Η αλλαγή-έκπληξη στην ηγεσία του Υπουργείου Αμυνας στη Ρωσία ερμηνεύεται από δύο απλά νούμερα. Ο συνδυασμένος προϋπολογισμός του υπουργείου Αμυνας αυξήθηκε πρόσφατα στο 6,7% του ΑΕΠ της χώρας. Για πολλά χρόνια το ποσοστό αυτό κυμαινόταν γύρω στο 3%. Σύντομα αναμένεται να ανέβει κι άλλο, όπως τη δεκαετία του ’80, όταν είχε φτάσει στο 7,5%.
Από τον Βασίλη Γαλούπη
Με δυο λόγια, η επιλογή Πούτιν να τοποθετήσει τον Αντρέι Μπελούσοφ, έναν έμπειρο οικονομολόγο, στο τιμόνι του υπουργείου αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι η Ρωσία παίζει το παιχνίδι του μακρόσυρτου πολέμου. Θέλει να προσανατολίσει την οικονομία της, ώστε να διαχειριστεί μια στρατιωτικοποιημένη αντιπαράθεση με τη Δύση που θα διαρκέσει χρόνια. Τέτοιοι πόλεμοι είναι πόλεμοι φθοράς και κερδίζονται από την οικονομία.
Ο Σεργκέι Σοϊγκού, ο απερχόμενος υπουργός Αμυνας, που καρατομήθηκε και ήταν στο πόστο από το 2012, διορίστηκε τώρα γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας. Επιπλέον, θα ηγηθεί και της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικής – Τεχνικής Συνεργασίας. Δεν προβλέπεται ανασχηματισμός του Γενικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων και ο Βαλέρι Γερασίμοφ, αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας, θα διατηρήσει τη θέση του.
Ο Σοϊγκού μπορεί να ήταν απολύτως πιστός στον Πούτιν, αλλά φημολογούνταν ήδη από τον Φεβρουάριο 2022 ότι η αντικατάστασή του είχε ήδη αποφασιστεί. Η αρχική επιτυχία της εισβολής είχε κριθεί ανεπαρκής και είχαν γίνει σοβαρά στρατιωτικά λάθη. Τώρα που η Ρωσία κρίνει ότι βρίσκεται στην ισχυρότερη θέση της από την αρχή του πολέμου προχωράει στην αντικατάστασή του.
Ο Αντρέι Μπελούσοφ δεν είναι στρατιωτικός αλλά βετεράνος οικονομολόγος. Δεν έχει υπηρετήσει ποτέ ως αξιωματούχος στις στρατιωτικές δυνάμεις. Τα τελευταία δύο χρόνια, όμως, η βιομηχανική στρατιωτική παραγωγή και οι πολεμικές δαπάνες της Ρωσίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Τώρα το Κρεμλίνο θέλει το Υπουργείο Αμυνας να διοικείται από έναν οικονομολόγο που ξέρει πώς να εξορθολογίζει τις δραστηριότητές του, ενώ οι πραγματικές αποφάσεις στο πεδίο της μάχης αφήνονται στον στρατό, δηλαδή στον Γερασίμοφ.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι ο Πούτιν αποφάσισε να διορίσει τον Μπελούσοφ, επειδή «σήμερα ο νικητής στο πεδίο της μάχης είναι αυτός που είναι πιο ανοιχτός στην καινοτομία και στην εφαρμογή της το συντομότερο δυνατόν. Ως εκ τούτου, στην παρούσα φάση, ο πρόεδρος αποφάσισε ότι το Υπουργείο Αμυνας θα πρέπει να διευθύνεται από έναν πολιτικό». Και πρόσθεσε ότι ο Μπελούσοφ «διηύθυνε με επιτυχία το ρωσικό Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης».
Χθες, στην πρώτη δημόσια εμφάνισή του ως νέος υπουργός Αμυνας, ο Μπελούσοφ μίλησε για τις καθυστερήσεις στα επιδόματα των βετεράνων και τα υπερπλήρη στρατιωτικά νοσοκομεία, αντί να χρησιμοποιήσει πολεμική ρητορική περί των σχεδιαζόμενων επιθέσεων στην Ουκρανία, όπως ίσως θα περίμενε κανείς από την ηγεσία του συγκεκριμένου υπουργείου: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να στέλνονται στρατιώτες σε υπερπλήρη νοσοκομεία. Αυτό το ζήτημα πρέπει να επιλυθεί» είπε και συνέχισε με τις προτεραιότητές του, δηλαδή τη βελτίωση της διαβίωσης για τους στρατιώτες και τις οικογένειές τους, όπως και την απλοποίηση της γραφειοκρατίας που αντιμετωπίζουν. Δεν έκανε καμιά αναφορά στην κατάσταση στο μέτωπο.
