Η προεκλογική οικονομική ατζέντα Τραμπ είχε δύο σημεία, τα οποία ο νέος πρόεδρος δεν θέλει να αποδειχθούν η «αχίλλειος πτέρνα», αποσκοπώντας σε τρόπους του πλάνου.
Το πρώτο αφορά την εξαγγελία για ενιαίο δασμό 60% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα και 10-20% στις εισαγωγές προϊόντων από τις υπόλοιπες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος είναι η προστασία των αμερικανικών επιχειρήσεων από τον διεθνή ανταγωνισμό, καθώς τα εισαγόμενα προϊόντα θα γίνουν ακριβότερα. Η υπόθεση εργασίας είναι ότι έτσι θα ενισχυθεί η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρξουν σημαντικά έσοδα για τον ελλειμματικό κρατικό προϋπολογισμό, της διακυβέρνησης Μπάιντεν.
Τέτοιες μονομερείς κινήσεις, όμως, οδηγούν σε αντίποινα από άλλες χώρες, οδηγώντας σε εμπορικούς πολέμους και η ιστορία έχει δείξει ότι από αυτές τις καταστάσεις καμία χώρα δεν βγαίνει ωφελημένη. Επιπροσθέτως, οι δασμοί θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον πληθωρισμό, καθώς οι Αμερικανοί καταναλωτές θα πληρώνουν υψηλότερες τιμές για ξένα προϊόντα, ενώ και οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα δουν το κόστος για πρώτες ύλες ή ενδιάμεσα προϊόντα, να αυξάνεται κατακόυφα.
Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία στην ΕΕ ότι υπάρχει δυνατότητα για συζητήσεις με τη νέα διοίκηση στην Ουάσιγκτον, ώστε να αποφευχθεί ένας επιζήμιος -και για τις δύο πλευρές- εμπορικός πόλεμος. Αντί για δασμούς, οι Βρυξέλλες θα προτείνουν διμερείς συμφωνίες, πχ για μεγαλύτερες εισαγωγές αμερικανικού LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) που χρειάζεται η ΕΕ μετά την απεξάρτησή της από τις ροές ρωσικού αερίου.
Το δεύτερο σημείο της προεκλογικής ατζέντας Τραμπ το οποίο εξετάζει προσεκτικά ο ίδιος πλέον στην πράξη, είναι το τεράστιο δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, το οποίο το 2024 εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 36 τρις. δολάρια ή το 123% του ΑΕΠ της χώρας, με ανοδική μάλιστα τάση. Στην έκθεσή του για την αμερικανική οικονομία, το ΔΝΤ προειδοποίησε την Ουάσιγκτον ότι θα πρέπει να λάβει μέτρα για την συγκράτηση του χρέους, συνιστώντας ως μέτρο την σταδιακή αύξηση της φορολογίας εισοδήματος.
Το Ταμείο υπογράμμισε τους κινδύνους που ελλοχεύει το χρέος για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και κατ’ επέκταση την αμερικανική. Διότι, μπορεί οι ΗΠΑ λόγω τους στάτους που έχουν ως παγκόσμια δύναμη, να μπορούν να αναχρηματοδοτούν το χρέος τους, αλλά αυτό επιττυγχάνεται μόνο με υψηλότερα επιτόκια. Επιπλέον, οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης έχουν υποβαθμίσει το αξιόχρεό τους, το οποίο δεν είναι πλέον στην ανώτερη βαθμίδα (ΑΑΑ).
Ο Τραμπ υποσχέθηκε την διατήρηση και μετά το 2025 των φορολογικών ελαφρύνσεων, που είχε προωθήσει στην πρώτη θητεία του, συν νέες ελαφρύνσεις, όπως η μείωση του εταιρικού συντελεστή από το 21% στο 15%. Αλλά επειδή δεν θέλει να προστεθούν 7,75 τρις. δολάρια στο δημόσιο χρέος των ΗΠΑ την επόμενη 10ετία, σύμφωνα με εκτίμηση του διακομματικού Γραφείου για τον Προϋπολογισμό στο Κογκρέσο, μελετά την εναλλακτική οδό και την αλλαγή στρατηγικής.
Μετά την εξασφάλιση άλλωστε του ελέγχου και των δύο νομοθετικών σωμάτων του Κογκρέσου –της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων– από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ο Τραμπ θα έχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων κι ευελιξία στην φορολογία, καθώς δεν θα κινδυνεύει από μπλόκο των Δημοκρατικών σε τυχόν νομοσχέδιά του. Ωστόσο, είναι αρκετοί οι Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές και γερουσιαστές που έχουν εκφράσει ανησυχίες για το χρέος και ενδεχομένως υπάρξουν εσωκομματικές ενστάσεις, που θα οδηγούσαν σε μερική αλλαγή στάσης τον Τραμπ.
Η μείωση των φόρων θα ήταν πιο εύκολη ως διαδικασία, αν γινόταν προσπάθεια συγκράτησης ή μείωσης των δαπανών, ώστε να περιοριζόταν το πρόσθετο χρέος από την δημοσιονομική πολιτική του προέδρου. Η εμπειρία βέβαια των τελευταίων δεκαετιών έδειξε ότι οι προσπάθειες που έγιναν από διάφορες κυβερνήσεις στην κατεύθυνση αυτή απέτυχαν, υπό το βάρος των αντιδράσεων που προκαλούνται σε ανάλογες περιπτώσεις.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος ανακοίνωσε συν τοις άλλοις την συγκρότηση ενός άτυπου υπουργείου ή συμβουλευτικής επιτροπής, με ρόλο μέσα σε όλα να προτείνει περικοπές σπαταλών, αλλά μίλησε και για αναδιοργάνωση ή κατάργηση ομοσπονδιακών υπηρεσιών/οργανισμών. Ο ένας εκ των δύο επικεφαλής του DOGE είναι ο εξάλλου διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ, ο οποίος υποστήριξε προεκλογικά ότι θα μειώσει τις δημόσιες δαπάνες κατά τουλάχιστον 2 τρις. δολάρια.
An adviser to Donald Trump is proposing that the 60% tariffs the president-elect has vowed to impose on Chinese goods also apply to goods from any country that pass through a new port that Beijing has built in Peru https://t.co/dgS3xWpyoh
— Bloomberg Markets (@markets) November 16, 2024
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δείτε ακόμη:
Πανικός στην ΕΚΤ: Βλέπουν επίθεση Τραμπ μέσω κρυπτονομισμάτων!
