Τέσσερα είναι τα βασικά σενάρια για τα αναδρομικά από τις παράνομες περικοπές στις συντάξεις και την κατάργηση των δώρων με τους αντισυνταγματικούς νόμους του 2012.
Σε αναμονή της επικείμενης απόφασης του ΣτΕ επί του αιτήματος που κατέθεσε η διοίκηση του ΕΦΚΑ, στην καλύτερη περίπτωση, διορθωτικά ποσά εξαιτίας των λόγων αυτών ενδέχεται να πάρουν για 11 μήνες από μερικές δεκάδες έως 250.000 άτομα, από το σύνολο των 2.800.000 συνταξιούχων, που είχαν προσφύγει με αγωγές και δεν είχαν υποβάλει απλές αιτήσεις. Στο χειρότερο ενδεχόμενο, αναδρομικά εξαιτίας αυτών των λόγων δεν θα δικαιωθεί… ουδείς συνταξιούχος!
Δεδομένη, στην παρούσα φάση, θεωρείται, τελικά, μόνο η επιστροφή αναδρομικών σε έως 100.000 δικαιούχους κύριων και σε 180.000 έως 200.000 επικουρικών συντάξεων, από την 1η Οκτωβρίου 2019 και μετά, βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ επί του νόμου Κατρούγκαλου.
Όπως ανέφεραν στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ειδικευμένοι νομικοί, με την αναμενόμενη -έως τα μέσα του καλοκαιριού, το αργότερο- απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, επί του αιτήματος που είχε καταθέσει στο Ανώτατο Δικαστήριο (έπειτα από πολιτική «εντολή Βρούτση»), η διοίκηση του ΕΦΚΑ στα τέλη του 2019, η οποία εξετάστηκε σε πιλοτική δίκη στις 10 Ιανουαρίου 2020, αναμένεται να κλείσει το θέμα της επιστροφής -ή μη- αναδρομικών από τις μειώσεις των αντισυνταγματικών νόμων του 2012, για τη χρονική περίοδο έως το 2018.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες και με βάση το περιεχόμενο των αποφάσεων που έλαβε η Ολομέλεια του ΣτΕ τον Οκτώβριο του 2019 για τον νόμο Κατρούγκαλου (έμμεσα ανέτρεψαν την κρίση στην οποία είχε καταλήξει το ίδιο δικαστήριο το 2015, βάσει της οποίας ήταν εκτός συνταγματικού πλαισίου οι νόμοι του 2012, που προκάλεσαν τις περικοπές στις κύριες συντάξεις και την κατάργηση των δώρων), το ενδεχόμενο επιστροφής αναδρομικών περιορίζεται μόνο σε μία χρονική περίοδο 11 μηνών.
Ορατό το ενδεχόμενο καμίας απολύτως καταβολής
Δεν αποκλείεται, ωστόσο, ακόμη και μια εντελώς δυσοίωνη εξέλιξη, βάσει της οποίας κανείς συνταξιούχος δεν θα λάβει ούτε ένα ευρώ από διορθωτικά ποσά!
Το ενδεχόμενο αυτό είναι υπαρκτό και ισχυρό, δεδομένου ότι αρκετοί νομικοί έχουν υποστηρίξει, ότι με τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου, τον περασμένο Οκτώβριο, το θέμα της επιστροφής αναδρομικών για όλη την περίοδο από το 2012 μέχρι το 2018, έκλεισε οριστικά και αμετάκλητα.
Όσον αφορά τα σενάρια που κάνουν λόγο για ενδεχόμενο επιστροφής διορθωτικών ποσών για 11 μήνες, το επίμαχο ενδεκάμηνο αφορά το χρονικό διάστημα, το οποίο ξεκινά από την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ, στα μέσα του 2015 (σύμφωνα με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικοί οι επίμαχοι νόμοι του 2012), μέχρι τις 12 Μαΐου 2016 (ημέρα έναρξης της ισχύος του νόμου 4387/12, δηλαδή του γνωστού νόμου Κατρούγκαλου).
Σε αναμονή της νέας απόφασης του ΣτΕ από την πιλοτική δίκη που έγινε φέτος τον Ιανουάριο, πληροφορίες αναφέρουν ότι στην πλειοψηφία τους, μέχρι σήμερα, οι ανώτατοι δικαστές τάσσονται υπέρ της επιστροφής αναδρομικών για το υπό εξέταση ενδεκάμηνο.
