Μεγάλα αστικά κέντρα υποφέρουν πλέον από την παρουσία άγριων χοίρων(!) στους δρόμους τους, οπότε μπορεί να φανταστεί κανείς τι γίνεται με τις αγροτικές περιοχές, όπου τα περιστατικά είναι πολλά και κάτοικοι και καλλιεργητές υποφέρουν, με τη Θεσσαλία να μην αποτελεί εξαίρεση και το πρόβλημα από τον υπερπληθυσμό αυτών των ζώων να διογκώνεται και να μη βρίσκονται λύσεις.
- Του ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΤΡΙΜΜΗ – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον περασμένο Μάιο αγριογούρουνα εντοπίστηκαν έξω από το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, πολύ κοντά στο κέντρο της θεσσαλικής πρωτεύουσας, όπως και στη Νέα Ιωνία Βόλου, περιοχή πυκνοκατοικημένη και μακριά από καλλιέργειες και ορεινά σημεία! Οσον αφορά τις αγροτικές περιοχές; Η κατάσταση τείνει να γίνει απελπιστική. Ηδη, για παράδειγμα, στις αρχές του καλοκαιριού, τα αγριογούρουνα έκαναν την εμφάνισή τους στον Δήμο Αγιάς, προκαλώντας ζημιές σε καλλιέργειες.
«Tελευταία, δεν έχουμε ακούσει κάτι έντονο – όχι ότι δεν είχαμε ζημιές το προηγούμενο διάστημα. Βέβαια, η παρουσία των αγριογούρουνων είναι δεδομένη εδώ και χρόνια στην περιοχή. Ειδικά την περίοδο της συγκομιδής κάστανων, όταν οι καρποί έχουν ωριμάσει, τα περιστατικά αυξάνονται σημαντικά» επισημαίνει στον «Ε.Α.» ο δήμαρχος Αγιάς Αντώνης Γκουντάρας.
Στο Ζάρκο Τρικάλων, πάλι, στις αρχές Αυγούστου, τα αγριογούρουνα έκαναν… πάρτι σε καλλιέργεια καλαμποκιού αλλά και καρπουζιών. «Λες και τα ήθελε κάποιος και τα έβαλε στο χωράφι… Είχα πιστοποίηση βιολογικού καλαμποκιού σε έκταση 15 στρεμμάτων στο Ζάρκο. Το ένα βράδυ η καλλιέργεια ήταν μια χαρά και το άλλο πρωί, όταν βρέθηκα στο χωράφι, δεν είχε μείνει τίποτα. Αν δεν ξέραμε, θα λέγαμε ότι κάποιος μπήκε με τρακτέρ και δισκόσβαρνα» αναφέρει ο αγρότης Γιάννης Κατσαράκος. «Ποιος, όμως, θα πάρει την ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση; Οποιος την πάρει ας πάει να πληρώσει και τους γεωπόνους για τα έξοδα που κάναμε» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Στη συγκεκριμένη περιοχή, τα περιστατικά είναι πολλά, αφού στα μέσα του περασμένου Ιούνιου δύο αγρότες τραυματίστηκαν. Συγκεκριμένα, στο Ζάρκο, αγρότης την ώρα που ξεκινούσε την άρδευση χωραφιού βρέθηκε αντιμέτωπος με κοπάδι άγριων χοίρων, που προκάλεσε τον ελαφρύ τραυματισμό του στο χέρι, ενώ στο χωριό Πηνειάδα οδηγός δικύκλου παρασύρθηκε από αγριογούρουνα με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρά κατάγματα και να μεταφερθεί στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων!
