Με τον κ. Χρήστο Ροζάκη, διαφωνούμε επί πολλών ζητημάτων. Όταν όμως λέγει τα σωστά, πρέπει να του το αναγνωρίζουμε. Και οι αναφορές του στα γεγονότα που εξελίχθηκαν μεταξύ Κάσου και Καρπάθου, αποτυπώνουν την πραγματικότητα, με νομική μάλιστα τεκμηρίωση. Όμως η ανάλυση αυτή των γεγονότων διαψεύδει, τόσο όσα αρχικώς εδήλωσε για τα συμβάντα ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Γεραπετρίτης, όσο και τις εκ των υστέρων απαντήσεις που έδωσε μιλώντας σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή του Σκάι.
Εν ολίγοις ο κ. Γεραπετρίτης υποστηρίζει ότι υπάρχει “παραπληροφόρηση” και …”εχθροπάθεια”. Ανέφερε συγκεκριμένα: «Στο ζήτημα της έρευνας την οποία διεξάγει το ιταλικό πλοίο – και η έρευνα αυτή αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, ένα έργο το οποίο είναι κοινού ενδιαφέροντος για την Ευρώπη και το οποίο χρηματοδοτείται μερικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση – υπήρξε ένα μέρος ερευνών το οποίο διεξήχθη εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων, σε ύδατα τα οποία εμπίπτουν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ελλάδος με βάση την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία και εκεί όπου υπάρχει αξίωση της Τουρκίας από το παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Σε άλλη περίπτωση, θα μπορούσαμε να είχαμε δει συγκρούσεις. Θα μπορούσαμε να είχαμε δει μία τεράστια κλιμάκωση που θα έφτανε ακόμη και σε θερμό επεισόδιο. Εν προκειμένω, τι είχαμε; Είχαμε τα ακόλουθα. Πρώτον, το πλοίο ολοκλήρωσε την έρευνα του και μάλιστα όχι μόνο με βάση τον προγραμματισμό τον οποίο είχε, αλλά ακόμη περισσότερο. Σάρωσε την περιοχή για περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι είχε αρχικώς προβλεφθεί».
Περαιτέρω δε ο κ. Γεραπετρίτης υποστηρίζει τα ακόλουθα: «Πρώτον, ότι δεν έγινε η έρευνα με βάση τον προγραμματισμό. Ψεύδος. Δεύτερον, ότι υπήρξε αναγνώριση εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας για τις τουρκικές διεκδικήσεις. Ψεύδος. Τρίτον ότι υπήρξε άδεια εκ μέρους της Τουρκίας. Ουδέποτε ζητήθηκε άδεια. Άρα βλέπουμε ότι δυστυχώς υπάρχει μία κλιμάκωση στον δημόσιο λόγο σε σχέση με τα εθνικά, τα οποία δημιουργούν παραπληροφόρηση. Και δημιουργούν, δυστυχώς το λέω, και μία κουλτούρα στην ελληνική κοινωνία υπερέντασης και εχθροπάθειας».
Όλοι οι ανωτέρω ισχυρισμοί έχουν από την πρώτη στιγμή δεόντως σχολιασθεί από την “Εστία”. Τώρα όμως έχουμε και τον κ. Ροζάκη να διαψεύδει επί της ουσίας τους ισχυρισμούς του κ. Γεραπετρίτη.
Η νομική πραγματικότητα έχει ως εξής: Το Δίκαιο της Θάλασσας θεωρεί ότι η τοποθέτηση υποθαλάσσιων καλωδίων ή αγωγών αποτελεί μια από τις προστατευόμενες ελευθερίες των θαλασσών, όπως και η σχετική έρευνα για την τοποθέτηση τους. Αυτές οι ελευθερίες εξασφαλίζονται και στην περίπτωση των υδάτων της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), όπου η ελευθερία των θαλασσών εξακολουθεί να ισχύει, με τον περιορισμό της μη παρεμπόδισης των νόμιμων δραστηριοτήτων του παράκτιου κράτους σε αυτές. Ειδικότερα για την ΑΟΖ οι ελευθερίες που παραμένουν σε σχέση με τη γενικότερη δικαιοδοσία που έχει το παράκτιο κράτος σε αυτήν περιλαμβάνει εκτός από την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ελευθερία τοποθέτησης υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών, που όπως προείπαμε δεν πρέπει να παρεμποδίζουν την άσκηση των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους σε αυτήν.
