν επικριθεί σκληρά από υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ισχυρίζονται ότι κλείνουν τα μάτια στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αντάλλαγμα για τις προσπάθειες της Τουρκίας να κρατήσει τους πρόσφυγες στο έδαφός της. Η κυβέρνηση του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμποδίζει τους πρόσφυγες να εισέλθουν στην Ευρώπη με αντάλλαγμα χρήματα από την ΕΕ και κατά καιρούς ο Ερντογάν δημιουργεί τεχνητές κρίσεις για να αυξήσει τη διαπραγματευτική του ισχύ.
Στις 14 Οκτωβρίου 2019, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να περιορίσουν τις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία λόγω της επίθεσής της στη βόρεια Συρία, με τους αρμόδιους υπουργούς να δηλώνουν ότι συμφώνησαν να «δεσμευτούν σε ισχυρές εθνικές θέσεις σχετικά με την πολιτική εξαγωγής όπλων στην Τουρκία». Ωστόσο, η ΕΕ απέφυγε το νομικά δεσμευτικό εμπάργκο στην Τουρκία που ζητούσαν οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία.
Η Τουρκία πραγματοποίησε τέσσερις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία μεταξύ 2017 και 2019 και εισέβαλε σε ορισμένες περιοχές κοντά στα σύνορα. Η Τουρκία ήθελε να αποτρέψει τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), την κουρδική πολιτοφυλακή που η Τουρκία ισχυρίζεται ότι είναι το συριακό παρακλάδι του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), από το να γίνει μεγαλύτερη απειλή για τον εαυτό της ισχυροποιώντας μετά την στρατιωτική επιτυχία του YPG ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία (ISIS ή Daesh).
Σύμφωνα με πληροφορίες που έλαβε το Nordic Monitor, στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί εάν όπλα που αγοράζονται από ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιούνται στη βόρεια Συρία. Δηλώνουν επίσης ότι ορισμένα στρατιωτικά υλικά αποτελούν κρίσιμα μέρη στρατηγικών όπλων.
Για παράδειγμα, η Ceri Gibbons, ακτιβίστρια του Brighton Against the Arms Trade, αποκάλυψε ότι η βρετανική εταιρεία EDO MBM, τώρα θυγατρική της αμερικανικής εταιρείας L3Harris, παρείχε μηχανισμούς εκτόξευσης βομβών και σχετική τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκαν από την τουρκική εταιρεία όπλων Baykar για την παραγωγή του πρώτου οπλισμού της Τουρκίας drone, το Bayraktar TB2.
Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την Campaign Against Arms Trade (CAAT), μια οργάνωση με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που εργάζεται για τον τερματισμό του διεθνούς εμπορίου όπλων, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016 και την καταστολή ομάδων της αντιπολίτευσης, το Ηνωμένο Βασίλειο ενέκρινε τη μόνιμη Ενιαία Ατομική Άδεια Εξαγωγής (SIEL) αξίας 806 εκατομμυρίων λιρών για εξαγωγές όπλων στην Τουρκία. Συνολικά 1,3 δισεκατομμύρια £ πωλήσεων όπλων έχουν εγκριθεί από την κρίση με τις διαδηλώσεις στο πάρκο Gezi τον Μάιο του 2013.
Επιπλέον, εκδόθηκαν 114 Ανοιχτές Μεμονωμένες Άδειες Εξαγωγής Όπλων για εξαγωγές στην Τουρκία, επιτρέποντας απεριόριστες παραδόσεις του εξοπλισμού που καθορίζεται στην άδεια. Η Τουρκία παραμένει τεράστια αγορά για την αμυντική βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με την CAAT.
Εν τω μεταξύ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία υπέγραψαν μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου στις 29 Δεκεμβρίου 2020, την πρώτη εμπορική συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και ενός άλλου κράτους μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Το Brexit δεν έχει επηρεάσει τις εμπορικές σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με την Τουρκία χάρη στις «ιστορικές» συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, όπως δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο Anadolu ο Chris Gaunt, πρόεδρος του Βρετανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Τουρκία (BCCT).
Άλλη μία πισώπλατη μαχαίρια υποτιθέμενου συμμάχου, κατά της Ελλάδας.
