Το πάγωμα της οικονομίας που επέφερε η πανδημία το 2020 προκάλεσε κύμα απολύσεων σε μεγάλες, ελληνικές επιχειρήσεις, που απασχολούν πάνω από 250 άτομα.
Αυτό επιβεβαιώθηκε και επίσημα από τα στατιστικά στοιχεία των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιριών που δημοσίευσαν τις λογιστικές καταστάσεις τους, σύμφωνα με τις οποίες σχεδόν 6.700 ήταν οι χαμένες θέσεις εργασίας σε σχέση με το 2019. Πρόκειται για τη χειρότερη χρονιά μετά το 2014.
Τις μεγαλύτερες πιέσεις δέχθηκαν ο κλάδος ταξιδιών και αναψυχής, οι ενεργειακές
επιχειρήσεις, το εμπόριο, τα καταναλωτικά προϊόντα, οι πρώτες ύλες και η ακίνητη
περιουσία.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «κυριακάτικης δημοκρατίας», σε σύνολο 80
εταιριών ο συνολικός αριθμός προσωπικού των εν λόγω εταιριών έφτασε τους 187.413 το
2020, ενώ το 2019 οι εργαζόμενοι είχαν φτάσει τους 194.102.
Αρνητικοί παράγοντες
Βασικός παράγοντας που οδήγησε στην αύξηση των αποχωρήσεων και στην ταυτόχρονη
μείωση των προσλήψεων ήταν η πανδημία του κορωνοϊού. Οι εταιρίες περιόρισαν τις
δραστηριότητές τους, πολλές επιχειρήσεις, μάλιστα, αναγκάστηκαν να αναστείλουν τις
δραστηριότητές τους κατά τη διάρκεια των lockdowns, ενώ «αγκάθι» αποτέλεσαν τα
προγράμματα εθελουσίας εξόδου των περισσότερων συστημικών τραπεζών και ορισμένων
εταιριών της υψηλής κεφαλαιοποίησης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις οικονομικές εκθέσεις των εισηγμένων του FTSE 25, αρνητικοί
πρωταγωνιστές, βάσει του ισοζυγίου προσλήψεων – απολύσεων για το 2020, ήταν ο ΟΤΕ (-
1.406 εργαζόμενοι), η ΔΕΗ (-1.277), η Πειραιώς Financial Holdings (-1.186 εργαζόμενοι), η Aegean (-225), η Εθνική Τράπεζα (-631) και η Jumbo (-413).
Αντίθετα, θετικές εξαιρέσεις αποτέλεσαν η Lamda Development και η Motor Oil, με την
αύξηση του προσωπικού τους να «αγγίζει» το 53,18% και το 20,71%, αντίστοιχα.
Οσον αφορά τις εταιρίες της μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης, που απασχολούν από 50 έως 250 άτομα, ξεχωρίζουν αρνητικά λόγω της μεγάλης μείωσης του ανθρώπινου
δυναμικού τους η Frigoglass (-615), η ΑΝΕΚ Lines (-92), η Μπήτρος (-71), η Centric
Συμμετοχών (-19) και η Μοτοδυναμική (-31).
Πειραιώς, Eurobank
Τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου ήταν αυτά που διαμόρφωσαν το εργασιακό τοπίο στις
τέσσερις συστημικές τράπεζες. Η Πειραιώς Financial Holdings υλοποίησε τον Νοέμβριο
του 2020 το δικό της πρόγραμμα οικειοθελούς αποχώρησης προσωπικού. Η μείωση του αριθμού προσωπικού οφείλεται κυρίως σε αυτό το πρόγραμμα, με βάση το οποίο 865
εργαζόμενοι υπέβαλαν αίτηση και αποχώρησαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους. Το κόστος που σχετίζεται με την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος ανήλθε στα 147.000.000 ευρώ, ενώ ακόμα ανακοινώθηκε η ταυτόχρονη παράταση της εφαρμογής του έως το 2021.
Παράλληλα, η μείωση στον αριθμό του προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας το 2020
οφείλεται στο πρόγραμμα εθελουσίας αποχώρησης, στο οποίο συμμετείχαν 863 και 840
εργαζόμενοι του ομίλου και της τράπεζας, αντίστοιχα. Οπως επισημαίνει η τράπεζα στην
οικονομική της έκθεση, η εν λόγω μείωση οφείλεται στο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου του 2019, το οποίο έληξε τον Φεβρουάριο του 2020, αλλά και στο νέο πρόγραμμα που
ενεργοποίησε η τράπεζα τον Νοέμβριο του 2020.