Το επεισόδιο έληξε με την αποχώρηση του Ιταλικού πλοίου, το οποίο ολοκλήρωσε πρόωρα το έργο του και μετά από έντονες παρασκηνιακές ανταλλαγές ανάμεσα στους Υπουργούς των Εξωτερικών των δυο κρατών . Η αποχώρηση του πλοίου δεν ανταποκρίνεται προς τις ημερομηνίες που είχαν θέσει οι Ελληνικές αρχές, αλλά ας δεχτούμε ότι το πλοίο ολοκλήρωσε το έργο του.
Οι Ελληνοτουρκικές Σχέσεις και το Κυπριακό
Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις που ήταν ήρεμες τα τελευταία χρόνια κινδύνευσαν τις τελευταίες μέρες μέσα από το επεισόδιο ανάμεσα στα Κύθηρα και στην Κάσο στα διεθνή ύδατα που βρίσκονται εκεί. Αιτία του επεισοδίου ήταν η έρευνα για την πόντιση καλωδίου από το Ιταλικό πλοίο Levoli Relume, που έχει αναλάβει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Κύπρου. Αυτό είχε, ως συνέπεια, τη συγκέντρωση πέντε πολεμικών πλοίων του Τουρκικού ναυτικού, τα οποία παρακολουθούσαν τις εργασίες του Ιταλικού πλοίου και την αποστολή δυο Ελληνικών πολεμικών σε απάντηση για την Τουρκική αυτήν πρόκληση. Σημειωτέον ότι το Ιταλικό πλοίο είχε ενημερωθεί από την Τουρκία ότι βρίσκεται εντός Τουρκικής υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με το Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο, το οποίο, όμως , δεν αναγνωρίζεται από την Ελλάδα, και μάλιστα επικαλύπτεται από την Ελληνο-Αιγυπτιακή συμφωνία στα θαλάσσια αυτά σημεία.
Η νομική πραγματικότητα έχει ως εξής: Το Δίκαιο της Θάλασσας θεωρεί ότι η τοποθέτηση υποθαλάσσιων καλωδίων ή αγωγών αποτελεί μια από τις προστατευόμενες ελευθερίες των θαλασσών, όπως και η σχετική έρευνα για την τοποθέτηση τους. Αυτές οι ελευθερίες εξασφαλίζονται και στην περίπτωση των υδάτων της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), όπου η ελευθερία των θαλασσών εξακολουθεί να ισχύει, με τον περιορισμό της μη παρεμπόδισης των νόμιμων δραστηριοτήτων του παράκτιου κράτους σε αυτές. Ειδικότερα για την ΑΟΖ οι ελευθερίες που παραμένουν σε σχέση με τη γενικότερη δικαιοδοσία που έχει το παράκτιο κράτος σε αυτήν περιλαμβάνει εκτός από την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ελευθερία τοποθέτησης υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών, που όπως προείπαμε δεν πρέπει να παρεμποδίζουν την άσκηση των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους σε αυτήν.
Το επεισόδιο έληξε με την αποχώρηση του Ιταλικού πλοίου, το οποίο ολοκλήρωσε πρόωρα το έργο του και μετά από έντονες παρασκηνιακές ανταλλαγές ανάμεσα στους Υπουργούς των Εξωτερικών των δυο κρατών . Η αποχώρηση του πλοίου δεν ανταποκρίνεται προς τις ημερομηνίες που είχαν θέσει οι Ελληνικές αρχές, αλλά ας δεχτούμε ότι το πλοίο ολοκλήρωσε το έργο του.
Γενικά το επεισόδιο καταδεικνύει πόσο εύθραυστες είναι οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το επεισόδιο πάντως φανερώνει ότι όταν διατηρούνται κανάλια επικοινωνίας υπάρχει το ενδεχόμενο να αποσοβηθούν τραγικά περιστατικά, του εύρους εκείνων του καλοκαιριού του 2020, που παρολίγον να καταλήξει σε ένοπλη σύγκρουση.
Αλλά καταδεικνύει, επίσης, την ανάγκη να βρεθεί σύντομα μια λύση στις βασικές εκκρεμότητες των κύριων διαφορών μας με τη γείτονα για να παύσει υφιστάμενο το ενδεχόμενο να υπάρχει το απευκταίο σενάριο μιας ένοπλης σύγκρουσης. Και για να μπορέσει η χώρα μας να έρθει αρωγός στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, ενός καρκινώματος που επιβιώνει τουλάχιστον πενήντα χρόνια, για να μη συμπεριλάβουμε σε αυτά τα όσα προηγήθηκαν της εισβολής και κατοχής μεγάλου μέρους του νησιού.
