Αλλαγές στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στις συντάξεις συμβολαίων και σε όλες τις υπόλοιπες δικαιοπραξίες φέρνει η ολοκλήρωση της ανάρτησης του Κτηματολογίου στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
- Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλου
«Κλειδί» για κάθε συναλλαγή καθίσταται πλέον το Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου – υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ένας αγοραστής για τη μεταγραφή οποιουδήποτε νέου συμβολαίου, ενώ διαφορετικές είναι οι προϋποθέσεις που ισχύουν για τις περιοχές όπου δεν έχει αρχίσει η ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων.
Ειδικότερα, μετά την έναρξη της ανάρτησης σε μια περιοχή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία συναλλαγή που αφορά τα ακίνητα (π.χ. σύνταξη συμβολαίων, συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου) χωρίς την επισύναψη Πιστοποιητικού Κτηματογραφούμενου Ακινήτου (ΠΚΑ). Πρόκειται για ένα πιστοποιητικό που περιγράφει συνοπτικά το ακίνητο, εκδίδεται από τον φορέα του Κτηματολογίου και χορηγείται μόνο ηλεκτρονικά ύστερα από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου. Το κόστος έκδοσής του είναι 5 ευρώ ανά ακίνητο και η πληρωμή γίνεται μέσω κάρτας πληρωμών.
Το Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου εκδίδεται με τη χρήση των κωδικών TAXISnet.
Στην περίπτωση που ο πολίτης γνωρίζει τον Κωδικό Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του ακινήτου για το οποίο υποβάλλει αίτηση, η έκδοση είναι απλή και άμεση. Στην περίπτωση που δεν γνωρίζει τον ΚΑΕΚ, η εφαρμογή θα τον καθοδηγήσει σε περαιτέρω ηλεκτρονική επικοινωνία με το Γραφείο Κτηματογράφησης, ώστε να ενημερωθεί για τον ΚΑΕΚ του ακινήτου.
Εισερχόμενος στην εφαρμογή, αρχικά επιλέγει την κατηγορία «Νέα αίτηση για Πιστοποιητικό Κτημ. Ακινήτου» και στη συνέχεια τον νομό και ΟΤΑ (εμφανίζονται μόνο εκείνοι για τους οποίους υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης πιστοποιητικού).
Η εφαρμογή παρέχει δύο επιλογές:
Α) Εχω υποβάλλει δήλωση για το ακίνητο και έχω συμπεριληφθεί στους πίνακες της ανάρτησης. Η εφαρμογή δείχνει όλα τα ακίνητα. Στη συνέχεια επιλέγει το ακίνητο για το οποίο ζητά πιστοποιητικό, επιβεβαιώνει ή καταχωρεί e-mail επικοινωνίας και επιλέγει τον λόγο έκδοσης, ενώ προαιρετικά μπορεί να επισυνάψει κάποιο έγγραφο. Στη συνέχεια ο ιδιοκτήτης ολοκληρώνει με την πληρωμή 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών, επιλέγει «έκδοση πιστοποιητικού» και εκδίδεται το πιστοποιητικό.
Β) Εχω υποβάλει δήλωση και το ακίνητό μου δεν έχει συμπεριληφθεί στους πίνακες της ανάρτησης ή δεν έχω υποβάλει δήλωση για το ακίνητο για το οποίο αιτούμαι το πιστοποιητικό (π.χ. κληρονόμος). Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει την ανταλλαγή e-mail με το Γραφείο Κτηματογράφησης, στο οποίο ο ενδιαφερόμενος περιγράφει το ακίνητο (τοπωνύμιο, οδός, αριθμός κ.λπ.), ώστε να του αποσταλεί, σε δεύτερο χρόνο, ο κωδικός του ακινήτου (ΚΑΕΚ). Το e-mail του αρμόδιου Γραφείου Κτηματογράφησης θα το βρει στην επιλογή «ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ» της εφαρμογής. Μετά την παραλαβή του απαραίτητου κωδικού (ΚΑΕΚ) του ακινήτου, θα συνδεθεί εκ νέου στην εφαρμογή και θα συνεχίσει τη διαδικασία. Θα πρέπει να πληκτρολογήσει τον κωδικό που παρέλαβε και για τον οποίο ζητά πιστοποιητικό, να επιβεβαιώσει ή καταχωρήσει e-mail επικοινωνίας, να επιλέξει τον λόγο έκδοσης και να επισυνάψει (προαιρετικά) κάποιο έγγραφο. Στη συνέχεια, ο αιτών ολοκληρώνει με την πληρωμή 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών, επιλέγει «έκδοση πιστοποιητικού» και εκδίδεται το πιστοποιητικό.
