Πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Αμερική, το 2016, ήταν αδιανόητο για τους Ευρωπαίους ηγέτες της αντισυστημικής Δεξιάς να εμφανιστούν μαζί και να παρουσιάσουν ένα κοινό μέτωπο.
- του Βασίλη Γαλούπη
Αυτό άλλαξε τον Ιανουάριο το 2017, όταν στο Κόμπλεντζ της Γερμανίας πραγματοποιήθηκε μια άνευ προηγουμένου συνάντηση των ευρωσκεπτικιστικών, αντιμεταναστευτικών και κατά της παγκοσμιοποίησης κομμάτων της Ευρώπης.
Η συνάντηση είχε όλες τις αποχρώσεις. Μαρίν Λεπέν, Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) από την Ολλανδία, Λέγκα του Βορρά από την Ιταλία και AfD της Γερμανίας. «Το Brexit και η εκλογή Τραμπ θα εξαπολύσουν ένα ασταμάτητο κύμα όλων των ντόμινο της Ευρώπης» είχε πει στην ομιλία της τότε η ενθουσιασμένη Λεπέν, μερικούς μήνες πριν από τις γαλλικές εκλογές.
Την άνοιξη του 2017 η Ευρώπη κρατούσε την ανάσα της για το αποτέλεσμα της κάλπης στην αναμέτρηση Μακρόν – Λεπέν. Το σαρωτικό κύμα «επανάστασης», στο οποίο ποντάριζε τότε η Λεπέν, δεν επιβεβαιώθηκε.
Ωστόσο, έξι χρόνια μετά οι συνθήκες δεν έχουν αλλάξει και πολύ. Η προχθεσινή νίκη του Γκέερτ Βίλντερς στις ολλανδικές εκλογές προκάλεσε πολιτικό σεισμό στην Ευρώπη. Οι πρώτοι που έπιασαν δουλειά μετά το αποτέλεσμα της κάλπης ήταν οι πολιτικοί αναλυτές και οι στατιστικολόγοι.
Με την Ολλανδία παρατηρείται κάτι αξιοσημείωτο. Αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν εδώ και δεκαετίες τις εκλογές στη συγκεκριμένη χώρα «πολιτικό βαρόμετρο της Ευρώπης και όχι μόνο». Η Ολλανδία φαίνεται ότι αποτελεί τον «ανεμοδείκτη» για τις τάσεις που επικρατούν κάθε εποχή στη γηραιά ήπειρο και, κυρίως, στην κεντρική και τη βόρεια.
Οι μελέτες των εκλογικών αποτελεσμάτων επιβεβαιώνουν ότι όποιο πολιτικό κύμα επικρατούσε κατά καιρούς στις ολλανδικές εκλογές ακολουθούσε και στην υπόλοιπη Ευρώπη:
- Η αριστερή στροφή στο πολιτικό σκηνικό της Ευρώπης συνέβη στην Ολλανδία από το 1966. Ακολούθησαν κι άλλες χώρες.
- Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Βιμ Κοκ, που εκλέχτηκε το 1994, λανσάρισε για πρώτη φορά τις κεντροαριστερές πολιτικές του «Τρίτου Δρόμου». Ακολούθησαν ο Σρέντερ στη Γερμανία και ο Μπλερ στη Βρετανία.
- Η αντι-ισλαμιστική τάση με υψηλά ποσοστά σε κόμματα με αυτή την ατζέντα αναπτύχθηκε στην Ολλανδία πριν από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.
- Το 2002 οι Ολλανδοί εξέλεξαν κεντροδεξιά κυβέρνηση, πάλι «προφητεύοντας» και τις εξελίξεις που θα ακολουθούσαν σε Γερμανία, Βρετανία, κόντρα στις δημοσκοπήσεις.
- Τον Μάρτιο του 2017 επικράτησε τελικά ο Ρούτε, αφήνοντας δεύτερο τον ευρωσκεπτικιστή Βίλντερς που οι δημοσκοπήσεις τον έδειχναν πρώτο. Αν και είχαν προηγηθεί το Brexit και η νίκη Τραμπ, που προμήνυαν νίκη και της Λεπέν κατά του Μακρόν στη Γαλλία τον Μάιο του 2017, τελικά οι ολλανδικές εκλογές αποδείχθηκαν ακόμα μια φορά «προφητικές» για την Ευρώπη.
Ιστορικά, «καταγράφεται» ότι πολλές τάσεις εκδηλώνονται πρώτα στην Ολλανδία πριν εξαπλωθούν στην υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο. Τι μπορεί να σημαίνει η νίκη Βίλντερς για τις επόμενες εκλογές σε χώρες της Ευρώπης αλλά και των ΗΠΑ το 2024 παραμένει άγνωστο.
«Ο ψηφοφόρος είπε “βαρεθήκαμε”» δήλωσε ο Βίλντερς στην επινίκια ομιλία του προχθές το βράδυ. «Η Ολλανδία θα επιστρέψει στους Ολλανδούς».
