Γράφει η Μαίρη Μπενέα
Αναβρασμός επικρατεί στη Δικαιοσύνη, μετά τις αλλεπάλληλες παρεμβάσεις του Αρείου Πάγου, που κινήθηκε πειθαρχικά σε βάρος της ανακρίτριας και του εισαγγελέα, επειδή άφησαν ελεύθερο, με περιοριστικούς όρους τον δικηγόρο Αποστόλη Λύτρα, γιά την υπόθεση του άγριου ξυλοδαρμού της συζύγου του Σοφίας Πολυζωγοπούλου.
Οι μετέπειτα εξελίξεις, με την νέα σύλληψη του ποινικολόγου, που κατέληξε στην προφυλάκιση του, για παραβίαση των περιοριστικών όρων, που του είχαν επιβληθεί από την ανακρίτρια Χριστίνα Σαλάπα και τον εισαγγελέα κ. Κουτσούκο, ενδεχομένως να λειτούργησαν… καταπραυντικά απέναντι στις αντιδράσεις, που προκάλεσε αρχικά, η εκκίνηση διερεύνησης τυχόν πειθαρχικών αδικημάτων, που ζήτησαν εναντίον των δυο δικαστικών λειτουργών,η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάπα και η Εισαγγελέας Γεωργίας Αδειλίνη.
Όμως, όσο κι αν, ενδεχομένως, η ανακοίνωση έρευνας για πειθαρχικό κατά των δικαστών, πέτυχε επικοινωνιακά, ταυτόχρονα προκάλεσε ένα ακόμη μεγάλο «τραύμα» στη Δικαιοσύνη, καθώς μεγάλο μέρος του δικαστικού και νομικού κόσμου της χώρας το είδε, ως «απόπειρα οπισθοδρόμησης και απαξίωσης του θεσμού και των λειτουργών της Δικαιοσύνης’’.
Το διατύπωσαν εξαιρετικά τα μέλη της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, σε ανακοίνωση τους, με την οποία επιτέθηκαν στην ηγεσία του Αρείου Πάγου, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι, “η ουσιαστική κρίση δικαστών και εισαγγελέων δεν υπόκειται σε πειθαρχικό έλεγχο”!
Ενώ τόνισαν:
‘Η ανεξαρτησία του δικαστή – ζητούμενο και επιδίωξη μιας
δημοκρατικής πολιτείας – καταλύεται όταν εισάγονται στη συνείδηση του υπολογισμοί και κριτήρια τρίτων που συνεπάγονται την αλλοτρίωση της προσωπικής του πεποίθησης με τη γνώμη εκείνων που μπορούν να του ασκήσουν πειθαρχικό έλεγχο».
Με δυο λόγια, δεν μπορεί να υπάρχει ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, μέσω της ελεύθερης κρίσης του δικαστή, όταν λειτουργεί με το φόβο ενός πειθαρχικού!
Τον κίνδυνο, που γεννά η ενέργεια της ηγεσίας του Αρείου Πάγου, να προκαλέσει πειθαρχικό έλεγχο, την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η ανάκριση, για την υπόθεση Λύτρα, επεσήμανε και ο Πρόεδρος της Ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων της χώρας Δημήτρης Βερβεσός, ο οποίος τόνισε ότι, “Η πρακτική αυτή δεν συνάδει με το κύρος της Δικαιοσύνης και το Κράτος Δικαίου και οδηγεί μαθηματικά σε οπισθοδρόμηση και απαξίωση του θεσμού και των λειτουργών του”.
Μεγάλη ανησυχία και πολλά ερωτηματικά προκάλεσε στο δικαστικό και νομικό κόσμο της χώρας η ανακοίνωση για πειθαρχικό στην ανακρίτρια και τον εισαγγελέα, επειδή, αρχικά, άφησαν ελεύθερο τον δικηγόρο Aπιστόλη Λύτρα, όταν μάλιστα η ηγεσία της Δικαιοσύνης γνωρίζει καλύτερα απλό τον καθένα ότι, «οι δικαστές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους…».
Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, απο την πρώτη στιγμή επεσήμανε ότι, δεν αποτελούν πειθαρχικά παραπτώματα για το δικαστικό λειτουργό η κρίση που ο εκφέρει κατά την άσκηση των καθηκόντων του, με μοναδική εξαίρεση της περιπτωση δόλου ή βαριάς αμέλειας, οι οποίες διαπιστώνονται με αμετάκλητη απόφαση’, καθώς επίσης ότι, «δεν μπορεί να κινηθεί πειθαρχική δίωξη εναντίον δικαστή ως συνέπεια
ερμηνείας του νόμου, εκτίμησης γεγονότων ή της αξιολόγησης των
αποδεικτικών στοιχείων που διενήργησε ο ίδιος για τον σχηματισμό της δικανικής κρίσης».
