Mε την πώληση 12 μαχητικών αεροσκαφών Rafale στη Σερβία ο Εμμανουέλ Μακρόν ελπίζει να διαρρήξει τους ισχυρούς δεσμούς του Βελιγραδίου με τη Μόσχα. Η συμφωνία οριστικοποιήθηκε την Πέμπτη, την πρώτη ημέρα επίσκεψης του Γάλλου προέδρου στη βαλκανική χώρα, όπου έτυχε θερμής υποδοχής υπό τον ήχο κανονιοβολισμών στο Βελιγράδι, το οποίο ήταν σημαιοστολισμένο με γαλλικές σημαίες.
- από την Μαρία Δεναξά
Παρά τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα της συμφωνίας, ο Εμανουέλ Μακρόν εξήρε μια «στρατηγική αλλαγή», που, όπως είπε, ενδέχεται να φέρει αυτήν τη χώρα των 7.000.000 ανθρώπων «πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Μέχρι τώρα η Σερβία ήταν εξοπλισμένη μόνο με ρωσικής κατασκευής μαχητικά αεροσκάφη MiG-29.
«Για πρώτη φορά θα έχουμε αεροσκάφη που κατασκευάζονται από τη Δύση και νομίζω ότι αυτός είναι ένας καλός δρόμος» πανηγύρισε ο Σέρβος ομόλογός του Αλεξάντερ Βούτσιτς, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι «το Rafale είναι το καλύτερο αεροσκάφος στον κόσμο».
Η Σερβία έχει δεσμευτεί να δαπανήσει 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ για εννέα μονοθέσια και τρία διθέσια αεροσκάφη, τα οποία θα πρέπει να παραδοθούν μεταξύ 2028 και 2029, όταν θα έχει πια ολοκληρωθεί ο κύκλος ζωής των παλαιών MiG-29.
Η Σερβία είναι η όγδοη χώρα στον κόσμο που επιλέγει το Rafale, μετά την Αίγυπτο, την Ινδία, την Ελλάδα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά είναι ίσως ο πιο ιδιαίτερος πελάτης της πολεμικής αεροναυπηγικής της Γαλλίας, λόγω της ιστορικής της εγγύτητας με τη Μόσχα, σε συνδυασμό με τη γεωγραφική της θέση, στην καρδιά της Ευρώπης, και τις ιδιαίτερα τεταμένες σχέσεις της με αρκετούς από τους γείτονές της, αρχής γενομένης με το Κόσοβο.
Στοίχημα
Σύμφωνα με τον Ερικ Τραπιέρ, διευθύνοντα σύμβουλο της Dassault Aviation, οι Σέρβοι θα αποκτήσουν «το πιο σύγχρονο μοντέλο των μαχητικών αεροσκαφών το οποίο επιχειρεί στην πολεμική αεροπορία της Γαλλίας». Ωστόσο, αρνήθηκε να διευκρινίσει αν πρόκειται για το F3R ή το F4.1. Η γειτονική Κροατία απέκτησε τον Απρίλιο μεταχειρισμένα F3R και παρακολουθεί με ανησυχία τη συμφωνία της Γαλλίας με τον ιστορικό της εχθρό. Η Σερβία θα μπορεί να εξοπλίσει τα Rafales της με πυραύλους MICA, όμως μέχρι στιγμής οι γαλλικές Aρχές έχουν αρνηθεί να της δώσουν πρόσβαση στον Meteor, έναν πιο πρόσφατο πύραυλο με μεγαλύτερο βεληνεκές.
Η πώληση των Rafale στη Σερβία είναι ένα μεγάλο στοίχημα από την πλευρά της γαλλικής διπλωματίας, η οποία επιμένει ότι θα μπορούσε να «αγκυροβολήσει» τη χώρα αυτή στην Ευρωπαϊκή Eνωση, τη στιγμή που οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις έχουν βαλτώσει εδώ και χρόνια. Η πώληση εξοπλισμού τόσο συμβολικού και τεχνικά περίπλοκου όσο το Rafale υποτίθεται ότι θα αναγκάσει το Βελιγράδι να απομακρυνθεί από τη Μόσχα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οσο για τους φόβους για κατασκοπία ή μεταφορά τεχνολογίας στη Ρωσία, ο Γάλλος πρόεδρος απέρριψε το ενδεχόμενο, λέγοντας σε συνέντευξη Τύπου πως λαμβάνονται πάντα όλες οι εγγυήσεις για τη διατήρηση της τεχνογνωσίας. Ωστόσο ούτε το Μέγαρο των Ηλυσίων αλλά ούτε και ο διευθύνων σύμβουλος της Dassault Aviation είναι σε θέση να περιγράψουν λεπτομερώς τα τεχνικά μέτρα που έχουν ληφθεί για να αποτραπεί η διαρροή τεχνολογίας προς τη Μόσχα.
