Η «Εστία της Κυριακής» αποκαλύπτει όλο το κείμενο της παραίτησης του καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Βλαχογιάννη προς τον τότε υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια.
– Γιατί τα «βρόντηξε» από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης
– Τι καταγγέλλει για την «εθελοδουλία»
Της Μαρίας Παπαπαναγιώτου
Παγκόσμια θύελλα ετεροχρονισμένης αγωνίας και αμφιβολιών ξεσήκωσε η απόσυρση του εμβολίου της AstraΖeneca, τρία χρόνια μετά την ευρεία χορήγησή του σε εκατομμύρια λήπτες, με παρότρυνση, τότε, των τοπικών κυβερνήσεων, που το είχαν προμηθευτεί ως σωτήριο για την επιβίωση στην πανδημία. Η βρετανο-σουηδική φαρμακευτική AstraZeneca παραδέχτηκε εν τέλει ότι το σκεύασμά της είναι δυνητικά θανατηφόρο μετά από σωρεία δικαστικών αγωγών ανά τον κόσμο, με κορυφαία μία ομαδική αγωγή διεκδίκησης 100 εκατομμυρίων λιρών στην Βρετανία για 50 θύματα.
Μια τέτοια, εκ των υστέρων, παραδοχή από παρασκευάστρια εταιρεία πανδημικού εμβολίου είναι σίγουρα ένας από τους χειρότερους εφιάλτες της πανδημίας που έγιναν πραγματικότητα για την ψυχολογία του κόσμου -εμβολιασθέντων από το AstraZeneca και μη. Εφιάλτης όχι μόνο για όσους έκαναν το συγκεκριμένο εμβόλιο της ΑΖ αντί του mRNA – ως προς το πόσο κινδύνεψαν ή πόσο, ενδεχομένως, μπορεί ακόμη να κινδυνεύουν. Αλλά και για το σύνολο των πολιτών που χρειάστηκε να εμβολιαστούν, μπροστά στον κίνδυνο της Covid-19, με εμβόλια που γρήγορα δημιουργήθηκαν και παραδόθηκαν στην ανθρωπότητα χωρίς εκτενείς μελέτες. Εφιάλτη απoτελεί επίσης μια τέτοια εξέλιξη και για τις Αρχές της Δημόσιας Υγείας της διεθνούς κοινότητας, οι οποίες ανησυχούν για την διασάλευση πλέον εν γένει της εμπιστοσύνης σε όλα τα εμβολιαστικά προγράμματα. Στην Ελλάδα όμως, το πλήγμα είναι μεγαλύτερο. Για όσους θυμούνται, ανασύρουν, συνδυάζουν και διερευνούν εκ των υστέρων τα γεγονότα, η επιβεβαίωση από πλευράς της παρασκευάστριας εταιρείας AstraZeneca για τη δυνητικά θανατηφόρο δράση του εμβολίου της πλήττει ευθέως την αξιοπιστία του επιστημονικού κόσμου και των Αρχών Δημόσιας Υγείας της χώρας μας για όσα ειπώθηκαν και δεν ειπώθηκαν τρία χρόνια πριν∙ με κίνδυνο που στοίχισε ζωές.
Σήμερα, οι εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, των επιτροπών της πανδημίας και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας επιμένουν ότι όλα καλώς έγιναν και ότι το εμβόλιο έσωσε πολύ περισσότερους από όσους έθεσε σε κίνδυνο. Κατανοητή και λογική μια τέτοια αξιολόγηση, για την πλευρά εκείνων όμως που μετρούν τον πληθυσμό σε νούμερα και όχι για τις οικογένειες που υπέστησαν τις τρομακτικές παρενέργειες θρομβοεμβολικών επεισοδίων TTS από το εν λόγω εμβόλιο, οι οποίες θα ήθελαν η Πολιτεία να τις είχε προφυλάξει. Γιατί όσο το εμβόλιο χορηγείτο στην Ελλάδα -χωρίς πολλές εξηγήσεις-, διερεύνηση των περιστατικών TTS που εμφανίζονταν σε ξένες χώρες υπήρχε, όπως και περιορισμοί, έως και απόσυρση του εμβολίου AΖ από κάποια κράτη.
