Οι Έλληνες μεγιστάνες της ναυτιλίας και οι εταιρείες τάνκερ τους, διακινούν μεγάλους όγκους ρωσικού πετρελαίου και βγάζουν πολλά χρήματα από αυτές τις συναλλαγές, τις οποίες ως επί το πλείστον αποφεύγουν άλλοι δυτικοί πλοιοκτήτες μετά την κίνηση της Δύσης να επιβάλει κυρώσεις στο αργό της Ρωσίας.
Τα δεξαμενόπλοια που ανήκουν στην Ελλάδα, μέλος της ΕΕ, έναν από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες εμπορικών σκαφών στον κόσμο, συνεχίζουν να απολαμβάνουν δυτική ασφάλιση, σύμφωνα με αναλύσεις, που υποδηλώνουν ότι εμπλέκονται σε ανώτατα όρια τιμών ρωσικού πετρελαίου, κάτω από τα 60 δολάρια ανά βαρέλι, εξ όσων γνωρίζουν
Οι δυτικοί φορτωτές και οι ασφαλιστές πρέπει να έχουν τη λεγόμενη βεβαίωση ότι μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο που αγοράζεται κάτω από το ανώτατο όριο τιμής, για να συμμορφώνονται με τις κυρώσεις.
Από τότε που τέθηκε σε ισχύ το ανώτατο όριο τιμών στις 5 Δεκεμβρίου, τα ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια ήταν δεύτερα μετά τον λεγόμενο «σκοτεινό στόλο» σε αριθμό κλήσεων σε βασικούς τερματικούς σταθμούς εξαγωγής πετρελαίου της Ρωσίας, σύμφωνα με στοιχεία από τα στοιχεία της Lloyd’s List Intelligence που συγκεντρώθηκαν από το Lloyd’s List.
Οι αναλύσεις δείχνουν ότι τα τάνκερ και οι ιδιοκτήτες δεξαμενόπλοιων της Ελλάδας είναι προσεκτικοί να συμμορφώνονται με το ανώτατο όριο τιμών της G7 και να αποφεύγουν πιο σκοτεινές συναλλαγές, που θα μπορούσαν να τους αφαιρέσουν την κάλυψη προστασίας και αποζημίωσης (P&I) και να υπονομεύσουν τη μελλοντική αξιοπιστία.
Ωστόσο, ο ελληνικός στόλος και οι δισεκατομμυριούχοι ιδιοκτήτες τους, αντλούν πολλά χρήματα από το εμπόριο ρωσικού πετρελαίου. Ελλείψει πολλών άλλων δυτικών ναυλωτών, οι Έλληνες χρεώνουν τουλάχιστον 30% περισσότερο από τους εμπόρους για να ναυλώνουν τα δεξαμενόπλοιά τους για ρωσικό πετρέλαιο, σε σύγκριση με τις τιμές ναύλωσης αργού που δεν υπόκεινται σε κυρώσεις, ανέφεραν στη Wall Street Journal μεσίτες πλοίων.
Ο μηχανισμός ανώτατου ορίου τιμών της G7 υποστηρίχθηκε σθεναρά – και τελικά επιτεύχθηκε – από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ήθελαν να συνεχιστούν οι ροές πετρελαίου από τη Ρωσία, με χαμηλότερα έσοδα για τον Πούτιν, για να αποφευχθεί μια άλλη σημαντική άνοδος στις εγχώριες τιμές της βενζίνης.
Αλλά η Ουκρανία δεν είναι ευχαριστημένη με τους Έλληνες ιδιοκτήτες δεξαμενόπλοιων. Αφού κάλεσε πέρυσι τους Έλληνες φορτωτές να σταματήσουν να ασχολούνται με το ρωσικό πετρέλαιο, η Ουκρανία έχει συμπεριλάβει τις εταιρείες τάνκερ αρκετών Ελλήνων μεγιστάνων σε έναν κατάλογο «διεθνών χορηγών του πολέμου».
Η TMS Tankers, ιδιοκτησίας Γιώργου Οικονόμου, η Eastern Mediterranean του Θανάση Μαρτίνου, η Dynacom Tankers του Γιώργου Προκοπίου και η Minerva Maritime του Ανδρέα Μαρτίνου περιλαμβάνονται στη λίστα που προτείνεται για κυρώσεις. Πρόκειται για «εταιρίες που παρέχουν στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα αγαθά και υπηρεσίες κρίσιμου σκοπού, καθώς και συνεισφέρουν στον ρωσικό προϋπολογισμό, χρηματοδοτώντας έτσι την τρομοκρατία», λέει η Ουκρανία.
