Σήμερα κηδεύεται ο εκδότης Γεώργιος Μπόμπολας. Ενας από τους πλέον εμβληματικούς εκδότες της Μεταπολίτευσης. Ο άνθρωπος που εισήγαγε τις ταμπλόιντ εφημερίδες στην πατρίδα μας με την έκδοση της εφημερίδας «Εθνος», η κυκλοφορία της οποίας στο μικρό μέγεθος συνιστούσε, τω καιρώ εκείνω, μεγάλη επανάσταση. Οπως και των περιοδικών που συνόδευσαν την κυριακάτικη έκδοση του κατά τα πρότυπα της αγγλικής εφημερίδας «Daily Mail».
Συνάντησα δύο φορές τυχαία τον εκλιπόντα στην παλαιά Στόφα της Νέας Ερυθραίας και στο εμβληματικό Blue Pine της Κηφισιάς, όπου πήγαινε με φίλους του, αλλά ευκαιρία ιδιαίτερης συνομιλίας δεν επεδίωξα και δεν είχα. Ωστόσο, έχω εξαιρετικά καλή εικόνα για τη δράση του από το ρεπορτάζ (διηγήσεις κορυφαίων πολιτικών της χώρας που είχαν συνεργασία μαζί του), καθώς και άλλα οικεία πρόσωπα, μεταξύ των οποίων και ο αείμνηστος διευθυντής του και κουμπάρος μου Δημήτρης Βάρος. Καθώς και από συνομιλίες που είχα αραιά με την πιστή γραμματέα του Ντίνα Κεχαγιά, η οποία με ενημέρωνε ότι αυτός ο παλαιός εφημεριδάς ήταν… αναγνώστης της εφημερίδας μας στας δυσμάς του. Οπως και ο Γιώργος Κουρής, ο οποίος, όποτε με συναντούσε στο ιστορικό Καφενείο της Λουκιανού, με παρότρυνε να βελτιώσω τις παραπολιτικές στήλες της εφημερίδας.
Τον εκδότη Γεώργιο Μπόμπολα μπορεί κανείς να τον προσεγγίσει με δύο τρόπους: για τη συμπεριφορά του απέναντι στους χιλιάδες εργαζομένους που απασχολούσε στο τεράστιο κτίριο του «Εθνους» στο Χαλάνδρι (το οποίο σήμερα ρημάζει εγκαταλελειμμένο – μέχρι και σκηνές από σίριαλ του Mega γυρίζονταν εκεί), ο πρώτος τρόπος. Για την πολυσχιδή παρασκηνιακή συμμετοχή του στον δημόσιο βίο, με αποκορύφωμα τον καταλυτική συμβολή του στην πρωθυπουργοποίηση του Λουκά Παπαδήμου τον Οκτώβριο του 2011, ο δεύτερος τρόπος.
Ως προς τον πρώτο, οι περισσότεροι συνομολογούν ότι ήταν ένας εργοδότης που κατά βάση πρόσεχε τους εργαζομένους του. Οι μισθοί ήταν υψηλοί στο «Εθνος» της χρυσής εποχής που κάθε Κυριακή πωλούσε 200.000 φύλλα. Χριστούγεννα και Πάσχα, πέρα από το δώρο, οι εργαζόμενοι πάντοτε επιβραβεύονταν με επιταγές με ποσά μεγάλου ύψους για αγορές από σούπερ μάρκετ, ενώ για το καλό τούς φίλευε πάντοτε γλυκά.
Είτε κόκκινα αβγά είτε μελομακάρονα. Οποιοι βρέθηκαν σήμερα στο Α΄ Νεκροταφείο, όπου έγινε η κηδεία του, θα διαπίστωσαν ότι πολλοί από τους παλαιούς εργαζομένους που έφαγαν «ψωμί και αλάτι» έδωσαν το «παρών». Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στην κηδεία Ψυχάρη. Σε ό,τι αφορά την πολιτική του δράση, η ανάγνωση αλλάζει ανάλογα με τον συνομιλητή. Ο Μπόμπολας έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σοβιετική διείσδυση στην πατρίδα μας. Ηταν ο εκδότης της Σοβιετικής Εγκυκλοπαίδειας, την οποία είχα στη βιβλιοθήκη μου προτού τη χαρίσω προ ετών σε κάποιο φίλο.
Ο Γεώργιος Μπόμπολας στήριξε την Αλλαγή του Ανδρέα Παπανδρέου έως το 1988, αλλά στις εκλογές του 1989 διέβη τον Ρουβίκωνα. Στήριξε ανοικτά τη Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και την επομένη των εκλογών του Ιουνίου του 1989 το «Εθνος» κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Πέφτει ο φαύλος!». Σύντομα θα δουν το φως της δημοσιότητος σκέψεις του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος παραδέχεται ότι επιχείρησε να δημιουργήσει δικό του συγκρότημα εφημερίδων για να αντιμετωπίσει την αυτονόμηση των Λαμπράκη, Μπόμπολα, Τεγόπουλου κ.ά.
Ο Γεώργιος Μπόμπολας σταδιακά εξελίχθηκε με τα μέσα του σε βασικό υποστηρικτή του συστήματος Σημίτη, στην ανάδειξη του οποίου στην πρωθυπουργία έπαιξε βασικό ρόλο: Το «Εθνος» αποκάλυψε το δείπνο των τεσσάρων στην οικία της Βάσως Παπανδρέου στο Χαλάνδρι με Σημίτη, Πάγκαλο και Αυγερινό. Το αντάλλαγμα ήταν η ανάδειξη της εταιρίας Ακτωρ ως εθνικού πρωταθλητή των δημοσίων έργων. Στην πραγματικότητα, άλλαξε με τον μαθηματικό τύπο το σύστημα της αναθέσεως δημοσίων έργων εις τρόπον να καταργηθεί ο ανταγωνισμός και να αναδειχθεί σε σχεδόν μονοπώλιο των δημοσίων έργων η εταιρεία του.
