Η Θεσσαλία δέχεται συνεχόμενα χτυπήματα από φυσικά φαινόμενα, είτε αυτά λέγονται φωτιές είτε πλημμύρες, και στο στόχαστρο βρίσκεται συνεχώς ο πρωτογενής τομέας. Μετά τις καταστροφές, οι κυβερνητικοί παράγοντες υπόσχονται άμεσες και δίκαιες αποζημιώσεις, ωστόσο οι παραγωγοί δίνουν διαφορετική εικόνα μιλώντας στον «Ε.Α.», καθώς, 14 μήνες μετά τις φωτιές που έκαψαν τη Μαγνησία και έναν χρόνο μετά τις κακοκαιρίες «Daniel» και «Εlias», οι αποπληρωμές δεν έχουν γίνει στο σύνολό τους. Σε κάποιους μάλιστα παραγωγούς δεν έχουν γίνει καν πληρωμές!
- Του ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΤΡΙΜΜΗ – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Είναι φυσικό κάποιοι, αν δεν το έχουν κάνει ήδη, να σκέφτονται να αποχωρήσουν μια και καλή από τον πρωτογενή τομέα, αναζητώντας λύσεις επιβίωσης. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που αναφέρει ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας, Ρίζος Μαρούδας: «Αν και οι παραγωγοί περιμένουν ακόμη αποζημιώσεις για τις φυσικές καταστροφές που έχουν υποστεί σε καλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο, σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εκκαθαρίσεις για να πάρουν έστω αυτά που υποτίθεται ότι το κράτος θα δώσει, έστω και αν τα ποσά δεν επαρκούν για να καλύψουν το 100% της ζημιάς».
Μόλις τον περασμένο Ιούνιο πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των αγροτών παρακάρλιων περιοχών τα 43 εκατομμύρια ευρώ που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση σε όσους είδαν τα χωράφια τους πλημμυρισμένα. Αλλά, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ριζομύλου, Χάρης Σεσκλιώτης, «οι παραγωγοί έχουν λάβει ένα κομμάτι της Αρωγής, περίπου στο 85%, σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις. Ο ΕΛΓΑ έκανε εκκαθάριση σε ό,τι αφορά το φυτικό κεφάλαιο, μέχρι πριν από 15 ημέρες, αλλά στο ζωικό κεφάλαιο δεν έχει γίνει εκκαθάριση και οι αποζημιώσεις είναι πολύ μικρότερες. Οι παραγωγοί πήραν τις δόσεις για τα δύο χρόνια για τα πλημμυρισμένα χωράφια, αλλά τα χρήματα για αποκατάσταση των αγροτεμαχίων δεν έχουν δοθεί. Δεν είναι εύκολα τα πράγματα – έβγαλαν ένα ποσό π.χ. για τις δενδρώδεις καλλιέργειες και δεν έχει ξεκινήσει καν η διαδικασία, και δεν πρέπει να πειράξουμε για δύο χρόνια τα δέντρα».
Ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Καρδίτσας, Κώστας Τζέλλας, από την άλλη, κάνει λόγο για δύο μέτρα και δύο σταθμά απέναντι στους παραγωγούς. «Μόλις πριν από λίγες ημέρες έγινε η τελευταία εξόφληση για όσα χωράφια υπέστησαν καταστροφές σε καλλιέργειες ντομάτας, πιπεριάς και καπνού, και σε κάποια χωριά του νομού Λάρισας. Αλλά δεν είναι ικανοποιητικές οι αποζημιώσεις. Εγινε η χρήση του ± 20 του κανονισμού του ΕΛΓΑ, και υπάρχουν αγρότες που είχαν καλλιεργήσει, δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν σε συγκομιδή και πήραν 144 ευρώ το στρέμμα. Την ίδια στιγμή, αγρότες που δεν είχαν καλλιεργήσει, στα παρακάρλια, πήραν 205 ευρώ το στρέμμα. Καλώς δόθηκαν τα 205 ευρώ, αλλά δεν γίνεται σ’ αυτούς που καλλιέργησαν και έκαναν όλα τα έξοδα να δίνονται λιγότερα χρήματα».