Ο Τούρκος Πρόεδρος υπήρξε και πάλι αδιάλλακτος με τις δηλώσεις του από το Τουρκοκρατούμενο τμήμα της πολύπαθης νήσου. Μίλησε για δυο κράτη κυρίαρχα , και για μια βόρεια Κύπρο ανεξάρτητη με διεθνή αναγνώριση και κυρίαρχη ισότητα σε σχέση με την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό βέβαια μπορεί να θεωρηθεί ως διαπραγματευτικό όπλο, που μπορεί να υποχωρήσει στην περίπτωση που ικανοποιηθούν κεντρικά αιτήματα της Τουρκοκυπριακής κοινότητας. Πάντως οποιαδήποτε λύση δοθεί αυτή θα είναι μάλλον χειρότερη από το Σχέδιο λύσης του Ανάν, και ίσως χειρότερη από το σημείο που είχαν φτάσει οι συνομιλίες στον Κραν Μοντανά.
Για να αποφύγουμε την κυρίαρχη ισότητα η Ελληνική πλευρά θα πρέπει πλήρως να ικανοποιήσει την πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων, χωρίς να αλλοιωθεί το κεντρικό αίτημα ενός ενιαίου κράτους με διζωνική ομοσπονδία, σύμφωνα με τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Σε αυτό το σημείο καθοριστικό ρόλο θα έχει η Ελλάδα, αν κατορθώσει να βρει λύσεις στα κυρίως Ελληνοτουρκικά. Είναι μια δύναμη η οποία ακόμα είναι εγγυήτρια, μέλος της ΕΕ, και μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, που έχει πλέον εργατική κυβέρνηση, μπορούν να αποβούν χρήσιμες στην κοινή εξεύρεση λύσης, με την προϋπόθεση ότι και η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι έτοιμη να δεχτεί την πολυπόθητη λύση.
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, αφού επέτρεψαν στην Τουρκία να αμφισβητήσει επί του πεδίου την οριοθετημένη ελληνική ΑΟΖ με την Αίγυπτο με την παρουσία στολίσκου του τουρκικού πολεμικού ναυτικού (1, 2, 3), τώρα προβαίνουν και σε δηλώσεις που τορπιλίζουν την νομική βαρύτητα της ελληνοαιγυπτιακής οριοθέτησης ΑΟΖ. Σε πρόδηλη προσπάθεια παραπληροφόρησης του κυρίαρχου λαού προέβη ο Γ. Γεραπετρίτης με συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ (01/08/24). Εκεί επανέλαβε:
1) «Από την πρώτη στιγμή λειτούργησαν οι δίαυλοι επικοινωνίας, οι οποίοι υπάρχουν σε όλα τα επίπεδα, έτσι ώστε να αποσυμπιεστεί η ένταση, να αποχωρήσουν τα τουρκικά πλοία και να ολοκληρωθεί η έρευνα» ενώ σύμφωνα με την kathimerini.gr και τη ρηματική διακοίνωση προς το τουρκικό ΥΠΕΞ: «Η Άγκυρα καταγγέλλεται για μονομερείς ενέργειες […] στην περιοχή όπου εκτυλίχθηκε την περασμένη εβδομάδα η παρεμπόδιση ερευνών του πλοίου «Ievoli Relume» από πλοία του τουρκικού ναυτικού, τα οποία δεν τηρούσαν καν τους βασικούς κανόνες ασφαλούς ναυσιπλοΐας, ήτοι να κρατούν απόσταση μεγαλύτερη του ενός ναυτικού μιλίου».
2) «Σε άλλη περίπτωση θα μπορούσαμε να είχαμε δει συγκρούσεις. Θα μπορούσαμε να είχαμε δει μία τεράστια κλιμάκωση που θα έφτανε ακόμη και σε θερμό επεισόδιο», ανέφερε ο ΥΠΕΞ και υποστήριξε ότι το «Ievoli Relume» ολοκλήρωσε την έρευνά του σαρώνοντας την περιοχή για περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι είχε αρχικώς προβλεφθεί, κάτι που οι ίδιες οι ελληνικές Navtex διαψεύδουν. Η πρώτη ελληνική Navtex (693/24 στις 17/07/24) ήταν για το διάστημα από 17 μέχρι τις 29/07/24, ενώ το πλοίο σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές απέπλευσε για το Ηράκλειο ώρα 03:40 στις 24/07/24. Επίσης, το ότι δεν υπήρξε κλιμάκωση, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην κατευναστική στάση της Αθήνας η οποία απέναντι στα 5 τουρκικά πλοία αντέταξε μία κανονιοφόρο, ένα περιπολικό του Λιμενικού και μια Φρεγάτα η οποία βρισκόταν σε μεγάλη απόσταση στο Στενό της Κάσου.
