της Μύρνας Νικολαΐδου
Η φετινή μαύρη επέτειος του Αττίλα 2 έρχεται να μας υπενθυμίσει και πάλι τα 50 χρόνια τουρκικής εισβολής και κατοχής της Κύπρου. Κάποιοι είναι αλήθεια ότι δεν έχουν δει ποτέ από κοντά τις πανέμορφες περιοχές που κατέλαβαν οι Τούρκοι. Ήταν αγέννητοι ή πολύ μικροί όταν γράφτηκαν αυτές οι μελανές σελίδες που συνεχίζουν να στοιχειώνουν ολάκερο τον ελληνισμό. Παρά ταύτα, αποφάσισαν να τις επισκεφθούν υποκινούμενοι άλλοτε από περιέργεια, άλλοτε από ενδιαφέρον ή γνήσια αγάπη για την πατρίδα. Γιατί πως θα «πολεμήσεις» όταν δεν ξέρεις τι σου στέρησαν; Πως θα διαμορφώσεις άποψη όταν δεν γνωρίζεις τι σου έκλεψαν;
Ανήκω στην δεύτερη κατηγορία. Πάνε σχεδόν 15 χρόνια από τότε που έλαβα την απόφαση να πάω στα Κατεχόμενα και να δω ιδίοις όμμασι την πατρίδα που μου στέρησαν πριν ακόμα γεννηθώ. Δεν ήταν εύκολη απόφαση. Ήταν όμως επιβεβλημένη από την συνείδησή μου. Νοικιάσαμε ένα ταξί με την γιαγιά μου, καθώς ήθελε κι αυτή να πάρει μια τελευταία γεύση από την αγαπημένη της Κερύνεια, εκεί που έκανε τα μπάνια της το καλοκαίρι με την οικογένεια της, τον παππού μου, την μητέρα μου και τον αείμνηστο θειο μου, που βγήκε αλώβητος από τις μάχες στην πρώτη γραμμή του μετώπου αλλά τον λύγισε η επάρατη νόσος. Η Κερύνεια απέχει λιγότερο από ένα 30ωρο από την Λευκωσία και ήταν εκ των πλέον δημοφιλών παραθεριστικών προορισμών των Λευκωσιατων. Και όχι αδίκως. Η γεωγραφική της τοποθεσία είναι αξεπέραστη. Διότι συνδυάζει το βουνό και την θάλασσα. Η δε διαδρομή από την Λευκωσία είναι μαγευτική.
Αποχαιρετωντας με θλίψη την τελευταία διχοτομημένη πρωτεύουσα της Ευρώπης ανεβήκαμε στον επιβλητικό Πενταδάκτυλο. Στην κορυφή του δεσπόζει το εξ ισου επιβλητικό κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα, που αποτελεί μια ακόμη τρανή απόδειξη της μακρας ιστορικής παραδόσεως της Κύπρου, που προσπαθούν ματαίως να οικειοποιηθούν οι Τούρκοι. Από μακριά σου προκαλεί δέος, καθώς δεν μπορείς να διακρίνεις αν πρόκειται όντως για κτίσμα ή για σκάλισμα πάνω στο βουνό. Το κάστρο είναι προσβάσιμο μόνο από την νότια πλευρά του, διότι στις υπόλοιπες πλευρές υπάρχουν απρόσιτοι γκρεμοί. Μέσα στο κάστρο υπάρχει ένας ναός του 11ου αιωνα. Πήρε το όνομα του από τον Άγιο Ιλαρίωνα που πήγε στην κορυφή για να ασκητέψει, όντας ένας από τους 300 αγίους που ήρθαν στην Κύπρο από τους Αγίους Τόπους για να γλυτώσουν από τους Άραβες.