Αξιοσημείωτο είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν στην υποτιθεμένη πιο προοδευτική κοινωνικά χώρα της Ευρώπης, με παράδοση αιώνων στην προώθηση της θρησκευτικής ανεκτικότητας και την υποδοχή μεταναστών.
Έπειτα από 13 χρόνια πρωθυπουργίας του Μαρκ Ρούτε η κυβέρνησή του κατέρρευσε επειδή απέτυχε να συμφωνήσει για τη μεταναστευτική πολιτική. Ο 60χρονος Βίλντερς άρχισε την καριέρα του ως μέλος του Λαϊκού Κόμματος Ρούτε αλλά αποχώρησε το 2004, διαφωνώντας κυρίως με την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην Ε.Ε. Το 2006 ίδρυσε το «δικό του» PVV, επικεντρωμένο στην αντιμεταναστευτική και ευρωσκεπτικιστική ατζέντα.
«Είναι ο πιο στρατηγικός, ο πιο έξυπνος πολιτικός εκεί έξω και συγκρίνεται επικοινωνιακά με τον Τραμπ» δήλωνε το 2017 η Σάρα ντε Λανγκ, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. Πολύ πριν εκλεγεί, ο Βίλντερς είχε ήδη πετύχει να ωθήσει ολόκληρη την πολιτική στην Ολλανδία προς τα δεξιά και να κάνει δυνατή μια συζήτηση για τον αποκλεισμό των μεταναστών από τη χώρα και τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα αδιανόητο κάποτε για κράτος του ευρωπαϊκού πυρήνα.
Προεκλογικά, ο Βίλντερς όρισε μια πιο ρεαλιστική γραμμή, άμβλυνε κάποιες από τις πιο αμφιλεγόμενες ρητορικές του κι ο κόσμος προτίμησε τον ίδιο από τα πιο «σκληροπυρηνικά» δεξιόστροφα κόμματα «απομιμήσεις» του. «Ο κόσμος ψήφισε το πρωτότυπο, όχι το αντίγραφο» εξήγησαν χθες Ολλανδοί κοινωνιολόγοι.
Έχει υποσχεθεί δημοψήφισμα για την αποχώρηση της Ολλανδίας από την Ε.Ε. Θέλει να αποσυρθεί η Ολλανδία από τις υποχρεώσεις για το κλίμα και αποκαλεί την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική «μια νέα μορφή τυραννίας από τη Χάγη». Ζητά μαζική μείωση της μετανάστευσης. Δεσμεύτηκε να σταματήσει να στέλνει βοήθεια στην Ουκρανία.
Οι αντίπαλοί του τον αποκαλούν «μαθητευόμενο μάγο», θεωρώντας ότι ανοίγει το κουτί της Πανδώρας. Ένα βασικό χαρακτηριστικό του Βίλντερς, όμως, είναι ότι δεν διστάζει να πει πράγματα με τον πιο άμεσο και συχνά ισοπεδωτικό τρόπο. Αλλά σε μεγάλη μερίδα των Ολλανδών αυτό άρεσε. Πολλοί από τους υποστηρικτές του είναι ενθουσιασμένοι ακριβώς επειδή ο Βίλντερς δίνει φωνή σε αυτά που δεν μπορούν ή δεν πρέπει να πουν.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε το 1963 στο Φένλο της Ολλανδίας. Παρακολούθησε μαθήματα Νομικής μέσω Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Εργάστηκε στον κλάδο ασφάλισης υγείας και το 1997 εξελέγη στο δημοτικό συμβούλιο της Ουτρέχτης. Το 2006 ίδρυσε το κόμμα PVV. Περιγράφει τον εαυτό του ως οικονομικά φιλελεύθερο, ευρωσκεπτικιστή και θαυμάζει πολιτικές της Θάτσερ. Τάσσεται υπέρ της επανένωσης Φλάνδρας – Ολλανδίας και ασκεί έντονη κριτική ενάντια στο Ισλάμ. Είχε προτείνει την απαγόρευση του Κορανίου στην Ολλανδία, που θεωρεί «φασιστικό βιβλίο», την απέλαση των ακραίων μουσουλμάνων, την αποκατάσταση εκπαιδευτικού προτύπου με έμφαση στην αξία της οικογένειας και τη μείωση της επιρροής της Ε.Ε. Παραπέμφθηκε σε δίκη με κατηγορία υποκίνησης θρησκευτικού και φυλετικού μίσους, αλλά αθωώθηκε το 2011. Προχθές βγήκε πρώτος στις βουλευτικές εκλογές της Ολλανδίας, αλλά χωρίς αυτοδυναμία.
Δείτε επίσης:
- Η Ευρώπη αλλάζει
- Στην Ε.Ε. ρευστοποιείται η Δεξιά και στην Ελλάδα η Αριστερά!
- Η λαϊκή απαίτηση για εθνικό κράτος
- Ο ανθέλληνας Γκέερτ Βίλντερς και οι ανοίκειες επιθέσεις – «Έχτισε» καριέρα ο ακροδεξιός Ολλανδός
- Γκερτ Βίλντερς: Ο «Ολλανδός Τραμπ» που προκάλεσε… ηλεκτροσόκ στην Ευρώπη!