ΕΥΠ: Προέβλεψε τον «Αττίλα» αλλά η δικτατορία εκοιμήθη

Σε μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα κίνηση προέβη η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών αποχαρακτηρίζοντας έγγραφα τα οποία προ 50ετίας χαρακτηρίζονταν απόρρητα.

• Tου Ευθ. Π. Πέτρου
  «Εφημερίδα Εστία»

Το γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς τα πρώτα έγγραφα που αποχαρακτηρίσθηκαν είναι της περιόδου Ιουλίου – Αυγούστου του 1974, μιας περιόδου κρίσης κατά την οποία εκτυλίχθηκε η εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο Ακολουθώντας την πρακτική των αμερικανικών και βρεταννικών υπηρεσιών, η ΕΥΠ έδωσε χθες στην δημοσιότητα τα δελτία πληροφοριών της ως άνω περιόδου, με τον διοικητή της Υπηρεσίας κ. Θεμιστοκλή Δεμίρη να τονίζει ότι τα 50 χρόνια που πέρασαν από τότε, «αν δεν επιβάλλουν, σίγουρα επιτρέπουν να κοιτάξεις πίσω σε μια άσκηση εθνικής και υπηρεσιακής αυτογνωσίας».

Από μια πρώτη ανάγνωση των εγγράφων αυτών διαπιστώνεται ότι η Άγκυρα από τότε έθετε θέμα συνεκμεταλλεύσεως του Αιγαίου, προσπαθώντας να υπερκεράσει τις προβλέψεις της συμφωνίας της Γενεύης του 1958 με πράξεις της Τουρκικής Εθνοσυνελεύσεως, ενώ προετοίμαζε την έξοδο ερευνητικών σκαφών.

Υπενθυμίζεται ότι λίγους μήνες πριν είχαν ανακαλυφθεί τα κοιτάσματα πετρελαίου στην Θάσο, δημιουργώντας προσδοκίες για αναδιαμόρφωση των ενεργειακών δεδομένων, οπότε η Τουρκία ήθελε την συμμετοχή της στον πλούτο που υπήρχε η ελπίς ότι θα εξορυσσόταν. Μάλιστα στα ζητήματα των συνομιλιών για το Κυπριακό, μετά την εισβολή, επεδίωκε με μεγάλη επιμονή να εντάξει και την συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και των πόρων του.

Ως προς την εισβολή στην Κύπρο προκύπτει ότι η τότε ΚΥΠ είχε στην διάθεσή της και είχε περιλάβει στα σχετικά δελτία πληροφορίες από τις οποίες καθίστατο σαφές ότι η τουρκική εισβολή στην Κύπρο ήταν επικειμένη αν και διεφαίνετο ότι η Άγκυρα ήθελε να αποφύγει μιαν ολοκληρωτική σύγκρουση με την Ελλάδα. Δειγματοληπτικώς αναφέρουμε:
Δελτίο 17ης Ιουλίου: «39η Μεραρχία Αλεξανδρέττας: Η 39η ΜΠ συνεπλήρωσε τας ενεργείας της δι’ ετοιμότητα αποβατικής δράσεως Άπασαι αι φρουραί της Μεραρχίας δέον μέχρι της 18/7/74 να υποβάλουν εις την Μεραρχίαν καταστάσεις του προσωπικού των οχημάτων και του υλικού άτινα θα παραμείνουν εις το Στρατόπεδον και εις τα ΑΛΑΤΑ και άτινα θα μεταφερθούν εις Κύπρον υπό μονάδων (προβλεπομένων) βάσει του Σχεδίου YILDIZ-Γιλντίζ».

Δελτίο 18ης Ιουλίου:
Μετά μια λεπτομερή καταγραφή της διατάξεως μάχης της 39ης Μεραρχίας της Αλεξανδρέττας αναφέρεται:
«Από της 19/7/74 εις την έδραν του ΤΜ του 6ου ΣΣ πρόκειται να εγκατασταθεί στρατηγός (Υποστράτηγος μάλλον) όστις πρόκειται να συγκροτήσει Στρατηγείον».
Και ακολουθεί το σχόλιον:
«Η 39η ΜΠ συνεχίζει προπαρασκευαστικάς της ενεργείας δι’ ανάληψιν αποβατικής επιχειρήσεως κατά Κύπρου. Ήδη συνεκρότησε το 50ον ΣΑΣ όπερ μετεφέρθη στην περιοχήν ΑΛΑΤΑ Μερσίνης έτοιμον δι’ επιβίβασιν».

Δελτίο 19ης Ιουλίου
«Εις μερσίνη συνεκροτήθη Αμφίβιος Ταξιαρχία εις ην θα υπάγωνται αι εκεί εδρεύουσαι Αμφίβιοι Μονάδες. Ο Διοικητής της 39ης ΜΠ την 19 0400Ζ/7/74 ευρισκόμενος εις τα Άδανα διέταξε τον Διοικητήν του ΤΜ του 6ου ΣΣ όπως ειδοποιηθεί παραυτα το Σύνταγμα και η Ταξιαρχία ώστε μέχρι της 0700Β ώρας περατωθεί η φόρτωσιε όλου του προσωπικού, υλικού και οχημάτων».

