Την ίδια στιγμή που ισχυρά υγειονομικά συστήματα, όπως στην Ιταλία, στην Ισπανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν άντεξαν την πίεση του κορωνοϊού, στην Ελλάδα η έγκαιρη λήψη μέτρων αλλά και, όπως είπε ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, «η ανθρώπινη ασπίδα που δημιούργησαν οι Έλληνες με τη στάση συλλογικής συνείδησης που επέδειξαν» φαίνεται να λειτούργησαν αποτελεσματικά.
Έγκαιρα έγινε αντιληπτό από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας ότι η υψηλή μεταδοτικότητα της νόσου Covid-19, σε συνδυασμό με την έλλειψη ανοσίας του πληθυσμού, απαιτεί τη διασφάλιση μεγάλου αριθμού κλινών για συννοσηλεία ασθενών με Covid-19 με όσο το δυνατό μεγαλύτερη απομόνωση από άλλες κλινικές, εργαστήρια ή άλλους χώρους των νοσηλευτικών μονάδων.
Ως εκ τούτου, από τον Ιανουάριο, πολύ πριν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χτυπήσει το καμπανάκι για τον κίνδυνο του νέου κορωνοϊού, πολύ πριν καν πιστοποιήσει ότι ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ο υπουργός Υγείας και ο γ.γ. του υπουργείου Υγείας Γιάννης Κωτσιόπουλος επιδόθηκαν σε έναν αγώνα δρόμου.
Είναι σε κάθε περίπτωση σαφές ότι για να ανοίξει μια νέα πολυδύναμη ΜΕΘ χρειάζονται πολύ συγκεκριμένες διαδικασίες, προδιαγραφές και εξοπλισμός.
Με άλλα λόγια, δεν παίρνεις απλώς ένα δωμάτιο νοσοκομείου, του βάζεις δύο μηχανήματα και το βαφτίζεις ΜΕΘ. Το ιατρικό προσωπικό επίσης είναι διαφορετικό τόσο σε αναλογία ανά μονάδα όσο και σε εξειδίκευση.
Προηγούμενη κατάσταση
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΚΕΠΥ, τον Ιούλιο του 2019 οι λειτουργικές κλίνες ΜΕΘ σε νοσοκομεία του ΕΣΥ στη χώρα ήταν 557. Υπήρχαν επίσης κλίνες Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (για καρδιολογικά, αναπνευστικά ή άλλα περιστατικά) ή θάλαμοι λοιμώξεων που δεν είχαν το σύνολο του απαραίτητου εξοπλισμού (αναπνευστήρες, ειδικά μόνιτορ) ή/και το εξειδικευμένο προσωπικό για να λειτουργήσουν ως κλίνες Εντατικής Θεραπείας για την αντιμετώπιση του Covid-19.
Στόχος του υπουργείου Υγείας από την πρώτη στιγμή ήταν να υπάρξει δυνατότητα για νοσηλεία πιθανού κρούσματος Covid-19 σε κατάλληλα εξοπλισμένη κλίνη ΜΕΘ χωρίς τον κίνδυνο να μολυνθούν πάσχοντες από άλλα νοσήματα οι οποίοι νοσηλεύονταν ήδη στις ΜΕΘ.
Αυτό, δηλαδή, που κόστισε πολλές ζωές στη γειτονική μας Ιταλία, η οποία μετράει πάνω από 100 θανάτους σε υγειονομικό προσωπικό, το οποίο μολύνθηκε μέσα στις ΜΕΘ ή γενικότερα στα νοσοκομεία.
Οι συνεχείς συσκέψεις που έλαβαν χώρα στην οδό Αριστοτέλους, τον Ιανουάριο, οδήγησαν γρήγορα στη δημιουργία ενός οδικού χάρτη με πέντε άξονες:
• Να χρησιμοποιηθούν κλίνες ΜΕΘ που ήταν ήδη λειτουργικές και μπορούσαν να εκκενωθούν από άλλα περιστατικά και να διατεθούν στο σύνολό τους για τη νοσηλεία περιστατικών Covid-19.
