Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, πρόεδρος του VMRO, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα ο νέος πρωθυπουργός των Σκοπίων. Το μότο του για όλα τα θέματα είναι πως καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Χθες αποφάσισε να «κόψει τον βήχα» σε όλους απ’ την αρχή, σερβίροντας μια δική του θρασεία θεωρία για τη Συμφωνία των Πρεσπών, σύμφωνα με την οποία δικαιούται να αποκαλεί τη χώρα του «Μακεδονία». Και αν της Αθήνας δεν της αρέσει, «να πάει στη Χάγη».
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ζαλισμένοι απ’ τα χαστούκια που τρώνε οι Ελληνες πολίτες τόσο στο εσωτερικό, από την ακρίβεια και τη διαφθορά, όσο και στο εξωτερικό, από Τουρκία και «συμμάχους», στο ζήτημα των «αδύναμων» Σκοπίων υπήρχε τουλάχιστον η αίσθηση ότι δεν πρόκειται να προκαλέσουν κι άλλες λαχτάρες στην Αθήνα. Το θέμα είχε λίγο πολύ «κλείσει», έλεγε το αφήγημα, εις βάρος ασφαλώς της Ελλάδας, που όμως παρέμενε ο «Γολιάθ» σε σύγκριση με το φτωχό και τεχνητό γειτονικό κράτος.
Κι όμως, ακόμα και το «ποντίκι» μπορεί να βρυχάται προς την Αθήνα. Ο Μίτσκοσκι περιέγραψε την Ελλάδα σαν έναν «γκρινιάρη» γείτονα, τη «μάλωσε» για έλλειψη αβροφροσύνης, δηλώνοντας «περίμενα συγχαρητήρια από τον νότιο γείτονα», και τελικά την ανακάλεσε στην τάξη: «Δεν περιμένω οι σχέσεις των δύο χωρών να βασίζονται σε πολιτικές επίδειξης ισχύος. Περιμένουμε να έχουμε καλές και άριστες σχέσεις γειτονίας. Εκτιμώ ότι το VMRO-DPMNE και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχουν τη δική τους θέση σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σε κανέναν μας δεν αρέσει αυτή η συμφωνία. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί μέρος των θεσμών, του Συντάγματος και των νόμων. Στην επικοινωνία εντός των θεσμικών οργάνων και μεταξύ των θεσμών της χώρας θα χρησιμοποιείται η συνταγματική ονομασία».
Τόνισε, όμως, ότι διατηρεί το δικαίωμα να αποκαλεί δημοσίως τη χώρα του όπως ο ίδιος κρίνει: «Περιμένω ότι η πρόεδρος Σιλιάνοφσκα θα χρησιμοποιεί το όνομα “Μακεδονία” και τη λέξη “μακεδονικός”, γιατί, σύμφωνα με την ερμηνεία μας για τη Συμφωνία των Πρεσπών, δεν υπάρχει καμία παραβίαση. Και χρησιμοποιώ αυτή την ευκαιρία για να πω στους φίλους μας από την Ελλάδα να σταματήσουν τις απειλές, τα εμπόδια και, αντί να γυρίζουμε πίσω, ας κοιτάξουμε το μέλλον. Αυτά είναι έγγραφα που αποτελούν μέρος του νόμου».
Κι έστειλε το μήνυμα ότι δεν έχει κανέναν σκοπό να αλλάξει τροπάρι: «Αν νομίζουν οι Ελληνες ότι παραβιάσαμε τη συμφωνία, τότε υπάρχει Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, οπότε εκεί θα διασταυρώσουμε τα επιχειρήματά μας». «Δυστυχώς, η πρώτη εντύπωση από τον νότιο γείτονά μας, αντί για συγχαρητήρια για τον θρίαμβο τόσο του VMRO όσο και της Σιλιάνοφσκα, ήταν επίδειξη ισχύος, παρόλο που η Συμφωνία των Πρεσπών εφαρμόζεται στη χώρα μας, ενώ εκεί δεν έχουν κάνει ακόμα βασικά πράγματα», κατέληξε ο αρχηγός του VMRO, αποδεικνύοντας ότι δεν ήταν τυχαίες οι δηλώσεις της Σιλιάνοφσκα. Υπάρχει, δηλαδή, σε εξέλιξη ένα συντονισμένο σχέδιο πίεσης από τα Σκόπια στην Αθήνα για το θέμα του ονόματος.
«Δεν υπάρχει περιθώριο για οποιαδήποτε παραχώρηση. Η Ελλάδα θα παρακολουθεί αυστηρά την κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία» απάντησε σε χλιαρούς τόνους ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης. «Ζητάμε πραγματικά από την κυβέρνηση και την πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας να εφαρμόζουν πιστά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Είμαστε πολύ πρόθυμοι να συζητήσουμε περαιτέρω. Αλλά παραχωρήσεις στα θεμελιώδη δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές».