Είναι και το θέμα της αποκατάστασης, με τους αγρότες να μην έχουν καλλιεργήσει για το 2024, εξαιτίας της ύπαρξης φερτών υλικών. Η Αρωγή έδωσε το 50% της ζημιάς που εκτιμά η Πολιτεία ότι έγινε και που φτάνει το πολύ στο 70% της πραγματικής καταστροφής. «Σχεδόν όλοι πήραν μέχρι τώρα το 35% από το πραγματικό κόστος της ζημιάς. Αυτοί οι άνθρωποι που δεν μπόρεσαν να καλλιεργήσουν το 2024 δεν πρέπει να πάρουν αποζημίωση;» διερωτάται (ρητορικά) ο κ. Τζέλλας…
«Κλείνει το κεφάλαιο “Daniel” και “πανώλη”» λέει ο Τσιάρας
Στη Λάρισα βρέθηκε την Παρασκευή 27/9 κυβερνητικό κλιμάκιο, στο οποίο συμμετείχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, υποσχόμενος ότι οι αποζημιώσεις θα καταβληθούν στο σύνολό τους μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. «Ο ΕΛΓΑ έχει εκπονήσει το μεγαλύτερο ίσως πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί ποτέ στη χώρα. Ενα πρόγραμμα περίπου 310 εκατομμυρίων ευρώ όσον αφορά τις αποζημιώσεις του “Daniel”. Καταλαβαίνετε ότι η ελληνική Πολιτεία δεν βρέθηκε ποτέ σε αντίστοιχη θέση και ο ΕΛΓΑ ποτέ δεν πλήρωσε ένα τόσο μεγάλο ποσό σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα».
«Η δέσμευση που υπάρχει είναι πως μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, μια που έπρεπε να αντιμετωπιστεί ο έλεγχος πολλών ενστάσεων που είχαν κατατεθεί, θα είμαστε σε θέση να αποζημιώσουμε και για το ζωικό κεφάλαιο που αφορά τον “Daniel” και βεβαίως να εξειδικεύσουμε τα μέτρα που αφορούν το Μέτρο 5.2 για την αναβίωση του ζωικού κεφαλαίου. Είμαστε εδώ και για να κλείσουμε το κεφάλαιο του “Daniel” και το κεφάλαιο της πανώλης, αλλά κυρίως για να παρουσιάσουμε τα πολλά και μεγάλα έργα στην περιφέρεια» ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Οι κτηνοτρόφοι αγνοούν το χρώμα του χρήματος
Εναν χρόνο και πλέον κάνουν υπομονή οι παραγωγοί, έχοντας δεχθεί απανωτά πλήγματα, και έχουν αρκεστεί σε προκαταβολές, τη στιγμή που όσοι είδαν τα ζώα τους να χάνονται στις πυρκαγιές του 2023 στη Μαγνησία δεν έχουν πάρει ούτε ευρώ! Ενώ οι καλλιεργητές έχουν δει κάποια χρήματα να πιστώνονται στους λογαριασμούς τους, οι κτηνοτρόφοι ψάχνουν να δουν το χρώμα του χρήματος, αλλά ούτε αυτό δεν έχουν δει εδώ και αρκετούς μήνες, μετά τα πολλαπλά χτυπήματα που έχουν δεχθεί.
Για την πανώλη των μηρυκαστικών μόνο υποσχέσεις έχουν λάβει, αλλά αυτός ήταν ο πιο πρόσφατος κρίκος στην αλυσίδα των καταστροφών. Οσον αφορά τους πληγέντες από τις πλημμύρες, έχουν πάρει προκαταβολή μέχρι 125 ευρώ ανά κεφάλι και περιμένουν την εξόφληση εδώ και 13 μήνες. Μάλιστα, όπως αναφέρει και ο κτηνοτρόφος από τον Παλαμά Καρδίτσας, Κώστας Κόκουλης, οι αιγοπροβατοτρόφοι έχουν μείνει στα… κρύα του λουτρού σε σχέση και με άλλους κτηνοτρόφους, όπως είναι οι πτηνοτρόφοι και οι χοιροτρόφοι!
«Πήραμε προκαταβολή του περασμένου Νοεμβρίου και περιμένουμε την εξόφληση από τότε. Τώρα άρχισαν να συζητούν οι υπεύθυνοι και πάλι το θέμα των πλημμυρών, μετά και την πίεση του περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κουρέτα. Ενώ ζητήσαμε συνάντηση με τον Καρδιτσιώτη υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Τσιάρα, δεν γίναμε ποτέ δεκτοί» αναφέρει ο κ. Κόκουλης.