Στιγμές από το «χάος» με την ασφάλεια του AstraZeneca στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, τουλάχιστον κατά το πρώτο εξάμηνο της κυκλοφορίας του εμβολίου της AstraZeneca, τα μηνύματα ήταν αντικρουόμενα και από τις αρχές του 2021 μέχρι και τα μέσα του Ιουνίου 2021 οι πολίτες καλούνταν αδιακρίτως να εμβολιαστούν με αυτό, λόγω της έλλειψης που παρουσίαζαν τότε τα mRNA. Η Επιτροπή Εμβολιασμών έχει απλώς χαρακτηρίσει το εμβόλιο ασφαλές, χωρίς διευκρινήσεις για ασθενείς, π.χ., που μπορεί να έπασχαν από θρομβοφιλία ή να ελάμβαναν αγωγή με αντιπηκτικά, ενώ, αντίθετα, ο διάλογος διεθνώς είχε φουντώσει. «Αν υπάρχει θέμα θρομβώσεων, μπορεί να γίνει αντιπηκτική αγωγή, για να αισθάνεται κανείς ασφαλής» δήλωνε χαρακτηριστικά η τότε αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα για το εμβόλιο της AstraZeneca, στα τέλη Μαρτίου του 2021, και διαβεβαίωνε ότι «είμαστε σε επιτήρηση (στην Ελλάδα), είναι κάτι που πρέπει να δούμε.
Αλλά δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη». Η ανακοίνωση που επισήμως η εταιρεία είχε εκδώσει στις 24/3/2021` για «το ενδεχόμενο θρομβοπενίας και διαταραχών της πήξης από την χορήγηση του εμβολίου Covid-19» ενημέρωνε ότι η πλειονότητα αυτών των «σπάνιων» περιστατικών εμφανίστηκαν εντός των πρώτων 7-14 ημερών μετά τον εμβολιασμό. Τέτοια περιστατικά είχαν παρουσιαστεί σε γυναίκες κάτω των 55 ετών από τους πρώτους μήνες διάθεσης του εμβολίου και κάποια περιστατικά είχαν καταλήξει.
«Τρεις γυναίκες πέθαναν στην Ελλάδα και δεν είναι κάτι αμελητέο. Ο τρόπος για να το αποφύγουμε ήταν να έχουν δοθεί τα άλλα εμβόλια στις νέες γυναίκες και να μην έχει χορηγηθεί το εμβόλιο AstraZeneca παρά μόνο σε άτομα άνω των 50-55», κατήγγειλε πρόσφατα, μετά την απόσυρση του εμβολίου, η καθ’ όλα αξιόπιστη επιστημονικά καθηγήτρια Επιδημιολογίας Αθηνά Λινού και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Η ίδια προσέθεσε, αναφερόμενη σε επίσημα δεδομένα του Κράτους, ότι 100 ήταν τα περιστατικά σοβαρών παρενεργειών από το εμβόλιο της AZ που έχουν καταγραφεί. Ήταν όμως μόνον αυτά; Πόσο αξιόπιστα μπορεί να θεωρηθούν σήμερα τα στοιχεία που είχε δημοσιεύσει η Ελλάδα για τις παρενέργειες και τους θανάτους από το συγκεκριμένο ένοχο εμβόλιο; Η «Εστία της Κυριακής» επιμένει να μην ξεχνά. Ανασύρουμε, έτσι, την χαρακτηριστική επιστολή παραίτησης από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης του ΕΟΦ (της 1/4/2021) του σεβαστού καθηγητή Π. Βλαχογιαννόπουλου της Ιατρικής Σχολής, ο οποίος είχε καταγγείλει ευθέως στον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια την αποσιώπηση προς την κοινή γνώμη των σοβαρών και θανατηφόρων παρενεργειών του εμβολίου της AstraZeneca, προσάπτοντας στους επιστήμονες των επιτροπών μη διαφάνεια, αδράνεια ως προς την επιτήρηση των κινδύνων και τη συσχέτιση θανάτων με τα εμβόλια και, επί λέξει, «εθελοδουλία» του επιστημονικού προσωπικού.
Θέμα: Αντικατάστασή μου από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης (Ε.ΦΑ.Ρ) του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.)
Αξιότιμε κ. Υπουργέ
Παρακαλώ όπως αντικατασταθώ από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης (Ε.ΦΑ.Ρ) του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) για τους ακόλουθους λόγους:
Η Επιτροπή αυτή δεν έχει το θάρρος να αναδείξει πιθανά προβλήματα των εμβολίων (ειδικά δε του εμβολίου της Astra-Zeneca) και είχε γνωματεύσει πάντοτε αρνητικά για την συσχέτιση ποικίλλων φαινομένων θρομβώσεων με το εν λόγω εμβόλιο. Η συνήθης τακτική της ήταν σε κάθε τέτοιο φαινόμενο που της αναφερόταν μέσω κίτρινης κάρτας να αναζητά όλους τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση και να αποδίδει σε αυτούς (αν υπήρχαν) την θρόμβωση, αγνοώντας έναν σημαντικό παράγοντα, ήτοι την χρονική συνάφεια του γεγονότος με τη λήψη του εμβολίου. Αν δεν υπήρχαν εμφανείς παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση η Επιτροπή συνήθιζε να αναβάλλει μια τελεσίδικη απόφαση με το αιτιολογικό ότι η περίπτωση μελετάται.