Εξωφρενικοί ισχυρισμοί
Ο Μίτσκοσκι διαθέτει ένα ταλέντο πολύτιμο για πολιτικό, να ξεστομίζει με σοβαροφάνεια τους πιο εξωφρενικούς ισχυρισμούς. Τον Μάρτιο δήλωσε ότι οι πολίτες της χώρας του «έχουν κάνει περισσότερα για τις ευρωπαϊκές αξίες από οποιονδήποτε άλλον λαό στην Ευρώπη». Και ζήτησε από την Ευρώπη να καταλύσει την αρχή της ομοφωνίας όσον αφορά τις αποφάσεις για τα Σκόπια. Δηλαδή, να παρακάμψει το βέτο της Βουλγαρίας, αλλά και όποιες τυχόν αντιρρήσεις της Ελλάδας.
Ο Μίτσκοσκι θεωρεί μεγαλύτερη απειλή τη Βουλγαρία για τα συμφέροντα των Σκοπίων, παρά την Ελλάδα. Γνωρίζει, όμως, ότι η Αθήνα θα πιεστεί ξανά από ΝΑΤΟ και Ε.Ε. να βάλει κι άλλο νερό στο κρασί της. Ηδη, άλλωστε, η κυβέρνηση διχάζεται από διαφορετικές θέσεις για το ζήτημα των Σκοπίων.
Ο αμήχανος Μητσοτάκης επαναλαμβάνει ότι, αν τα Σκόπια αποκλίνουν από τη συμφωνία, «θα υπάρχουν σοβαρές συνέπειες στον δρόμο τους προς την Ευρώπη». Αποσιωπώντας το γεγονός ότι οι «Πρέσπες» υπογράφηκαν κυρίως για να μπουν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ. Πράγμα που έγινε με συνοπτικές διαδικασίες και, επειδή η Συμμαχία δεν έχει επίσημο μηχανισμό για την αποβολή ενός μέλους, σερβίρεται ως τετελεσμένο.
Στην πραγματικότητα, ήταν μια ιστορική «διευκόλυνση» για τον Μητσοτάκη το ότι η συμφωνία φέρει την υπογραφή Τσίπρα κι όχι τη δική του, αλλά πέντε χρόνια τώρα έβαλε τα επόμενα βήματα σε βαθιά κατάψυξη, μη τολμώντας να κάνει ούτε μπρος ούτε πίσω. Τώρα, όμως, φαίνεται ότι η Ελλάδα υπέγραψε μια σοβαρή και επώδυνη εθνικά συμφωνία, χωρίς να προβλέψει έναν μηχανισμό επιβολής των ελάχιστων έστω δεσμεύσεων, εκτός φυσικά της αυτονόητης για νομικές παραβιάσεις Χάγης.
Αυτό αποτελεί προχειρότητα κι ανευθυνότητα του Τσίπρα, που βιάστηκε να τη διεκπεραιώσει με αντάλλαγμα λίγη στήριξη από ΗΠΑ και Γερμανία. Και, ασφαλώς, του Μητσοτάκη, που πέντε χρόνια τώρα ποζάρει σαν γίγαντας της εξωτερικής πολιτικής, ενώ αποδεικνύεται νάνος…
Βιογραφικό
Πρόεδρος του VMRO-DPMNE
Γεννήθηκε το 1977 στα Σκόπια. Σπούδασε μηχανικός και πήρε διδακτορικό στο οποίο επιβλέπων ήταν ο… πατέρας του. Επειτα έγινε αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Κυρίλλου και Μεθοδίου στα Σκόπια. Διετέλεσε πρόεδρος της ELEM, της κρατικής εταιρίας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μεταξύ 2015-2017 ήταν σύμβουλος Ενέργειας των πρωθυπουργών Νίκολα Γκρούεφσκι και Εμίλ Ντιμίτριεφ. Μετά την παραίτηση του Νίκολα Γκρούεφσκι έγινε ο νέος αρχηγός του κόμματος VMRO-DPMNE τον Δεκέμβριο του 2017 και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στη χώρα. Τον Αύγουστο του 2022 δεσμεύτηκε να εγκαταλείψει για πάντα την πολιτική εάν οι Βούλγαροι συμπεριληφθούν στο Σύνταγμα της χώρας, μια υποχρεωτική απαίτηση στο διαπραγματευτικό πλαίσιο με την Ε.Ε. Στις 8 Μαΐου το VMRO του Μίτσκοσκι αναδείχθηκε νικητής στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές των Σκοπίων.
Ἄν δέν μᾶς ἀρέση ἡ συμφωνία δέν χρειάζεται Χάγη· τήν ἀκυρώνουμε διότι μονίμως τήν παραβιάζουν.
Ο λόγος που δεν χρειάζεται Χάγη είναι διότι η ίδια η συμφωνία εμπεριέχει και γνωστοποιεί σε αμφότερα τα μέλη τα αίτια υπο τα οποία η ίδια μπορεί να καταργηθει. Αυτός άλλωστε είναι και ο μόνος λόγος που ονομάζεται σ υ μ φ ω ν ί α.