• Να λειτουργήσουν νέα κρεβάτια ΜΕΘ που ήταν κλειστά λόγω ελλείψεων σε εξοπλισμό ή προσωπικό.
• Να αναβαθμιστούν για να λειτουργήσουν ως κλίνες ΜΕΘ κάποιες κλίνες ειδικών μονάδων (όπως Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας [ΜΑΦ], Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων [ΜΕΛ], θάλαμοι αρνητικής πίεσης). Επιλέχθηκαν κλίνες που ήταν απομονωμένες, οι οποίες εξοπλίστηκαν (με αναπνευστήρες και monitors, όπου έλειπαν) και στελεχώθηκαν κατάλληλα ώστε να μπορούν να λειτουργούν ως κλίνες ΜΕΘ για την αντιμετώπιση του Covid-19.
• Να χρησιμοποιηθούν κλίνες στρατιωτικών νοσοκομείων στα οποία μπορούν να νοσηλεύονται πολίτες.
• Να χρησιμοποιηθούν κλίνες ιδιωτικών θεραπευτηρίων χωρίς οικο-νομική επιβάρυνση του πολίτη.
Από τα 557 κρεβάτια στα 997
Η αύξηση του συνολικού αριθμού ΜΕΘ σε 997 σε σχέση με τις αρχικές 557 κλίνες προκύπτει:
Α) Από την ανάπτυξη 133 νέων κλινών ΜΕΘ.
Β) Από την αναβάθμιση σε κλίνες ΜΕΘ 130 κλινών που βρίσκονταν σε Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων, θαλάμους αρνητικής πίεσης ή άλλους χώρους (π.χ. Καρδιολογικές ΜΕΦ/Μονάδες Εμφραγμάτων), που είχαν την απαραίτητη υποδομή για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, π.χ. παροχές οξυγόνου ή/και μέρος του εξοπλισμού. Επιλέχθηκαν κλίνες που ήταν απομονωμένες, οι οποίες εξοπλίστηκαν (με αναπνευστήρες και monitors, όπου έλειπαν) και στελεχώθηκαν κατάλληλα ώστε να μπορούν να λειτουργούν ως κλίνες ΜΕΘ για την αντιμετώπιση του Covid-19.
Γ) Από τη διάθεση 32 κλινών ΜΕΘ από στρατιωτικά νοσοκομεία στα ο-ποία μπορούν να νοσηλεύονται πολίτες.
Δ) Από τη διάθεση 145 κλινών ΜΕΘ από ιδιωτικά θεραπευτήρια χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση του πολίτη.
Φυσικά, χωρίς το απαραίτητο ιατρονοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό δεν μπορεί να λειτουργήσει ένα τόσο μεγάλο σχέδιο. Και σε αυτό η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας λειτούργησαν αστραπιαία. Εξασφάλισαν τα κονδύλια για προσλήψεις, με αποτέλεσμα τους τελευταίους δύο μήνες να έχουν προσληφθεί ήδη 3.073 άτομα στα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας όλης της χώρας, εκ των οποίων οι 2.692 είναι νοσηλευτές και λοιπό προ-σωπικό και οι 381 είναι γιατροί.
Οι εγκρίσεις για νέες προσλήψεις φτάνουν ήδη τις 5.000, ενώ παράλληλα βρίσκονται σε τελικό στάδιο οι προσλήψεις 942 μόνιμων γιατρών, διαφόρων ειδικοτήτων, στα νοσοκομεία των επτά Υγειονομικών Περιφερειών.
Προσλήψεις οι οποίες μαζί με τη σημαντική υλικοτεχνική ενίσχυση των νοσοκομείων θα αποτελέσουν «την παρακαταθήκη που θα μείνει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και τη δύναμή του για το αύριο», όπως έχει δηλώσει ο Βασίλης Κικίλιας.