Στο 30% βρίσκεται σήμερα στην Ελλάδα η επάρκεια στο χοιρινό κρέας. Ο κλάδος βάζει στόχο το 45% τα αμέσως επόμενα χρόνια, και αυτό θα είναι μια επιτυχία, που βέβαια σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες δημιουργεί προβληματισμό.
- Tου ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Μόνο η Κρήτη μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80 είχε επάρκεια στο χοιρινό κρέας, της τάξης του 85%, αλλά, μέσα από τη λογική «Είσαι στην ΕΟΚ; Μάθε για την ΕΟΚ», μπήκαν τα ολλανδικά κρέατα στην τοπική αγορά, που ήταν πολύ φτηνότερα και εκτόπισαν τα ντόπια. Σήμερα, η επάρκεια στο νησί δεν φτάνει ούτε το 15%.
Ο πρόεδρος της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδος, Γιάννης Μπούρας, μιλά στον «Ελληνα Αγρότη» για τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής χοιροτροφίας, με πρώτο αυτό του ενεργειακού κόστους, που είναι τεράστιο. «Ο κλάδος μας τα τελευταία πέντε χρόνια κλονίστηκε πάρα πολύ λόγω covid, λόγω οικονομικής κρίσης κ.λπ., με τα κόστη να έχουν φτάσει πολύ ψηλά. Το ενεργειακό κόστος τώρα είναι σχεδόν τριπλάσιο σε σχέση με πριν από μερικά χρόνια. Οι επιχειρήσεις μας είναι ενεργοβόρες. Παρουσίασαν αυτή την πενταετία μια πτώση στην παραγωγή της τάξης του 15%, όπως και όλη η Ευρώπη, για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Τώρα δείχνει να επανακάμπτει. Δεν έχει φτάσει ακόμη στα επίπεδα προ του 2019, αλλά βρίσκεται σε ανάκαμψη» αναφέρει.
Οι διεκδικήσεις
Ποιες είναι, όμως, οι διεκδικήσεις των Ελλήνων χοιροτρόφων από την κυβέρνηση; Ο Γιάννης Μπούρας λέει στην εφημερίδα μας: «Ο κλάδος μας δεν παίρνει επιδοτήσεις. Τώρα βλέπουμε στη νέα ΚΑΠ ότι θα μπορούμε να πάρουμε κι εμείς επιδοτήσεις. Στήριξη έχουμε πάρει από την κυβέρνηση, και με τον covid και με την κρίση των δημητριακών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Τώρα έχουμε μπροστά μας -και είμαστε σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων- αυτό που έχει να κάνει με την ΚΑΠ. Είναι κάποιες δράσεις. Εάν εφαρμόσεις κανόνες ευζωίας των ζώων, θα πάρεις στήριξη. Εάν όχι, δεν θα πάρεις. Δηλαδή, δεν είναι ότι, οριζόντια, όποιος δηλώνει χοιροτρόφος θα παίρνει χρήματα. Οποιος εφαρμόζει κανόνες ευζωίας που ζητά η Ε.Ε. θα παίρνει στήριξη, όπως στο εξωτερικό. Εκεί υπάρχει μια καθυστέρηση εκπόνησης των προγραμμάτων. Εμείς αυτό που ζητάμε είναι τα προγράμματα αυτά να κυλήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, όπως και τα προγράμματα για επενδύσεις, εκσυγχρονισμό, επεκτάσεις και για δημιουργία νέων μονάδων».
Σύμφωνα, μάλιστα, με τον πρόεδρο της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδος, «είναι μεγάλη η ανάγκη να προχωρήσουν αυτά τα προγράμματα, γιατί στον κλάδο μας υπάρχει συρρίκνωση τα τελευταία χρόνια, με την εγκατάλειψη ολοένα περισσότερων χοιροτρόφων που αναγκάζονται να τα παρατήσουν. Και αυτή η εγκατάλειψη φαίνεται από τα νούμερα των χοιρομητέρων που δηλώνονται στη χώρα μας. Εμείς θέλουμε να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση».
Πώς και πότε συντελέστηκε η καταστροφή της χοιροτροφίας στην Κρήτη
«Η Κρήτη είχε πάντοτε πολύ μεγαλύτερο κόστος εκτροφής σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα» λέει στον «Ε.Α.» ο κ. Μπούρας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στο νησί η επάρκεια σε χοιρινό έφτανε το 85% μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Ηρθε όμως η κυβέρνηση της Αλλαγής και άνοιξε τα σύνορα. Μέσα από τη λογική «Είσαι στην ΕΟΚ; Μάθε για την ΕΟΚ», έμπαιναν πλέον ανεξέλεγκτα τα χοιρινά της Ολλανδίας.