Τα βήματα που πρέπει να γίνουν για τη μεταγραφή ενός νέου συμβολαίου
Σε όλες τις περιοχές που έχει αρχίσει ή έχει ολοκληρωθεί η ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων ο αγοραστής/αποκτών ακίνητο θα πρέπει να προχωρήσει σε μία σειρά από ενέργειες αμέσως μετά τη σύνταξη του συμβολαίου:
1) Δήλωση ιδιοκτησίας. Ο πολίτης συμπληρώνει και υπογράφει το σχετικό έντυπο Δ2, χωρίς στην περίπτωση αυτή να έχει τη δυνατότητα να κάνει χρήση της υπηρεσίας «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ». Στη συνέχεια μπορεί να σαρώσει το έντυπο Δ2, τον τίτλο (συμβόλαιο) και το τοπογραφικό διάγραμμα (αν υπάρχει), και να τα στείλει συμπληρωμένα στην ηλεκτρονική διεύθυνση του τοπικού Γραφείου Κτηματογράφησης μαζί με ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση που εκδίδεται μέσω του gov.gr για την ταυτοποίηση των προσωπικών στοιχείων του. Το Γραφείο Κτηματογράφησης θα του αποστείλει ηλεκτρονικά τη δήλωση υπογεγραμμένη και σφραγισμένη μαζί με το «Εντυπο Προσωρινής Καταχώρισης & Υπολογισμού Παγίου Τέλους» για την πληρωμή. Εναλλακτικά, μπορεί να υποβάλει, κατόπιν ραντεβού, τη δήλωσή του στο Γραφείο Κτηματογράφησης, το οποίο, αφού την ελέγξει, θα την επιστρέψει και θα εκδώσει το «Εντυπο Προσωρινής Καταχώρησης Δήλωσης & Υπολογισμού Παγίου Τέλους» με τον κωδικό πληρωμής.
2) Πληρωμή του πάγιου τέλος κτηματογράφησης, που ανέρχεται σε 35 ευρώ ανά δικαίωμα. Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) το πάγιο τέλος είναι 20 ευρώ, μόνο αν είναι αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο οικόπεδο και δεν είναι παρακολουθήματα του διαμερίσματος. Ειδικά για τις αγροτικές περιοχές, τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εγγραπτέο δικαίωμα κυριότητας και δουλείας καταβάλλουν πάγια τέλη μόνο για δύο ακίνητα ανά περιοχή (προκαποδιστριακό δήμο ή κοινότητα), ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού τους. Αν η δήλωση υποβληθεί επιτόπου στο Γραφείο Κτηματογράφησης, δίνεται στον ενδιαφερόμενο σχετικό έντυπο με το οφειλόμενο ποσό και με μοναδικό 25ψήφιο κωδικό πληρωμής. Η εξόφληση του ποσού γίνεται σε μία από τις συνεργαζόμενες τράπεζες, προκειμένου η δήλωση να πρωτοκολληθεί οριστικά και να καταχωρηθεί στο Κτηματολόγιο. Αν η δήλωση υποβληθεί ηλεκτρονικά, η πληρωμή γίνεται μόνο με κάρτα, στην οθόνη που θα εμφανιστεί στο τελευταίο βήμα υποβολής της δήλωσης. Αποδεκτές γίνονται όλες οι χρεωστικές – προπληρωμένες κάρτες και πιστωτικές κάρτες mastercard – visa – american express.
3) Μετάβαση στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο για την αίτηση μεταγραφής. Θα πρέπει να συνοδεύεται από την παραπάνω συμπληρωμένη δήλωση, εις διπλούν απλό αντίγραφο πράξης, εις διπλούν αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος (αν έχει επισυναφθεί), το έντυπο «Προσωρινής Καταχώρησης Δήλωσης & Υπολογισμού Παγίου Τέλους» και την απόδειξη πληρωμής του. Η δήλωση διαβιβάζεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης υπηρεσιακά.