Εμπειρογνώμονες σε θέματα εξοπλισμών στο Βαλκανικό Δίκτυο Ασφαλείας υποστηρίζουν ότι η εξέλιξη αυτή είναι μια βαθιά πολιτική αλλαγή για τη Σερβία, καθώς θα τη φέρει πιο κοντά με τη Δύση. Αεροσκάφη αυτού του τύπου απαιτούν «μια μακροπρόθεσμη πολιτική προσέγγιση, καθώς χρειάζονται συνεχή συντήρηση και ανταλλακτικά» τονίζουν. Η αλήθεια είναι πως η συμφωνία της Γαλλίας με μια χώρα που είναι βαθιά πολωμένη με τη Δύση προκάλεσε εκπληκτικά ελάχιστες αντιδράσεις ή επικρίσεις σε ευρωπαϊκό και νατοϊκό επίπεδο.
Από την άλλη, από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία η προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών από τη Ρωσία είναι σχεδόν αδύνατη για τις Αρχές της Σερβίας.
«Εχουμε αγοράσει πολλά ρωσικά όπλα που δεν μπορούν να παραδοθούν λόγω του κλεισίματος του εναέριου χώρου» δηλώνουν από το Κέντρο Πολιτικής Ασφάλειας του Βελιγραδίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Rafale ήταν η πιο προφανής επιλογή για έναν αρχηγό κράτους όπως είναι ο Βούτσιτς, που του αρέσει να χειρίζεται τα συμφέροντα της Ρωσίας, της Δύσης και της Κίνας, ανάλογα με το τι μπορούν να προσφέρουν στη χώρα του αυτές οι μεγάλες δυνάμεις.
Αν και το 2019 του απονεμήθηκε το παράσημο του Αλεξάντερ Νέφσκι από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Βούτσιτς αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από το Κρεμλίνο μετά την έναρξη εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς η Μόσχα δεν είναι πλέον σε θέση να εκπληρώσει τον ρόλο του προστάτη στα Βαλκάνια. Η Σερβία έχει ψηφίσει υπέρ πολλών ψηφισμάτων του ΟΗΕ που καταδικάζουν τη ρωσική εισβολή και επιτρέπει στα εργοστάσια όπλων της να παράγουν πυρομαχικά για το Κίεβο. Τα σερβικά στρατεύματα συμμετέχουν, επίσης, όλο και περισσότερο σε ασκήσεις του ΝΑΤΟ.
Το διπλό παιχνίδι του προέδρου Αλεξάντερ Βούτσιτς με τα μέσα ενημέρωσης και τη φιλορωσική προπαγάνδα
Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος της Σερβίας εξακολουθεί να επιτρέπει στα πολυάριθμα μέσα ενημέρωσης που ελέγχει η κυβέρνησή του να κάνουν φιλορωσική προπαγάνδα και δεν προσπαθεί πραγματικά να πείσει τους συμπολίτες του ότι ήρθε η ώρα να έρθει σε ρήξη με τη Μόσχα. Παράλληλα εξακολουθεί να αρνείται να ευθυγραμμιστεί με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, αν και ορισμένοι αρχηγοί ευρωπαϊκών κρατών, όπως είναι ο Εμανουέλ Μακρόν, το επιδιώκουν. «Ξέρω πολύ καλά ότι ο Εμανουέλ θα ήθελε να μας δει να επιβάλουμε κυρώσεις, αλλά δεν θα το κάνουμε και δεν ντρεπόμαστε γι’ αυτό» υποστήριξε ο πρόεδρος της Σερβίας την Πέμπτη.
Απόλυτα πεπεισμένος πως θα κερδίσει το σερβικό στοίχημα, ο Εμανουέλ Μακρόν σε δηλώσεις του απέφυγε να ασκήσει οποιαδήποτε κριτική στον Βούτσιτς και χρησιμοποίησε διπλωματική γλώσσα για να μην προκαλέσει.
«Δεν έχουμε να δώσουμε κανένα μάθημα. Η Σερβία δεν είναι στην Ε.Ε., άρα είναι κυρίαρχη στην πολιτική κυρώσεων και αυτό είναι καλό» δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, προσποιούμενος ότι δεν γνωρίζει ότι η ευθυγράμμιση της εξωτερικής πολιτικής είναι ένα από τα κριτήρια ένταξης στην Ε.Ε.
Ο Εμανουέλ Μακρόν απέφυγε επίσης να εκφράσει την παραμικρή κριτική για τις δημοκρατικές οπισθοδρομήσεις στη Σερβία ή τον ρόλο του Βελιγραδίου στην αύξηση των εντάσεων στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο τους τελευταίους μήνες.
Πάντως, ανάμεσα στο πλήθος από γαλλικές σημαίες που ξεδιπλώθηκαν για την επίσκεψή του Εμανουέλ Μακρόν στο Βελιγράδι ξεχώριζε η μεγάλη πινακίδα της Gazprom, που καλωσόριζε όλους τους επισκέπτες στη σερβική πρωτεύουσα, με ένα μεγάλο «Μαζί» γραμμένο σε φόντο από ρωσικές και σερβικές σημαίες. Ενώ οι γαλλικές σημαίες μαζεύτηκαν με την αναχώρηση του Γάλλου προέδρου, η πινακίδα της Gazprom εγκαταστάθηκε για να μείνει…
(Πηγή: Εφημερίδα «δημοκρατία»)
Δείτε επίσης:
