«Στεγνώνει» ο υδροφόρος ορίζοντας της Μεσαράς και συνολικά της νότιας Κρήτης, με
τους παραγωγούς να δηλώνουν πλέον έντονα την αδυναμία τους να παραγάγουν προϊόντα. Η στάθμη των γεωτρήσεων έχει κατέβει επικίνδυνα και η άντληση του νερού από αυτές προκαλεί μεγάλα προβλήματα στις ίδιες τις γεωτρήσεις, ενώ κοστίζει και περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν, λόγω της κοστοβόρας ενέργειας που απαιτείται.
- Του ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Τα θερμοκήπια βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση, τα υπαίθρια κηπευτικά «υποφέρουν», ενώ είναι καθημερινό το φαινόμενο τα ελαιόδεντρα να ρίχνουν τον καρπό τους λόγω της αδυναμίας τους να αντέξουν όλη αυτή την ξηρασία.
Εφιαλτικές είναι οι καταστάσεις που βιώνουν φέτος, πολύ περισσότερο σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, οι παραγωγοί της Μεσαράς. Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου, Ιπποκράτης Σκαντζάκης, περιγράφει στον «Ελληνα Αγρότη» με τα πιο μελανά χρώματα την κατάσταση που επικρατεί.
«Από πέρυσι έχει να βρέξει ουσιαστικά στην περιοχή μας και να κάνει αξιόλογα νερά. Πέρασε ο περυσινός χειμώνας και νερά δεν έκανε. Και τώρα, μετά και το καλοκαίρι που
περάσαμε, εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στον χειμώνα που έρχεται. Αν ούτε αυτόν τον χειμώνα πέσουν αξιόλογες βροχές, τότε πλέον θα μιλάμε από του χρόνου για εξαιρετικά κρίσιμες καταστάσεις» τονίζει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου.
Στο μεταξύ, είναι «στεγνό» το φράγμα της Φανερωμένης και ταυτόχρονα πολλές γεωτρήσεις έχουν στερέψει εντελώς. «Ο κόσμος είναι σε απόγνωση. Πολλοί παραγωγοί
έμειναν ξαφνικά χωρίς νερό από τη μια στιγμή στην άλλη και τώρα βλέπουν τις
καλλιέργειές τους να ξεραίνονται χωρίς να μπορούν να βρουν λύση» σύμφωνα
με τον κ. Σκαντζάκη.
Στο μεταξύ, με το φράγμα της Φανερωμένης έχει ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ του ΤΟΕΒ, της
δημοτικής Αρχής και ιδιωτών. Οι καταγγελίες για κλοπές νερού από το φράγμα έχουν κινητοποιήσει τις αρμόδιες υπηρεσίες και είναι σε εξέλιξη οι έρευνες, ακόμη και δικαστικές προσφυγές. «Το σίγουρο είναι» όπως λέει στην εφημερίδα ο Ιπποκράτης Σκαντζάκης, ότι «δεν έκλεισαν το φράγμα στο όριο ασφαλείας των 5.000-6.000 κυβικών νερού. Συνέχισαν να το εκμεταλλεύονται επειδή υπήρχε πρόβλημα, και τώρα το φράγμα δεν έχει καθόλου νερό».
«Πώς να καλλιεργήσουμε;»
Εδώ, λοιπόν, πολλά και σοβαρά ερωτήματα ταλανίζουν τους παραγωγούς. «Πώς να καλλιεργήσουμε από τώρα και μετά;» «Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες του Τυμπακίου» σύμφωνα με τον συνεταιριστή «αντέχουν ακόμα, γιατί στηρίζονται πλέον μόνο στις γεωτρήσεις. Αλλά, όσο κατεβαίνει η στάθμη των γεωτρήσεων, η άντλησή τους δημιουργεί προβλήματα. Ασε που χρειάζεται και περισσότερη ενέργεια για την άντληση του νερού, και αυτό δημιουργεί αύξηση του ενεργειακού κόστους σε σχέση με το παρελθόν» λέει στον «Ε.Α.».
Ετσι, λόγω αυτής της κατάστασης, η παραγωγή των κηπευτικών στη Μεσαρά είναι μειωμένη φέτος σε σχέση με πέρυσι. Και για τον λόγο αυτόν είναι και οι τιμές παραγωγού αυξημένες, αλλά δεν έχουμε σπουδαίο οικονομικό αποτέλεσμα για τους παραγωγούς.
Καλές οι τιμές, μικρές οι ποσότητες των κηπευτικών
Οπως μας ενημερώνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου μέσα από τα στοιχεία του δημοπρατηρίου της οργάνωσης, οι τιμές παραγωγού για τα κηπευτικά της Κρήτης σήμερα είναι καλές. Αλλά αυτό έχει να κάνει με τις μικρές ποσότητες που παράγονται.
Τώρα αρχίζει η συγκομιδή στις νέες φυτεύσεις, αλλά σε λίγες μέρες η παραγωγή θα είναι στο «φουλ» και, ως εκ τούτου, οι σημερινές τιμές παραγωγού σίγουρα θα αρχίσουν να διαφοροποιούνται προς τα κάτω. Ετσι, η τιμή παραγωγού στην ντομάτα κυμαίνεται από 0,80 έως 1,10 ευρώ το κιλό. Πρόκειται για τις πρώτες ντομάτες που κόβουν οι παραγωγοί. Οπως λέει ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, κάτω από 70 με 80 λεπτά το κιλό η παραγωγή της ντομάτας θα ήταν εντελώς ασύμφορη.