Ποιους αφορά η επικείμενη απόφαση του ΣτΕ
Ποιους, όμως, συνταξιούχους θα αφορά η επικείμενη απόφαση του ΣτΕ, εφόσον οι ανώτατοι δικαστές ταχθούν, στην πλειοψηφία τους, υπέρ της επιστροφής αναδρομικών για χρονικό διάστημα 11 μηνών; Τα βασικά σενάρια (πέραν του πλέον αρνητικού ενδεχομένου, δηλαδή αυτού βάσει του οποίου δεν θα δοθούν καθόλου αναδρομικά), είναι τρία.
Όπως δηλώνει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο πρώην γενικός γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και νομικός ειδικευμένος επί σειρά ετών στο Ασφαλιστικό, Γιώργος Ρωμανιάς, τα πρώτα δύο ενδεχόμενα είναι τα εξής:
- να δικαιωθούν αναδρομικά όσοι συνταξιούχοι είχαν καταθέσει αγωγές από την έναρξη των περικοπών του 2012 μέχρι την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ, τον Ιούνιο του 2015, δηλαδή μόλις μερικές δεκάδες άτομα
- να επιστραφούν διορθωτικά ποσά σε όσους υπέβαλαν αγωγές μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή μέχρι τις 12 Μαΐου του 2016, οπότε, στην περίπτωση αυτή, ο αριθμός των δικαιούχων θα κυμαίνεται σε μερικές εκατοντάδες άτομα
Το τρίτο και πλέον αισιόδοξο ενδεχόμενο -που, ταυτόχρονα, συγκεντρώνει και τις λιγότερες πιθανότητες- είναι, με βάση την επικείμενη απόφαση του ΣτΕ επί του αιτήματος που υπέβαλε η διοίκηση του ΕΦΚΑ, να επιστραφούν αναδρομικά για αυτούς τους 11 μήνες στο σύνολο των -περίπου- 250.000 συνταξιούχων, οι οποίοι εκτιμάται ότι κατέθεσαν αγωγές από το 2012, μέχρι τα μέσα του 2019.
Φυσικά, αυτό σημαίνει ότι όσοι από τους υπόλοιπους περίπου 600.000 «απόμαχους της εργασίας» που είχαν υποβάλει απλές αιτήσεις τους μήνες που προηγήθηκαν των τελευταίων εθνικών εκλογών, μετά την προτροπή του πρώην υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσου Πετρόπουλου στη σχετική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ, κινδυνεύουν να μη δικαιωθούν ούτε ένα ευρώ!
Ανάλογα, λοιπόν, με το ποιοι θα είναι τελικά οι συνταξιούχοι που θα δικαιωθούν –εάν και εφόσον– από το ΣτΕ, σύμφωνα με στοιχεία του εξειδικευμένου στο Ασφαλιστικό πρώην συνδικαλιστικού στελέχους Κώστα Νικολάου, τα αναδρομικά που δικαιούνται να λάβουν για το επίμαχο χρονικό διάστημα διαμορφώνονται ως εξής:
- Αναδρομικά από τα δώρα που καταργήθηκαν: Κατά μέσο όρο, πρέπει να πάρουν περίπου 733 ευρώ από την κατάργηση των δώρων στις κύριες και περίπου 300 ευρώ από τις επικουρικές. Το κόστος σε αυτό το ενδεχόμενο ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
- Αναδρομικά από τις περικοπές των κύριων συντάξεων (αφορά συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, μεικτά, προ των περικοπών που έγιναν με τους νόμους του 2012): Τα αναδρομικά για καθέναν από τους δικαιούχους στην περίπτωση αυτή κυμαίνονται από 50 έως 460 ευρώ τον μήνα, δηλαδή για τους 11 μήνες, μεσοσταθμικά, ανέρχονται από 550 έως 5.060 ευρώ. Για την απόδοσή τους στο σύνολο των συνταξιούχων το κόστος ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ.
Διορθωτικά ποσά που θεωρούνται δεδομένα
Δεδομένη θεωρείται, μέχρι στιγμής, μόνο η επιστροφή αναδρομικών από την 1η Οκτωβρίου 2019 και μετά, σε -έως- 100.000 δικαιούχους κύριων συντάξεων, από τον επανυπολογισμό τους σύμφωνα με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου Βρουτση (ν. 4670 του 2020), καθώς και σε 180.000 έως 200.000 δικαιούχους επικουρικών, οι οποίες «σφαγιάστηκαν» παράνομα στα μέσα του 2016 (όπως προέκυψε από τις αποφάσεις του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου – ν. 4387/2016).
