Η χώρα μας δεν έχει στρατηγική στα αγροτικά, γιατί οι υπουργοί της έχουν μικρό «χρόνο ζωής». Μέχρι να μάθουν τα προβλήματα και να βρουν τις λύσεις θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη θέση τους.
- Του ΣΑΚΗ ΤΡΕΧΑ – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Επίσης, όταν πάνε στο Συμβούλιο Υπουργών στην Ε.Ε. εγκρίνουν κάποιες αποφάσεις χωρίς να γνωρίζουν τις επιπτώσεις που θα έχουν στην ελληνική αγροτική παραγωγή.
Ρωσικό εμπάργκο
Μία από αυτές τις αποφάσεις ήταν και η επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το 2014, που είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή του ρωσικού εμπάργκο στις εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Φρέσκα φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά και ιχθυηρά ήταν τα μεγαλύτερα «θύματα» των μέτρων που έχει επιβάλει η Ρωσία στην Ε.Ε., ως απάντηση στις ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Το εμπάργκο στα ελληνικά προϊόντα, που παλαιότερα κυριαρχούσαν στη ρωσική αγορά, όπως εσπεριδοειδή, φράουλες, σταφύλια, πυρηνόκαρπα κ.ά., έδωσε «χώρο» στα ανταγωνιστικά προϊόντα από χώρες σαν την Τουρκία και την Αίγυπτο, με αποτέλεσμα να γίνουν επενδύσεις στις συγκεκριμένες χώρες και από τη μια να αυξήσουν τις παραγωγές τους και από την άλλη να δημιουργηθούν ισχυρά δίκτυα, που αναπτύσσονται διαρκώς για να μείνουν στην αγορά ακόμη και όταν αρθεί το εμπάργκο.
Το μεγαλύτερο λάθος, όμως, που έκανε η ελληνική πλευρά είναι ότι έδωσε στη Ρωσία τεχνογνωσία για υδροπονικά θερμοκήπια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Ρωσία να αξιοποιήσει περιοχές με γεωθερμία και, από εκεί που ήταν εισαγωγέας για να καλύψει την εγχώρια ζήτηση, να καταφέρει να παράγει αγγούρια και γίνει εξαγωγέας.
Η αλβανική παραγωγή
Οταν ο τότε Ελληνας υπουργός Εξωτερικών καλούσε Βορειοηπειρώτες και Αλβανούς να έρθουν στη χώρα μας, για μια καλύτερη τύχη, κανείς δεν πίστευε ότι μια μέρα θα επέστρεφαν στην πατρίδα τους και θα έστηναν την αγροτική παραγωγή τους. Οι Αλβανοί εργάστηκαν σκληρά και έβγαλαν χρήματα στα ελληνικά χωράφια.
Εμαθαν νέες τεχνικές καλλιέργειας και, μετά την κρίση που ήρθε στην Ελλάδα λόγω Μνημονίων, επέστρεψαν στη χώρα τους και επένδυσαν στην αγροτική παραγωγή.
Χωρίς δασμούς από… Μολδαβία
Η Κομισιόν πρότεινε το 2022 ελεύθερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά για επτά προϊόντα της Μολδαβίας. Η απόφαση αφορά τα δαμάσκηνα, τα επιτραπέζια σταφύλια, τα μήλα, τις ντομάτες, το σκόρδο, τα κεράσια και τον χυμό σταφυλιού.
Η Τουρκία, με το καθεστώς τής υπό ένταξης χώρας, μπορεί να εξάγει στην Ε.Ε. χωρίς δασμούς τα προϊόντα της και ταυτόχρονα να επιβάλλει δασμούς στα ελληνικά.
Ελληνικά καρπούζια βαφτίζονταν ιταλικά!
Η ιταλική οικονομική αστυνομία (Guardia di Finanza) της Απουλίας έκανε έφοδο, τον περασμένο Μάιο, σε εταιρία που ασχολούνταν με το εμπόριο τροφίμων. Συνολικά, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης κατασχέθηκαν 9 τόνοι καρπούζια, που είχαν εισαχθεί στην Ιταλία από την Ελλάδα.