Η TMS Tankers του Οικονόμου είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος φορτωτής ρωσικού πετρελαίου, πίσω μόνο από τη Sovcomflot, τη ρωσική κρατική ναυτιλιακή εταιρεία, ανέφερε η ΜΚΟ Global Witness σε ανάλυση που επικαλείται το περιοδικό.
Ωστόσο, πολλά TMS Tankers εξακολουθούν να απολαμβάνουν κάλυψη από τη νορβηγική ασφαλιστική εταιρεία Gard, γεγονός που υποδηλώνει ότι η εταιρεία συμμορφώνεται – εξ όσων γνωρίζουν οι Νορβηγοί – με τον μηχανισμό ανώτατων τιμών.
«Η Gard έχει θεσπίσει διεξοδικές διαδικασίες για να διασφαλίσει ότι συμμορφωνόμαστε με τις σχετικές κυρώσεις ανά πάσα στιγμή, συμπεριλαμβανομένου του ανώτατου ορίου τιμής του G-7», δήλωσε εκπρόσωπος της ασφαλιστικής εταιρείας.
Τα ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια αντιπροσώπευαν το 31% των δεξαμενόπλοιων που επιβιβάστηκαν σε πέντε βασικά ρωσικά λιμάνια εξαγωγής πετρελαίου στη Μαύρη και τη Βαλτική Θάλασσα τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τη Lloyd’s List.
Μερικά από τα δεξαμενόπλοια παραμένουν ασφαλισμένα από την P&I Clubs, «υπογραμμίζοντας ότι οι διαδικασίες βεβαίωσης και οι διαβεβαιώσεις ότι οι αποστολές ήταν σύμφωνες με τα ανώτατα όρια τιμών ήταν σε ισχύ», σημειώνει η Michelle Wiese Bockmann της Lloyd’s List.
Τον πρώτο χρόνο από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τάνκερ που ανήκαν τελικά σε Έλληνες μεγιστάνες μετέφεραν συλλογικά 292 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου, δήλωσε η Global Witness τον Φεβρουάριο του 2023.
Η Minerva Marine, που ανήκει στον Ανδρέα Μαρτίνο και την οικογένεια, απάντησε στην Global Witness δηλώνοντας, «επιβεβαιώνουμε ότι όλες οι επιχειρήσεις διεξάγονται πάντα σε πλήρη συμμόρφωση με όλους τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς κυρώσεων».
Οι ελληνικές εταιρείες εκμετάλλευσης δεξαμενόπλοιων κυριαρχούν στο ρωσικό εμπόριο πετρελαίου από τότε που τέθηκαν σε ισχύ οι κυρώσεις και το μέγεθος του στόλου που λειτουργεί στην Ελλάδα είναι σχεδόν 2,5 φορές μεγαλύτερο από τον επόμενο στόλο, τον ρωσικό, σύμφωνα με ανάλυση της Vortexa του περασμένου μήνα.
Σχεδόν όλα τα πλοία που λειτουργούν στην Ελλάδα εξακολουθούν να καλύπτονται από το International Group of P&I Clubs, κάτι που «θα μπορούσε να μας δώσει μια ένδειξη ότι χρησιμοποιείται ο μηχανισμός ανώτατου ορίου τιμών», λέει η Mary Melton, πτυχιούχος αναλύτρια στη Vortexa.
Οι Έλληνες φορείς είναι ακόμη πιο κρίσιμοι για το εμπόριο ρωσικών προϊόντων πετρελαίου.
«Οι Έλληνες φορείς έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο του στόλου που συμμετέχει στο ρωσικό εμπόριο CPP, αλλά με πολύ μεγαλύτερο περιθώριο από ότι όταν αναλύεται ο συνολικός στόλος δεξαμενόπλοιων. Ο ελληνικός στόλος που κινεί το ρωσικό CPP είναι περίπου 4 φορές μεγαλύτερος από τον επόμενο μεγαλύτερο στόλο», σημείωσε η Melton.
*φωτογραφία αρχείου