Από τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων, όπως έχει αποκαλύψει η «κυριακάτικη δημοκρατία», δεν θα δουν πραγματικές αυξήσεις οι… 98 στους 100 από το σύνολο των περίπου 2.800.000 δικαιούχων κύριων συντάξεων.
Από τους περίπου 2.500.000 «παλαιούς» συνταξιούχους (προ νόμου Κατρούγκαλου) πραγματικές αυξήσεις και τα αντίστοιχα αναδρομικά δεν θα λάβει σχεδόν κανείς ή, στην καλύτερη περίπτωση, απειροελάχιστοι λόγω των προσωπικών διαφορών (υπερκαλύπτουν όποιες αυξήσεις προκύπτουν για όσους από αυτούς τους «απόμαχους της εργασίας» συνταξιοδοτήθηκαν με πάνω από 31 έτη ασφάλισης).
Τα ποσοστά αναπλήρωσης για αυτή τη μεγάλη κατηγορία συνταξιούχων κυμαίνονταν -πριν από τους μνημονιακούς ασφαλιστικούς νόμους- από 70% έως 80% για 35 έως 40 έτη ασφάλισης, αντίστοιχα.
Τα δεδομένα αυτά θα ισχύσουν απόλυτα, εάν στις «παλαιές» συντάξεις και μετά τον νέο επανυπολογισμό (αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο) δεν ληφθούν υπόψη, όπως έγινε και στην προηγούμενη αντίστοιχη διαδικασία, η οποία πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2018, οι επιπλέον -των βασικών- ασφαλιστικές εισφορές, που έχουν καταβληθεί από τους «παλιούς» συνταξιούχους όσο αυτοί εργάζονταν.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι εισφορές για τον 13ο και τον 14ο μισθό, για τον χρόνο ασφάλισης στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (ΒΑΕ) και για επιπλέον εισφορές τις οποίες απέδιδαν οι υπάλληλοι των ΔΕΚΟ και των τραπεζών.
Δικαίωση για τους 2 στους 10 «νέους» συνταξιούχους
Επίσης, από τους περίπου 300.000 με 400.000 «νέους» συνταξιούχους, δηλαδή όσους υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης από τις 12 Μαΐου του 2016 και μετά (ημέρα έναρξης ισχύος του νόμου 4387 του 2016) πραγματικές αναπροσαρμογές της τάξης των 77 ευρώ το μήνα, κατά μέσο όρο, στη συντριπτική πλειονότητά τους, καθώς και διορθωτικά ποσά έως 770 ευρώ (ανάλογα με το αν θα αφορούν περίοδο έως και 10 μηνών), θα δικαιωθούν το πολύ οι 2 στους 10!
Αναλυτικότερα, οι αυξήσεις και τα διορθωτικά ποσά που δικαιούνται αυτοί οι συνταξιούχοι, θα διαμορφωθούν ως εξής:
- Από τους 50.000 έως 80.000 δικαιούχους «νέους» συνταξιούχους, περίπου 40.000 με 50.000 (με 31 έως 42 έτη ασφάλισης και μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών από το 2002 και μετά, από 500 έως και 2.100 ευρώ τον μήνα, μεικτά) θα δικαιωθούν αυξήσεις από 2,8 έως και 151,41 ευρώ τον μήνα. Τα αναδρομικά τους θα κυμανθούν από 28 ευρώ έως 1.514,1 ευρώ, εάν θα αφορούν περίοδο 10 μηνών
- Για τους υπολοίπους (με 31 έως 42 έτη ασφάλισης και μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών έως 3.000 ευρώ τον μήνα, κατά μέσο όρο, από το 2002 και μετά) οι μηνιαίες αυξήσεις θα κυμανθούν από 16,8 ευρώ έως 216,3 ευρώ τον μήνα. Τα αναδρομικά τους θα είναι από 168 ευρώ για περίοδο 10 μηνών, αντίστοιχα, έως 2.163 ευρώ.
- Για ένα ελάχιστο ποσοστό του συνόλου των έως 80.000 «νέων» συνταξιούχων που θα δικαιωθούν πραγματικές αυξήσεις και αναδρομικά, με μέσο όσο συντάξιμων αποδοχών 3.500 ευρώ από το 2002 και μετά, η μηνιαία αναπροσαρμογή (ανάλογα με τα έτη ασφάλισης) θα κυμανθεί από 19,6 έως 252,3 ευρώ. Τα διορθωτικά ποσά που θα λάβουν μετά τον επανυπολογισμό θα ανέλθουν από τα 196 ευρώ έως τα 2.523,5 ευρώ, για χρονική περίοδο 9 ή 10 μηνών.
