Ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός Χρίστιαν Μίτσκοσκι κατηγόρησε τη Βουλγαρία ότι έχει «εμμονή» με την συνταγματική τροποποίηση των Σκοπίων στην οποία θέλει να συμπεριληφθεί η βουλγαρική μειονότητα στη χώρα, ενώ καταφέρθηκε εναντίον της Σόφιας με πρόκληση και κατά της Ελλάδας, κάνοντας λόγο και για «πολιτική αφομοίωσης των Μακεδόνων στην Αλβανία».
Οι δηλώσεις αυτές πυροδότησαν μια νέα αντιπαράθεση ανάμεσα σε Βουλγαρία και Σκόπια.
Ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός είπε αρχικά ότι στην τελευταία απογραφή που έγινε στην Αλβανία (2023) ο αριθμός αυτών που δήλωσαν «Μακεδόνες» μειώθηκε στους 2.281, έναντι 5.512 στην απογραφή του 2011, ενώ για πρώτη φορά καταγράφηκαν πλέον 7.957 άτομα ως «Βούλγαροι», αν και στις προηγούμενες 11 απογραφές στην Αλβανία ούτε ένα άτομο δεν δήλωσε Βούλγαρος.
Κατά τον Μίτσκοσκι, αυτό οφείλεται «στην πολιτική αφομοίωσης που εφαρμόζει η Βουλγαρία μεταξύ του σλαβικού πληθυσμού στην Αλβανία», χορηγώντας του βουλγαρικά διαβατήρια και άλλες διευκολύνσεις, με αντάλλαγμα αυτοί να δηλώνουν «Βούλγαροι» και όχι «Μακεδόνες».
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Σκοπιανός είπε στη Βουλή της χώρας του: «Το πραγματικό ερώτημα είναι γιατί στη Μακεδονία οι 700-800 περίπου Βούλγαροι, που δηλώνουν ότι μητρική τους γλώσσα είναι η βουλγαρική, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο Σύνταγμα, ενώ για την Αλβανία δεν υπάρχει αυτή η απαίτηση, να συμπεριλάβει δηλαδή αυτές τις 8.000 στο Σύνταγμα; Αυτό είναι το ουσιαστικό ερώτημα».
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού, το 2021, στα Σκόπια, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,2% του πληθυσμού (συνολικά 3.500 άτομα), στοιχείο το οποίο η Σόφια αμφισβητεί καθώς θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. Βασιζόμενη και στο στοιχείο πως τα τελευταία 15 χρόνια έχει χορηγήσει πάνω από 100.000 βουλγαρικά διαβατήρια σε πολίτες των Σκοπίων.
Τα Σκόπια από την πλευρά τους υποστηρίζουν ότι οι πολίτες της χώρας που απέκτησαν βουλγαρικό διαβατήριο το έκαναν για καθαρά οικονομικούς λόγους– προκειμένου να μπορούν να εργάζονται σε χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης- και όχι επειδή διακατέχονται από βουλγαρική εθνική συνείδηση.
Για «προβοκάτσια» Μίτσκοσκι μιλούν στη Βουλγαρία
Μια πρώτη αντίδραση από πλευράς Βουλγαρίας ήλθε από το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας το οποίο καταδίκασε τις αναφορές του Σκοπιανού Πρωθυπουργού:
«Το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας εκφράζει την απογοήτευσή του και καταδικάζει κατηγορηματικά τις δηλώσεις αυτές του πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, οι οποίες όχι απλώς διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, αλλά και υποσκάπτουν τις προσπάθειες για οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Θέλουμε να υπογραμμίσουμε ότι το θέμα των δικαιωμάτων των Βουλγάρων στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας δεν είναι ένα διμερές ζήτημα μεταξύ δύο χωρών, αλλά είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα.
Θα θέλαμε επίσης να επιστήσουμε την προσοχή στο γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός πολιτών της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας έχουν αποκτήσει βουλγαρική υπηκοότητα, αναγνωρίζοντας τη βουλγαρική καταγωγή και την ταυτότητά τους. Απευθύνουμε έκκληση προς τις αρχές της Βόρειας Μακεδονίας να αποφεύγουν τη χρήση ρητορικής που υποκινεί διχασμό και μίσος και να επικεντρωθούν στην εκπλήρωση των κριτηρίων για την ένταξη στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δικαιωμάτων όλων των εθνοτικών κοινοτήτων στη χώρα».
Για «απόλυτη προβοκάτσια» από τη μεριά του Σκοπιανού πρωθυπουργού, έκανε λόγο ο Μπόικο Μπορίσοφ, αρχηγός του κόμματος GERB, του μεγαλύτερου που συμμετέχει στην κυβέρνηση συνασπισμού της Βουλγαρίας, ο οποίος πρόσθεσε ότι δεν πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία στις αναφορές αυτές του Μίτσκοσκι.
«Το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας αντέδρασε σωστά και καλά», ανέφερε ακόμη ο Μπορίσοφ.
Σύντομο ιστορικό της κόντρας
Η Βουλγαρία έχει κάνει αυτό που έπρεπε να κάνει η Ελλάδα εδώ και χρόνια, να θέσει βέτο δηλαδή στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ.
Τα Σκόπια δεν έχουν εκπληρώσει την υποχρέωσή τους για τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας ώστε ο βουλγαρικός λαός που ζει στη χώρα να αναφέρεται ως συστατικό στοιχείο του κράτους των Σκοπίων παράλληλα με άλλους μικρότερους λαούς που καταγράφονται στο σημερινό Σύνταγμα της χώρας (Αλβανοί, Τούρκοι, Ρομά, Σέρβοι, Βόσνιοι, Βλάχοι).
Η υποχρέωση αυτή των Σκοπίων απορρέει από τη συμφωνία με τη Βουλγαρία που είχε επιτευχθεί το καλοκαίρι του 2022 με τη μεσολάβηση της ΕΕ. Οι Βρυξέλλες έχουν καταστήσει σαφές προς τα Σκόπια πως χωρίς την τροποποίηση του Συντάγματος, η χώρα δεν μπορεί να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
Η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στα Σκόπια είχε αποδεχτεί τη συμφωνία, όμως δεν μπόρεσε να την υλοποιήσει, καθώς για την τροποποίηση του Συντάγματος απαιτείται πλειοψηφία 2/3 από τη Βουλή και το δεξιό κόμμα VMRO-DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, που από τον περασμένο Ιούνιο ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, δεν συναινεί σε κάτι τέτοιο.
Πρόσφατα, η ΕΕ αποσύνδεσε την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας από αυτήν των Σκοπίων και στις 15 Οκτωβρίου 2024 ξεκίνησε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τα Τίρανα, όχι όμως και με τα Σκόπια, τα οποία εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκεια τους για την εξέλιξη αυτή.
Αν είχαμε ικανή ηγεσία θα συμμαχούσαμε με τους Βούλγαρους και θα απαλείφαμε τελείως τις ανύπαρκτες “Μακεδονικές” γλώσσα και εθνικότητα. Γενετικά και φυλετικά είναι Βούλγαροι με κάποιο ποσοστό Σέρβων και Αλβανών και όσων Ελλήνων ξέμειναν στο Σιδηρούν παραπέτασμα. Γλωσσικά μιλάνε μια Βουλγαρική διάλεκτο.
Άμα όμως ανεβοκατεβαίνουν προδότες στην ηγεσία του κράτους, τι περιμένεις;