Η έντονη ανοικοδόμηση
Φεύγοντας από το κάστρο, αρχίσαμε να κατηφορίζουμε. Και ξάφνου στο βάθος αχνοφαίνεται η πανέμορφη Κερύνεια με το γραφικό λιμανάκι της και το ιστορικό κάστρο να φαντάζει αγέρωχο στην άκρη του. Εκεί που μια μικρή ναυτική μονάδα Κυπρίων έδωσε την μάχη κατά την εισβολή των Τούρκων. Και σήμερα στο εσωτερικό του βρίσκεται το θρυλικό ναυάγιο της Κερύνειας, που ανακαλύφθηκε το 1965 στο λιμάνι της πόλης και αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα ναυάγια του αρχαίου κόσμου. Το κάστρο είναι ανοικτό στους επισκέπτες με μικρό αντίτιμο, ωστόσο πολλοί ξένοι καταγγέλλουν ότι δεν υπάρχει ούτε σωστή σήμανση ούτε καθοδήγηση. Γιατί άραγε; Μελανό σημείο τότε, το μακρινό αλλά και τόσο νωπό στην μνήμη 2007, και πολύ περισσότερο τώρα, τα σημάδια της έντονης ανοικοδομήσεως της περιοχής, με βίλλες που έχτισαν κυρίως Άγγλοι αλλά και πολυώροφες πολυκατοικίες, κάνοντας την άλλοτε γραφική Κερύνεια αγνώριστη, παραδομένη στην αταξία και την άναρχη δόμηση.
Στον δρόμο για το Πέντε Μίλι
Πέρα από την αλλοίωση της εικόνας της, οι Τούρκοι έκαναν ως συνήθως τα πάντα για να διαστρεβλώσουν και την Ιστορία της. Στον δρόμο προς το Πέντε Μίλι, το σημείο που έγινε η τουρκική απόβαση στις 20 Ιουλίου, τα τουρκικά στρατόπεδα αίφνης μας περικυκλώνουν. Εκεί φυσικά υπάρχει πρόβλεψη για σήμανση, οδηγωντας στο σημείο που εκτυλίχθηκε μια από τις πιο τραγικές στιγμές στην ιστορία του ελληνισμού. Εκεί όπου υπάρχει και το μνημείο της ντροπής που έστησε ο κατοχικός στρατός για να μην ξεχνάει τις θηριωδίες που έχει διαπράξει. Δίπλα από ένα πραγματικά ακατανόητο οικοδόμημα προβάλλονται αναπαραστάσεις με τουρκικές επιγραφές και εικόνες που περιγράφουν την «ιστορία» των Τουρκοκυπρίων. Στο τέλος του μνημείου της ντροπής ξεπροβάλλει μια εικόνα με περιστέρια που συμβολίζουν την «απελευθέρωση Τουρκοκυπρίων από τον κυπριακό ζυγό»! Ενώ το καλοκαίρι του 2021 τοποθέτησαν δίπλα και ένα από τα αποβατικά σκάφη τα οποία μετέφεραν από το λιμάνι της Μερσίνας στην Κύπρο τους Τούρκους εισβολείς το ξημέρωμα της 20ής Ιουλίου του 1974. Για να ολοκληρώσουν αυτό το βάναυσο έγκλημα κατά της ιστορικής μνήμης.
Η παραχάραξη της Ιστορίας
Είναι σχεδόν αδύνατον να αισθανθείς έστω και λίγο ότι επέστρεψες στον τόπο σου. Οι τουρκικές σημαίες, τα στρατόπεδα, αλλά και τα στοιχεία της πλήρους διαστρεβλώσεως δεν σ’ αφήνουν. Ένα άλλο μνημείο της ντροπής υπάρχει λίγο έξω από το νέο λιμάνι που κατασκεύασαν οι Τούρκοι για την υποδοχή των κρουαζιερόπλοιων. Πρόκειται για το «μνημείο απελευθερώσεως», με την τουρκική σημαία να κυματίζει πίσω του. Αυτό ομως που πραγματικά προκαλεί ανατριχίλα είναι τα κάγκελα που βρίσκονται στα ακριανά σημεία του. Κάγκελα που συμβόλιζαν τους «φυλακισμένους, σκλαβωμένους και υπόδουλους» Τουρκοκύπριους που καυχώνται ότι έσωσαν οι Τούρκοι με την εισβολή στο νησί. Και τώρα, με όπλο και πάλι την «προστασία τους», έχουν βάλει σε εφαρμογή το σχέδιο τους για τον πλήρη έλεγχο της νήσου με την πρόφαση της «κυριαρχικής ισότητος» των Τουρκοκυπρίων ή καλύτερα των Τούρκων εποίκων που κατέκλυσαν το νησί, αλλοιώνοντας βάναυσα τον πληθυσμό του. Πολύ έμπειρος Κύπριος διπλωμάτης μου είχε πει κάποτε ότι το απώτερο σχέδιο του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ακριβώς ο πλήρης έλεγχος της