Οσον αφορά τις περιπτώσεις κατάργησης δικαιώματος, για παράδειγμα εξάλειψη προσημείωσης υποθήκης, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να συμπληρώσει και να υπογράψει το σχετικό έντυπο Δ2, χωρίς να απαιτείται η πληρωμή τέλους κτηματογράφησης. Στη συνέχεια, θα πρέπει να καταθέσει στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο την αίτηση μεταγραφής συνοδευόμενη από την παραπάνω συμπληρωμένη δήλωση, εις διπλούν απλό αντίγραφο πράξης, αλλά και υπεύθυνη δήλωση που εκδίδεται μέσω του gov.gr για την ταυτοποίηση των προσωπικών στοιχείων του. Η δήλωση διαβιβάζεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης υπηρεσιακά.
Πώς γίνονται οι μεταβιβάσεις προτού τελειώσει η διαδικασία
Μετά την έναρξη της περιόδου συλλογής δηλώσεων σε μια περιοχή και προτού αρχίσει η διαδικασία της ανάρτησης των κτηματολογικών στοιχείων θα πρέπει να έχει προηγηθεί υποβολή δήλωσης στο Κτηματολόγιο για να γίνει οποιαδήποτε μεταβίβαση ακινήτου, όπως για παράδειγμα αγοραπωλησία, γονική παροχή κ.ά. Μετά τη μεταγραφή της συμβολαιογραφικής πράξης, αυτός που «αποκτά» δικαίωμα σε ακίνητο οφείλει να το δηλώσει στο Κτηματολόγιο. Η σχετική προθεσμία είναι ένας μήνας – όχι από τη σύνταξη του συμβολαίου, αλλά από την ημερομηνία μεταγραφής του στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο.
Σε περίπτωση σύνταξης συμβολαίου αποδοχής κληρονομιάς για ακίνητο που κάποιος έχει ήδη υποβάλει δήλωση, δεν απαιτείται εκ νέου δήλωση ιδιοκτησίας ούτε πληρωμή παγίου τέλους κτηματογράφησης. Μετά τη μεταγραφή του συμβολαίου στο υποθηκοφυλακείο, θα πρέπει να υποβάλει ατελώς αίτηση κατάθεσης συμπληρωματικών στοιχείων, επισυνάπτοντας απλό αντίγραφο του τίτλου και του πιστοποιητικού μεταγραφής.
Ο έλεγχος των στοιχείων από τους ιδιοκτήτες
Κατά τη διάρκεια της ανάρτησης ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να μπει και να ελέγξει τα ακίνητά του χρησιμοποιώντας τους κωδικούς εισόδου στο TAXISnet, με την προϋπόθεση να έχει υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας.
Ο ενδιαφερόμενος επιλέγει τον νομό – περιοχή όπου έχει το ακίνητο. Εμφανίζεται πίνακας με τις ιδιοκτησίες του και για κάθε ακίνητο υπάρχουν δύο αρχεία, ένας χάρτης στον οποίο φαίνεται η θέση της ιδιοκτησίας (απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος) και ένας πίνακας με περιγραφή των προσωπικών στοιχείων και της νομικής πληροφορίας (απόσπασμα κτηματολογικού πίνακα).
Θα πρέπει να ελέγξει με προσοχή όλα τα στοιχεία του ακινήτου και του δικαιώματός του, προκειμένου να εντοπίσει και να διορθώσει τυχόν σφάλματα και παραλείψεις και να αποφύγει πολύπλοκες, δαπανηρές και χρονοβόρες διαδικασίες στο μέλλον. Αν είναι όλα σωστά, δεν απαιτείται καμία ενέργεια. Αν υπάρχουν προφανή (πρόδηλα) σφάλματα (π.χ. λάθος πατρώνυμο, αριθμός συμβολαίου, αριθμός μεταγραφής, όροφος ή εμβαδόν διηρημένης ιδιοκτησίας), υποβάλλει ψηφιακά, χωρίς κόστος, εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας, πατώντας το κουμπί «Είσοδος» στην αρχή της σελίδας.