Η προκαταβολή ήταν 75-120 ευρώ ανά ζωντανό. «Δεν έχουν δώσει τίποτα, με πρόσχημα ότι έγιναν πολλές ενστάσεις και δεν έχουν βγει τα πορίσματα, ενώ λένε ότι η εξόφληση θα γίνει μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Πλέον είμαστε στον δεύτερο χρόνο χωρίς εισόδημα και οι αρμόδιοι δεν λένε τίποτα, ενώ δεν μπορούμε να ζήσουμε τις οικογένειές μας. Το Μέτρο 5.2, που είχαν πει ότι θα ισχύσει από την πρώτη ημέρα, τελικά δεν ίσχυσε, με βάση και τα δικαιολογητικά που ζητούσαν. Για την πανώλη έχουν ανακοινώσει ότι οι πληγέντες θα πάρουν 250 ευρώ για κάθε ζωντανό. Εμείς, που χάσαμε και ζωντανά και εξοπλισμό και ζωοτροφές, δεν πρέπει να πάρουμε τίποτα; Εγώ έχασα 14.000 δέματα ζωοτροφών, συν καλαμπόκι και φύραμα. Παράλληλα, αποζημιώνουν τα ανασφάλιστα ζώα -χοίρους και πτηνά-, ενώ εμάς δεν μας επέτρεψαν να δηλώσουμε τα χαμένα ζώα που ήταν 8 μηνών και κάτω και τα προορίζαμε για αναπαραγωγή. Εχουν φύγει άτομα από την κτηνοτροφία και ψάχνουν μεροκάματα! Υπάρχουν άτομα που έχασαν εκατοντάδες ζώα. Πώς να μπούμε έτσι στην παραγωγή; Δυστυχώς, κανείς δεν μας ακούει… Να σας πω ότι οι κατεστραμμένες ζωοτροφές είναι ακόμη έξω από στάβλους; Τώρα τελευταία κινήθηκε η Περιφέρεια για να προχωρήσει σε συλλογή τους» τονίζει ο κ. Κόκουλης.
Χωρίς αποζημιώσεις από τις φωτιές!
Η Μαγνησία έχασε ζώα και στις μεγάλες φωτιές του περασμένου καλοκαιριού και, όπως αναφέρει ο κτηνοτρόφος Δημήτρης Καρακώστας από το Βελεστίνο, δεν έχει πάρει κανένας ούτε ένα ευρώ ως αποζημίωση! «Καταθέσαμε τα στοιχεία δύο φορές. Το υπουργείο λέει ότι δεν έχει λάβει τα στοιχεία από την Περιφέρεια και ότι, αν λάβει τους φακέλους, θα προχωρήσει σε πληρωμές μέσα σε 5-7 μέρες. Η Περιφέρεια λέει ότι δεν έχει ζητήσει τους φακέλους ο αρμόδιος υπουργός. Ο ένας πετάει το μπαλάκι στον άλλον» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Οι υπεσχημένες αποζημιώσεις δεν φτάνουν για να καλύψουν τη ζημιά. «Εμένα μου έβγαλαν 76.000 ευρώ ζημιά και δικαιούμαι το 50% του 70%, δηλαδή 26.000 ευρώ. Είχαμε και ζημιές από τις πλημμύρες και πήρα από τον ΕΛΓΑ προκαταβολή για τα μισά ζώα, περίπου 50, και για τα άλλα μισά θα τα έπαιρνα μετά. Μετά άρχισαν να λένε ότι δεν αποζημιώνονται ζώα κάτω του ενός έτους και άνω των έξι ετών, και ακόμη και για επιστροφές χρημάτων! Πήρα και 2.000 ευρώ πριν από 1,5 μήνα. Αλλά για τις ζημιές από τις πυρκαγιές δεν έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ» σημειώνει.
Δημήτρης Μπαλούκας: «Τεράστιο κόστος, μεγάλη γραφειοκρατία…»
Μιλώντας στον «Ε.Α.», ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Δημήτρης Μπαλούκας, τονίζει ότι οι περισσότεροι παραγωγοί έμειναν στην κτηνοτροφία, αλλά το κόστος ήταν για όλους τεράστιο.
«Σε τέτοιες περιπτώσεις και τόσο μεγάλες καταστροφές, δεν μπορούμε να περιμένουμε 13 και 14 μήνες τις αποζημιώσεις. Οι περισσότεροι συνάδελφοι, τουλάχιστον όσοι είχαν ακόμη σταβλικές εγκαταστάσεις, χρεώθηκαν, πήραν δανεικά ή χρησιμοποίησαν ιδία κεφάλαια για να φτιάξουν και πάλι τα κοπάδια τους. Λίγοι ήταν αυτοί που έφυγαν από την παραγωγή, αφού δεν είχαν άλλες λύσεις» σημειώνει μεταξύ άλλων. Και επισημαίνει: «Δεν μπορούμε να έχουμε τέτοια γραφειοκρατικά εμπόδια. Θα πρέπει να είναι σε θέση οι παραγωγοί και να ξεχρεώσουν τις οφειλές, οι οποίες παρουσιάστηκαν αναγκαστικά, και να συνεχίσουν να έχουν εισόδημα μέσω της παραγωγής».
Μιλώντας στον «Ε.Α.», ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Δημήτρης Μπαλούκας, τονίζει ότι οι περισσότεροι παραγωγοί παρέμειναν στην κτηνοτροφία, αλλά το κόστος ήταν για όλους τεράστιο