Σε ό,τι έχει να κάνει με την Eurobank, τον Σεπτέμβριο 2020 άρχισε το νέο πρόγραμμα
εθελούσιας εξόδου (Voluntary Exit Schemes – VES) για συγκεκριμένες μονάδες στην
Ελλάδα, το οποίο προτάθηκε σε υπαλλήλους οι οποίοι υπερέβαιναν ένα συγκεκριμένο
ηλικιακό όριο. Το νέο VES εφαρμόστηκε είτε με εφάπαξ αποζημιώσεις είτε με χορήγηση
αδειών μεγάλης διάρκειας, όπου οι υπάλληλοι λαμβάνουν ένα ποσοστό του μηνιαίου
μισθού, ή με συνδυασμό των προαναφερθέντων, και το κόστος αφορά σχεδόν στην ολότητά
του την Eurobank S.A. και τις θυγατρικές της. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες τράπεζες, ο αριθμός εργαζομένων της Alpha Bank παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος, καθώς το 2020 έφταναν τους 10.528 και το 2019 τους 10.530.
Αρνητικοί πρωταγωνιστές ΟΤΕ, ΔΕΗ
Μείωση προσωπικού κατά 1.277 εργαζομένους, από 15.109 εργαζομένους στο τέλος του
2019 σε 13.832 εργαζομένους στο τέλος του 2020, κατέγραψε η ΔΕΗ από τις αποχωρήσεις
τακτικού προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης. Οπως αναφέρει σχετικά η εισηγμένη στην οικονομική της έκθεση, «στις 2 Ιουνίου 2020, το διοικητικό συμβούλιο της μητρικής
εταιρίας αποφάσισε την εφαρμογή για το τρέχον έτος προγράμματος οικειοθελούς
αποχώρησης με την παροχή οικονομικού κινήτρου ίσου με 20.000 ευρώ στους εργαζομένους με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, ηλικίας 55 ετών και άνω. Οι
εργαζόμενοι που πληρούσαν τις προϋποθέσεις του προγράμματος και επιθυμούσαν να
ενταχθούν σε αυτό όφειλαν να δηλώσουν την οικειοθελή συμμετοχή τους εντός του μηνός Σεπτεμβρίου 2020».
Πολλές ήταν οι αποχωρήσεις εργαζομένων και για τον ΟΤΕ, λόγω των προγραμμάτων
εθελουσίας εξόδου που υλοποίησε την περασμένη χρονιά, καθώς 637 εργαζόμενοι
συμμετείχαν σε προγράμματα εθελουσίας αποχώρησης που πραγματοποιήθηκαν το 2020
και οι οποίοι αποχώρησαν από τον όμιλο τους πρώτους μήνες του 2021. Οπως τονίζει ο
όμιλος στην οικονομική του έκθεση, συνολικά το 2020 «πάνω από 1.300 άτομα στην
Ελλάδα συμμετείχαν στα προγράμματα εθελουσίας αποχώρησης και αποχώρησαν από τον
όμιλο μέσα στο 2020 και στην αρχή του 2021».
Φωτεινές εξαιρέσεις Lamda και Motor Oil
Σε αντίθεση με το γενικό κλίμα, η Lamda Development (+142) ενίσχυσε σημαντικά το
ανθρώπινο δυναμικό της. Η θετική αυτή εξέλιξη οφείλεται στις προσλήψεις προσωπικού
από την εταιρία σχετικά με την αξιοποίηση του ακινήτου στο Ελληνικό. Βεβαίως, αυτό
έγινε μόνο τελευταία, άρα δεν είναι απολύτως ενδεικτικό, αφού αφορά συγκεκριμένο
πρότζεκτ.
Αντίθετα, εντυπωσιακό είναι ότι σε προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού στις
παραγωγικές της μονάδες προχώρησε η Motor Oil (+479), με στόχο, όπως επισημαίνει η
εταιρία, την «ενθάρρυνση υποβολής προτάσεων ενεργειακής αναβάθμισης». Ηταν η θετική
εξαίρεση.