Η απόφαση της καναδικής κυβέρνησης να αναστείλει την εξαγωγή βασικών εξαρτημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Τουρκία έχει φέρει για άλλη μια φορά στο προσκήνιο τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Τουρκίας για ανάπτυξη μιας αυτάρκους αμυντικής βιομηχανίας.
(*στη φωτό δεξιόστροφα από πάνω αριστερά: Τέτοια ευρέως διαφημισμένα “αυτόχθονα” τουρκικά αμυντικά συστήματα, όπως το bayraktar TB-2 drone, το ελικόπτερο επίθεσης T129, η δεξαμενή Altay, και το μαχητικό TF-X βασίζονται σε κρίσιμα στοιχεία που κατασκευάζονται στο εξωτερικό)
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συχνά υπερηφανεύεται σε συγκεντρώσεις του κόμματος ότι η διακυβέρνησή του από το 2002 έχει μειώσει την εξάρτηση της Τουρκίας από ξένα οπλικά συστήματα από 80 τοις εκατό σε 30 τοις εκατό. Υπάρχει αλήθεια σε αυτό, αν και τα πραγματικά ποσοστά παραμένουν ένα μυστήριο, κυρίως λόγω της δυσκολίας καθορισμού του ποιο είναι πραγματικά ένα τοπικό ή εθνικό σύστημα.
Τα περισσότερα τουρκικά “εθνικά” συστήματα εξαρτώνται από διάφορους βαθμούς ξένης συνδρομής, συχνά συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων τμημάτων που διατίθενται μόνο στο εξωτερικό. Το T129, ένα “γηγενές” ελικόπτερο επίθεσης, είναι μια τουρκική παραλλαγή του ιταλο-βρετανικού ελικοπτέρου AgustaWestland A129 Mangusta. Η τοπική βιομηχανία της Τουρκίας δεν διαθέτει τεχνολογία κινητήρων.
Η “εθνική” δεξαμενή νέας γενιάς τανκς Altay αντιμετωπίζει σημαντικές καθυστερήσεις, λόγω της έλλειψης ενός ξένου κινητήρα και συστήματος ταχυτήτων. Η πρώτη “εγχώρια” αποβάθρα της τουρκικής πλατφόρμας προσγείωσης, η TCG Anadolu, θα τεθεί σε λειτουργία το επόμενο έτος, αλλά το πλοίο κόστους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων ή περισσότερο κατασκευάζεται με άδεια από την ισπανική Navantia.
Ένας αυξανόμενος αριθμός Δημοκρατικών στο Κογκρέσο ζητούν από την κυβέρνηση Τραμπ να αναστείλει αμέσως την αμερικανική βοήθεια ασφαλείας προς το Αζερμπαϊτζάν, καθώς οι μάχες μεταξύ αρμενικών και αζερικών δυνάμεων στο αυτονομιστικό έδαφος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ φθάνουν στη δεύτερη εβδομάδα τους.
Ακόμη και η μεγαλύτερη επιτυχία της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια, ένα τοπικά κατασκευασμένο αεροπλάνο ρομπότ γνωστό ως Bayraktar TB-2, φέρει κρίσιμα ξένα εξαρτήματα – ένα ζήτημα που βρίσκεται τώρα στο προσκήνιο μετά την ανακοίνωση του Καναδού υπουργού Εξωτερικών Φρανσουά-Φιλίπ Σαμπέϊν στις 5 Οκτωβρίου για την αναστολή των αδειών εξαγωγής της τεχνολογίας drone στην Τουρκία, η οποία στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν στην παρούσα αζερό-αρμενική στρατιωτική σύγκρουση.
Ο Σαμπέϊν διέταξε την παύση των εξαγωγών παράλληλα με μια εντολή στο υπουργείο του να διερευνήσει τις καταγγελίες ότι η καναδική τεχνολογία drone χρησιμοποιείται στις μάχες. Η απόφαση ακολούθησε μια ανακοίνωση από την οργάνωση αφοπλισμού Project Ploughshares, η οποία προειδοποίησε για τις εξαγωγές των αισθητήρων υψηλής τεχνολογίας και της τεχνολογίας στόχευσης, αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, που παράγονται από την εταιρεία L3Harris WESCAM στο Burlington, Ontαριο, ότι γίνονται σε ωμή παραβίαση των εσωτερικών νόμων του Καναδά και των διεθνών υποχρεώσεών του στο πλαίσιο της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο Όπλων, στην οποία η κυβέρνηση Trudeau προσχώρησε σχεδόν ακριβώς πριν από ένα χρόνο.
L3Harris WESCAM, η καναδική θυγατρική του αμερικανικού αμυντικού γίγαντα L3Harris, είναι ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς και εξαγωγείς στον κόσμο συστημάτων αισθητήρων της ηλεκτρο-οπτικής / υπέρυθρης (EO / IR) απεικόνισης και στόχευσης – τα οποία εξοπλίζουν τα τουρκικά αεροπλάνα άνευ πιλότου Μπαϊρακτάρ.
«Αυτοί οι αισθητήρες είναι αναπόσπαστο μέρος για την ικανότητα των Τούρκων να διεξάγουν πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, κάτι που κάνουν όλο και περισσότερο… τα τελευταία χρόνια σε διάφορες ζώνες συγκρούσεων», δήλωσε στο Radio Canada International ο Kelsey Gallagher, ένας ερευνητής της οργάνωσης Ploughshares. «Εάν οι εξαγωγές αυτών των αισθητήρων είχαν σταματήσει εντελώς, τότε η Τουρκία δεν θα έχει τους απαραίτητους αισθητήρες για να διεξάγει σύγχρονες αεροπορικές επιδρομές».
«Αυτό [η αναστολή των καναδικών προμηθειών] μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση στη γραμμή παραγωγής», δήλωσε ένας τοπικός αναλυτής αεροδιαστημικής, «αν δεν αντικατασταθεί αμέσως».
«Μπορεί να υπάρχουν κάποιοι άλλοι ξένοι προμηθευτές που θα χρησιμοποιηθούν ως προσωρινή λύση», πρόσθεσε ο αναλυτής. «Ωστόσο, πρόκειται κυρίως για δυτική (συμπεριλαμβανομένης της ισραηλινής) τεχνολογίας και ενδέχεται να μην φτάσει σε Τούρκους κατασκευαστές για πολιτικούς λόγους».
Ωστόσο, ο ανώτερος αξιωματούχος προμηθειών της Τουρκίας Ismail Demir, πρόεδρος της υπηρεσίας προμηθειών άμυνας SSB έγραψε στο Τουίτερ στις 6 Οκτωβρίου, την επομένη της καναδικής απόφασης, ότι η Τουρκία θα αρχίσει σύντομα να παράγει μαζικά το ηλεκτρό-οπτικό σύστημα cats, για να αντικαταστήσει την τεχνολογία WESCAM που χρησιμοποιείται στο drone TB-2.
Το CATS θα παραχθεί από ειδικό τμήμα ηλεκτρονικών Ειδών Aselsan της μεγαλύτερης αμυντικής εταιρείας της Τουρκίας . Ο Ντεμίρ είπε ότι η Aselsan έχει επίσης αρχίσει να εργάζεται για την ανάπτυξη μιας μελλοντικής έκδοσης του συστήματος CATS.
Ο Ντεμίρ μίλησε επίσης για μια άλλη νέα εγχώρια φιλοδοξία: το Σχέδιο Οζγκούρ, ή “ελεύθερο” στα τουρκικά. Το Özgür αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας αναβάθμισης που έχει σχεδιαστεί για να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των τουρκικών αεροπλάνων F-16.
«Αυτό το πρόγραμμα έχει ως στόχο να εθνικοποιήσει πλήρως τα ηλεκτρονικά συστήματα για F-16 μας», είπε ο Demir στην εφημερίδα Haber Turk στις 6 Οκτωβρίου. Οι εργασίες πλήρους αναβάθμισης θα περιλαμβάνουν επίσης διαρθρωτικό και αερό-ηλεκτρονικό εκσυγχρονισμό.
Η Τουρκία θεωρεί τις αναβαθμίσεις των F-16 ως προσωρινή λύση προτού κατασκευάσει το δικό της εγχώριο μαχητικό, το TF-X. Αλλά η προσπάθεια TF-X έχει κινηθεί έρποντας, χωρίς αξιοσημείωτη πρόοδο τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της έλλειψης ενός κινητήρα για την πραγματοποίηση του προγραμματισμένου μαχητικού.
Burak Bekdil, Defense News
Πολιτικός αναλυτής με έδρα την Άγκυρα και συνεργάτης στο Φόρουμ για τη Μέση Ανατολή
Μετάφραση: Μιχαήλ Στυλιανού