Για τα σοβαρά σφάλματα
Αν υπάρχουν πιο σοβαρά σφάλματα [π.χ. εμβαδόν γεωτεμαχίου, όρια ιδιοκτησίας, αντικατάσταση (εκτοπισμός) δικαιωμάτων άλλου δικαιούχου (πλήρους/ψιλής κυριότητας, επικαρπίας)] υποβάλλει εντός της προβλεπόμενης για κάθε περιοχή προθεσμίας, ψηφιακά, πατώντας το κουμπί «Είσοδος» στην αρχή της σελίδας, μέσω κωδικών TAXISnet, επισυνάπτοντας τα ανάλογα έγγραφα που τεκμηριώνουν το αίτημά του και καταβάλλοντας 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών. Κατʼ εξαίρεση και έπειτα από συνεννόηση με το Γραφείο Κτηματογράφησης μπορεί να υποβληθεί σε αυτό, μέσω ραντεβού.
Σημειώνεται ότι πριν από τη χρήση της εφαρμογής της ανάρτησης πρέπει να έχει γίνει επικαιροποίηση των στοιχείων επικοινωνίας (Επικαιροποίηση Στοιχείων Επικοινωνίας), ενώ είναι δυνατή και η υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης, η οποία μέχρι και τις 31 Ιουλίου δεν θα επισύρει κανένα πρόστιμο.
Ο ιδιοκτήτης ακινήτου μπορεί κατά τη διάρκεια της ανάρτησης να αιτηθεί τη διόρθωση των στοιχείων της ανάρτησης, υποβάλλοντας είτε αίτηση διόρθωσης είτε αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος, ακολουθώντας τα βήματα της εφαρμογής. Η αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος είναι δωρεάν, ενώ για την υποβολή αίτησης διόρθωσης στο τέλος της διαδικασίας θα ζητηθεί να καταβάλετε τέλος 5 ευρώ μέσω κάρτας πληρωμών.
Μετά την επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης ακολουθεί η δημοσιοποίηση των εκθέσεων με σκοπό την ενημέρωση όσων υπέβαλαν αίτηση διόρθωσης κατά τη διαδικασία της ανάρτησης και όσων ιδιοκτητών θίγονται (επηρεάζονται) από τις εκθέσεις που συνέταξε το Γραφείο Κτηματογράφησης. Κάθε έκθεση περιλαμβάνει αιτιολογία για την αποδοχή ή την απόρριψη της υποβληθείσας αίτησης διόρθωσης. Οποιος έχει υποβάλει αίτηση διόρθωσης μπορεί να δει την έκθεση που έχει συντάξει το Γραφείο Κτηματογράφησης.
Σε περίπτωση και μόνο που η αίτηση διόρθωσης αφορά «εκτοπισμό» δικαιώματος κυριότητας ή επικαρπίας ή διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης», τότε ο αιτών, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί με την έκθεση, πρέπει σε χρονικό διάστημα 30 ημερών να συμπληρώσει τα σχετικά πεδία εντός της εφαρμογής, να ενημερώσει όσους ιδιοκτήτες θίγονται και να επισυνάψει τα αποδεικτικά γνωστοποίησης που έστειλε στους θιγόμενους ιδιοκτήτες, διαφορετικά η αίτηση διόρθωσης θα απορριφθεί.
Αν κάποιος ενημερωθεί ότι είναι θιγόμενος ιδιοκτήτης, μπορεί εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών είτε να συμφωνήσει για τη διόρθωση είτε να διαφωνήσει αιτιολογημένα, συμπληρώνοντας τα σχετικά πεδία εντός της εφαρμογής. Εφόσον η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, θεωρείται ότι συγκατατίθεται στη διόρθωση σύμφωνα με τη συνταχθείσα έκθεση. Αν η αίτηση διόρθωσης δεν αφορά «εκτοπισμό» δικαιώματος ή διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης» και εκκρεμεί η προσκόμιση στοιχείων, τότε μπορεί να υποβάλει τα στοιχεία αυτά συμπληρωματικά στο Γραφείο Κτηματογράφησης. Επισημαίνεται πως όλες οι παραπάνω αιτήσεις (αναφοράς/αντίρρησης) υποβάλλονται ατελώς.