Στην περίπτωση της θανούσης ασθενούς του Γ.Κ.Ν. Αθηνών η απροθυμία της επιτροπής να γνωματεύσει ήταν εξοργιστική: Θυμίζω ότι η ασθενής την 7η ημέρα μετά από τον εμβολιασμό με εμβόλιο Astra-Zenecaανέπτυξε έντονο πονοκέφαλο και την 9η ημέρα εγκεφαλικό επεισόδιο θρομβωτικής αιτιολογίας, ακολούθως δε θρομβοπενία που ανάγκασε τους γιατρούς να διακόψουν παροδικά την ηπαρίνη και τότε η ασθενής ανέπτυξε θρόμβωση σε κεντρική αρτηρία του ενός κάτω άκρου και υπεβλήθη σε ακρωτηριασμό του εν λόγω άκρου. Η μετέπειτα νοσηλεία υπήρξε εργώδης και επιπεπλεγμένη και τελικώς η ασθενής κατέληξε.
Με δική μου προτροπή η επιτροπή αποφάσισε τελικώς να πιθανολογήσει συσχέτιση του εμβολίου με τις θρομβώσεις με την λέξη «possible», ζήτησα δε να καταγραφεί η απόφαση και να ενημερωθεί το Υπουργείο και η Επιτροπή Εμβολιασμών. Αντί αυτού την επομένη Εσείς ανακοινώνετε ότι κανένα περιστατικό θρομβώσεων σχετικών με τον εμβολιασμό δεν έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας, ένα ήταν υπό συζήτηση αλλά δεν απεδείχθη συσχέτισή του με το εμβόλιο.
Η Ε.ΦΑ.Ρ δεν έχει ένα μόνιμο, θεσμικό τρόπο συνεργασίας με την Επιτροπή Εμβολιασμών. Η συνεργασία των δύο επιτροπών είναι περιστασιακή και απρογραμμάτιστη και δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά περί του πώς αποφασίζει η Επιτροπή Εμβολισμών επί θεμάτων που αναφύονται όπως αυτά των πιθανών επιπλοκών των εμβολίων.
Αποτελεί καταισχύνη για το ιατρικό προσωπικό της Ε.ΦΑ.Ρ. η ομόθυμη συμφωνία των μελών της Ε.ΦΑ.Ρ για την κοινοποίηση στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας της επικαιροποιημένης γνωμάτευσης του ΕΜΑ, ότι το εν λόγω εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει σπάνια θρομβώσεις, ενώ μέχρι τότε κανένα μέλος της Επιτροπής δεν πιθανολόγησε συσχέτιση των εμβολίων ούτε με ένα περιστατικό θρόμβωσης. Πιστεύω ότι αυτό λέγεται εθελοδουλία και όχι ελεύθερη επιστημονική σκέψη.
Πρέπει να σας αναφέρω ότι είμαι ένθερμος θιασώτης των εμβολίων, παρακολουθώ πάνω από 10 χιλιάδες ασθενείς με συστηματικά αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα και σε όλους πρότεινα εμβολιασμό με το διαθέσιμο κάθε φορά εμβόλιο, χωρίς να ξεχωρίσω κανένα από τα διαθέσιμα εμβόλια στην πατρίδα μας. Πιστεύω όμως ότι πρέπει να βγαίνουμε στην κοινωνία με θετικά και όχι αντιφατικά μηνύματα και να είμαστε διαφανείς και ειλικρινείς.
Η επιχειρηματολογία μου είναι: Ναι λοιπόν έχουν περιγραφεί σπάνια περιστατικά θρομβώσεων με το εμβόλιο της A-Z (αλλά και με το εμβόλιο της Pfizer απ’ ό,τι μαθαίνω) αλλά αυτά είναι όντως σπάνια, και εργαζόμαστε έντονα για την μελέτη των μηχανισμών των θρομβώσεων και την πρόληψή τους. Κανένας Έλληνας πολίτης δεν είναι μόνος του. Στα περισσότερα περιστατικά εγκεφαλικών θρομβώσεων προϋπάρχει πονοκέφαλος που αν δεχτούμε ότι μπορεί να σχετίζεται με το εμβόλιο είναι ένα σημάδι που μας πυροδοτεί να λάβουμε κάποια προληπτικά μέτρα και να αυξήσουμε την επιτήρηση.
Με βάση όσα σας εξέθεσα κ Υπουργέ γίνεται εμφανές ότι τα αξιακά μου πρότυπα δεν μου επιτρέπουν να συμμετάσχω στην Ε.ΦΑ.Ρ. και παρακαλώ για την αντικατάστασή μου.
Με τιμή
Παναγιώτης Γ. Βλαχογιαννόπουλος
Καθηγητής Παθολογίας-Ανοσολογίας
Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