Το κόστος των καρπουζιών ήταν 25 λεπτά το κιλό, αλλά τα πουλούσαν -ως ιταλικά- στα 2 ευρώ το κιλό. Στα εισαγόμενα καρπούζια από Ελλάδα άλλαζαν τις συσκευασίες και έβαζαν ιταλικά σύμβολα (αυτοκόλλητα), και στη συνέχεια τα πουλούσαν σαν ιταλικά. Το ερώτημα είναι αν οι ελληνικές Αρχές κάνουν αντίστοιχους ελέγχους στα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά.
Όταν προϊόντα εισάγονται στην Ελλάδα από τρίτες χώρες μπορούν να επανεξαχθούν σε χώρες της Ε.Ε., αρκεί να αναγράφουν τη χώρα προέλευσης. Ομως, αυτό δεν γίνεται πάντα, με ευθύνη των ελληνικών Αρχών, που δεν κάνουν αυστηρούς ελέγχους.
Εισάγουμε για να τα επανεξάγουμε βαφτισμένα – Προσοχή στις ασθένειες
Οπως αναφέρει ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit Hellas, «παρατηρούμε συχνά εισαγωγή και επανεξαγωγή νωπών -με τυχόν ελληνοποίησή τους-, κάτι πολύ αρνητικό για την αγροτική παραγωγή της χώρας μας, που επιβάλλει την αυστηρή επιτήρηση και τον έλεγχο του εμπορίου για να μη θιγεί η φήμη των ελληνικών οπωροκηπευτικών από προϊόντα που δεν πληρούν τις φυτοϋγειονομικές και εμπορικές προδιαγραφές της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας. Λόγω των προβλημάτων στην κτηνοτροφία, που παρουσιάστηκαν από εισαγωγές ζώων, απευθύνουμε έκκληση για έλεγχο των κυκλοφορούντων αλλοδαπών αυτοκινήτων σε ελληνικούς αγρούς προς αγορά ατυποποίητων νωπών οπωροκηπευτικών, και ειδικά ακτινιδίων, σε απαγορευμένα μέσα συσκευασίας (Bins) για πρόληψη μετάδοσης της ασθένειας moria στις ακτινιδιές μας. Τα ακτινίδια είναι ένα προϊόν που συνεισφέρει από την εξαγωγή του πάνω από 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο, έχοντας αναδείξει τη χώρα μας σε 3η παγκόσμια δύναμη στην εμπορία του. Να θυμίσουμε επίσης τον αντίστοιχο κίνδυνο της μαύρης κηλίδας από τις εισαγωγές μολυσμένων εσπεριδοειδών από εισαγωγές τρίτων χωρών».
«Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τα προϊόντα τρίτων χωρών»
Οπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι αυξημένες εισαγωγές της Ε.Ε. από τρίτες χώρες οφείλονται στη απόκλιση που έχουμε σε εργασιακά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα μεταξύ ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών. Αυτό θα προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών και θα οδηγήσει σε υποχώρηση της εγχώριας παραγωγής. Είναι απαραίτητο τα φρούτα και τα λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους Ευρωπαίους παραγωγούς, με ίδιες συνθήκες εργασίας και φυτοπροστατευτικών προϊόντων».
Αυξημένες εισαγωγές φρούτων – λαχανικών το πρώτο επτάμηνο
Με βάση προσωρινά στοιχεία, που έχει επεξεργαστεί ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit Hellas, εκτιμάται ότι οι εισαγωγές στη χώρα μας συνεχίστηκαν με αυξημένους ρυθμούς, με το πρώτο επτάμηνο του 2024 να καταγράφονται συνολικές εισαγωγές 46.374 τόνων φρούτων και λαχανικών, έναντι 415.154 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (αύξηση 11,61%).
Αναλυτικά, με βάση τα κυριότερα προϊόντα, οι εισαγωγές της χώρας μας παρατίθενται ως εξής:
α) 202.481 τόνοι πατάτες έναντι 172.045 το 2023 (+17,69%), προερχόμενοι (με βάση την κατανομή από ΕΛ.ΣΤΑΤ.) κυρίως από Αίγυπτο (84%), Κύπρο και Γαλλία.
Εδώ, αξίζει να αναφέρουμε ότι το ίδιο χρονικό διάστημα εμφανίζονται αυξημένες κατά 32,84% οι εξαγωγές πατάτας, που ανέρχονται στους 101.329 τόνους (έναντι 76.278 τόνων το 2023), όμως μέρος τους προέρχεται από εισαγωγές οι οποίες επανεξάγονται.
β) 149.177 τόνοι μπανάνες έναντι 138.929 το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (αύξηση 7,38%), προερχόμενοι κυρίως από τον Ισημερινό (93%), και ακολουθούν Κολομβία και Κόστα Ρίκα, με ορισμένες από αυτές τις ποσότητες να επανεξάγονται προς άλλες, κυρίως γειτονικές, χώρες, δεδομένου ότι οι εξαγωγές μπανάνας το επτάμηνο του 2024 ανέρχονται σε 43.002 τόνους, έναντι 30.995 τόνων το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
γ) 8.400 τόνοι κρεμμύδια έναντι 23.264 πέρυσι, μειωμένοι κατά 63,89%, προερχόμενοι κυρίως από Αυστρία (39%), και ακολουθούν Ολλανδία και Αίγυπτος.
δ) 7.320 τόνοι ντομάτες έναντι 7.278 το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (αύξηση 0,58%), προερχόμενοι από Τουρκία (56%) Γερμανία και Ολλανδία.
Οι πιπεριές
ε) 3.255 τόνοι πιπεριές-γλυκοπιπεριές έναντι 2.120 το 2023 (αύξηση 53,54%), προερχόμενοι κυρίως από Ιορδανία (43%), Ολλανδία και Ισραήλ.
ζ) 12.437 τόνοι μήλα έναντι 4.965 το 2023 (αυξημένοι κατά 150,49%), προερχόμενοι κυρίως από Βόρεια Μακεδονία (47%), Πολωνία και Ιταλία.
η) 4.811 τόνοι αβοκάντο έναντι 3.536 το 2023 (αύξηση 36,06%), προερχόμενοι κυρίως από Ολλανδία (64%), Ισραήλ και Κύπρο.
θ) 2.132 τόνοι ακτινίδια έναντι 1.037 τόνων το 2023 (αυξημένοι κατά 104,63%), προερχόμενοι κυρίως από Ιράν (64%), Ιταλία και Χιλή.
ι) 3.138 τόνοι πορτοκάλια έναντι 1.848 το 2023 (αυξημένοι κατά 69,81%), προερχόμενοι κυρίως από Αίγυπτο (73%), Ρουμανία και Ιταλία
ια) 18.126 τόνοι λεμόνια έναντι 15.455 το 2023 (αυξημένοι κατά 17,28%), προερχόμενοι κυρίως από Τουρκία (23%), Αίγυπτο και Ισπανία.
ιβ) 8.288 τόνοι μανιτάρια έναντι 8.023 το 2023 (αυξημένοι κατά 3,30%), προερχόμενοι από Πολωνία (93%), Ρουμανία και Ολλανδία.
ιγ) 976 τόνοι καρπούζια έναντι 523 το 2023 (αυξημένοι κατά 86,62%), προερχόμενοι κυρίως από Αλβανία (με υποψία ελληνοποίησης και επανεξαγωγής τους), Ιράν και Ολλανδία.
Εκτός των παραπάνω, εισήχθησαν και άλλα οπωροκηπευτικά (όπως κολοκυθάκια, καρότα, λάχανα, μαρούλια, ακόμη και ραπανάκια κ.ά,). Σημειώνεται ότι τον Ιούλιο οι εισαχθείσες ποσότητες ήταν επίσης αυξημένες κατά 3,67% έναντι του αντίστοιχου μηνός του 2023.
Εγχώρια αντί εισαγόμενων
«Η υποκατάσταση των εισαγόμενων νωπών οπωροκηπευτικών από εγχώρια φρούτα και λαχανικά πρέπει να είναι στρατηγικός στόχος της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ στη χώρα μας. Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητας είναι το τρίπτυχο μιας σωστής στρατηγικής» δηλώνει στην εφημερίδα μας ο κ. Πολυχρονάκης.
