Δεν έχει τέλος το «θρίλερ» στις Βούτες Ηρακλείου, με τις ρηγματώσεις στο έδαφος και τις ζημιές στα σπίτια να παραμένουν στο επίκεντρο της προσοχής τόσο των αρχών όσο και της επιστημονικής κοινότητας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο καθηγητής Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωλογικής Μηχανικής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Λουπασάκης, έδωσε αναλυτικές εξηγήσεις για το φαινόμενο, κάνοντας λόγο για κατολίσθηση που οφείλεται σε ένα γεωλογικό σχηματισμό –φυλλώδη μάργα– ο οποίος, όταν διαποτιστεί από υγρασία, χάνει σε μεγάλο βαθμό τα μηχανικά του χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, η μάργα έχει ήδη αρχίσει να παρουσιάζει μετακινήσεις, των οποίων η ακριβής κατεύθυνση δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί. Για τον λόγο αυτό, έχουν τοποθετηθεί ειδικοί «μάρτυρες» στο πεδίο, ώστε να παρακολουθηθεί με ακρίβεια ο τρόπος και ο ρυθμός μετατόπισης του εδάφους. Ο οικισμός, ο οποίος είναι χτισμένος πάνω σε ράχη, πλαισιώνεται από πρανή και στις δύο πλευρές του, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο μετακινήσεων προς περισσότερες από μία κατευθύνσεις.
«Έχουμε έναν σχηματισμό που είναι επιρρεπής στις κατολισθήσεις, μια φυλλώδη μάργα που όταν διαβραχεί χάνει πολύ μεγάλο μέρος των μηχανικών της χαρακτηριστικών. Αυτή η μάργα έχει αρχίσει να εκδηλώνει μετακινήσεις. Τώρα η φορά με την οποία γίνονται αυτές οι μετακινήσεις δεν είναι σαφής αυτή τη στιγμή για αυτό τον λόγο χθες τοποθετήσαμε κάποιους μάρτυρες για να δούμε με ποιο τρόπο κινείται ο σχηματισμός και αυτό γιατί ο οικισμός είναι χτισμένος πάνω σε μία ράχη οπότε έχει και από τις δύο μεριές του ανοιχτά πρανή για να εκδηλωθούν μετακινήσεις», ανέφερε αρχικά, ενώ συνέχισε λέγοντας πως το «κουίζ» που έχουμε να λύσουμε αυτή τη στιγμή αν αυτές οι μετακινήσεις γίνονται προς μία κατεύθυνση, δηλαδή αν κινείται προς το ένα πρανές ή αν έχουμε ανεξάρτητες ή συχετιζόμενες μετακινήσεις οι οποίες γίνονται και προς τα δύο πρανή του οικισμού.
«Έχουμε απότομη μορφολογία, τα φορτία εντείνουν το πρόβλημα»
Εξήγησε δε, πως οι παράγοντες που προκαλούν μία κατολίσθηση είναι οι προπαρασκευαστικοί και οι εναυσματικοί. «Προπαρασκευαστικοί παράγοντες στην περίπτωση αυτή είναι ότι έχουμε δύο πρανή εκατέρωθεν του οικισμού, είναι το ότι έχουμε γεωλογικούς σχηματισμούς που είναι ευαίσθητοι στην εκδήλωση αυτών των φαινομένων, άρα λοιπόν έχουμε απότομη μορφολογία, άσχημους γεωλογικούς σχηματισμούς. Είναι η ύπαρξη του οικισμού επάνω ο οποίος προφανώς τα φορτία τα οποία επιβάλλει επιτείνουν τα προβλήματα», εξήγησε και συμπλήρωσε:
«Kαι από εκεί και πέρα οι εναυσματικοί παράγοντες προκύπτουν και από τον αποκλεισμό κάποιων παραμέτρων. Δηλαδή σεισμούς δεν είχαμε οπότε δεν μπορούμε να πούμε ότι η σεισμική ενεργότητα της περιοχής μπορεί να ενεργοποίησε αυτά τα φαινόμενα. Αυτό που είδαμε είναι ότι έχουμε αύξηση της υγρασίας η οποία όμως πρέπει να λαμβάνει χώρα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα».
Κλείνοντας, ο κ. Λουπασάκης εξέφρασε την πεποίθηση πως οι κάτοικοι είναι τυχεροί που ο Δήμος ενεργοποιήθηκε ακαριαία. «Είδαμε ότι μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα ενεργοποιήθηκαν ο κρατικός μηχανισμός και επιστημονικοί φορείς […] ναι υπάρχει πιθανότητα (σσ να εμφανιστούν ρωγμές και σε άλλα σπίτια), το φαινόμενο είναι πολύ καινούριο[…] δεν γνωρίζουμε ακόμα τον ρυθμό με τον οποίο γίνονται οι μετακινήσεις», κατέληξε ο καθηγητής Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωλογικής Μηχανικής του ΕΜΠ.
«Το φαινόμενο θα εξελιχθεί είτε με αργό, είτε με γρήγορο ρυθμό»
Από την πλευρά του, Αβράαμ Ζεληλίδης, καθηγητής Γεωολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών επεσήμανε πως πρόκειται για ένα χωριό, που είναι κτισμένο στην κορυφή της λοφοσειράς που έχει σκληρό πέτρωμα.
«Το γεγονός ότι έχω ένα σκληρό βράχο με ένα μαλακό πέτρωμα από κάτω δημιουργεί τα απότομα πρανή», τόνισε για τις ρηγματώσεις στις Βούτες, ενώ έκανε σαφές πως αυτό το φαινόμενο συμβαίνει λόγω της διάβρωσης του εδάφους και της κλίσης της επιφάνειας. «Αυτό το φαινόμενο θα εξελιχθεί είτε με αργό είτε με γρήγορο ρυθμό», συμπέρανε.
Δείτε επίσης:
- Βούτες Ηρακλείου: Τι αποφασίστηκε για την αντιμετώπιση του γεωδυναμικού φαινομένου
- Βούτες: Ζημιές σε 20 σπίτια, τα 7 ακατάλληλα! – «Πιθανόν να είναι τεκτονική διάρρηξη», λέει ο Ε. Λέκκας