Ο Μπελούσοφ είναι ήπιος, γλυκομίλητος και τεχνοκράτης. Εχει στενούς δεσμούς με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και ιδεολογικά πιστεύει σε έναν κεντρικό ρόλο του κράτους στην οικονομία. Επιλέχθηκε ως ο πιο κατάλληλος για να συνδυάσει πόλεμο και οικονομία με τρόπο που θα ισχυροποιήσει τη Ρωσία.
Ουσιαστικά, το ρωσικό Υπουργείο Αμυνας γίνεται ο κύριος και μεγαλύτερος πελάτης πολλών βιομηχανιών. Ολα αυτά τα κεφάλαια, η στρατιωτική καινοτομία και οι πόροι θα περνάνε στο εξής από τα χέρια του Μπελούσοφ. Σε πρώτη φάση αναμένεται να κινηθεί για να βελτιώσει την υλικοτεχνική βάση των Ρώσων στρατιωτών, τις εφοδιαστικές αλυσίδες και να ελαχιστοποιήσει το κόστος. Σε δεύτερη φάση θα κληθεί να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις και να αυξήσει τον αριθμό των αεροσκαφών, με τρόπο ισορροπημένο και εναρμονισμένο με τη ροή της εθνικής οικονομίας της χώρας.
Τα νέα του διορισμού του προκάλεσαν ανησυχία στην Ουκρανία. Ο οικονομολόγος και αναλυτής από το Κίεβο Αλεξέι Κουσκ χαρακτήρισε την τοποθέτηση Μπελούσοφ «πολύ κακά μαντάτα για το γραφείο του Ζελένσκι», δηλώνοντας ότι «στο εγγύς μέλλον θα πρέπει να περιμένουμε αύξηση της δυναμικής του ρωσικού στρατιωτικού – βιομηχανικού οικοδομήματος, καθώς και αύξηση της στρατιωτικής παραγωγής».
Ρώσοι αναλυτές δήλωσαν χθες στην «Izvestia»: «Πρέπει να καταλάβουμε πως στο στρατιωτικό μας σύστημα ο υπουργός Αμυνας δεν χρειάζεται να είναι πολεμοχαρής. Δεν διεξάγει αυτός τις πολεμικές επιχειρήσεις, γι’ αυτά άλλωστε έχουμε τον αρχηγό του επιτελείου στρατού. Καθήκον του υπουργού είναι να συνεργαστεί με το στρατιωτικο-βιομηχανικό οικοδόμημα και να δημιουργήσει εγκαταστάσεις και συστήματα που θα χρειαστούν σε 5-10 χρόνια. Για να τα καταφέρει, πρέπει να είναι μπροστά από την εποχή του, όπως ο Μπελούσοφ, ώστε να δημιουργήσει τις ένοπλες δυνάμεις που θα ανταποκρίνονται επαρκώς στις μελλοντικές απειλές».
Σε συνέντευξη που είχε δώσει στο ρωσικό RBC το 2023 ο Μπελούσοφ συνόψιζε την κεντρική ιδέα του για τη Ρωσία ως εξής: «Μπορώ να πω ότι αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να έχει μια χώρα με κυριαρχία είναι η κατοχή των δικών της νοημάτων, στόχων και αξιών. Ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε, πού πάμε; Δεν έχουμε άλλη επιλογή για τη χώρα μας από το να διαφυλάξουμε αυτή την ταυτότητα».
Βιογραφικό
Ρώσος υπουργός Άμυνας
Γεννήθηκε στη Μόσχα το 1959, αποφοίτησε με άριστα και έλαβε διδακτορικό από την Οικονομική Σχολή του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας. Αρχισε να εργάζεται στο Κεντρικό Ινστιτούτο Οικονομικών και Μαθηματικών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Το 2000 έγινε ανεξάρτητος σύμβουλος του Ρώσου πρωθυπουργού και έξι χρόνια αργότερα αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. Το 2012 διορίστηκε υπουργός Οικονομικών. Μεταξύ 2013 και 2020 υπηρέτησε ως σύμβουλος του Πούτιν και το 2020 έγινε πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Από χθες είναι ο νέος υπουργός Αμυνας της χώρας.
