Κοινή επιστολή υπέγραψαν η Σουηδία και η Φινλανδία, ενόψει της συνόδου κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βερσαλλίες αύριο Πέμπτη και μεθαύριο Παρασκευή, προκειμένου να «υπενθυμίσουν στα υπόλοιπα κράτη-μέλη τη δήλωση αλληλεγγύης της Ε.Ε. στη Συνθήκη της Λισαβόνας».
Ως μη μέλη του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Φινλανδία υπολογίζουν στη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης, σύμφωνα με σημερινή δήλωση της πρωθυπουργού της Σουηδίας, Μαγκνταλένα Άντερσον, στους δημοσιογράφους. Η Σουηδή πρωθυπουργός ανέφερε συγκεκριμένα τη ρήτρα στο Άρθρο 42 της Συνθήκης, κατά την οποία, σε περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος της Ε.Ε. «δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, τα άλλα κράτη μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεση τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Πάντως, η ακριβής φύση της στρατιωτικής αλληλεγγύης της Ε.Ε., η οποία είναι παρόμοια με το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ και πιο πρόσφατη από αυτό, παραμένει ασαφής, ενώ, το κατά πόσον είναι υποχρεωτική, αποτελεί αντικείμενο συζήτησης.
Ο λόγος, φυσικά, της συγκεκριμένης κοινής κίνησης των δύο κρατών, είναι το γεγονός πως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει ανησυχίες, ιδίως στη Φινλανδία, η οποία από τη μία πλευρά της συνορεύει με τους επιτιθέμενους, με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, μάλιστα, να τις έχει ήδη προειδοποιήσει πως θα αντιμετωπίσουν «στρατιωτικές και πολιτικές συνέπειες», στην περίπτωση που επιχειρήσουν να προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ.
Η Σουηδία και η Φινλανδία, αν και δεν αποτελούν μέλη του ΝΑΤΟ, θεωρούνται, ωστόσο, επίσημοι εταίροι του από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, όπου και γύρισαν σελίδα στην ουδετερότητά τους, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Κι ενώ προς το παρόν έχουν αποκλείσει την υποβολή αίτησης για ένταξη στο ΝΑΤΟ, οι κοινοβουλευτικές συζητήσεις για το φλέγον αυτό θέμα έχουν αρχίσει στο Ελσίνκι. «Μια (σουηδική) αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τώρα θα αποσταθεροποιούσε ακόμη περισσότερο αυτό το τμήμα της Ευρώπης», δήλωσε την Τρίτη η Άντερσον.
Βοήθεια κι από τον… θείο Σαμ
Από την πλευρά του, ο Φινλανδός πρόεδρος Σάουλι Νιινίστο επισκέφθηκε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον, μέσα στο Σαββατοκύριακο, μια συνάντηση που είχε ως αποτέλεσμα οι τρεις χώρες (ΗΠΑ, Φινλανδία και Σουηδία) να συμφωνήσουν να αυξήσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας. Οι ΗΠΑ πιθανότατα θα υποστηρίξουν τις δύο σκανδιναβικές χώρες σε περίπτωση επίθεσης, προβλέπουν οι περισσότεροι αναλυτές, αν και δεν έχουν υπογραφεί επίσημες εγγυήσεις.
Αξίζει να σημειωθεί πως, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, πρόσφατες δημοσκοπήσεις στις δύο χώρες δείχνουν πως η πλειοψηφία των πολιτών τάσσεται υπέρ της ένταξης στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ωστόσο, ένα αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως θα εξοργίσει την… ήδη οργισμένη Μόσχα.
Φυσικά, οι συγκεκριμένες χώρες δεν έχουν βγάλει κιχ υπέρ της Κύπρου, η οποία τελεί υπό καθεστώς τουρκικής κατάληψης εδαφών της τα τελευταία 48 χρόνια, οπότε και θα έπρεπε να έχει τεθεί και στην περίπτωσή της η εν λόγω ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά, σάμπως και το ανέφερε κανείς άλλος από τους ευρωπαίους εταίρους;…
*φωτό αρχείου