3) «Δεν υπήρξε καμία άμεση, έμμεση αναγνώριση τουρκικής αξίωσης. Δεν ελήφθη καμία άδεια από την Τουρκία για να γίνει η έρευνα αυτή, η οποία σε κάθε περίπτωση με βάση το Διεθνές Δίκαιο δεν απαιτείται κιόλας. Άρα δεν υπήρξε καμία de facto αναγνώριση» είπε ο Έλληνας ΥΠΕΞ αλλά σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του Σταύρου Λυγερού, τα τουρκικά πολεμικά επέτρεψαν στο «Ievoli Relume» να ολοκληρώσει το τμήμα των εργασιών που είχε αρχίσει μόνο αφού ζήτησε άδεια από την Τουρκία. Έτσι εξηγείται άλλωστε και η εσπευσμένη έκδοση της τουρκικής Navtex (0702/24) εν μέσω της νυκτός (23:44 στις 23/07/24) η οποία αφορούσε το επίμαχο σημείο όπου η όδευση του πλοίου ήταν οριακά εκτός των 6 ν.μ. αλλά εντός της ελληνικής ΑΟΖ, την οποία η Τουρκία διεκδικεί με το τουρκολιβυκό ψευδομνημόνιο (δείτε χάρτες εδώ). Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι τα τουρκικά πολεμικά πλοία -τα οποία σύμφωνα με ομολογία του Κ. Μητσοτάκη προς τους επιτελείς των Ενόπλων Δυνάμεων και στον αρχηγό του Πολεμικού Ναυτικού, «μας ταλαιπώρησαν λιγάκι αλλά στο τέλος όλα καλά»- αποχώρησαν αμέσως μετά τον απόπλου του «Ievoli Relume» και δεν παρέμειναν στην περιοχή για επιτήρηση. Στο προηγούμενο σημείωμά (01/08/24) μας εξηγήσαμε ότι: «Δεν αποσύρεις 5 πολεμικά πλοία εάν δεν έχεις πετύχει τους στόχους σου ή δεν κινδυνεύεις…» και πώς θα μπορούσε να κινδυνέψει ο τουρκικός στολίσκος από τις πολύ μικρότερες ελληνικές δυνάμεις στην περιοχή;
4) Το χειρότερο όμως είναι ότι ο «εξαμιλίτης» εξωκοινοβουλευτικός υπουργός -ο οποίος δίχως λαϊκή νομιμοποίηση, τυπικά ηγείται του ελληνοτουρκικού διαλόγου, ενώ πρακτικά συντονίζει η επίσης εξωκοινοβουλευτική υφυπουργός και έμπιστη του πρωθυπουργού, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου-, τορπίλισε τη νομική βαρύτητα της ελληνοαιγυπτιακής οριοθέτησης ΑΟΖ δηλώνοντας ότι «ακόμη και το ζήτημα που ανέκυψε στην Κάσο οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει οριοθέτηση. Και εκεί υπάρχει μία επικάλυψη μεταξύ ενός νομίμου και υπαρκτού συμφώνου, όπως είναι το ελληνοαιγυπτιακό, και μεταξύ ενός άκυρου και ανυπόστατου που είναι το τουρκικό». Με άλλα λόγια έδωσε πάτημα στην Τουρκία ανοίγοντας τον δρόμο για την ευθεία αμφισβήτηση της ελληνοαιγυπτιακής οριοθέτησης, εφόσον -κατά την άποψη του ιδίου- «δεν υπάρχει οριοθέτηση» και με την Τουρκία, δήλωση την οποία επανέλαβε σκοπίμως για δεύτερη φορά -η πρώτη ήταν το 2021-, προφανώς για να την τονίσει, κλείνοντας το μάτι στους απέναντι αλλά και σε τρίτους που εμπλέκονται στις μυστικές ελληνοτουρκικές διαπραγματεύσεις.