Μεγαλονήσου. Δεν τον απασχολεί η επίτευξη μιας ειρηνικής λύσεως, αλλά η σταδιακή εκτουρκοποίηση της Κύπρου, η οποία θα αποτελέσει και το ορμητήριο του προς την ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Το ΑΠΩΤΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ Του ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Πράγματι, το σχέδιο του Ερντογάν για τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου φαίνεται σε όλες τις τουρκικές παρεμβάσεις στην Κερύνεια αλλά και αλλού, που επιδιώκουν όχι μόνο να αλλοιώσουν αλλά και να ξαναγράψουν την Ιστορία του τόπου, με απώτερο σκοπό την εξαφάνιση του κυπριακού ελληνισμού. Οι τελευταίες εξελίξεις δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ αρνήθηκε την πραγματοποίηση τριμερούς συναντήσεως στην Νέα Υόρκη στις 13 Αυγούστου επειδή δεν έγιναν αποδεκτά η «κυριαρχική ισότητα» και το «ίσο διεθνές καθεστώς» των Κατεχομένων! Η Τουρκία δείχνει διατεθειμένη να αξιοποιήσει το αδιέξοδο στο Κυπριακό, με φόντο και τις εξελίξεις στην Μέση Ανατολή και τον αναβαθμισμένο ρόλο που διεκδικεί στην ευρύτερη περιοχή. Ταυτοχρόνως πιέζει σε κάθε ευκαιρία για την αναγνώριση του ψευδοκράτους. Σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο», η Άγκυρα επιχείρησε να κινηθεί στην κατεύθυνση αναβαθμίσεως του στάτους κβο των Κατεχομένων σε συνάντηση ανώτερων αξιωματούχων του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας που πραγματοποιήθηκε στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Το ευτύχημα είναι ότι υπήρξε αντίδραση από εννέα μέλη του Οργανισμού, που κατέθεσαν και προφορικές επιφυλάξεις. Πρόκειται για την Αίγυπτο, την Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, τον Λίβανο, την Γουιάνα, το Καζακστάν, το Μπαχρέιν το Ιράκ και το Μαρόκο. Ωστόσο η Άγκυρα γνωρίζει ότι όσο παρατείνεται η υφιστάμενη κατάσταση τόσο αυξάνονται οι ελπίδες της για «αναγνώριση» των Κατεχομένων, παίζοντας το χαρτί τών… ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δήθεν απομονώσεως των Τουρκοκυπρίων. Και ακολουθεί την γνωστή συνταγή: εφευρίσκει συνεχώς τεχνάσματα -τώρα τουρκικά Μμε ομιλούν για ενόχληση της Άγκυρας από την στάση του Τατάρ (!)- προκειμένου να αποδώσει τις ευθύνες του αδιεξόδου στην ελληνοκυπριακή πλευρά, που απλως διεκδικεί ὅ,τι της ανήκει.
Το μόνο σίγουρο είναι πάντως ότι το Κυπριακό έχει μπει σε μια πολύ κρίσιμη καμπή. Και η Αθήνα οφείλει να στηρίξει την Λευκωσία με όλες της τις δυνάμεις, απελευθερωμένη από «εγωισμούς», φοβικά σύνδρομα και εξωτερικές εξαρτήσεις. Τα «ήρεμα νερά» δεν μπορεί να είναι ο αυτοσκοπός της ελληνικής διπλωματίας. Ειδικά όταν απέναντι της έχει τον Τούρκο κατακτητή και εισβολέα. «Μα τι θέλετε, να σταματήσουμε να μιλάμε με τους Τούρκους;» αντιτείνουν υψηλόβαθμες διπλωματικές πηγές. Όχι, να συνεχίσετε να μιλάτε, αλλά για την ουσία! Να πιέσετε για την λύση και την δικαίωση. Αυτό διεκδικούμε!
*Αφιερωμένο στον θειο μου που μας βλέπει από ψηλά και τον πατέρα μου που έζησε και αυτός το σκληρό πρόσωπο του πόλεμο σε νεαρή ηλικία. Αφιερωμένο στις μητέρες μας, τις γιαγιάδες μας και τους παππούδες μας. Σε όλους τους αγωνιστές του τότε και του τώρα που πολεμούν για την απελευθέρωση. Με μια ευχή, να μην χάσουν πότε την ελπίδα τους. Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.