Οι τιμές στο αγγουράκι Κνωσού κυμαίνονται από 0,70 ευρώ το κιλό μέχρι και 1 ευρώ το
κιλό, η πιπεριά Φλωρίνης από 1,10 έως 1,50 ευρώ το κιλό και η μελιτζάνα από 0,50 ευρώ το κιλό έως 1 ευρώ το κιλό.
Όλη η αλήθεια για το νερό στην περιοχή
Οι κάτοικοι της Μεσαράς γίνονται αποδέκτες ατελείωτων και μονίμως ανεκπλήρωτων υποσχέσεων από τους εκάστοτε κυβερνώντες για τα φράγματα της περιοχής. «Από παιδί ακούω για την εκτροπή του Πλατύ Ποταμού, που και σήμερα ακούμε, αλλά δεν
έχει γίνει τίποτα. Αν όμως γίνει αυτό το έργο, είναι απολύτως σίγουρο ότι η Μεσαρά θα λύσει τα προβλήματα του νερού για πάρα πολλά χρόνια» σχολιάζει στον «Ε.Α.» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου, Ιπποκράτης Σκαντζάκης.
Ζητήσαμε να μας μιλήσει για την κατάσταση που επικρατεί στη Μεσαρά στον τομέα του νερού ο γεωλόγος-υδρογεωλόγος και μηχανικός Περιβάλλοντος Ηρακλής Μπουλουκάκης: «Το νερό της βροχής που πέφτει στους ορεινούς όγκους πάει το 50% κάτω και εμπλουτίζει τον υδροφόρο ορίζοντα. Στις πεδιάδες, όπως είναι ο κάμπος της Μεσαράς, δεν πάει το 50%. Πάει ένα 15%, 18%, 20%, ανάλογα με τα επιφανειακά πετρώματα. Εσύ δέχεσαι ισοζύγιο 20%. Και τραβάς 21%. Τι κάνεις; Δεν ρίχνεις τη στάθμη; Αρα, αυτό που χάνεις πρέπει να το αναπληρώνεις. Πώς πρέπει να το αναπληρώνεις; Με τεχνητό εμπλουτισμό. Εχουμε λοιπόν στη Μεσαρά τον Γεροπόταμο τόσα χρόνια. Και αφήνουμε τα νερά του και πάνε στη θάλασσα. Και, την ίδια ώρα, ρυπαίνεται από τα σκουπίδια και τα λύματα, και γενικά από πολλούς ρυπαντές. Πρέπει λοιπόν πρώτα να τον καθαρίσουν και στη συνέχεια να κάνουν μικρά φράγματα ανάσχεσης. Να κρατείται το νερό σε ορισμένα σημεία όπου είναι περατός ο υδροφόρος ορίζοντας. Μέσα από αυτά τα φράγματα ανάσχεσης συγκρατούμε το νερό και δημιουργούμε τεχνητό εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα».
Για τον Πλατύ Ποταμό, ο κ. Μπουλουκάκης λέει στην εφημερίδα μας: «Από πολύ παλιά, όταν ήμουν στη Διεύθυνση Υδάτων, θυμάμαι τη μελέτη για τον Πλατύ Ποταμό. Τι προβλέπεται να γίνει με αυτό το έργο; Θα ενισχύσει το φράγμα της Φανερωμένης και παράλληλα θα βοηθήσει στον τεχνητό εμπλουτισμό. Τι γίνεται σήμερα στη Μεσαρά; Τελείωσε το νερό. Εχει πέσει η στάθμη. Και όταν το νερό στη γεώτρηση τελειώνει, θα δημιουργούνται προβλήματα στην ίδια τη γεώτρηση. Κι αυτό συμβαίνει, διότι αναγκάζεται το νερό να έρθει από πολύ μακριά και βουλώνει τη γεώτρηση κάποια στιγμή γύρω γύρω. Και μετά χρειάζεται μεγάλη διαδικασία».
«Η κατάσταση είναι δύσκολη παντού»
Ο Ηρακλής Μπουλουκάκης αναφέρεται ιδιαίτερα στη Μεσαρά, αλλά ξεκαθαρίζει πως εξίσου δύσκολη είναι η κατάσταση και σε άλλες περιοχές.
«Αυτή είναι η κατάσταση στη Μεσαρά, όπου πρέπει να γίνει τεχνητός εμπλουτισμός. Οπως ισχύει και στη Βιάννο και στην πλευρά του Καστελίου – Θραψανού – Αρκαλοχωρίου και σε πολλά σημεία της Ιεράπετρας. Πρέπει λοιπόν να γίνει τεχνητός εμπλουτισμός και να δούμε τι μπορεί να γίνει με τα υφάλμυρα νερά – πώς μπορούμε να πάρουμε μια μεγάλη ποσότητα από αυτά. Ή μπορείς να κάνεις και ανάμειξη πολλές φορές του αλμυρού και του γλυκού νερού, και να το φέρεις στα επιθυμητά επίπεδα. Υπάρχει νερό, διαχείριση δεν έχουμε σωστή στην Κρήτη».