Μπορεί μέχρι πριν από λίγους μήνες η Βρετανία να αποτελούσε τον «Άγγλο ασθενή» ωστόσο πλέον έχει κατακτήσει την «πρωτιά» στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Την περασμένη Τρίτη, η Μάργκαρετ Κίναν έγραψε ιστορία. Στα 90 της έγινε ο πρώτος άνθρωπος παγκοσμίως στον οποίο χορηγήθηκε το εμβόλιο της Pfizer εκτός του πλαισίου δοκιμών.
«Νιώθω ιδιαίτερα προνομιούχα που γίνομαι ο πρώτος άνθρωπος που εμβολιάζεται κατά του Covid-19, είναι το καλύτερο πρώιμο δώρο γενεθλίων που θα μπορούσα να ζητήσω, γιατί θα μπορέσω επιτέλους να περάσω χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους μου από το νέο έτος. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος του 2020 μόνη μου» δήλωσε η ίδια. «Δεν μπορώ να ευχαριστήσω περισσότερο το προσωπικό τού συστήματος υγείας που με φρόντισε εξαιρετικά. Η συμβουλή μου για το εμβόλιο είναι “κάντε το”. Αν εγώ στα 90 μου μπορώ να το κάνω, τότε μπορείτε κι εσείς».
Η Βρετανία είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που άρχισε τους εμβολιασμούς κατά του κορωνοϊού, ακόμη και πριν από τις ΗΠΑ. Το σκεπτικό πίσω από τη βιασύνη της χώρας που μετρά τα περισσότερα θύματα στην Ευρώπη ήταν η πιεστική ανάγκη να τελειώνουμε με την πανδημία μια ώρα αρχύτερα… Η απόφαση αυτή είναι και πολιτική, καθώς η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον έχει ανάγκη να διαγράψει από το πρόσφατο ιστορικό της τις αμέτρητες αποτυχίες στο πρώτο κύμα της πανδημίας. Αξίζει να υπενθυμίσουμε, πως τον περασμένο Μάρτιο, την ώρα που πολλές χώρες της Ευρώπης έκλειναν σχολεία και επιχειρήσεις, η βρετανική κυβέρνηση επιχειρούσε να διαχειριστεί την κρίση με το σκεπτικό ότι εφόσον η μετάδοση του ιού γίνεται μέσα στην κοινότητα δεν έχουν νόημα μέτρα καραντίνας, πιστεύοντας ως ένα μεγάλο βαθμό στη λεγόμενη «ανοσία της αγέλης».
60.000 νεκροί από την έναρξη της πανδημίας
Ωστόσο, οι 60.000 Βρετανοί που έχασαν την μάχη με τον «αόρατο εχθρό», άλλαξαν τον τρόπο που βλέπει η κυβέρνηση τα πράγματα, με αποτέλεσμα τα εμβολιαστικά κέντρα να έχουν ήδη ετοιμαστεί να εμβολιάσουν τους πολίτες άνω των 80 ετών και τους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και σε μονάδες φροντίδας.
Τα νοσοκομεία παρέλαβαν τις προηγούμενες ημέρες δίσκους που έμοιαζαν με κουτιά πίτσας, καθένας εκ των οποίων περιείχε 975 δόσεις εμβολίου, τα αποθήκευσαν σε καταψύκτες, τα ξεπάγωσαν και τα μετέφεραν σε σύριγγες. «Το κάνουμε με στρατιωτική ακρίβεια» δήλωσε η Φιόνα Κίνγκχορν, υπεύθυνη νοσοκομείου για τα εμβόλια στο Κάρντιφ, όπου ήταν προγραμματισμένο να γίνουν 255 δόσεις του εμβολίου. «Στην πραγματικότητα, μας βοήθησε ο στρατός στον σχεδιασμό» πρόσθεσε.
Αξίζει να σημειωθεί δε, ότι το Λονδίνο έχει εξασφαλίσει 800.000 δόσεις του εμβολίου για να ξεκινήσει, αλλά έχουν παραγγελθεί 40.000.000 δόσεις, αρκετές για τον εμβολιασμό 20.000.000 ανθρώπων στη χώρα των 67.000.000.
Φόβοι για παρενέργειες
Βέβαια, η μερίδα των πολιτών που ανησυχούν αναφορικά με την ασφάλεια των εμβολίων ολοένα και αυξάνεται. Ερευνα του Πανεπιστημίου του Αμβούργου έδειξε ότι το ποσοστό των ανθρώπων που είναι διστακτικοί να κάνουν το εμβόλιο αυξήθηκε τον Νοέμβριο περίπου στο 40% των ερωτηθέντων σε επτά χώρες της Ευρώπης. Δημοσκόπηση του Οκτωβρίου από την Ipsos διαπίστωσε ότι σχεδόν το 1/3 των Ιαπώνων και σχεδόν το 50% των Γάλλων που ρωτήθηκαν δεν σκόπευαν να εμβολιαστούν. Ενας από τους μεγαλύτερους παράγοντες πίσω από τη διστακτικότητα είναι η ταχύτητα με την οποία κινούνται τα πράγματα. Χαρακτηριστικά αναφέρουν πως για τα εμβόλια, εταιρίες όπως η Pfizer και η Moderna συρρίκνωσαν το διάστημα της μιας 10ετίας, που συνήθως απαιτεί η διαδικασία ανάπτυξης και δοκιμών εμβολίων, σε λιγότερο από έναν χρόνο. Αυτή η ταχύτητα και ο φόβος για πιθανές παρενέργειες ευθύνονται για τον σκεπτικισμό, σύμφωνα με την έρευνα της Ipsos.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, τους φόβους ήρθαν να ενισχύσουν οι παρενέργειες και οι πρώτες προειδοποιήσεις από τη βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων και Υγειονομικών Προϊόντων (MHRA) για το σκεύασμα της Pfizer προς πολίτες που έχουν ιστορικό «σημαντικών» αλλεργικών αντιδράσεων. Η προειδοποίηση έγινε έπειτα από την εκδήλωση αλλεργικών αντιδράσεων στο εμβόλιο από δύο μέλη προσωπικού του εθνικού συστήματος υγείας NHS, που ήταν εκ των πρώτων που έλαβαν το εμβόλιο. Ο ιατρικός διευθυντής του NHS, καθηγητής Στίβεν Πόουις, δήλωσε: «Οπως συνηθίζεται με καινούργια εμβόλια, η MHRA έχει συστήσει σε προληπτική βάση άτομα με σημαντικό ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων να μη λαμβάνουν αυτό το εμβόλιο, καθώς δύο άτομα με ιστορικό σημαντικών αλλεργικών αντιδράσεων ανταποκρίθηκαν αρνητικά».
Δεν βιάζεται η Γαλλία
Από την πλευρά της η Γαλλία δείχνει να μην βιάζεται και είναι αποφασισμένη να ακολουθήσει τις υποδείξεις της Ανώτατης Υγειονομικής Αρχής. Οπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, το πρώτο κύμα των εμβολίων προορίζεται για τις «πιο ευάλωτες ομάδες», ήτοι τα άτομα και τους εργαζομένους στα γηροκομεία. Χρονικά το τοποθέτησε τέλη Δεκεμβρίου – αρχές Ιανουαρίου. Θα ακολουθήσουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, άτομα άνω των 50 ετών ή με υποκείμενα νοσήματα, ενώ ένα δεύτερο κύμα εμβολιασμού, για το πλατύ κοινό πλέον, προβλέπεται για Απρίλιο με Ιούνιο.
Οι Ρώσοι καλούνται να κάνουν 42 μέρες αποχή από το αλκοόλ μετά το Sputnik V
Την ίδια ώρα, η Ρωσία έχει αρχίσει τον εμβολιασμό εθελοντών που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου στη Μόσχα. Αν και το εμβόλιο Sputnik V βρίσκεται ακόμη σε κλινικές δοκιμές ασφαλείας, οι επικεφαλής λένε ότι είναι αποτελεσματικό κατά 95% ενάντι στον ιό. Ποσοστό μικρότερο του 0,5% των πολιτών που έκαναν και τις δύο δόσεις του ρωσικού εμβολίου νόσησαν από κορωνοϊό, στοιχείο που συνιστά καλή ένδειξη, δήλωσε ο σύμβουλος του Ρώσου υπουργού Υγείας Σεργκέι Γκλαγκόλεφ. Πάντως, οι εμβολιασθέντες καλούνται να λάβουν αυξημένες προφυλάξεις για διάστημα 42 ημερών μετά τη χορήγησή του, προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα, ανέφερε η αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Τατιάνα Γκολίκοβα στο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS. «Οι Ρώσοι θα πρέπει να απέχουν από επισκέψεις σε πολυσύχναστα μέρη, να φορούν μάσκες, να χρησιμοποιούν αντισηπτικά, να ελαχιστοποιούν τις επαφές τους, να μην πίνουν αλκοόλ και να μην παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα» είπε η Τατιάνα Γκολίκοβα. Αν και η κατανάλωση αλκοόλ έχει υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια στη Ρωσία, για πολλούς το διάστημα αποχής δύο μηνών φαντάζει ως η απόλυτη θυσία.
Την ίδια συμβουλή έδωσε και η επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας προστασίας των καταναλωτών, σημειώνοντας στους «Times» της Μόσχας ότι αν κάποιος θέλει να παραμείνει υγιής και να έχει ισχυρή ανοσολογική απάντηση, δεν θα πρέπει να καταναλώνει αλκοόλ.
Σύμφωνα με τον διευθυντή του ρωσικού Κέντρου Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας Γκαμαλέι, που ανέπτυξε το εμβόλιο, όποιος κάνει το ρωσικό εμβόλιο μπορεί να μολυνθεί από τον κορωνοϊό κατά την περίοδο που μεσολαβεί μεταξύ της πρώτης και δεύτερης δόσης του εμβολίου. Η ανοσία κατά μέσο όρο δημιουργείται την 21η ημέρα μετά την πρώτη ενέσιμη δόση, ενώ σταθερή ανοσία δημιουργείται τρεις εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου.
Υποχρεωτική η μάσκα μετά το εμβόλιο
Μπορεί το εμβόλιο να δημιουργεί την πεποίθηση σε όλους πως βρισκόμαστε πιο κοντά σε ένα μέλλον covid free, ωστόσο οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η χρήση μάσκας θα είναι υποχρεωτική για αρκετούς μήνες ακόμη. Και αυτό διότι οι κλινικές δοκιμές της Pfizer παρακολούθησαν μόνο πόσο εμβολιασμένοι ασθενείς αρρώστησαν με κορωνοϊό. Αυτό αφήνει ανοιχτή την πιθανότητα κάποιοι εμβολιασμένοι να μολυνθούν χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα και στη συνέχεια θα μπορούσαν να μεταφέρουν «σιωπηλά» τον ιό, ειδικά εάν έρθουν σε στενή επαφή με άλλους ή σταματήσουν να φορούν μάσκες. «Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται ότι μόλις εμβολιαστούν, δεν θα χρειάζεται πλέον να φορούν μάσκες» δήλωσε ο Μάικλ Ταλ, ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. «Θα είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν πως θα πρέπει να φορούν μάσκες, γιατί θα μπορούσαν να είναι μεταδοτικά άτομα».
Χορήγηση των πρώτων δόσεων από τη Moderna σε εφήβους
Εν τω μεταξύ, η Moderna θα αρχίσει τη χορήγηση των πρώτων δόσεων σε εθελοντές στη φάση 2 της μελέτης για το υποψήφιο εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού σε εφήβους. Ειδικότερα, η φάση 2 της μελέτης αναμένεται να εγγράψει στη διαδικασία 3.000 υγιείς εθελοντές από τις ΗΠΑ, ηλικίας από 12 έως κάτω των 18 ετών. Το υποστηριζόμενο από το κινεζικό κράτος εμβόλιο κατά του κορωνοϊού εμφανίζει αποτελεσματικότητα 86% στις κλινικές δοκιμές που διεξήχθησαν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το εμβόλιο, το οποίο ανέπτυξε η θυγατρική της Sinopharm, China National Biotec Group (CNBG), έχει λάβει έγκριση έκτακτης ανάγκης στα Εμιράτα και έχει χορηγηθεί σε υγειονομικό προσωπικό πρώτης γραμμής και σειρά υπουργών, σύμφωνα με ρεπορτάζ. Το εμβόλιο έχει λάβει ήδη έγκριση και στην ίδια την Κίνα και έχει χρησιμοποιηθεί ήδη για τον εμβολιασμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων εκεί τους τελευταίους μήνες.