Στα χέρια της Eισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης βρίσκεται από τα τέλη Ιουνίου ο φάκελος μιας υπόθεσης που, σύμφωνα με το υπόμνημα του ειδικού επιθεωρητή Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά και τη δικογραφία που σχημάτισε η Ελληνική Αστυνομία, αποκαλύπτει επικίνδυνη περιβαλλοντική μόλυνση στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης από παράνομη μεταφορά και επεξεργασία παράνομων αποβλήτων.
Στο επίκεντρο αυτής της υπόθεσης και του ελέγχου βρίσκεται η εταιρία North Aegean Slops Α.Ε., που ανήκει στον επιχειρηματία Ηλία Ορφανίδη και βάσει των αδειών που διαθέτει, δραστηριοποιείται στη διαχείριση επικίνδυνων και μη επικίνδυνων αποβλήτων. Για αυτές τις δραστηριότητές της η εταιρία διαθέτει δύο πλωτά μέσα, ένα με το όνομα «ΤΑΣΟΣ ΙΙ» και ένα με το όνομα «ΑΣΙΝΗΟΣ ΛΙΘΟΣ», αλλά και μια χερσαία εγκατάσταση στον λιμένα Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρει στο υπόμνημα που παρέδωσε στις αρχές Ιουνίου στην Ελληνική Αστυνομία ο επιθεωρητής Περιβάλλοντος, ο οποίος πραγματοποίησε επιτόπιο έλεγχο στις παραπάνω εγκαταστάσεις τον Νοέμβριο του 2021.
Τα ευρήματα που προέκυψαν από την αυτοψία του επιθεωρητή και οδήγησαν τον φάκελο στην Εισαγγελία είναι πραγματικά συγκλονιστικά. Στις αναφορές του περιγράφει, μεταξύ άλλων, παραβιάσεις περιβαλλοντικών όρων, διαρροές πετρελαιοειδών προς την ατμόσφαιρα και το δίκτυο ομβρίων, παράνομη αποθήκευση επικίνδυνων αποβλήτων, αμφισβητούμενες εγγραφές αναφορικά με την ποσότητα αποβλήτων και την τελική τους διάθεση, αλλά και παρουσία πολλών και διαφορετικών πετρελαϊκών προϊόντων που φυσικά είναι εξαιρετικά εύφλεκτα υλικά.
Το εύρος των παραβάσεων δείχνουν δύο από τις επισημάνσεις του επιθεωρητή, στις οποίες αναφέρονται τα εξής:
Σύμφωνα με την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ), είχε εγκριθεί πως από τα δύο πλωτά μέσα και τη χερσαία εγκατάσταση που βρίσκονται στον λιμένα Θεσσαλονίκης θα έπρεπε να παράγονται περίπου 50kg λάσπης πυθμένα. Ωστόσο, μόνο στον πυθμένα του «ΑΣΗΝΙΟΣ ΛΙΘΟΣ» βρέθηκαν 29.250kg λάσπης.
Ο χερσαίος χώρος, που είχε αδειοδοτηθεί ως χώρος υποστηρικτικών υποδομών (γραφεία – φυλάκιο ελέγχου, αντλητικό συγκρότημα, χώρος ανεμογεννήτριας, αφροποιητικό σύστημα και πυροσβεστικό συγκρότημα), «χρησιμοποιείται επί μακρόν ως χώρος αποθήκευσης περιεκτικών/δεξαμενών υγρών πετρελαιοειδών αποβλήτων που συλλέγονται από διάφορες πηγές (πλοία και χερσαίες εγκαταστάσεις), στερεών αποβλήτων ρυπασμένων με πετρελαιοειδή» και πολλών άλλων, εξίσου ρυπασμένων αποβλήτων. Κι όλα αυτά ενώ ο χώρος γειτνιάζει με τη θάλασσα και την τάφρο του Δεντροποτάμου.
Χρήση κτηρίων
Μάλιστα, σε σχέση με την τελευταία επισήμανση, ο επιθεωρητής θεωρεί πως η εκδοθείσα άδεια λειτουργίας του χερσαίου χώρου αποθήκευσης προβλέπει ρητά ότι η κτιριακή εγκατάσταση πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες των παραπάνω δραστηριοτήτων και οποιαδήποτε άλλη χρήση συνεπάγεται την ανάκλησή της.
Στο τέλος του υπομνήματος, ο επιθεωρητής ζητά να εξεταστούν μεταξύ άλλων:
η αδειοδότηση και το καθεστώς λειτουργίας της πλωτής αλλά και της χερσαίας εγκατάστασης, η δυνατότητα παραλαβής και αποθήκευσης αποβλήτων από άλλες πηγές στη χερσαία εγκατάσταση, «καθώς, πέραν των άλλων, το γεγονός δημιουργεί προνομιακές συνθήκες αγοράς για τον εκάστοτε φορέα λειτουργίας της χερσαίας εγκατάστασης σε βάρος του ελεύθερου ανταγωνισμού», το έλλειμμα στο ισοζύγιο παραγωγής που καταγράφηκε.
