Η Γαλλία γιορτάζει τα 80 χρόνια από την ιστορική απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στη Νορμανδία, όπου συνολικά μέχρι αύριο Παρασκευή αναμένονται περισσότεροι από 1.000.000 επισκέπτες.
- Από την Μαρία Δεναξά
Στις σημερινές μεγαλειώδεις εκδηλώσεις παρευρίσκονται 24 ηγέτες, εκπρόσωποι και αρχηγοί κρατών από όλο τον κόσμο. Παρόντες στην κύρια τελετή, που θα ξεκινήσει στις 4 το απόγευμα τοπική ώρα, θα είναι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, που έφτασε χθες στη Γαλλία, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τρουντό, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ο βασιλιάς Κάρολος Γ’, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά και ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος νωρίτερα το πρωί επισκέφτηκε το ναυπηγείο του ομίλου Naval, στη Λοριάν, όπου κατασκευάζονται οι τρεις ελληνικές φρεγάτες Belharra.
Ο διεθνής φόρος τιμής θα αποδοθεί στην παραλία Ομάχα, όπου περισσότεροι από 100.000 στρατιώτες αποβιβάστηκαν στις 6 Ιουνίου 1944. Η διεθνής τελετή θα ανοίξει με μια ταινία έναρξης-αναφορά στα ιστορικά γεγονότα. Η εκδήλωση θα απαρτίζεται από τρεις θεματικές, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν αναγνώσεις κειμένων, επιστολών, τραγούδια και μουσική με μνήμες από την κατοχή και την ιστορική απόβαση.
Η τρίτη θεματική θα είναι μια ιστορική αναδρομή πάνω στην οικοδόμηση της ειρήνης και της Ευρώπης. Μία ώρα αργότερα θα πέσει η αυλαία του διεθνούς εορτασμού, με βαρυσήμαντη ομιλία του Γάλλου προέδρου και αεροπορική επίδειξη όλων των τύπων αεροσκαφών της γαλλικής πολεμικής αεροπορίας. Εκτός από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, στην κεντρική τελετή έχουν προσκληθεί 4.000 άτομα.
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 80 χρόνια από την απόβαση στη Νορμανδία έχουν προγραμματιστεί περισσότερες από 200 εκδηλώσεις μέχρι την Κυριακή 9 Ιουνίου, με παρέλαση στρατιωτικών οχημάτων εποχής, συνέδρια, συναυλίες, εκθέσεις κ.λπ. Επιπροσθέτως, έχουν στηθεί κατά μήκος των ιστορικών ακτών στρατόπεδα αναπαράστασης των διαφόρων στρατιωτικών δυνάμεων της εποχής.
Μια σημαντική στιγμή ιστορικής μνήμης είναι η συμμετοχή πολλών βετεράνων στις τελετές. Περίπου 50 Αμερικανοί βετεράνοι, ορισμένοι από τους οποίους έλαβαν μέρος στην απόβαση της 6ης Ιουνίου 1944, προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Ντοβίλ τη Δευτέρα.
Ρυθμίσεις ασφαλείας
Το μεγάλο πολιτικό και διπλωματικό γεγονός απαιτούσε πρωτοφανείς ρυθμίσεις ασφαλείας. Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη του νομού Καλβαντός, Στεφάν Μπρετάν, 43.000 αστυνομικοί, χωροφύλακες, πυροσβέστες και στρατιώτες έχουν κινητοποιηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας των εορτασμών. Επιπλέον, 12.000 άνδρες έχουν κινητοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για τη σημερινή ημέρα.