Άλλωστε, όπως επισημαίνουν τα μέλη του ΔΣ της ΕνΔΕ «οπως κρίθηκε δυνάμει της υπ’ αριθμόν 25/2022 απόφασης του Δικαστικού Συμβουλίου του άρθρου 86 παρ. 4 Σ «..δεν επιτρέπεται πειθαρχικός και ποινικός έλεγχος των δικαστικών λειτουργών για την δικαστική τους κρίση καθεαυτή, δηλαδή για την επιστημονική άποψη που ακολούθησαν όσον αφορά τα νομικά ζητήματα που αντιμετώπισαν και την πεποίθηση την οποία σχημάτισαν από την εκτίμηση των αποδείξεων».
Η Πρόεδρος και η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωρίζουν άλλωστε ότι, αυτό, που επισημαίνουν στην ανακοινωση του οι δικαστές. Δηλαδή ότι «η ανακρίτρια και ο εισαγγελέας που χειρίστηκαν τη δικογραφία σε βάρος του κατηγορουμένου δικηγόρου για την πράξη της βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης στο πλαίσιο κύριας ανάκρισης είναι οι μόνοι που έχουν πρόσβαση και γνωρίζουν το αποδεικτικό υλικό και οι μόνοι που μπορούν να κρίνουν τα κατάλληλα μέτρα δικονομικού καταναγκασμού σε βάρος του κατηγορουμένου.
Θυμίζουμε εξάλλου τον νομικό κανόνα πως η προσωρινή κράτηση επιβάλλεται κατ’ εξαίρεση σε κατηγορούμενο για κακούργημα, μόνο ως μέσο διασφάλισης της παρουσίας του στο δικαστήριο ή αποτροπής τέλεσης νέων εγκλημάτων, σύμφωνα με τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που κατά περίπτωση προβλέπονται στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, εφόσον κρίνεται αιτιολογημένα ότι τα λοιπά μέτρα δικονομικού καταναγκασμού, στα οποία δίνεται προτεραιότητα, δεν επαρκούν (ή ο κατ’ οίκον περιορισμός μεηλεκτρονική επιτήρηση δεν μπορεί να επιβληθεί) και χωρίς να αρκεί μόνο η κατά νόμο βαρύτητα της πράξης. Η κρίση των δικαστικών λειτουργών είτε είναι ορθή, είτε λανθασμένη, υπόκειται μόνο στους κανόνες του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και όχι σε πειθαρχικό έλεγχο”.
Όταν μάλιστα η ίδια η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, στην ομιλία της στο forum των Δελφών τον περασμένο Απρίλιο, επέκρινε το Ευρωκοινοβούλιο, που καταδίκασε τη χώρα μας για τι κράτος δικαίου, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι, «το ψήφισμα αναφέρεται σε πλειάδα υποθέσεων που εκκρεμούν ακόμη και μίλησε για παρέμβαση, που αντιβαίνει στις αρχές του κράτους δικαίου», δεν είναι οξύμωρο δυο μήνες αργότερα να ζητάει διερεύνηση για πειθαρχικό της ανακρίτριας και του εισαγγελέα, που χειρίζονται την υπόθεση Λύτρα, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη?
Η μήπως – γιατί κι αυτό ακούγεται στο δικαστικό και νομικό κόσμο της χώρας – μέσω της υπόθεσης Λύτρα, βρήκαν ένα πρόσφορο τρόπο να… ‘ξεπλύνουν’ παραλείψεις και αστοχίες της Δικαιοσύνης στην υπόθεση των Τεμπών;
Η ξεχνιεται τόσο εύκολα ότι, η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, που τώρα ζήτησε έρευνα για πειθαρχικό των δικαστών που άφησαν ελεύθερο το δικηγόρο Λύτρα, ήταν η ίδια, η οποία, όπως κατήγγειλε η πρόεδρος του συλλόγου θυμάτων Τεμπών, οταν μαζι με άλλους γονείς της ζήτησαν να παρέμβει για τη συγκάλυψη που επιχειρήθηκε, την προέτρεψε να… τη δει παπάς!
Για επικοινωνιακού τύπου παρεμβάσεις του Αρείου Πάγου, μίλησε και ο νομικός κόσμος της χώρας, μέσω ανακοινωσης του Προέδρου της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλογων της χώρας Δημήτρη Βερβεσός, ο οποίος επεσήμανε ότι, «η ηγεσία του Αρείου Πάγου για μια ακόμη φορά, επιχειρεί με επικοινωνιακού τύπου παρεμβάσεις να αντιμετωπίσει τα ζητήματα, που ανακύπτουν σε εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, κάτι που, άλλωστε, έχει πράξει και κατά το πρόσφατο παρελθόν, όπως στις περιπτώσεις «του κινήματος της πετσέτας», των συμβασιούχων, στο έγκλημα των Τεμπών, στο Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα, στην υπόθεση βιασμού ανηλίκου από τον καθ’ ομολογία
δολοφόνο της 11χρονης.
