ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΤΑΙ πλήρως και με έγγραφα ντοκουμέντα πλέον η μεγάλη σφαγή των μοναχών από Οθωμανούς στη ∆ράμα. Ορισμένα κλεμμένα εδώ και αιώνες ανεκτίμητης αξίας χειρόγραφα της Ιεράς Μονής Παναγίας Εικοσιφοίνισσας Παγγαίου, που προσφάτως επιστράφηκαν, αποκαλύπτουν πλέον την πλούσια ιστορία της μονής, επιβεβαιώνοντας έμπρακτα τις μέχρι σήμερα προφορικές μαρτυρίες που υπήρχαν για σειρά γεγονότων που σημάδεψαν το μοναστήρι στο διάβα της πολύχρονης και πολυτάραχης ιστορίας του.
Ετσι, η μέχρι σήμερα προφορική μαρτυρία για μια μεγάλη σφαγή του 16ου αιώνα από Οθωμανούς κατακτητές, που είχε ως αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο όλων των μοναχών, επιβεβαιώνεται και εγγράφως στα τελευταία χειρόγραφα που ήρθαν εκ νέου στην κυριότητα της μονής πριν από περίπου έναν χρόνο.
Αυτό ανακοίνωσε ο μητροπολίτης ∆ράμας ∆ωρόθεος στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου
που παραχώρησε με τον ομότιμο καθηγητή του ∆ημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και
συστηματικό ερευνητή των χειρογράφων και της ιστορίας της Ιεράς Μονής Παναγίας Εικοσιφοίνισσας Γιώργο Παπάζογλου.
Τον Οκτώβριο του 2023 ο μητροπολίτης Λαοδικείας Θεοδώρητος, ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αθήνα, παρέδωσε στον μητροπολίτη ∆ράμας τρία κλεμμένα χειρόγραφα της Ιεράς Μονής Εικοσιφοίνισσας που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα. Τα ανωτέρω χειρόγραφα με τη διαμεσολάβηση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής περιήλθαν στη νόμιμη κατοχή του Οικουμενικού Πατριαρχείου από τη συλλογή του οίκου πλειστηριασμών Swann Auction Galleries της Νέας Υόρκης.
Μετά την κλοπή τους από τη μονή, το 1917, κατέληξαν στην Αμερική, απ’ όπου πουλήθηκαν το 2008 σε συλλέκτη του Σικάγου, ο οποίος όμως τα επέστρεψε, όταν διαπίστωσε τη νομικά και ηθικά επισφαλή κυριότητά τους. Σε ένα από αυτά τα χειρόγραφα με την ένδειξη Χ 8 βρέθηκαν από τον κ. Παπάζογλου σημείωμα και κείμενο σχετικό με τη σφαγή των μοναχών της Εικοσιφοίνισσας από τους Οθωμανούς το έτος 1507. Να σημειωθεί ότι τα θύματα της σφαγής ήταν συνολικά 202, εκ των οποίων 24 ιερομόναχοι, τρεις διάκονοι, 145 μοναχοί και 30 προσκυνητές της μονής.