Τίτλοι τέλους για τη Μαρία Ψαθά. Η κόρη του αείμνηστου Ελληνα χρονογράφου, δημοσιογράφου και θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά έφυγε από τη ζωή, σκορπώντας τη θλίψη στους δικούς της ανθρώπους. Την είδηση του θανάτου της έκανε γνωστή ο θεατρικός παραγωγός Πάνος Κατσαρίδης με ανάρτησή του στο Instagram.
«Θα μπορούσα να γράψω δεκάδες πράγματα γι’ αυτή τη γυναίκα, για όσα ζήσαμε μαζί, για όσα μου εμπιστεύτηκε, για όσα της χρωστάω, για όσα πετύχαμε, για όσα ακόμα ονειρευτήκαμε. Θα μείνω όμως σε μια μόνο λέξη, “Ευχαριστώ”, για να μη χάσει την αξία της στα πολλά λόγια. Αντίο, κυρία Μαρία Ψαθά… Κουράγιο, Λένα μου. Συνέχισε εσύ τώρα. Οπως θα ήθελε εκείνη» σημείωσε στο αποχαιρετιστήριο μήνυμά του ο επιχειρηματίας.
Επί πολλές δεκαετίες η Μαρία Ψαθά διαχειριζόταν τα πνευματικά δικαιώματα του πατέρα της. Είχε ιδρύσει εκδοτικό οίκο με το όνομά της (Εκδόσεις Μαρία Δ. Ψαθά) από τον οποίο κυκλοφόρησαν πασίγνωστα έργα του σπουδαίου συγγραφέα, όπως «Ζητείται ψεύτης», «Φον Δημητράκης», «Ξύπνα, Βασίλη», «Φωνάζει ο κλέφτης», «Ο αχόρταγος», «Μαντάμ Σουσού», «Η Θέμις έχει κέφια», «Στο καρφί και στο πέταλο», «Στου κουφού την πόρτα», αλλά και η «Γη του Πόντου», που ήταν ίσως το σημαντικότερο έργο για τον ίδιο τον Ψαθά, καθώς αποτελεί ένα ιστορικό ντοκουμέντο από τη ζωή του, καθώς και από τους διωγμούς και την αντίσταση του Ελληνισμού της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Μάλιστα, το εν λόγω έργο φιλοξενήθηκε στις αρχές της φετινής χρονιάς στο Ράδιο Σίτυ, στη Θεσσαλονίκη, σε μία θεατρική παραγωγή με 40 ηθοποιούς, χορευτές και μουσικούς επί σκηνής, σε θεατρική μεταφορά του (επίσης Πόντιου) Πάνου Αμαραντίδη και σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλέα. Ετσι, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή και 115 από τη γέννηση του Δημήτρη Ψαθά «ζωντάνεψε» πρώτη φορά στο σανίδι η μυθιστορηματική ζωή του συγγραφέα στη γενέτειρά του, την Τραπεζούντα. Μέσα από τα μάτια του μικρού Δημήτρη οι θεατές είχαν την ευκαιρία να δουν την καθημερινή ζωή στον Πόντο της εποχής του, τις σχέσεις των ανθρώπων στις γειτονιές, τις χαρές και τις λύπες, τα γλέντια, τους χορούς, αλλά και τον πόνο τη δύσκολη ώρα του ξεριζωμού από τη γενέθλια γη…
«Ο παππούς μου μού μιλούσε για τον Πόντο, Ο τόπος όπου γεννήθηκε, η Τραπεζούντα του Πόντου, παρέμεινε η μεγάλη του αγάπη, αυτό που τον καθόρισε. Το δέσιμο με τις ρίζες του δεν κόπηκε ποτέ. Παρότι έγινε πολύ γρήγορα διάσημος, οι πιο στενοί του φίλοι παρέμειναν εκείνοι από τα παιδικά του χρόνια στον Πόντο, όπως ο Χάρης Καλλιφατίδης που ερχόταν στο σπίτι μας τις Κυριακές ή τις γιορτές ως ο στενότερος και πιο έμπιστος φίλος του. Τη γενέθλια γη ποτέ δεν την ξέχασε και φτασμένος πια συγγραφέας συνέγραψε το αυτοβιογραφικό-ιστορικό χρονικό του “Γη του Πόντου”, 550 σελίδων» έχει δηλώσει σε συνέντευξή της η κόρη της Μαρίας Ψαθά και του δημοσιογράφου Κώστα Νίτσου και εγγονή του συγγραφέα Λένα Νίτσου-Ψαθά, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει τη διεύθυνση των εκδόσεων, συνεχίζοντας το σημαντικό έργο της μητέρας της.
Σκηνοθέτες
Η αείμνηστη Μαρία Ψαθά είχε οργανώσει σειρά από αφιερωματικές εκδηλώσεις για τον πατέρα της σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ συνεργάστηκε με πολλούς θεατρικούς παραγωγούς, σκηνοθέτες και ηθοποιούς για την παρουσίαση των διαχρονικών έργων του Δημήτρη Ψαθά. Μία από τις σημαντικές συνεργασίες ήταν και αυτή για τη «Μαντάμ Σουσού», που ανέβηκε το 2018 στο θέατρο Παλλάς, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, με πρωταγωνίστρια τη Δήμητρα Παπαδοπούλου, αλλά και το «Ξύπνα, Βασίλη», που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο επίσης, το 2018, σε σκηνοθεσία Αρη Μπινιάρη, με τον Γιώργο Γάλλο.
Η Μαρία Ψαθά υπήρξε και αρωγός των ποντιακών σωματείων και των σχολείων που ζητούσαν να ανεβάσουν οι θεατρικές τους ομάδες τα έργα του κορυφαίου συγγραφέα. Ηξερε πως αυτός ήταν ένας υπέροχος τρόπος να μεταλαμπαδευτεί το έργο του Ψαθά στις νέες γενιές. Η κηδεία της Μαρίας Δ. Ψαθά έγινε σε στενό οικογενειακό κύκλο στις 16 Αυγούστου, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία των παιδιών της Οδυσσέα-Ελένης, Λένας-Δημήτρη, Λίζας-Παναγιώτη και των εγγονών της Μαρίλης και Ελλης.
Δείτε επίσης:
Μαρία Ψαθά: Έφυγε από τη ζωή η κόρη Δημήτρη Ψαθά