Σε συνέντευξή του σε ιταλική εφημερίδα ο Τούρκος Νομπελίστας Ορχάν Παμούκ, είχε σημειώσει πως ο δικτάτορας Αντόνιο Σαλαζάρ χρησιμοποιούσε το ποδόσφαιρο ως «όπιο» για να ελέγχει τους Πορτογάλους.
- Του Θεοφάνη Μαλκίδη*
Για την Τουρκία όμως ο Παμούκ ανέφερε το εξής αποκαλυπτικό: «το ποδόσφαιρο μακάρι να ήταν το όπιο του λαού, είναι, αντιθέτως, μια μηχανή παραγωγής εθνικισμού, ξενοφοβίας και αυταρχικής νοοτροπίας. Και δεν έχει σημασία ποιος αναδεικνύεται νικητής γιατί ο εθνικισμός τρέφεται με καταστροφές, είτε είναι σεισμοί είτε είναι πόλεμοι είτε ποδοσφαιρικοί αγώνες».
Η Μπασακσεχίρ, η ποδοσφαιρική ομάδα που αποχώρησε από τον αγώνα του Τσάμπιονς Λιγκ με την Παρί Σεν Ζερμέν γιατί, όπως ανέφερε, δέχθηκε ρατσιστική επίθεση, δεν είναι ένας οποιοσδήποτε ποδοσφαιρικός σύλλογος στην Τουρκία.
Είναι το «όπλο» του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος ενίσχυσε ένα ποδοσφαιρικό σωματείο στο προάστιο της Κωνσταντινούπολης και το οποίο χρηματοδοτείται από πολιτικούς και οικονομικούς συνομιλητές του προέδρου της Τουρκίας.
Ειδικότερα οι κύριοι χορηγοί της ομάδας Μπασακσεχίρ έχουν στενούς δεσμούς με το καθεστώς, η Medipol, ένα δίκτυο κλινικών και νοσοκομείων υγείας, ιδρύθηκε από τον υπουργό Υγείας του Ερντογάν, Φαχρετίν Κόκα, ενώ το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης που συνορεύει με το γήπεδο θεωρείται το έργο –σύμβολο του πλούτου που έφερε ο Ερντογάν στην Τουρκία.
Η Μπασάκσεχίρ είναι το σωματείο το οποίο ουσιαστικά αναδείχθηκε μετά τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις της πλατείας Τακσίμ το 2013 στις οποίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο οι οπαδοί των τριών ομάδων της Κωνσταντινούπολης, της Φενερμπαχτσέ, της Γαλατασαράι και της Μπεσίκτας, οι οποίοι ζητούσαν ελευθερία και δημοκρατία.
Η Μπασακσεχίρ , η οποία σύμφωνα με τους Financial Times είναι «η φιλοκυβερνητική ομάδα» της Τουρκίας, η οποία υιοθέτησε στην εμφάνισή της τα χρώματα του κυβερνώντος κόμματος (AKP) – πορτοκαλί και μπλε –, ενώ πριν από την έναρξη των εντός έδρας αγώνων, τα μέλη των ποδοσφαιρικών ακαδημιών εμφανίζονται με στολές Οθωμανών στρατιωτών (!), ενώ στις γιγαντοοθόνες του γηπέδου προβάλλονται εικόνες τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών που πλήττουν στόχους στη Συρία !
Στα γραφεία της ομάδας καθώς και στο προπονητικό της κέντρο υπάρχουν παντού φωτογραφίες του Ερντογάν, ο οποίος έχει διορίσει στο προεδρείο της ομάδας τον συγγενή του και πρώην στέλεχος του ΑΚΡ Γκοσκέλ Γκουμουσάντ.
Όταν το 2014 έγιναν τα εγκαίνια του γηπέδου της ομάδας, γήπεδο το οποίο έλαβε την ονομασία ενός ακόμη υποστηρικτή του Ερντογάν, του γνωστού Τούρκου προπονητή του Φατίχ Τερίμ, ο Ερντογάν ως παλιός ποδοσφαιριστής, που υπερηφανεύεται για τους πέντε τίτλους που κέρδισε ως αρχηγός της ομάδας του Οργανισμού Τροχιοδρόμων και Διαχείρισης Σηράγγων της Κωνσταντινούπολης τη δεκαετία του 1970, πήρε μέρος σε έναν αγώνα επίδειξης. Αφού σκόραρε ένα χατ τρικ, η φανέλα της Μπασάκ Σεχίρ που φορούσε με το νούμερο 12 αποσύρθηκε, ενώ την ίδια στιγμή το τελετουργικό ολοκληρωνόταν από την εμφάνιση ενός υπερμεγέθους αγάλματός του.
Το περιστατικό με τη «ρατσιστική» επίθεση ήρθε στην κατάλληλη στιγμή για τα Γκεμπελικής έμπνευσης επικοινωνιακά μέσα που χρειάζεται ο Ερντογάν λίγες ώρες πριν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα συζητήσει (;) τις κυρώσεις έναντι της Τουρκίας.
Το «σενάριο» ιδανικό: σε γαλλικό έδαφος, ένας διαιτητής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ( UEFA) «επιτίθεται» σε μέλος τουρκικού συλλόγου, τη στιγμή που η Άγκυρα κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Ένωση για «ρατσισμό», ενώ η Παρί η οποία στήριξε από την πρώτη στιγμή τον τουρκικό σύλλογο και αποχώρησε από τον αγώνα, ανήκει στον Εμίρη του Κατάρ, δηλαδή το πιο στενό σύμμαχο και χρηματοδότη του Ερντογάν. Διαβάζεται και ως θεωρία συνωμοσίας ή τυχαίο γεγονός ή ως υπερβολή, αλλά σίγουρα για όσους παρακολουθούν και έχουν γνώσεις για την Τουρκία και τον Ερντογάν δε συμβαίνει τίποτα από όλα αυτά!
Το μήνυμα στο twitter από τον Ερντογάν λίγο μετά το περιστατικό που έβαλε στο κάδρο της «δίωξης» που θεωρεί ότι δέχεται η Τουρκία από την Ευρώπη και το ποδόσφαιρο, έβαλε και την προσωπική πινελιά στο περιστατικό και το «κερασάκι» στην τούρτα: «Καταδικάζω έντονα τις ρατσιστικές παρατηρήσεις που έγιναν εναντίον του Pierre Webo, μέλους του προπονητικού προσωπικού της Basaksehir, και πιστεύω ότι η UEFA θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα».
Η συνέχεια, αν μη τι άλλο, εκτός από τη γη , τη θάλασσα και τον αέρα, εκτός από τα πιν νικ στην Κύπρο και τα μπες-βγες του Ουρούτς Ρεις στο Αιγαίο, αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον και στα ποδοσφαιρικά γήπεδα…
*Δρ Παντείου Πανεπιστημίου. Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Μελετητών των Γενοκτονιών . Μόνιμος κάτοικος Έβρου