Παγκόσμια ανησυχία έχει προκαλέσει η μυστηριώδης εμφάνιση σοβαρής ηπατίτιδας σε παιδιά, αρκετά εκ των οποίων μάλιστα, χρειάστηκαν ακόμα και μεταμόσχευση ήπατος, ενώ στην Ελλάδα, παρότι ακόμα δεν έχει καταγραφεί κάποιο κρούσμα, ο ΕΟΔΥ έβγαλε έκτακτη ανακοίνωση με την οποία οι κλινικοί γιατροί της χώρας καλούνται σε εγρήγορση.
Η επιστημονική κοινότητα είναι ιδιαίτερα προβληματισμένη, καθώς το τελευταίο διάστημα αυξάνονται τα κρούσματα ανεξήγητης ηπατίτιδας (φλεγμονής του ήπατος) σε μικρά παιδιά, σε Βρετανία, Ισπανία, Δανία, Ολλανδία, αλλά και στις ΗΠΑ.
Αν και μέχρι στιγμής ευτυχώς δεν έχει αναφερθεί κάποιος θάνατος παιδιού από τη μυστηριώδη ηπατίτιδα, αρκετά εξ αυτών έχουν εμφανίσει οξεία ηπατική ανεπάρκεια και έχουν χρειαστεί νοσηλεία ή και μεταμόσχευση ήπατος.
Το κλινικό σύνδρομο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών, κυρίως 2-5 ετών και περιλαμβάνει σοβαρή οξεία ηπατίτιδα με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάσες, συχνά με ίκτερο. Σε παιδιά ηλικίας έως 10 ετών, συχνά παρατηρήθηκαν γαστρεντερικά συμπτώματα, συνήθως έμετοι, που προηγήθηκαν του ίκτερου.
Τα συμπτώματα που πρέπει να προβληματίσουν γονείς και ιατρούς είναι τα εξής:
- ίκτερος,
- υπέρχρωση ούρων ή/και αποχρωματισμός κοπράνων,
- κνησμός,
- ασθριαλγία / μυαλγία,
- πυρετός,
- ναυτία,
- εμετός ή κοιλιακό άλγος,
- λήθαργος ή απώλεια όρεξης,
- τρανσαμινάση ορού μεγαλύτερη των 500 IU/L.
Από τον εργαστηριακό έλεγχο που έχει έως τώρα πραγματοποιηθεί, έχουν αποκλειστεί οι γνωστοί ιοί ηπατίτιδας (Α έως Ε), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχει εντοπιστεί ιός SARS-CoV-2 ή και αδενοϊός, χωρίς όμως να μπορεί να αποσαφηνιστεί μέχρι στιγμής ο τυχόν ρόλος των ιών αυτών στην παθογένεια της ηπατίτιδας που εμφανίζουν τα καταγεγραμμένα περιστατικά. Η αιτία αυτής της αύξησης από τις αρχές του 2022, παραμένει επί του παρόντος άγνωστη, αναφέρει στην ενημέρωσή του ο ΕΟΔΥ.
Θεοκλής Ζαούτης: «Είμαστε σε φάση εγρήγορσης, δεν γνωρίζουμε…»
Στην αναμονή για περισσότερα δεδομένα βρίσκεται η χώρα μας και ο ΕΟΔΥ, ο καθ’ ύλιν αρμόδιος για τις ηπατίτιδες, όπως είπε στο Πρώτο Πρόγραμμα ο Θεοκλής Ζαούτης και πρόσθεσε πως η Ελλάδα είναι σε φάση εγρήγορσης, αλλά δεν γνωρίζει ακόμα πως και γιατί έχει προκληθεί αυτή η σοβαρή έξαρση της παιδικής ηπατίτιδας.
Είπε χαρακτηριστικά:
«Η Μ. Βρετανία άρχισε να δημοσιεύει ότι αντιμετώπισε κάποια κρούσματα ηπατίτιδας σε παιδιά, συγκεκριμένα στα μικρά παιδιά. Ο μέσος όρος ηλικίας είναι 3-5 ετών. Πρόκειται για σοβαρή ηπατίτιδα ενώ σε κάποια παιδιά χρειάστηκε να γίνει μεταμόσχευση. Τώρα βλέπουμε κρούσματα και σε άλλα κράτη, Ολλανδία και Αμερική και έτσι κλίνει η επιστημονική κοινότητα προς το να είναι κάποια λοίμωξη, κάτι που μεταδίδεται, εφόσον υπάρχει διασπορά. Οι γνωστές ηπατίτιδες όπως η Β και η Α για τις οποίες υπάρχουν εμβόλια δεν έχουν εντοπιστεί σε αυτά τα κρούσματα. Αυτή την στιγμή δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο ιός ή το μικρόβιο που είναι η αιτιολογία αυτής της ηπατίτιδας. Εμείς εδώ, ο ΕΟΔΥ και το Υπουργείο είμαστε σε επιτήρηση και σε επαφή με κέντρα αναφοράς παιδιατρικά σε περίπτωση που αντιμετωπίσουμε τέτοιο κρούσμα. Δεν έχουμε κρούσμα στην χώρα μας αυτή την στιγμή που μιλάμε. Είμαστε σε φάση εγρήγορσης, δεν γνωρίζουμε, επιτηρούμε και αναμένουμε περισσότερα δεδομένα».