Ο νόμος που ψήφισε ο Κώστας Καραμανλής για τον βασικό μέτοχο και για το ασυμβίβαστο ιδιοκτήτη ΜΜΕ και εργολάβου δημοσίων έργων τον έφερε στα πρόθυρα της πώλησης των μετοχών του σε εφημερίδες και κανάλια στη Γιάννα Αγγελοπούλου, αλλά η αλλαγή στάσης από την Κομισιόν απέτρεψε την πώληση την τελευταία στιγμή. Προς τούτο απαιτήθηκε συστηματικό λόμπινγκ στις Βρυξέλλες, στο οποίο πρωταγωνίστησαν ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και ο αρχηγός του ΛΑΟΣ Γιώργος Καρατζαφέρης. Ο Γιώργος Καρατζαφέρης ανταμείφθηκε γι’ αυτό στην προεκλογική περίοδο του 2007.
Το Mega Channel, στο οποίο ο Γεώργιος Μπόμπολας ήταν μέτοχος, παραχώρησε μόνιμο στασίδι στον πρόεδρο του ΛΑΟΣ, ο οποίος, αξιοποιώντας τότε το πολιτικό λάθος του υπουργείου Παιδείας με το σχολικό βιβλίο Ιστορίας και την περίφημη λεζάντα Ρεπούση για τον «συνωστισμό της Σμύρνης», εισήλθε στη Βουλή με ποσοστό 5,5%. Πολλά χρόνια αργότερα ο εκδότης, σε προχωρημένη ηλικία, επιχείρησε να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τον Κώστα Καραμανλή, τον οποίο και συνάντησε, αλλά πέρα από φιλοφρονήσεις και ευγένειες η σχέση δεν αποκαταστάθηκε κατ’ ουσίαν ποτέ.
Η τελευταία παρασκηνιακή εμπλοκή του Γεωργίου Μπόμπολα ήταν η συμβολή του στην πρωθυπουργοποίηση του Λουκά Παπαδήμου μετά την παραίτηση-πτώση του Γιώργου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία ύστερα από όσα μεσολάβησαν στις Κάννες. Ο Γεώργιος Μπόμπολας σε ανοικτή γραμμή με τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γιώργο Καρατζαφέρη, ο οποίος απέρριψε κάθε εναλλακτική πρόταση διορισμού πρωθυπουργού που πρότεινε στη σύσκεψη των αρχηγών υπό τον Πρόεδρο Παπούλια, επέβαλε στην πραγματικότητα τον Παπαδήμο στην πρωθυπουργία. Μαζί με άλλους.
Ο πρόεδρος της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς αντελήφθη εγκαίρως τότε το παιχνίδι παρασκηνίου στο οποίο πρωταγωνιστούσε ο Μεσσήνιος εκδότης και προκειμένου να απαλλαγεί από τον επίμονο Γιώργο Παπανδρέου, που προσπαθούσε να κρατηθεί στην πρωθυπουργία διά της δημιουργίας αδιεξόδου, συναίνεσε στο τέλος στην υλοποίηση της επιθυμίας Μπόμπολα και στην εκλογή του αποφοίτου του Κολλεγίου Αθηνών Παπαδήμου στην πρωθυπουργία. Ο Σαμαράς επικοινώνησε αργά το βράδυ από την οικία της Μουρούζη με τον παλαιό συμμαθητή του Παπαδήμο και, αφού διευκρινίστηκαν όλα, έκλεισε η συμφωνία!
Την επομένη το πρωί άκουγε τη βροντώδη φωνή του Γεωργίου Μπόμπολα να τον ευχαριστεί στο τηλέφωνο! Αυτή ήταν ουσιαστικά η τελευταία παρασκηνιακή παρέμβασή του στον δημόσιο βίο. Στήριξε την υποψηφιότητα του σερ Βασίλη Μαρκεζίνη για την Προεδρία της Δημοκρατίας επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτή η απόπειρά του δεν ευοδώθηκε. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει με μεγαλύτερη ακρίβεια τη δράση των παραδοσιακών εκδοτών στην πολιτική μας ζωή. Τη δράση εκείνων που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ονόμασε «διαπλοκή».
Μερικοί, παρατηρώντας τον πειρατικό τρόπο που κινούνται οι ολιγάρχες της εποχής μας, νοσταλγούν το σαβουάρ βιβρ της παλαιάς διαπλοκής και κατά καιρούς λένε με χιούμορ τη φράση «ποιος να το έλεγε που θα ερχόταν ο καιρός που θα αναφωνούσαμε που είσαι κυρ Γιώργο, κυρ Σταύρο, κυρ Αριστείδη και κυρ Σωκράτη!». Ωστόσο, το μείζον στην ανάγνωση της συνεισφοράς ενός εκάστου δεν είναι το σαβουάρ βιβρ αλλά ο τρόπος, αρνητικός ή θετικός, που επέδρασαν στα πολιτικά πράγματα της πατρίδας μας. Θα μας χρειαστεί λίγος καιρός για να αποκρυσταλλώσουμε οριστική άποψη. Αλλά μια πρώτη ιδέα την έχουμε ήδη.