«Μας καταστρέφετε» έλεγαν οι εκπρόσωποι του τότε δυνατού Χοιροτροφικού Συνεταιρισμού Ν. Ηρακλείου και του Συνδέσμου Χοιροτρόφων Κρήτης σε συναντήσεις τους με τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου και τον υπουργό Γεωργίας Κώστα Σημίτη. Μάλιστα, έγιναν πολύ δυναμικά συλλαλητήρια. Αλλά καμία προστασία δεν υπήρχε. Κατέβαιναν στην αγορά τα μεικτά κλιμάκια Αστυνομίας, Κτηνιατρικής και Αγορανομίας. Και αλίμονο στον κρεοπώλη που διαφήμιζε «χοιρινό Κρήτης» στη βιτρίνα του – έμπαιναν μέσα και του «άλλαζαν τα φώτα». Αντιθέτως, στο παραδίπλα κρεοπωλείο, που έγραφε «Χοιρινά ΕΟΚ», δεν έμπαιναν, αλλά προσπερνούσαν…
Το κόστος παραγωγής είναι «ασήκωτο»
Ο πρόεδρος της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδος, Γιάννης Μπούρας, λέει ότι το κόστος παραγωγής στη χοιροτροφία διαφέρει από περιοχή σε περιοχή και φέρνει τα εξής παραδείγματα: «Μια μέση τιμή τροφής ήταν στα 280 με 300 ευρώ ο τόνος μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Και τώρα είναι στα 400 ευρώ ο τόνος! Και η τροφή είναι το 70% του κόστους παραγωγής. Επίσης, εγώ ήθελα στην ενέργεια 5.000 ευρώ τον μήνα. Στην κρίση έφτασα στα 18.500 ευρώ τον μήνα. Και τώρα έχω φτάσει στα 8.000 ευρώ τον μήνα. Καταλαβαίνετε πόσο μεγάλο είναι το κόστος. Χοιρινά παράγουμε, δεν είμαστε εφοπλιστές. Είναι τα νούμερα πολύ μεγάλα και πρέπει να γίνει κάτι για την ενέργεια. Πρέπει το κόστος αυτό να μειωθεί και να δώσουμε βάρος στην αυτάρκεια της παραγωγής ρεύματος με την επιδότηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων στις μονάδες μας».
Το εισόδημα
Ποιο είναι, την ίδια ώρα, το εισόδημα των χοιροτρόφων; «Η τιμή παραγωγού το 2019 ήταν στα 1,80 ευρώ το κιλό. Εκανε μέσα στον covid και στην κρίση μια “κοιλιά”, όταν κατέβηκε αισθητά. Επανέκαμψε όμως και τώρα είναι στα 1,85 με 1,90 ευρώ το κιλό».
Στο ερώτημά μας αναφορικά με την «ψαλίδα» των τιμών μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή, ο κ. Μπούρας μάς απάντησε: «Δεν είναι συγκρίσιμα τα νούμερα. Αλλη η τιμή στο ζων βάρος και άλλη η τιμή του κρέατος. Από ένα χοιρινό το οποίο είναι 100 κιλά, για παράδειγμα, ο κρεοπώλης θα πάρει 50 κιλά κρέας. Και όχι ακριβώς κρέας – αν αφαιρέσεις κάποια οστά, θα είναι ακόμη λιγότερο. Αρα, δεν μπορούμε να πούμε ότι εμείς πουλάμε 1,80 και ο κρεοπώλης πουλάει 7 ευρώ. Καμία σχέση. Δεν θεωρώ ότι υπάρχει αισχροκέρδεια στον κλάδο μας στο κρέας, σε κανένα επίπεδο. Ούτε στα σούπερ μάρκετ ούτε στα κρεοπωλεία. Και πάντα έλεγα ότι ποτέ -στο χοιρινό τουλάχιστον, αλλά και στα άλλα είδη κρέατος- δεν υπήρχε αισχροκέρδεια. Τώρα, κάποια συνοικιακά κρεοπωλεία μπορεί να πουλάνε κάπως παραπάνω. Αλλά δεν μπορεί κανείς αυτό να το χαρακτηρίσει αισχροκέρδεια».
Στο ερώτημα για τη σημερινή παραγωγή στη χώρα, ο Γιάννης Μπούρας απαντά στον «Ε.Α»: «Εδώ και τουλάχιστον 20 με 25 χρόνια είμαστε σταθεροί, τουλάχιστον στο 25% με 30% της αυτάρκειας. Και μπορεί αυτό να ακούγεται μικρό, αλλά, αν το αναλύσει κανείς, θα πρέπει να λάβει υπόψη και τον τουρισμό. Αν δούμε τα στοιχεία του τουρισμού, θα διαπιστώσουμε ότι έχει διπλασιαστεί. Αρα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια αυτάρκεια καλή. Απλά πρέπει να ανέβουμε κι άλλο. Μπορούμε. Υπάρχουν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις στη χώρα μας. Θα πρέπει να δοθεί στήριξη στη χοιροτροφία, που ως κλάδος τα τελευταία χρόνια δεν έχει επενδυτικά κίνητρα, και αυτό πρέπει να αλλάξει. Και να ανέβουμε κι άλλο στην αυτάρκεια».
«Κρατάνε» η Θεσσαλία και η Ηπειρος με μεγάλες παραγωγές
«Στην Κεντρική Ελλάδα, στη Θεσσαλία και την Ηπειρο, έχει πολλά χοιροστάσια. Είναι οι πιο μεγάλες παραγωγές περιοχές στο χοιρινό κρέας» λέει στον «Ελληνα Αγρότη» ο πρόεδρος της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδος.
Οσο για την εξέλιξη της χοιροτροφίας στην Κρήτη, σημειώνει χαρακτηριστικά: «Τα ολλανδικά της δεκαετίας του 1980 δεν σταμάτησαν ποτέ να έρχονται. Συνεχίζουν να έρχονται. Αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα καταναλώνει γύρω στους 80.000 τόνους χοιρινό τον χρόνο και άλλους 200.000 τόνους εισάγει. Πάντως, σίγουρα οι Κρητικοί χοιροτρόφοι είχαν πάντοτε μεγαλύτερο κόστος σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα».
Καταλήγοντας, ο Γιάννης Μπούρας χαρακτηρίζει «μεγάλο πρόβλημα και τις ασθένειες για τη χοιροτροφία», με αφορμή την πανώλη των χοίρων και όχι μόνο, και καλεί την κυβέρνηση να λάβει μέτρα.