Στα όρια της απελπισίας είναι εδώ και κάμποσα χρόνια οι κάτοικοι του Δήμου Τυρνάβου, και συγκεκριμένα στο χωριό Δαμάσι, καθώς αυτό εφάπτεται σε περιοχή-καταφύγιο προστασίας μικρών ζώων, που αποτελεί και το… ορμητήριο των αγριογούρουνων. «Δεν είναι ψέματα ότι πολλοί από εμάς έχουν εγκαταλείψει καλλιέργειες, όπως αυτή του καλαμποκιού, γιατί πάθαιναν κάθε χρονιά μεγάλες ζημιές από τα κοπάδια των αγριογούρουνων στην περιοχή. Ούτε μπορούμε να τα κυνηγήσουμε ούτε να προφυλαχθούμε. Κάποιοι ξόδεψαν αρκετά χρήματα για να τοποθετήσουν φράχτες, αλλά και αυτοί αποδείχθηκαν αναποτελεσματικοί» σημειώνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Δαμασίου Τυρνάβου Κώστας Μουσιάρης, που τονίζει στον «Ε.Α.» ότι ο υπερπληθυσμός των αγριογούρουνων θα συνεχίσει να δημιουργεί προβλήματα.
«Ολο το χωριό έρχεται αντιμέτωπο με αυτή τη μάστιγα. Οπως είπα, δεν μπορούμε να τα κυνηγήσουμε από τη στιγμή που είναι στο καταφύγιο μικρών ζώων στην περιοχή. Η Θηροφυλακή που είναι εκεί μας λέει ότι κι αυτή δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Προσωπικά, πιστεύω ότι με τέτοιον υπερπληθυσμό η κυνηγητική περίοδος για τα αγριογούρουνα θα πρέπει να επεκταθεί σε όλη τη διάρκεια του χρόνου για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα» σημειώνει.
Εισβάλλουν στα αμπέλια και τσακίζουν τα σταφύλια
Προβληματισμός επικρατεί και στους αμπελουργούς, που είχαν ν’ αντιμετωπίσουν τις πλημμύρες πέρυσι, τον περονόσπορο πιο πριν και συνέχεια τις αγέλες, που δεν διστάζουν να εισβάλουν στα αμπέλια για να γευτούν τα σταφύλια και τα κλήματα.
Πολλοί τονίζουν μάλιστα ότι δεν πρόκειται για 100% αγριογούρουνα, αλλά για υβρίδια αγριογούρουνων με οικόσιτους χοίρους. Μάλιστα, αγρότες αλλά και κυνηγοί επισημαίνουν ότι τα συγκεκριμένα ζώα αναπαράγονται και δίνουν απογόνους δύο φορές τον χρόνο, με αρκετά νέα ζώα να γεννιούνται, ενώ ένα καθαρόαιμο αγριογούρουνο γεννάει 4-5 μικρά, μία φορά τον χρόνο.
Από την άλλη, η συνεχής παρουσία τους στον κάμπο δεν έχει να κάνει μόνο με την αναζήτηση τροφής, αλλά και νερού! Μια και ο προηγούμενος χειμώνας ήταν σχετικά άνυδρος και στις ορεινές περιοχές δεν μπορούν να βρουν νερό, εκμεταλλεύονται την αρδευτική περίοδο και το αναζητούν την ώρα της άρδευσης καλλιεργειών στον θεσσαλικό κάμπο για να ξεδιψάσουν!
Μεγάλη η αύξηση των ζώων σε όλη την Ελλάδα
Σε πάνω από 500.000 υπολογίζεται ο αριθμός των αγριογούρουνων στην Ελλάδα, σύμφωνα με στατιστικά μοντέλα που βασίζονται στον αριθμό των αγριογούρουνων που θηρεύονται σε μια συγκεκριμένη κυνηγετική περίοδο.
Ο δασολόγος, μηχανολόγος μηχανικός και επιστημονικός συνεργάτης της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας – Θράκης Θεοφάνης Καραμπατζάκης έχει επισημάνει ότι την τελευταία τριετία θηρεύτηκαν πανελλαδικά 150.000 αγριογούρουνα, αριθμός από τον οποίο προκύπτει η εκτίμηση για πληθυσμό τους στην Ελλάδα που ξεπερνά τα 500.000 άτομα.