Στο μεταξύ, έφθασε στο Παρίσι χθες ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος θα παραστεί στη διεθνή τελετή στην παραλία Ομάχα. Ο Αμερικανός πρόεδρος θα παραμείνει στη Γαλλία, μέχρι την Κυριακή των ευρωεκλογών και, εκτός από τις επαφές που θα έχει με τον Εμανουέλ Μακρόν, τον Ολαφ Σολτς και ενδεχομένως με υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Ε.Ε., θα συναντηθεί και με τον πρόεδρο της Ουκρανίας για να συζητήσουν «την κατάσταση στην Ουκρανία και το πώς μπορούμε να συνεχίσουμε να εμβαθύνουμε την υποστήριξή μας» προς το Κίεβο, ανακοίνωσε εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου. Με τον Ζελένσκι θα συναντηθεί και στη Σύνοδο Κορυφής του G7 στην Ιταλία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος θα συναντηθεί την Παρασκευή, στο Μέγαρο των Ηλυσίων, με τον Εμανουέλ Μακρόν για να συζητήσουν «τις ανάγκες της Ουκρανίας», ενώ αναμένεται να εκφωνήσει ομιλία στη γαλλική Εθνοσυνέλευση. «Καθώς τα ρωσικά πλήγματα εντείνονται στην πρώτη γραμμή του μετώπου και στις ενεργειακές υποδομές, οι δύο πρόεδροι θα συζητήσουν την κατάσταση επί του πεδίου και τις ανάγκες της Ουκρανίας» ως «συνέχεια της διάσκεψης υποστήριξης της Ουκρανίας που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο των Ηλυσίων στις 26 Φεβρουαρίου» εξηγεί η γαλλική προεδρία.
Τον Φεβρουάριο, ο Μακρόν είχε ανακοινώσει μέτρα για την προμήθεια περισσότερων όπλων στο Κίεβο και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να στείλει στρατιώτες στην Ουκρανία, προκαλώντας αντιδράσεις μεταξύ των συμμάχων της Γαλλίας και εξοργίζοντας τη Ρωσία. Πρόσφατα υποσχέθηκε περαιτέρω ανακοινώσεις κατά την επίσκεψη του Ζελένσκι στο Παρίσι την Παρασκευή, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για την αποστολή Γάλλων στρατιωτικών εκπαιδευτών στην Ουκρανία.
Ρωσία: Μεγάλη απούσα από τις εκδηλώσεις μνήμης, λόγω Ουκρανίας
Η Ρωσία ήταν η χώρα που υπέστη τις περισσότερες απώλειες στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (πάνω από 27.000.000) και έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αγώνα κατά των ναζί. Ωστόσο, η χώρα δεν προσκλήθηκε στους εορτασμούς για την 80ή επέτειο της απόβασης των συμμάχων στη Νορμανδία, λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία.
Η απόβαση στη Νορμανδία ήταν η μεγαλύτερη στην Ιστορία όσον αφορά τον αριθμό των πλοίων που συμμετείχαν, με μια αρμάδα 6.939 πολεμικών πλοίων και 132.700 ανδρών σε ένα μέρος όπου οι Γερμανοί δεν τους περίμεναν. Η Ελλάδα συμμετείχε στην απόβαση με δύο πολεμικά πλοία, τις κορβέτες «Τομπάζης» και «Κριεζής», και πλήρωμα συνολικά 155 ανδρών, από τους οποίους δεν τραυματίστηκε κανείς. Η τιτάνια επιχείρηση των συμμαχικών δυνάμεων συνέβαλε αποφασιστικά στη νίκη επί της ναζιστικής Γερμανίας.
Στις εκδηλώσεις μνήμης για την 70ή επέτειο της απόβασης της Νορμανδίας, το 2014, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε προσκληθεί από τον Φρανσουά Ολάντ, παρόλο που είχε προσαρτήσει την Κριμαία τρεις μήνες νωρίτερα. Για την 80ή επέτειο ο πρόεδρος της Ρωσίας, ο οποίος πριν από δύο χρόνια διέταξε την εισβολή στην Ουκρανία, έχει κηρυχθεί persona non grata, αλλά και το Παρίσι δεν θέλησε ουδεμία ρωσική εκπροσώπηση, αντίθετα με την αρχική του πρόθεση.
Η απουσία κρίνεται από ιστορικούς και μη, ως σημαντική. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Le Monde», ήταν η Ρωσία που συγκράτησε το 80% των γερμανικών χερσαίων δυνάμεων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, διευκολύνοντας έτσι το έργο των Συμμάχων, ιδίως την απόβαση της 6ης Ιουνίου 1944.
Ομολογουμένως, για τη Γαλλία δεν υφίσταται καμία στρατιωτική απειλή. Αλλά στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης στέκεται δίπλα στις χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Και το Μέγαρο των Ηλυσίων πιστεύει ότι μια νίκη του Κρεμλίνου θα αποσταθεροποιούσε την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Αυτή, λοιπόν, η ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση εξηγεί γιατί καμία ρωσική αντιπροσωπία δεν είναι παρούσα στους εορτασμούς.