Η πρακτική αυτή δεν συνάδει με το κύρος της Δικαιοσύνης και το
Κράτος Δικαίου και οδηγεί μαθηματικά σε οπισθοδρόμηση και απαξίωση
του θεσμού και των λειτουργών του».
Η υπόθεση Λύτρα, εκτός από την επικοινωνιακή πλευρά της, μεσω της οποίας επιχειρήθηκε ένα …λίφτινγκ στην εικόνα της ηγεσίας της Δικαιοςύνης, απέκτησε και χαρακτηριστικά «Δούρειου Ιππου”, για να περάσουν ακόμη σκληρότεροι νόμοι.
Το διέγνωσαν δικαστές και εισαγγελείς, που είδαν ότι, η Κυβέρνηση και η ηγεσία της Δικαιοσύνης, μέσω της υπόθεσης του δικηγόρου Λύτρα, προσπάθησαν να περάσουν στο δικαστικό και στο νομικό κόσμο, αλλά και στην κοινωνία την ταύτιση της απονομής Δικαιοσύνης με την αυστηροποίηση.
Την ώρα της προφυλάκισης Λύτρα άλλωστε, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης ανακοίνωσε 14 νέα μέτρα μέτρα για την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, ενώ επεσήμανε ότι κανόνας πλέον θα είναι η επιβολή προσωρινής κράτησης για τα κακουργήματα ενδοοικογενειακής βίας, εκτός αν κριθεί απολύτως αιτιολογημένα ότι ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση («βραχιολάκι») ή οι περιοριστικοί όροι αρκούν για την αποτροπή του δράστη από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. «Δηλαδή ο κανόνας γίνεται προσωρινή κράτηση για τα κακουργήματα ενδοοικογενειακής βίας» υπογράμμισε.
Είναι όμως η αυστηροποίηση στην απονομή της Δικαιοσύνης ο τρόπος, να καταπολεμηθεί η ενδοοικογειακή βία?
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Προσταςίας του Πολίτη, ενώ ισχύουν ήδη οι νέοι Ποινικοί Κώδικεε, με την αυστηροποίηση των ποινών, συνολικά το πρώτο 5μηνο του 2024 έχουν απασχολήσει την ΕΛΑΣ 5.300 υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας και 5.500 συλλήψεις.
Το επεσήμανε με πολύ εύσχημο τρόπο στην ανακοίνωση της, γιά την υπόθεση Λύτρα, η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, που ανέφερε:
“Παρατηρούμε ότι, μετά τις τελευταίες τροποποιήσεις των νέων Ποινικών Κωδίκων διεξάγεται στη δημόσια σφαίρα μια τα Μέσα Ενημέρωσης και η κοινή γνώμη που δήθεν αυτά εκφράζουν πλειοδοτούν στην επιβολή δρακόντειων ποινών. Οι θεσμοί των περιοριστικών όρων, της αναστολής της ποινής, η υφ΄ όρον απόλυση φαίνεται να αντιμετωπίζονται ως ακατανόητη επιείκεια παρόλο που απηχούν ισχυρούς
θεσμούς του Κράτους Δικαίου, ενώ η προσωρινή κράτηση, η μη χορήγηση ανασταλτικού αποτελέσματος στην έφεση και οι μεγάλες ποινές, ως αντίδοτο στην εγκληματικότητα”.
Ενώ το διατύπωσε με εξαιρετικό τρόπο σε δημόσια τοποθέτηση του ο Αντιπρόεδρος της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χαράλαμπος Σεβαστίδης, ο οποίος τόνισε:
«Πρέπει να δούμε τι κράτος δικαίου θέλουμε. Θέλουμε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου το οποίο όταν μιλάμε με τους ευρωπαίους θα λέμε ‘’έχουμε αυτό το θεσμικό πλαίσιο’’ αλλά στην πράξη δεν θα το εφαρμόζουμε; Θέλει η πολιτεία να αναλάβει την ευθύνη με τον κίνδυνο να εκτεθούμε σε καταδίκες από το ευρωπαϊκό δικαστήριο δικαιωμάτων του ανθρώπου; Να επιβάλλονται αυτόματα προσωρινές κρατήσεις;».
Και κατέληξε: “Κάθε πολίτης που εύκολα απαιτεί εξοντωτικές ποινές – είναι εύκολη επιβολή προσωρινής κράτησης για τους άλλους- , αν θα ήταν έτοιμος να δεχθεί και για τον ίδιο του τον εαυτό μια τέτοια σκληρή και άδικη μεταχείριση…”!
ΠΗΓΗ: “ΕΣΤΙΑ της Κυριακής”