Τα αναδρομικά, πριν αρχίσει η κρίση του κορωνοϊού, η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί ότι θα επιστραφούν εφάπαξ μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Πλέον οι προσπάθειες, σύμφωνα με πληροφορίες, εστιάζονται στο να γίνει ο επανυπολογισμός και να καταστεί εφικτή η επιστροφή των διορθωτικών ποσών και να αποδοθούν οι αυξήσεις μέχρι τον Αύγουστο.
Σημειώνεται ότι, με βάση τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο Βρούτση, οι κύριες συντάξεις, παλιές και νέες, θα αναπροσαρμοστούν ως εξής:
- Αν το καταβαλλόμενο, σήμερα, ποσό είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό των παλιών συντάξεων (όσων εκδόθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή μέχρι τις 12 Μαΐου 2016) το τυχόν επιπλέον ποσό που θα προκύψει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων
- Αν το καταβαλλόμενο σήμερα ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον επανυπολογισμό τους, τότε αυτό θα προσαυξάνεται κατά το 1/5 της πρόσθετης διαφοράς που προκύπτει, για την περίοδο από 1η Οκτωβρίου 2019 έως 31η Δεκεμβρίου 2020 και ισόποσα κατ’ έτος έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024
Αναπροσαρμογή 180.000 έως 200.000 επικουρικών
Επίσης, μικρές, όπως προκύπτει, πλην όμως πραγματικές αυξήσεις, θα λάβουν, όπως φαίνεται, τελικά μόνο 180.000 έως 200.000 (αντί 300.000 που ανέφερε αρχικά η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου Εργασίας) δικαιούχοι επικουρικών, οι οποίες είχαν «σφαγιαστεί» το 2016, όπως είχε αποκαλύψει η «δημοκρατία» από τις αρχές του 2018.
Στην περίπτωσή τους δεν είχε εφαρμοστεί ο νόμος Κατρούγκαλου, αλλά αυθαίρετα, όπως επιβεβαιώθηκε από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, είχαν επί της ουσίας υποστεί ένα «τυφλό οριζόντιο κούρεμα».
Οι συντάξεις αυτές θα επανέλθουν στα επίπεδα που ήταν πριν από τις μειώσεις που υπέστησαν στα μέσα του 2016. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, θα αυξηθούν από 5 έως 200 ευρώ οι επικουρικές των οποίων το άθροισμα μαζί με τις κύριες ξεπερνούσε στα μέσα του 2016 τα 1.300 ευρώ τον μήνα, μεικτά. Τα αντίστοιχα αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019 και μετά, για 10 μήνες, θα κυμανθούν από 50 έως 2.000 ευρώ.
Σε αναμονή των εξελίξεων για τα αναδρομικά, οι πληρωμές των κύριων συντάξεων Μαΐου συνεχίζονται αύριο, Δευτέρα 27/04, στο πλαίσιο της απόφασης που έλαβε η διοίκηση του ΕΦΚΑ για την τμηματική καταβολή τους, με στόχο να αποφευχθούν φαινόμενα συνωστισμού μπροστά από τα ΑΤΜ.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του Υπερταμείου, αύριο θα πιστωθούν οι κύριες συντάξεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς των συνταξιούχων του τ. ΟΑΕΕ, τ. ΟΓΑ και τ. ΕΤΑΑ, ενώ την Τετάρτη 29 Απριλίου θα καταβληθούν οι συντάξεις σε όσους ανήκουν στο τ. ΝΑΤ, τ. ΕΤΑΠ – ΜΜΕ και από τη ΔΕΗ.
Τις προηγούμενες ημέρες, σημειωτέον, πληρώθηκαν οι κύριες συντάξεις, τμηματικά, ανάλογα με τον καταληκτικό αριθμό του ΑΜΚΑ κάθε δικαιούχου, στους δικαιούχους του τ. ΙΚΑ, τ. ΕΤΑΤ, των τραπεζών και του ΟΤΕ.
Την Τρίτη 5 Μαΐου, τέλος, θα πιστωθεί το σύνολο των επικουρικών συντάξεων από το ΕΤΕΑΠ.
