Στο έλεος του Θεού το πρωτόλειο έργο του σπουδαιότερου αρχιτέκτονα της αρχαιότητας Ευπαλίνου στα Μέγαρα. Ανοιγμένα αρχαία φρεάτια, τρακτέρ που οργώνουν δίπλα ακριβώς από τα αρχαία φρεάτια χωρίς καμιά προφύλαξη, με αποτέλεσμα να έχουν υποχωρήσει πολλά τμήματα του αρχαίου αγωγού, είναι μερικά από αυτά που αντικρίσαμε στον κάμπο των Μεγάρων, εκεί όπου βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της αρχαιότητας, μήκους αρκετών χιλιομέτρων.
Και μπορεί αυτό το τεράστιο δημιούργημα να έχει καταγραφεί σε πλήθος βιβλίων σε Ελλάδα και εξωτερικό, ωστόσο δεν υπάρχει ούτε μία επιγραφή στο συγκεκριμένο σημείο από το υπουργείο Πολιτισμού.
Και μπορεί να άντεξε 2.600 χρόνια αυτό το μοναδικό υπόγειο αριστούργημα, φαίνεται όμως πως καταρρέει επί υπουργίας Λίνας Μενδώνη, αφού καμία συντήρηση και καμία πρόληψη δεν έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Πρόκειται για ένα έργο μοναδικής σπουδαιότητας, καθώς ο μέγας μηχανικός Ευπαλίνος, με καταγωγή από τα Μέγαρα, μεγαλούργησε τον 6ο αιώνα, ξεκινώντας τα επιτεύγματά του από τη γενέτειρα πόλη του. Δημιουργώντας ένα πολύπλοκο υδρομαστευτικό σύστημα που ακόμα και σήμερα διδάσκεται στα πανεπιστήμια της Γαλλίας για την εφευρετικότητά του, κατάφερε να μη διψάσουν ποτέ οι κάτοικοι της πόλης όπου γεννήθηκε.
Yδρομαστευτικό σύστημα
Και ποιο είναι αυτό το περίφημο υδρομαστευτικό σύστημα; Είναι το «δενδροειδές σύστημα» όπου οι αγωγοί ξεκινούν την εισροή νερού από ένα παρακείμενο ποτάμι που σήμερα ονομάζεται Καμάρας ρέμα, και με διάφορα παρακλάδια όλοι αυτοί οι αγωγοί κατέληγαν σε έναν μεγάλο κεντρικό αγωγό, ο οποίος έφτανε στην περίφημη Κρήνη του Θεαγένους στο κέντρο των Μεγάρων.
Από εκεί τροφοδοτούνταν ολόκληρη η πόλη με νερό. Μάλιστα, πριν από μερικά χρόνια βρέθηκε και η νότια αρχαία Κρήνη των Μεγάρων με στοές επιχρισμένες από κονίαμα, κάνοντας όλα τα μέλη του ΚΑΣ να υποκλιθούν στα μεγαλουργήματα του μηχανικού Ευπαλίνου.
Οταν ο Ευπαλίνος ολοκλήρωσε τα υδρομαστευτικά έργα του στη γενέτειρα πόλη του, τα Μέγαρα, μεταφέρθηκε στη Σάμο όπου έγινε διάσημος με το σπουδαίο έργο του, το Ευπαλίνειο Ορυγμα. Ενα έργο μοναδικό σε ολόκληρο τον κόσμο, με μια σήραγγα μήκους περίπου 1 χλμ. και διατομής περίπου 1,75×1,75 μ., που κατασκευάστηκε γύρω στα 550 με 530 π.Χ. Κατά μήκος της σήραγγας ο Ευπαλίνος κατασκεύασε έναν αγωγό, ο οποίος μετέφερε το νερό στην πόλη. Ο αγωγός που αποκαλύφθηκε θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας, αν αναλογιστεί κανείς πως η κατασκευή του άρχισε συγχρόνως και από τα δύο άκρα του και οι σήραγγες που διανοίγονταν με αυτόν τον τρόπο συναντήθηκαν στη μέση και αποτέλεσαν ενιαίο όρυγμα.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες κατοίκων, μέχρι και τη δεκαετία του ’90 το συγκεκριμένο αρχαίο υδρομαστευτικό σύστημα με τα δεκάδες φρεάτια ύψους τεσσά μέτρων καθαρίζονταν από υπαλλήλους του Δήμου Μεγαρέων, ενώ σήμερα καταρρέει από την απραξία του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο δεν κατάφερε να τοποθετήσει ούτε μια πινακίδα που να αναφέρεται στο μοναδικό αυτό μνημειώδες έργο του μηχανικού Ευπαλίνου. Ντροπή, κυρία Μενδώνη!