Στη δικογραφία, μάλιστα, που έστειλε το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης επισημαίνεται πως απόβλητο που βρέθηκε στη χερσαία εγκατάσταση «φέρει χαρακτηριστικά που δεν συνάδουν με αυτά των πετρελαιοειδών καταλοίπων πλοίων και προσεγγίζουν τα χαρακτηριστικά αποβλήτων δεξαμενών βενζίνης ή αποβλήτων πετρελαϊκών διαλυτών». Εν ολίγοις, αναφέρει πως στη χερσαία εγκατάσταση, που βρίσκεται στην καρδιά του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, εισάγεται παράνομα βιομηχανικό υλικό για επεξεργασία κι όλα αυτά «χωρίς την απαιτούμενη άδεια», γεγονός που έχει προκαλέσει «ρύπανση και υποβάθμιση».
Αδειοδοτήσεις εξπρές από την Περιφέρεια χωρίς γνωμοδότηση του ΟΛΘ
Αμέσως μετά την αυτοψία του επιθεωρητή, και συγκεκριμένα στις 5 Ιανουαρίου, η North Aegean Slops Α.Ε. έκανε αίτηση στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης για χορήγηση έγκρισης λειτουργίας και μάλιστα αορίστου χρόνου, των πλωτών εγκαταστάσεων «ΑΣΙΝΗΟΣ ΛΙΘΟΣ» και «ΤΑΣΟΣ ΙΙ», ώστε να επεξεργάζονται απόβλητα που προέρχονται όχι μόνο από πλοία, αλλά κι από άλλες πηγές.
Μόλις 35 ημέρες αργότερα, διάστημα-ρεκόρ από όλες τις απόψεις ειδικά για τα ελληνικά δεδομένα, έλαβε την άδεια, με εντολή της αντιπεριφερειάρχου Μ.Ε. Θεσσαλονίκης Βούλας Πατουλίδου.
Στις 3 Μαρτίου κατατίθεται ένσταση κατά της αδειοδότησης και στις 5 Μαΐου ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης Δρ Ιωάννης Σάββας αποφασίζει να κάνει δεκτή την προσφυγή.
Στο σκεπτικό του, ο συντονιστής ανέφερε πως στην έγκριση της άδειας δεν γινόταν καμιά αναφορά σε αποτελέσματα αυτοψίας, η οποία θα έπρεπε να είχε διεξαχθεί για την αδειοδότηση. «Συνεπώς δεν προκύπτει ότι διαπιστώθηκε αρμοδίως πως πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας» σημειώνει χαρακτηριστικά. Ο κ. Σάββας εγκρίνει την προσφυγή και για μια ακόμη σειρά εξίσου ουσιωδών λόγων που αφορούν κυρίως περιβαλλοντικές παραβάσεις.
Ελάχιστες ημέρες μετά την έγκριση της ένστασης, η North Aegean Slops Α.Ε. κάνει εκ νέου αίτηση για έγκριση λειτουργίας, αορίστου χρόνου, επεξεργασίας αποβλήτων και από άλλες πηγές. Μέσα σε δύο ημέρες (!) η Διεύθυνση Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Π.Ε. Θεσσαλονίκης εκδίδει απόφαση για διενέργεια λειτουργίας αυτοψίας και έπειτα από μόλις τέσσερις ημέρες, εκδίδει τη συγκεκριμένη άδεια για την πλωτή εγκατάσταση «ΑΣΙΝΗΟΣ ΛΙΘΟΣ», κατά της οποίας βέβαια έχει κατατεθεί εκ νέου προσφυγή.
Εντύπωση, φυσικά, προκαλεί το γεγονός πως για τις τελευταίες αδειοδοτήσεις που εκδόθηκαν από την Περιφέρεια δεν έχει ζητηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η σύμφωνη γνώμη του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Κι αυτό ενώ η σύμβαση της North Aegean Slops Α.Ε. με το λιμάνι Θεσσαλονίκης, η οποία μάλιστα, σύμφωνα με τον επιθεωρητή, πρέπει να ανακληθεί, λήγει τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Αναπάντητο παραμένει και το ερώτημα γιατί η αντιπεριφερειάρχης Βούλα Πατουλίδου αδειοδότησε μια εταιρία για την οποία ο επιθεωρητής του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συνέταξε υπόμνημα-κόλαφο. Η περιβαλλοντική τύχη της Θεσσαλονίκης βρίσκεται πλέον στα χέρια της Εισαγγελίας της.
Διαβάστε ακόμα: