Οι ρωσικές αρχές εξασφάλισα ντοκουμέντα που αποδεικνύουν ότι η Βρετανία έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο «θυγατρικών» ΜΚΟ στη Ρωσία για να επηρεάσει την «κοινωνία των πολιτών» μέσω ενός συστήματος επιχορηγήσεων αξίας εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
Τα ποσά που ξοδεύει το Λονδίνο για να «επηρεάσει μέσω ΜΚΟ την πολιτική κατάσταση και να κατευθύνουν την πορεία της Ρωσίας προς μια κατεύθυνση ευνοϊκή για το Ηνωμένο Βασίλειο ξεπερνούν κάθε όριο», δήλωσε επίσημα η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, επικαλούμενη την αποκάλυψη σημαντικών εγγράφων που ρίχνουν φως στις δραστηριότητες Βρετανών διπλωματών στη Ρωσία.
Οι βρετανοί αξιωματούχοι ξοδεύουν χρήματα σε προσπάθειες αποσταθεροποίησης της πολιτικής κατάστασης στη Ρωσία, «χορηγώντας» την αυξημένη δραστηριότητα κοινωνικής αμφισβήτησης, υπογράμμισε η Ζαχάροβα καθώς κατηγόρησε το Λονδίνο ότι επικεντρώνει την προσοχή του στην δημιουργία «αυξανόμενης κοινωνικής έντασης και πόλωση» εντός της χώρας.
Κάλεσε επίσης το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών να παραδεχτεί ανοιχτά τις δραστηριότητές του, προσθέτοντας ωστόσο ότι δεν περιμένει από τους Βρετανούς να επιδείξουν τέτοια «ειλικρίνεια». Την αντίδραση από τη Μόσχα πυροδότησε μια πρόσφατη σειρά διαρροών εγγράφων που δημοσίευσε η ερευνητική ομάδα Underside.
Σύμφωνα με μια σειρά εγγράφων που ανακάλυψε η ερευνητική ομάδα, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών έχει προγραμματίσει να δαπανήσει 1,3 δισεκατομμύρια ρούβλια (17 εκατομμύρια δολάρια) μεταξύ 2020 και 2023 σε μια προσπάθεια να επηρεάσει τη δημόσια ζωή στη Ρωσία σύμφωνα με τα συμφέροντα του Λονδίνου,
Τα έγγραφα που υποτίθεται ότι διέρρευσαν από τη βρετανική πρεσβεία στη Μόσχα απεικονίζουν ένα τεράστιο δίκτυο ΜΚΟ που έχουν λάβει επιχορηγήσεις ή χρηματοδότηση από τις βρετανικές αρχές για δεκάδες Projects. Το Λονδίνο ξοδεύει επίσης αφειδώς για τις δραστηριότητες του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα του BBC στον ρωσόφωνο κόσμο.
Πρωταγωνιστικό ρόλο φέρεται να έχει η προώθηση της κουλτούρας LGBTQ+ και η πίεση για την αποδοχή της στη Ρωσία, την οποία τα έγγραφα περιγράφουν ως ένα «ομοφοβικό» έθνος «μη φιλικό» προς την κοινότητα.
Ορισμένα «projects» σχεδιάστηκαν επίσης για να «εκπαιδεύσουν» τους μελλοντικούς ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών από τη Ρωσία, καθώς και για τη δημιουργία μιας «φιλο-βρετανικής» ομάδας μεταξύ των ρωσικών ελίτ. Ορισμένοι από τους εταίρους με τους οποίους συνεργάζεται το Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν χαρακτηριστεί από τότε ως «ξένοι πράκτορες» σύμφωνα με τη ρωσική νομοθεσία – ένας χαρακτηρισμός που αποδίδεται σε μια ΜΚΟ ή ένα μέσο ενημέρωσης που έχει λάβει ξένη χρηματοδότηση και εμπλέκεται σε πολιτικές δραστηριότητες στη Ρωσία.
Ένας τέτοιος «πράκτορας» είναι η ΜΚΟ Memorial, η οποία πρόσφατα κατηγορήθηκε για παραβίαση του νόμου για τους «ξένους πράκτορες». Η συγκεκριμένη ΜΚΟ υπήρξε μία εξέχουσα οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών αφιερωμένη στη «διαιώνιση της ιστορικής μνήμης», η Memorial κατηγορήθηκε ότι αποσχίστηκε από τις ρίζες της και στράφηκε στη «διαστρέβλωση» της ιστορίας.
Η ΜΚΟ έκλεισε, τον περασμένο μήνα, με δικαστική εντολή, για παραβιάσεις του νόμου για τους «ξένους πράκτορες», σε μια κίνηση που προκάλεσε αμέσως οργισμένη αντίδραση από το Στρασβούργο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) κάλεσε τη Ρωσία να αναστείλει την δικαστική της απόφαση και να επιτρέψει άμεσα την λειτουργία της οργάνωσης.
Τα έγγραφα που έδωσαν στη δημοσιότητα οι «Underside» υποδεικνύουν ότι οι βρετανοί αξιωματούχοι τον ρωσικό νόμο για τους «ξένους πράκτορες» ως «κίνδυνο» για τα προγράμματά τους. Ορισμένα από τα έγγραφα αναφέρουν ανοιχτά ότι η νομοθεσία θα μπορούσε να εμποδίσει τα projects αποθαρρύνοντας Ρώσους ειδικούς να συμμετάσχουν σε αυτά.
Ένα τέτοιο έγγραφο υπαινίσσεται την πιθανή διάλυση του Memorial και περιγράφει πιθανούς τρόπους πρόσβασης στα αρχεία του εάν έκλεινε η ΜΚΟ.
Μέχρι στιγμής, το Λονδίνο δεν έχει σχολιάσει τις αποκαλύψεις.