Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν χάραξε μια «κόκκινη γραμμή» για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, διαμηνύοντας ότι η Μόσχα θα εξετάσει το ενδεχόμενο να απαντήσει με πυρηνικά όπλα εάν επιτρέψουν στην Ουκρανία να χτυπήσει βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Αλλά κάποιοι στη Δύση αναρωτιούνται: το εννοεί πραγματικά; Το ερώτημα είναι κρίσιμο για την πορεία του πολέμου. Εάν ο Πούτιν μπλοφάρει, όπως πιστεύει η Ουκρανία και ορισμένοι από τους υποστηρικτές της, τότε η Δύση μπορεί να αισθάνεται έτοιμη να εμβαθύνει τη στρατιωτική της υποστήριξη προς το Κίεβο, ανεξάρτητα από τις απειλές της Μόσχας. Αν το εννοεί σοβαρά, υπάρχει ο κίνδυνος -που έχει επανειλημμένα δηλώσει η Μόσχα και αναγνωρίσει η Ουάσιγκτον- η σύγκρουση να μετατραπεί σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στο τελευταίο προειδοποιητικό του μήνυμα, ο Πούτιν επέκτεινε την Τετάρτη τον κατάλογο των σεναρίων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη Ρωσία στη χρήση πυρηνικών όπλων. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό, είπε, ως απάντηση σε μια μεγάλη διασυνοριακή συμβατική επίθεση με αεροσκάφη, πυραύλους ή μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Μια αντίπαλη πυρηνική δύναμη που υποστήριζε μια χώρα που επιτίθεται στη Ρωσία θα θεωρούνταν μέρος αυτής της επίθεσης. Και τα δύο αυτά κριτήρια ισχύουν άμεσα για την κατάσταση που θα προκύψει αν η Δύση επιτρέψει στην Ουκρανία να πλήξει βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, όπως οι αμερικανικοί ATACMS και οι βρετανικοί Storm Shadows, κάτι που, όπως είπε ο Πούτιν, θα χρειαζόταν δυτική δορυφορική υποστήριξη και υποστήριξη στόχευσης.
«Ήταν ένα πολύ σαφές μήνυμα: Όλα αυτά τα πράγματα μπορεί να σημαίνουν πυρηνικό πόλεμο», δήλωσε ο Νικολάι Σόκοφ, πρώην Σοβιετικός και Ρώσος διπλωμάτης. Ο Πούτιν ήταν πιο συγκεκριμένος από ό,τι στο παρελθόν σχετικά με τις συνθήκες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν πυρηνική χρήση. Ο εκπρόσωπός του δήλωσε την Πέμπτη ότι τα σχόλιά του προορίζονταν ως μήνυμα προς τις δυτικές χώρες ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες εάν συμμετάσχουν σε επιθέσεις κατά της Ρωσίας.
Ταυτόχρονα, οι αλλαγές που ανακοινώθηκαν υπολείπονταν των όσων ζητούσαν ορισμένοι σχολιαστές «γεράκια». Ο πιο γνωστός από αυτούς, ο Σεργκέι Καραγκάνοφ, έχει υποστηρίξει ένα περιορισμένο πυρηνικό χτύπημα στην Ευρώπη που θα «αποθρασύνει» τους εχθρούς της Ρωσίας και θα τους κάνει να πάρουν στα σοβαρά την πυρηνική αποτροπή της. Πρακτικά, οι αλλαγές επεκτείνουν την πυρηνική ομπρέλα της Ρωσίας ώστε να καλύπτει τη γειτονική Λευκορωσία, έναν στενό σύμμαχο. Χαμηλώνουν το όριο για την πυρηνική χρήση, δηλώνοντας, για παράδειγμα, ότι αυτή θα μπορούσε να γίνει ως απάντηση σε ένα συμβατικό χτύπημα που αποτελεί «κρίσιμη απειλή για την κυριαρχία μας».