Υπερπληθυσμός
«Η αφθονία του πληθυσμού των αγριογούρουνων εκτιμάται με δείκτες που προκύπτουν από τη διεθνή βιβλιογραφία και με βάση τα στοιχεία από την ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας» αναφέρει ο κ. Καραμπατζάκης.
Από την πλευρά του, ο δασολόγος, γενικός διευθυντής της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας – Θράκης Κυριάκος Σκορδάς μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τονίζει ότι μόνο στη Βόρεια Ελλάδα, με βάση τη συγκέντρωση δεδομένων από τη Διεύθυνση Επιστημονικής Τεκμηρίωσης της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας – Θράκης, στη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου 2021-2022, στη Μακεδονία και τη Θράκη θηρεύτηκαν συνολικά 28.853 αγριόχοιροι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι λόγοι της αύξησης του πληθυσμού του είδους είναι ο υβριδισμός του με ήμερους χοίρους, καθώς ζώα από εκτροφές κινήθηκαν ελεύθερα στο φυσικό περιβάλλον και διασταυρώθηκαν με τους άγριους χοίρους, η απαγόρευση του κυνηγιού σε πολλές περιοχές, η αυξημένη θηροφύλαξη, ο περιορισμός των μετακινήσεων και της θήρευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η δάσωση πολλών περιοχών και η εγκατάλειψη των καλλιεργειών σε ημιορεινές περιοχές, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σε αυτές η επάρκεια της προσφερόμενης τροφής για τα αγριογούρουνα.
Πρόβλημα τα τροχαία
Το πρόβλημα των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων με αγριογούρουνα έχει θέσει ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών Σίμος Δανιηλίδης, ο οποίος επισημαίνει ότι αγέλες αγριογούρουνων που κατεβαίνουν από το δάσος του Σέιχ Σου αναζητούν τροφή και κινούνται στον οικισμό των Πεύκων, σε κεντρικούς οδικούς άξονες αλλά και στο σύνολο του αστικού περιβάλλοντος της περιοχής, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης ατυχημάτων.
Ζητά, παράλληλα, την αντιμετώπιση της κατάστασης, η οποία, όπως τονίζει, «σκορπά φόβο και τρόμο στους κατοίκους που ανυποψίαστοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τις αγέλες των αγριογούρουνων στις αυλές των κατοικιών τους και σε κοινόχρηστους χώρους όπου συχνάζουν πολίτες και μικρά παιδιά».
Καταγραφή των σημείων διέλευσης
Η Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας – Θράκης, σε συνεργασία με τους επιστημονικούς της συνεργάτες, τους θηροφύλακες και τους κυνηγετικούς συλλόγους, προχώρησε σε μια συνολική καταγραφή των σημείων διέλευσης των αγριόχοιρων από το εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο της Μακεδονίας και της Θράκης.
Η καταγραφή βασίστηκε σε στοιχεία όπως το ανάγλυφο κάθε περιοχής, η ύπαρξη βιοτόπων και καλλιεργειών, η περίοδος αναπαραγωγής του είδους κ.ά. Αφού ολοκληρώθηκε, αποτυπώθηκε ψηφιακά σε χάρτες και εστάλη στις δασικές υπηρεσίες και τις κατά τόπους Περιφέρειες, ώστε να τοποθετηθούν πινακίδες στα επικίνδυνα σημεία.
Συστάσεις για την αποφυγή της προσέλκυσης αγριόχοιρων σε αστικό περιβάλλον
Ο καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Μπακαλούδης επισημαίνει ότι υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να μην εισέρχονται τα αγριογούρουνα στο αστικό περιβάλλον.
Σε αυτά περιλαμβάνονται η καθημερινή αποκομιδή των σκουπιδιών, ώστε τα ζώα να μην αναζητούν τροφή σε κατοικημένες περιοχές, η μη τοποθέτηση τροφής για αδέσποτα στα κράσπεδα γύρω από τον αστικό ιστό και η τοποθέτηση φωτισμού (ο οποίος απωθεί τα αγριογούρουνα).