Θάνος Πλεύρης: «Δεν υπάρχει κρούσμα στη χώρα μας»
Με τη σειρά του, ο Υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, μιλώντας στο ΣΚΑΪ επεσήμανε πως στη χώρα μας δεν έχει βρεθεί κρούσμα ηπατίτιδας σε παιδιά και τόνισε πως «βρισκόμαστε σε αυξημένη επιφυλακή» και πως υπάρχει «ανησυχία για την έξαρση ηπατίτιδας σε παιδιά στην Αγγλία».
Ο κ.Πλεύρης πρόσθεσε: «Σε τρεις τουλάχιστον περιπτώσεις στο εξωτερικό, χρειάστηκε να γίνει μεταμόσχεση σε παιδιά ηλικιών από 3 έως 5 ετών».
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Θέλει πολύ μεγάλη επιτήρηση»
Την ανησυχία του εξέφρασε και ο καθηγητής πνευμονολογίας Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, ο οποίος επέστησε την προσοχή και τόνισε πως πρέπει να περιμένουμε τη διερεύνηση των ειδικών:
«Θα περιμένουμε τους ειδικούς να διερευνήσουν ένα προς ένα αυτά τα περιστατικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησαν σε μεταμόσχευση. Θέλει πολύ μεγάλη επιτήρηση».
Για την πιθανή σχέση του κορωνοϊού με την ξαφνική εμφάνιση της ηπατιτιδας σε παιδιά, ο κ.Βασιλακόπουλος έσπευσε να σχολιάσει πως δεν έχει τεκμηριωθεί κάτι τέτοιο:
«Δεν υπάρχει κάποιος από τους γνωστούς ιούς (κορονοϊού) που φταίει. Δεν έχει εμφανιστεί ως παρενέργεια σε παιδιά που έχουν κάνει το εμβόλιο. Η σύνδεση από τη νόσηση των παιδιών από τον κορωνοϊό και την ηπατίτιδα δεν είναι τεκμηριωμένη».
Τι έχει συμβεί στο εξωτερικό
Η πρώτη ανίχνευση περιστατικού έγινε στις 31 Μαρτίου στη Σκωτία σε παιδιά τριών έως πέντε ετών που είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο και διαγνώστηκαν με ηπατίτιδα άγνωστης αιτιολογίας. Στη Σκωτία κάθε χρόνο υπάρχουν το πολύ τέσσερα περιστατικά σοβαρής παιδικής ηπατίτιδας, ενώ φέτος έως τις 12 Απριλίου είχαν ήδη διαγνωστεί 13.
Συνολικά σε όλη τη Βρετανία έχουν βρεθεί 74 (περισσότερα από κάθε άλλη χώρα έως τώρα), τα περισσότερα σε παιδιά δύο έως πέντε ετών.
Στην Ισπανία οι αρχές ανέφεραν στις 13 Απριλίου τον εντοπισμό τριών σοβαρών κρουσμάτων σε παιδιά 2 έως 13 ετών σε διαφορετικές περιοχές (Μαδρίτη, Αραγωνία, Καστίλλη-Λα Μάντσα), ενώ παιδίατροι σε Ολλανδία και Δανία ανέφεραν επίσης παρόμοιες περιπτώσεις βαριάς παιδικής ηπατίτιδας που χρειάζονται και μεταμόσχευση ήπατος.
Αρχικά έγινε η υπόθεση ότι “ενοχοποιείται” κάποια τοξική ουσία στην τροφή, στα ποτά ή στα παιγνίδια, αλλά πλέον η προσοχή των ειδικών στρέφεται σε κάποιον ιό. Κανένα από τα παιδιά στη Βρετανία ή στην Ισπανία δεν βρέθηκε όμως να έχει μολυνθεί από τους ιούς της ηπατίτιδας Α, Β, C, D ή Ε.
Περίπου τα μισά άρρωστα παιδιά βρέθηκαν να έχουν αδενοϊό, μια κατηγορία ιών που προκαλεί εμετούς, διάρροια, επιπεφυκίτιδα και συμπτώματα κρυολογήματος, αλλά σπανιότατα ηπατίτιδα.
Στις ΗΠΑ, όπου ερευνώνται εννέα τέτοια περιστατικά ηπατίτιδας στην Αλαμπάμα σε παιδιά ενός έως έξι ετών, σε όλα έχει επίσης βρεθεί κάποιος αδενοϊός, με πιο συχνό το στέλεχος 41, που όμως συνήθως προκαλεί γαστρεντερίτιδα και όχι ηπατίτιδα.