Επιβεβαίωση της καταστροφής που έχει επιφέρει η πανδημία στην ελληνική οικονομία αποτελεί η 7η Μεταμνημονιακή Αξιολόγηση της χώρας. Η Κομισιόν προβλέπει ότι το 2020 θα κλείσει με ύφεση 9% και ανεργία κοντά στο 20%.
Η λέξη που κυριαρχεί στις 130 σελίδες της έκθεσης είναι η αβεβαιότητα. Αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην οικονομία.
«Αγκάθι» εκκρεμείς συντάξεις και αναδρομικά
Σύμφωνα με την αξιολόγηση που δόθηκε στη δημοσιότητα, το έλλειμμα του 2020 θα εκτιναχθεί στο 5,8% του ΑΕΠ, χωρίς να υπολογίζονται οι εκτιμώμενες επιδράσεις από την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων για τις συντάξεις. Η καταβολή των αναδρομικών εκτιμάται ότι θα προκαλέσει επιπλέον επιβάρυνση 0,8% του ΑΕΠ, ανεβάζοντας το έλλειμμα στο 6,6%.
Η Κομισιόν θεωρεί ότι το 2021 θα υπάρξει ανάκαμψη της οικονομίας κατά 6%, ενώ η επαναφορά του ΑΕΠ στα επίπεδα του 2019 δεν αναμένεται πριν από το 2022.
Σε γενικές γραμμές η Επιτροπή θεωρεί ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει καλά στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στις οποίες έχει δεσμευθεί για την ελληνική οικονομία, βγάζει όμως κίτρινη κάρτα για τις καθυστερήσεις στη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και κυρίως για την αύξηση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης.
Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και καθυστερήσεις
Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου ανέρχονται σε 1,5 δισ. ευρώ, ποσό υψηλότερο κατά 667.000.000 ευρώ σε σχέση με τον στόχο έναντι του οποίου είχε δεσμευθεί η κυβέρνηση. Οσον αφορά τις εκκρεμείς συντάξεις, οι ελληνικές Αρχές έχουν δεσμευθεί για επικαιροποίηση των στόχων στο τέλος Οκτωβρίου.
Οσον αφορά τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τα μέτρα στήριξης υπολογίζονται σε 3,1 δισ. ευρώ (1,9% του ΑΕΠ) στο μέτωπο της μείωσης των φορολογικών βαρών, σε 4,1 δισ ευρώ (2,4% του ΑΕΠ) από την πλευρά των δαπανών και σε 5,9 δισ. ευρώ (3,5% του ΑΕΠ) ως προς την αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία.
Σχολιάζοντας την έκθεση, ο Χρήστος Σταϊκούρας σημείωσε ότι ολοκληρώθηκε με επιτυχία η έβδομη έκθεση αξιολόγησης των θεσμών, στο πλαίσιο του καθεστώτος ενισχυμένης εποπτείας στο οποίο εισήλθε η χώρα το καλοκαίρι του 2018. «Πρόκειται για την τέταρτη θετική έκθεση αξιολόγησης των θεσμών σε λιγότερο από έναν χρόνο. Η έκθεση επισημαίνει την έγκαιρη και στοχευμένη υλοποίηση ενός μεγάλου πακέτου μέτρων, προκειμένου να περιοριστούν οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της πανδημίας» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις δεν αρκούν για την επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, στο οποίο καταγράφονται καθυστερήσεις, όπως επισημαίνεται και στη χθεσινή, έβδομη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αξιοποίηση κρατικών ακινήτων
Στην έκθεση τονίζονται τα σοβαρά προβλήματα με την αξιοποίηση κρατικών ακινήτων, που πάει από χρόνο σε χρόνο, τη μεταβίβαση του συγκροτήματος του Ολυμπιακού Σταδίου (ΟΑΚΑ) στο Υπερταμείο κ.ά. Επισημαίνεται, επίσης, πως τους τελευταίους μήνες αποφασίστηκε να προχωρήσουν, παρά την πανδημία, ορισμένοι διαγωνισμοί του ΤΑΙΠΕΔ, όπως, για τα περιφερειακά λιμάνια.
Για το Ελληνικό η έκθεση αναφέρει πως υπάρχουν αρκετές εκκρεμότητες για το οικονομικό κλείσιμο της συμφωνίας με τη Lamda Development, είτε επειδή δεν έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις είτε επειδή αναμένονται αποφάσεις της Δημόσιας Διοίκησης. Εκτός από τη γνωστή υπόθεση με την άδεια καζίνου, εκκρεμεί και η οριστικοποίηση της συμφωνίας κατανομής της έκτασης του Ελληνικού και της παραλιακής ζώνης του Αγίου Κοσμά μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Lamda Development.
Η συμφωνία που επετεύχθη τον περασμένο Φεβρουάριο δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί σε νομοθετικό κείμενο. Το αντίστοιχο νομοθετικό κείμενο για τα δικαιώματα επιφανείας έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών και βρίσκεται προς εξέταση στο Κτηματολόγιο, ώστε στη συνέχεια να κατατεθεί στη Βουλή. Επισημαίνεται πως εκκρεμούν αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) επί προσφυγών κατοίκων και φορέων, που θα συζητηθούν τον επόμενο μήνα.
Πολλές οι εκκρεμότητες και μακριά από τις προσδοκίες
Πολλές είναι οι εκκρεμότητες στην Εγνατία Οδό, αν και στο ΤΑΙΠΕΔ ανεπισήμως υποστηρίζουν πως δεν θα δοθεί νέα παράταση στον διαγωνισμό για τη σύμβαση παραχώρησης και θα ζητηθούν δεσμευτικές προσφορές στις αρχές Δεκεμβρίου.
Στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισημαίνονται οι καθυστερήσεις με την αδειοδότηση των τελευταίων 14 σηράγγων, την κατασκευή των νέων μετωπικών και πλευρικών διοδίων, τις εργασίες αποκατάστασης ορισμένων γεφυρών και την κατασκευή τριών Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών.
«Πολύ μακριά από τις αρχικές προσδοκίες» βρίσκεται, σύμφωνα με την έκθεση, το σχέδιο αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας που προωθεί η ΕΤΑΔ, ενώ επισημαίνονται οι «σοβαρές νομικές προκλήσεις» (η διαμάχη με τον όμιλο Μαντωνανάκη, ο οποίος έχει απαιτήσεις εκατοντάδων εκατ. ευρώ με βάση διαιτητικές αποφάσεις) που αντιμετωπίζει η τελευταία.