Επίσης η ΚΥΠ παρατηρεί τον ύποπτο ρόλο των συμμάχων ΗΠΑ και Βρεταννίας και σχολιάζει:«Η Αγγλία παρακολουθεί μετά προσοχής την όλην κατάστασιν προκειμένου να ενεργήσει κατά τον πλέον κατάλληλον δι’ αυτήν διπλωματικός τρόπον επί τω σκοπώ όπως αποκομμίσει οφέλη εξ όλων των ενδιαφερομένων μερών»

Τον Αύγουστο του 1974 και ενώ στην Γενεύη έχουν αρχίσει συνομιλίες η ΚΥΠ αναφέρεται στις διεκδικήσεις των Τούρκων για διατήρηση καθεστώτος αποστρατιωτικοποιήσεων των Δωδεκανήσων. Στις 13 Αυγούστου το Δελτίο αναφέρται σε δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου σχολιάζοντας: «Ο Τουρκικός τύπος είναι διχασμένος όσον αφορά την αποχώρησιν των Τουρκικών στρατευμάτων εκ Κύπρου. Προσφάτως ανέγραψεν ότι η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμα της επεμβάσεως εις Δωδεκάνησα και λοιπάς νήσους εγγύς των Μικρασιατικών ακτών εις περίπτωσιν παρουσίας Ελληνικών Στρατευμάτων και οχυρώσεως τούτων».

Επίσης αναφέρονται οι προθέσεις διχοτομήσεως της Μεγαλονήσου από την Τουρκία, καθώς στο σχόλιο του ίδιου δελτίου αναφέρεται ότι «Κύκλοι υψηλής αξιοπιστίας διαγράφουν σαφώς τας Τουρκικάς προθέσεις να επιβάλλουν δυναμικώς κι ενόπλως την διχοτόμησιν της Νήσου εξαπολύοντες προς τούτο δεύτερον πόλεμον εν Κύπρω, αδιαφορώντες δια τας συνεπείας μιας τοιαύτης ενεργείας των.

Και πάλι επισημαίνεται η πονηρία των συμμάχων. Σε σχόλιο αναφέρεται:
«Αι διατυπωθείσαι απόψεις περί ανησυχιών των ΗΠΑ δι’ ενδεχόμενον στρατιωτικόν επεκτατικόν εγχείρημα εις Κύπρον πιθανόν να είναι υπερβολικαί και διωχετεύθησαν σκοπιμως προς την Ελληνικήν πλευράν , ίνα αύτη αφ’ ενός επιδείξει διαλλακτικότητα κατά τας συνομιλίας της γενεύης και αφ’ ετέρου δικαιολογήσει την μεροληπτικήν υπέρ της Τουρκίας στάσιν των ΗΠΑ». Ενώ προσθέτει ότι: «Δεν αποκλείεται το ενδεχόμενον υπάρξεως σχεδίου Κίσσιγνγκερ».

Οι εκτιμήσεις όμως παραμένουν εξωπραγματικές. Διαβάζουμε στο Δελτίο της 14ης Αυγούστου, ημέρας κατά την οποία εκδηλώθηκε ο Αττίλας 2: «Αι προς την Δύσιν εκπεμπόμεναι απειλαί αποδεικνύουν τον βαθμόν απογνώσεως εις ον περιήλθον οι Τούρκοι, λόγω της διεθνούς απομονώσεών των, ιδία με μετά την υπό του Άγγλου Υπουργού Εξωτερικών κ. Κάλλαχαν καταγγελία δι’ ής ούτοι χαρακτηρίζονται ως κίνδυνος για την διεθνή ειρήνην».

Όσο για την Βρεταννία επισημαίνεται: «Η Βρεταννία ασκούσα λίαν επιτυχώς τον ρόλον του διαιτητού, ακβιάζει αμφοτέρας τας πλευράς, την μεν Τουρκίαν ίνα αποτραπή επεκτατικόν εγχείρημα ταύτης εν τη νήσω, το οποίον θα έθετε εν κινδύνω τας εν Κύπρω βάσεις της, την δε Ελλάδα ίνα επιδείξει υποχωρητικότητα, προ του κινδύνου τετελεσμένου γεγονότος της Τουρκίας εν τη νήσω προς αποτροπήν ναυαγίου των συνομιλιών της Γενεύης».

Ακριβώς την επομένη ο Αττίλας 2 εξαπολύθηκε ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας συζητούσαν στην Γενεύη….\

Δείτε επίσης:

Η ΕΥΠ δημοσιεύει τα ντοκουμέντα της προδοσίας: Στο φως τα απόρρητα έγγραφα για την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο