Διά της… διολισθήσεως η Κυβέρνηση διευρύνει ακόμη περισσότερο το θεσμό της οικογένειας, καθώς με το νέο Κληρονομικό Δίκαιο, που αναμένεται να τεθεί σε τροχιά ψηφοφορίας στη Βουλή μέχρι την Άνοιξη του 2015, αναγνωρίζεται για πρώτη φορά κληρονομικό δικαίωμα στους συντρόφους ζωής, που δεν έχουν συνάψει γάµο ή σύμφωνο συμβίωσης µε τον θανόντα!
- Μαίρη Μπενέα
Είναι το τρίτο χτύπημα στο θεσμό της οικογένειας, που επιχειρεί η Κυβέρνηση, αρχής γενομένης από τους γάμους ομοφύλων και τις διατάξεις για την ενδοοικογενειακή βία, όπου επανακαθορίστηκε η έννοια του συντρόφου και “βαφτίστηκαν” οικογένεια ακόμη και πρώην περιστασιακές σχέσεις, ανεξαρτήτως συγκατοίκησης ή μη. Με τις υπό διαμόρφωση διατάξεις του Κληρονομικού Δικαίου, που ετοιμάζει το Υπουργείο Δικαιοσύνης, “βαφτίζονται”οικογένεια οι “σύντροφοι ζωής”, όπως αποκαλούνται, στους οποίους αναγνωρίζεται ισχυρή προτεραιότητα στο κληρονομικό δικαίωμα, ακόμη και εάν ο θανών έχει γάμο, που δεν έχει λυθεί με διαζύγιο και τέκνα από αυτόν.
Το νέο Κληρονομικό Δίκαιο, που προωθεί η Κυβέρνησης περιορίζει δραστικά το κληρονομικό δικαίωμα στους συζύγους, που ο γάµος τους, μπορεί αλλά να µην έχει λυθεί νοµικά, αλλά το ένα από τα δύο πρόσωπα συζεί µε κάποιο άλλο, ή και τα δύο πρόσωπα αντίστοιχα συμβιώνουν με διαφορετικούς συντρόφους, καθώς θεωρεί ότι, σε αντίθετη περίπτωση θα μπορούσε να έχει να συναφθεί σύµφωνο συµβίωσης και προφανώς νέος γάµος, με τους νέους συντρόφους.
Με το νέο νομικό εγχείρημα, που θα ρυθμίζει τις κληρονομικές σχέσεις, η Κυβέρνηση με νομικές… πυρουέτες αναμένεται να πλήξει εκ νέου το θεσμό της οικογένειας, καθώς με τις διατάξεις του νέου Κληρονομικού Δικαίου, αναγνωρίζεται κληρονομικό δικαίωμα σε απλούς συντρόφους, που συμβιώνουν χωρίς να έχουν συνάψει γάµο ή σύµφωνο συµβίωσης µε τον θανόντα. Και όχι μόνον αυτό, αλλά επιπλέον αναγνωρίζεται κληρονομική προτεραιότητα στους “συντρόφους ζωής”, όπως αποκαλούνται κι αυτό είναι κομβικής σημασίας, καθώς μέχρι τώρα δικαίωμα να κληρονομεί είχε μόνον ο/η νόμιμος/η σύζυγος, έστω κι αν η συζυγική σχέση ήταν τυπική ή βρισκόταν σε χρόνια διάσταση. Αυτό θα έχει επίπτωση και για τα τέκνα από γάμο του θανόντα, καθώς στην περίπτωση, που υπάρχει “σύντροφος ζωής”, ο/η τυπικά “σύζυγος” και τα παιδιά θα δικαιούνται μόνον την νόμιμη μοίρα.
Με το νέο νόμο, αναμένεται να αποκτά ισχυρότερο κληρονομικό δικαίωμα ο/η πραγματικός σύντροφος, και όχι ο τυπικά μόνον “σύζυγος”, όπως χαρακτηριστικά θα αποκαλείται, γεγονός που αλλάζει άρδην τον ορισμό της οικογένειας, ακόμη και εάν οι νέες διατάξεις αναμένεται να προβλέπουν ότι, θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι, η συμβίωση και η συντροφική σχέση ήταν μακρόχρονη, υποκαθιστώντας ουσιαστικά την συζυγική. Με ποιά κριτήρια θα αποδεικνύεται αυτό, παραμένει άγνωστο, ενώ προκαλεί απορίες και βαθιά ερωτηματικά, πως θα επιβληθεί κληρονομική προτεραιότητα σε “συντρόφους ζωής”, έναντι του νομίμου συζύγου, όταν ακόμη και σε περιπτώσεις διαζυγίων, όταν υπάρχει περιουσία, ο νόμος προβλέπει διανομή.
Παράλληλα βάσει του ισχύοντος πλαισίου στο Κληρονοµικό ∆ίκαιο, όταν υφίσταται κληρονοµιά χωρίς διαθήκη (κληρονοµική εξ αδιαθέτου διαδοχή), τότε προβλέπονται τάξεις, µε βάση τις οποίες καθορίζονται ποιοι καλούνται µε σκοπό την αποδοχή ή την αποποίησή της. Ενώ με το νέο Κληρονοµικό ∆ίκαιο – που σύμφωνα με τους εμπνευστές του απαντά στις συνθήκες της εποχής – προηγείται η αναγνώριση του κληρονοµικού δικαιώµατος σε συντρόφους ζωής, που δεν έχουν συνάψει γάµο ή σύµφωνο συµβίωσης µε τον θανόντα. Η ομάδα εργασίας, που έχει επιλέξει το Υπουργείο Δικαιοσύνης αποτελείται από 15 επιφανείς νοµικούς µε επικεφαλής τον επίτιµο καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών, ακαδηµαϊκό και δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω, Απόστολο Γεωργιάδη.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης προανήγγειλε στην εκδήλωση, που διοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα, για τις αλλαγές στη Δικαιοσύνη ότι, την άνοιξη του 2025 η Επιτροπή θα έχει ολοκληρώσει το έργο της αναµόρφωσης και κωδικοποίησης του Κληρονομικού Δικαίου και μετά από διαβούλευση µε τους αρµόδιους φορείς, θα θεσµοθετηθεί ως νόµος του κράτους. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης κάνει λόγο, για απαρχαιωµένο καθεστώς που ισχύει, όσον αφορά τις έννοµες σχέσεις και συνέπειες που απορρέουν από τον θάνατο ενός προσώπου και κρίνεται αναγκαίο να συµβαδίζει µε τις σύγχρονες κοινωνικές και οικονοµικές συνθήκες, λαµβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές και δηµογραφικές µεταβολές που καταγράφονται στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι προωθούµενες αλλαγές εστιάζουν σε τέσσερα σηµεία:
Οι σημαντικότερες, που θα προκαλέσουν αίσθηση στην κοινωνία, είναι:
– Όπως προαναφέρθηκε, αναγνωρίζεται πρώτη φορά κληρονομικό δικαίωμα στους συντρόφους ζωής, ενώ περιορίζεται δραστικά στις τυπικές συζυγικές σχέσεις.
– Καταργείται το δικαίωμα κληρονομιάς για υπερήλικους γονείς
– Χάνουν το δικαίωμα κληρονομίας όποιοι επί πολλά χρόνια δεν ενδιαφέρονται για την κληρονομούμενη περιουσία και εμποδίζουν την αξιοποίηση της
– Καταργείται η ιδιόχειρη διαθήκη, καθιερώνεται και αναγνωρίζεται μόνον η ψηφιακή
Αναλυτικά:
Γιά πρώτη φορά επίσης καταργείται ή περιορίζεται δραστικά – και κατά περίπτωση καταργείται – το κληρονομικό δικαίωμα των γονέων, όταν είναι σε μεγάλη ηλικία, ενδεχομένως άνω των 80 ετών. Μέχρι σήμερα κληρονομικό δικαίωμα έχουν τα παιδιά και η σύζυγος του αποβιώσαντος. Αν δεν υπάρχουν παιδιά, δικαίωμα αποκτούν και οι γονείς εκείνου που έφυγε από τη ζωή. Στο εξής οι υπερήλικοι γονείς δεν θα κληρονομούν τα παιδιά τους και τα περιουσιακά στοιχεία του αποβιώσαντος αποβιώσαντος άτεκνου θα πηγαίνουν στην/στον σύζυγο.
Ιδιαίτερα σημαντικές είναι και οι ρυθμίσεις, που περιορίζουν τα κληρονομικά δικαιώματα όποιων δεν ενδιαφέρονται επί μακρόν για μια κληρονομούμενη περιουσία και δεν συνεργάζονται με τους άλλους συγκληρονόμους για την αξιοποίηση ή τη διανομή της, με αποτέλεσμα να οδηγείται σε απαξίωση. Σε τέτοιες περιπτώσεις το κληρονομικό δικαίωμα θα παραγράφεται μετά την παρέλευση προκαθορισμένων χρονικών ορίων.
Eπιπλέον, ειδικές ρυθμίσεις προβλέπονται για την λόγω κληρονομίας μεταβίβαση επιχειρήσεων, μετοχικών μεριδίων και πνευματικών δικαιωμάτων. Πνευματικά δικαιώματα θα μπορεί κάποιος να αφήνει ως κληρονομιά όχι σε όλα του τα παιδιά, αλλά σε εκείνα που θα κρίνει κατάλληλα για τη διαχείρισή τους. Με τη διάταξη αυτή ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα επιχειρηματικών ενώσεων, επιμελητηρίων κλπ, που ζητούσαν να δοθεί ελευθερία στη διάθεση περιουσιακών στοιχείων που είναι άυλα, όπως το εμπορικό σήμα μιας επιχείρησης, η επωνυμία της κλπ.
Μεγάλες αλλαγές ωστόσο επέρχονται και στις διατάξεις που αφορούν τις διαθήκες, καθώς το νέο Κληρονομικό Δίκαιο προβλέπει ότι, οριστικά μπαίνει τέλος στις ιδιόχειρες διαθήκες, καθώς αναμένεται να είναι μόνο ψηφιακές, ή να συντάσσονται και θα δημοσιεύονται από συμβολαιογράφο. Η εξαγγελία του Υπουργείου Δικαιοσύνης για το νέο Κληρονομικό Δίκαιο έχει προκαλέσει πανικό στους πολίτες, φοβούμενοι ότι θα καταργηθούν οι ιδιόχειρες διαθήκες και θα αντικατασταθούν από το μοντέλο των αποκαλούμενων «ψηφιακών διαθηκών» και παράλληλα ότι, δεν θα κληρονομούν οι σύζυγοι.
Η ιστορία του γάμου των ομοφύλων φέρεται ότι, στοίχισε ακριβά στην Κυβέρνηση και στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που είδαν το ποσοστο το 41%, να μιεώνεται δραματικά στις Ευρωεκλογές. Σε μιά οικογενειοκρατούμενη κοινωνία όπως είναι η ελληνική, πόσο εύκολα μπορεί να περάσει μία ακόμη βαθειά τομή στην έννοια της οικογένεια;
Πηγή: Εστία της Κυριακής