Τη λύση των μετακλητών εργατών και στον τομέα του τουρισμού προκρίνουν οι ηγεσίες του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) προκειμένου να αντιμετωπίσουν το τεράστιο πρόβλημα με την έλλειψη εργαζομένων στον κλάδο.
Παρά το γεγονός ότι οι ξενοδόχοι είναι ενδεχομένως οι μοναδικοί εργοδότες στην Ελλάδα οι οποίοι συνέχισαν ανελλιπώς να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, ακόμη και σε εποχές κατά τις οποίες η τρόικα προσπαθούσε να τις… απαγορεύσει, το εργατικό δυναμικό δεν επαρκεί. Κι ενώ οι μισθοί στον κλάδο είναι σημαντικά μεγαλύτεροι από τον κατώτατο, οι ελλείψεις αυξάνονται αντί να μειώνονται.
Η έρευνα που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) είναι αποκαλυπτική, καθώς συνολικά στο 2022 έμειναν κενές 60.225 θέσεις εργασίας σε σύνολο 262.980 που προβλέπονται στα οργανογράμματα των ξενοδοχείων. Επομένως, οι κενές θέσεις ανήλθαν σε ποσοστό 23% επί του συνόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καθώς το 2021 το ποσοστό το κενών θέσεων ήταν 22% και ο πραγματικός αριθμός τους 53.249 σε σύνολο 244.124.
Η ειδικότητα του sommelier κατέγραψε τις μεγαλύτερες ελλείψεις (57%), ενώ στον αντίποδα βρίσκεται η ειδικότητα του λογιστή/βοηθού λογιστή (11%). Επιπλέον, από το σύνολο των ξενοδοχείων το 40% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση καμαριέρας το 2022, έναντι 38% το 2021. Εξάλλου, η ειδικότητα της καμαριέρας εμφανίζει τις μεγαλύτερες ελλείψεις και σε απόλυτους αριθμούς, καθώς από τις 40.795 που προβλέπονται σε οργανογράμματα, οι ελλείψεις προσωπικού έφτασαν τις 7.360 θέσεις (ποσοστό 12%). Ακολουθεί η ειδικότητα του σερβιτόρου με 5.164 κενές θέσεις σε σύνολο 23.366 (ποσοστό 9%).
Με αυτά τα δεδομένα οι πρόεδροι του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος με επιστολή στους συναρμόδιους υπουργούς ζητούν να αρθούν οι περιορισμοί στη μετάκληση εργατών από τρίτες χώρες, ώστε να καλυφθεί μέρος των κενών θέσεων.
Στην επιστολή, την οποία απέστειλαν στους Κωστή Χατζηδάκη, υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Νότη Μηταράκη, υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Βασίλη Κικίλια, υπουργό Τουρισμού, Ανδρέα Κατσανιώτη, υφυπουργό Εξωτερικών και Σοφία Βούλτεψη, υφυπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, σημειώνουν: «Εν όψει της καλοκαιρινής περιόδου του έτους 2023, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν ήδη επιδοθεί σε αγώνα δρόμου στην εσωτερική αγορά προκειμένου να προσελκύσουν προσωπικό, χωρίς τα επιθυμητά, όπως πληροφορούμαστε, αποτελέσματα. Το ίδιο συμβαίνει και σε όλες τις οικονομικά ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες έχουν πλέον στραφεί στην αναζήτηση οικονομικών μεταναστών από τρίτες χώρες για να καλύψουν τις σχετικές ανάγκες τους».
Το νομοθετικό πλαίσιο δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες που έχουν προκύψει
Οπως τονίζουν, το νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα μας δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις νέες αυξημένες ανάγκες που έχουν προκύψει. Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αφενός δεν προβλέπει τη μετάκληση εποχικά εργαζομένων (για απασχόληση έως έξι μηνών) από τρίτες χώρες στον τομέα του τουρισμού, παραβλέποντας την έντονη εποχικότητα που παρουσιάζει η τουριστική δραστηριότητα (σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και σε πολλά μικρά νησιά η τουριστική περίοδος υπολείπεται κατά πολύ των έξι μηνών ετησίως).
Αφετέρου το εν λόγω πλαίσιο παρουσιάζει σημαντικές δυσλειτουργίες στην εφαρμογή του, ιδίως λόγω του γεγονότος πως κατά την ακολουθούμενη διαδικασία λαμβάνεται (ορθά) υπόψη ο αριθμός των ανέργων στις συγκεκριμένες ειδικότητες στα μητρώα της ΔΥΠΑ, ο οποίος όμως στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν αποτυπώνει την πραγματικά υφιστάμενη προσφορά εργασίας – πολλοί εκ των εγγεγραμμένων ανέργων για πολλούς και διάφορους λόγους, τους οποίους δεν θεωρούμε σκόπιμο να αναλύσουμε στην παρούσα, δεν είναι πράγματι διαθέσιμοι να εργαστούν.
Συνεπώς ζητούν από την κυβέρνηση αφενός να τροποποιηθεί η διάταξη του Ν. 4251/2014, ώστε να επιτραπεί και για τον τομέα του τουρισμού η μετάκληση εποχικά εργαζομένων από τρίτες χώρες και αφετέρου να απλουστευτεί η διαδικασία μετάκλησης, ιδίως ως προς το σκέλος της που σχετίζεται με τον έλεγχο του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων ανά Περιφέρεια.
Τι προβλέπει η νέα Εθνική Κλαδική Συλλογική Σύμβαση
Παράλληλα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) υπέγραψαν την περασμένη Πέμπτη τη νέα Εθνική Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΚΣΣΕ) που διέπει τις εργασιακές σχέσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο. Η συμφωνία έχει διετή διάρκεια (1-1-2023 έως 31-12-2024) και προβλέπει αύξηση των βασικών μισθών κατά 5,5% για το πρώτο έτος (2023) και επιπλέον αύξηση κατά 5% για το δεύτερο έτος (2024).
Περιλαμβάνει επίσης:
- Ενταξη των εργαζομένων από γραφεία ευρέσεως εργασίας (εργολαβικά) στους όρους αμοιβής της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
- Ενταξη δύο νέων ειδικοτήτων στη σύμβαση, αυτή του αποθηκάριου στην κατηγορία Α’ και αυτή του κόπτη κρεάτων στην κατηγόρια Β’.
- Διατήρηση όλων των θεσμικών όρων και επιδομάτων που προβλέπονται από παλαιότερες συλλογικές ρυθμίσεις.
- Επιμήκυνση του χρονικού ορίου απασχόλησης ημερών ανάπαυσης στα εποχικά ξενοδοχεία με πρόσθετη αμοιβή και ασφάλιση από 15 Μαΐου έως 15 Οκτωβρίου, απαραίτητη προϋπόθεση η επαναπρόσληψη του προσωπικού από τις 15 Μαΐου και όχι από τις 10 Ιουνίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ένας μήνας παραπάνω εργασία, ένας μήνας παραπάνω εισόδημα και ένσημα για τους εποχικά εργαζομένους.
- Τέλος, οι εργαζόμενοι στα μικρά ξενοδοχεία έως 20 δωμάτια και κατηγορίας έως 3 αστέρια θα αμείβονται στα επίπεδα των εργαζομένων στα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η παράμετρος αυτή κρίνεται θετική από την ΠΟΕΕΤ, καθώς σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις οι εργαζόμενοι στην πλειονότητά τους αμείβονταν με τον κατώτατο μισθό.