Ο Γιεβγκένι Μιντσένκο, ένας Ρώσος πολιτικός σύμβουλος, δήλωσε ότι η κατεύθυνση του αναθεωρημένου δόγματος ήταν ένα ωμό μήνυμα προς την Ουκρανία και τη Δύση να μην κλιμακώσουν περαιτέρω τον πόλεμο στη Ρωσία. «Αν προσπαθήσετε να μας σκοτώσετε με τα χέρια του πληρεξουσίου σας, θα σκοτώσουμε και τον πληρεξούσιο σας και εσάς», ήταν το μήνυμα, είπε. Ο Σεργκέι Μαρκόφ, πρώην σύμβουλος του Κρεμλίνου, δήλωσε ότι οι αλλαγές ανοίγουν την πόρτα στη Ρωσία για τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων μάχης σε ορισμένα σενάρια, δηλαδή εναντίον της Ουκρανίας. «Το όριο για τη χρήση πυρηνικών όπλων έχει μειωθεί. Τώρα θα είναι ευκολότερο για τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα», δήλωσε ο Μαρκόφ στο επίσημο ιστολόγιό του. «Ο λόγος για την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος ήταν η απειλή πλήρους κλιμάκωσης από τη Δύση. Η Δύση είναι βέβαιη ότι η Ρωσία δεν θα χρησιμοποιήσει πρώτα τα τακτικά πυρηνικά όπλα. Η Ρωσία λέει τώρα ότι είναι έτοιμη να το κάνει».
Ο Μαρκόφ πρότεινε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά όπλα εναντίον της Ουκρανίας ή αεροπορικές βάσεις στη Ρουμανία ή την Πολωνία, εάν ουκρανικά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποιούσαν εξόδους από εκεί και εάν το Κίεβο -με την υποστήριξη των ΗΠΑ ή του βρετανικού δορυφόρου- χρησιμοποιούσε τα αεροσκάφη για να πλήξει την ίδια τη Μόσχα ή τμήματα της κεντρικής Ρωσίας.
Ο Ιγκόρ Κοροτσένκο, στρατιωτικός αναλυτής που εμφανίζεται συχνά στην κρατική τηλεόραση, δήλωσε ότι οι αλλαγές ήταν απαραίτητες επειδή η Δύση αγνόησε μια σειρά προηγούμενων προειδοποιητικών σημάτων κατά της περαιτέρω κλιμάκωσης, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικών ασκήσεων το καλοκαίρι που έκαναν πρόβες για τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων. «Βλέπουμε ότι οι δυτικοί αντίπαλοι δεν σέβονται πλέον καμία «κόκκινη γραμμή», πιστεύοντας ότι οποιεσδήποτε ενέργειες για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας και τα χτυπήματα με τη βοήθεια της Δύσης εναντίον εγκαταστάσεων βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος δεν θα αντιμετωπιστούν με πυρηνική κλιμάκωση», δήλωσε ο Κοροτσένκο στην ημερήσια εφημερίδα Izvestia.
Ο Βλαντιμίρ Αβάτκοφ, ο οποίος συμμετέχει σε επίσημο όργανο που παρέχει συμβουλές στον Πούτιν σχετικά με τις διεθνείς σχέσεις, δήλωσε ότι η ανακοίνωση των αλλαγών στο δόγμα επέτρεψε στη Μόσχα να προλάβει οποιαδήποτε απόφαση της Δύσης σχετικά με τους πυραύλους για την Ουκρανία. «Ας τους αφήσουμε να σκεφτούν τώρα», είπε στο Telegram. «Αυτή είναι μια προσπάθεια όχι απλώς να τους προειδοποιήσουμε, αλλά να τους δώσουμε πίσω τον φόβο που έχουν χάσει εντελώς. Και ίσως ακόμη και τη στρατηγική σκέψη που φαίνεται επίσης να έχουν ξεχάσει».
Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τις προθέσεις του Πούτιν και οι περισσότεροι δυτικοί αναλυτές πιστεύουν για άλλη μία φορά πως ο Ρώσος Πρόεδρος μπλοφάρει, ωστόσο μέχρι τώρα η Δύση φαίνεται ανέτοιμη απέναντι στις στρατηγικές του κινήσεις και η αλλαγή του πυρηνικού δόγματος έχει βάλει πολλές δεύτερες σκέψεις στις ΗΠΑ και τους συμμάχους των Αμερικανών.