5) Τέλος, το δεξί χέρι του Κ. Μητσοτάκη, επιχείρησε για άλλη μια φορά να υποβαθμίσει την ακραία τουρκική πρόκληση που αμφισβήτησε δια των όπλων την επήρεια νησιών όπως η Κάσος και η Κάρπαθος στην ΑΟΖ, υποστηρίζοντας ότι «Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε έτσι ώστε να έχουμε μία κατάσταση ηρεμίας και ασφάλειας, χωρίς παρά ταύτα να είμαστε αφελείς στην προσέγγισή μας. Θα συνεχίσουμε να έχουμε μία καλή συνεργασία στο μεταναστευτικό, καλή συνεργασία στην επιχειρηματικότητα, καλή συνεργασία, έτσι ώστε να αναπτύσσονται δράσεις όπως αυτή που σήμερα συντελείται με την επιτόπια θεώρηση σε δέκα νησιά για Τούρκους επισκέπτες, που έχουν όχι απλώς αναζωογονήσει τις τοπικές οικονομίες, αλλά έχουν δώσει μία τεράστια ώθηση». Με άλλα λόγια η κυβέρνηση Μητσοτάκη είτε έχει πάρει την απόφασή της να συνεχίσει την κατευναστική της πολιτική η οποία ροκανίζει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα ή κάτι άλλο πολύ χειρότερο συμβαίνει…
Συμπεράσματα
Εναπόκειται στην κρίση κάθε νουνεχούς παρατηρητή να αποφασίσει πόσο αθώο ή μη είναι το να βαφτίζεται «κατάσταση ηρεμίας και ασφάλειας» η παρουσία 5 τουρκικών πολεμικών πλοίων στο όριο των 6 ν.μ. της Κάσου για τον οποιοδήποτε λόγο. Εμείς πάντως επιμένουμε ότι όλα τα παραπάνω συναποτελούν προοίμιο σταδιακής εφαρμογής συγκεκριμένου σχεδίου διαμοιρασμού των θαλασσίων ζωνών (1, 2, 3, 4). Και αν θέλουν ας μας κατηγορήσουν ως καχύποπτους… Η συνέχεια στις εργασίες του «Ievoli Relume» το οποίο θα ερευνήσει(;) την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Κρήτης-Κύπρου (νοτίως του Καστελόριζου), θα αποδείξει ποιός επιχειρεί να μας παρουσιάσει το άσπρο-μαύρο και ποιός λέει την αλήθεια…
Πηγή: Εφημερίδα Εστία
Πριν από την Κάσο είχαμε τα Ιμια. Να ρωτήσω ψύχραιμα και ήρεμα…ο δημοσιογράφος που έγινε αιτία με την κατευθυνόμενη διαρροή-“αποκάλυψη” του να δημιουργηθεί το θερμό επεισόδιο ήταν την εποχή των Ιμίων υπηρετών στην Πολεμική Αεροπορία? Ας αφήσουμε το γιατί δεν ηταν στη μονάδα του όπως όλοι εμείς οι πληβίοι αλλά κονομούσε στο κανάλι του, και να μας εξηγήσει γιατί ενώ το ελληνικό ΥΠΕΞ είπε κατα δήλωση Πάγκαλου στον Παπαχελά ΝΑ ΜΗΝ ΒΓΑΛΕΙ την είδηση αυτός το έπραξε με τις γνωστές εθνικές συνέπειες. Γιατί δεν τον περάσανε στρατοδικείο αλλά τώρα προς αποζημίωσή του είναι επικεφαλής μεγάλου ενημερωτικού αμερικανικού μέσου… (τα αμερικανάκια δεν ξεχνανε να ανταμείψουν τα δουλάκια τους…). Αυτά για να ξέρουμε ποιοι είναι τα πρακτοράκια…
Τι εκθέτει ρε;;;;;;;; πάτε καλά εσείς οι λεγόμενοι.”δημοδογραφοι” ;;;;;;; Τον κράζει και τον εξεφτελιζει κανονικότατα, που εάν ο γεροπετριτης ηταν σε άλλη χώρα θα ειχε εκτελεστει για εσχατη προδοσία, από τότε πού προσκυνησε με υπόκλιση τον αφέντη του Ερντογαν, και θα έμενε ( που θα μείνει δηλαδή αλλά χωρίς εκτελεση) σαν προδότης της Ελλάδας και της Κύπρου, έτσι ώστε τα παιδιά του να γίνουν ανετα και με στήριξη των αθελληνων “πατριοτων ” πολιτικοί όπως όλων των δοσίλογων της κατοχής. Αντε να χαθείτε ρε , η ευγένεια στην έκφραση σας μάρανε.