Πέντε κατηγορίες επιδοτήσεων ανάλογα με το εισόδημα των αιτούντων περιλαμβάνει το νέο «Εξοικονομώ». Τα αποκαλυπτήρια του προγράμματος, προϋπολογισμού 632.000.000 ευρώ, έγιναν χθες από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω της προδημοσίευσης του οδηγού.
Φιλοδοξία της ηγεσίας του ΥΠΕΝ είναι το «Εξοικονομώ» να αρχίσει να «τρέχει» τον Οκτώβριο, με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών.
Οι αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα είναι πολλές. Η πρώτη και σημαντικότερη αφορά τον τρόπο υποβολής των αιτήσεων. Οι φωνές διαμαρτυρίας από πολίτες και μηχανικούς όλης της χώρας εισακούστηκαν και το σύστημα αλλάζει.
Επιτέλους καταργείται η λογική «όποιος προλάβει πρόλαβε», που δημιούργησε τεράστια προβλήματα σε όλους τους προηγούμενους κύκλους του «Εξοικονομώ». «Για να κάνουμε το πρόγραμμα πιο δίκαιο καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση των αιτήσεων, δημιουργούμε λίστα επιλαχόντων, ενώ θεσπίζουμε ως σημαντικότερο κριτήριο την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων» υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας περιγράφοντας το πλαίσιο του νέου προγράμματος.
Πλέον, η υποβολή των αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την επικράτεια. Η πλατφόρμα, δηλαδή, δεν θα ανοίγει σε διαφορετική ημερομηνία ανά περιφέρεια, όπως γινόταν έως σήμερα. Παράλληλα, για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια.
Πέρα απ’ αυτό, στο νέο «Εξοικονομώ» τροποποιούνται κριτήρια αξιολόγησης. Τα ποσοστά επιδότησης κλιμακώνονται ανάλογα με το εισόδημα, ενώ πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολυτέκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης. Επίσης εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπόψη οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.
Ειδικότερα, για τις αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία διαμορφώνονται πέντε κατηγορίες επιδοτήσεων, με το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης να ορίζεται ως εξής:
- για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 75%
- για ατομικό εισόδημα 5.000-10.000 ευρώ και οικογενειακό 10.000-20.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 70%
- για ατομικό εισόδημα 10.000-20.000 ευρώ και οικογενειακό 20.000-30.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 55%
- για ατομικό εισόδημα 20.000-30.000 ευρώ και οικογενειακό 30.000-40.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 45%
- για ατομικό εισόδημα 30.000-50.000 ευρώ και οικογενειακό 40.000-60.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 40%
Τα συγκεκριμένα ποσοστά επιδότησης αφορούν τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα. Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από πρόσωπο διαφορετικό από τον αιτούντα (δωρεάν παραχώρηση / ενοικίαση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι σταθερό (40%) και ανεξάρτητο της εισοδηματικής κατηγορίας.
Το ποσοστό επιχορήγησης αφορά τον επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου, στη βάση σχετικού αιτήματος του ωφελουμένου.
Μπόνους στην επιχορήγηση για τις πολυκατοικίες
Στο νέο πρόγραμμα προβλέπονται κίνητρα για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε πολυκατοικίες, με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
Όταν στην αίτηση μιας πολυκατοικίας συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος. Αντίθετα, καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών.
Για να υποβληθεί αίτηση η πολυκατοικία πρέπει να έχει σε ισχύ αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) «διαχείρισης πολυκατοικίας». Η σχετική αίτηση πολυκατοικίας από τον εκπρόσωπο των ιδιοκτητών, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθέναν από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα υποβάλλονται ύστερα από απόφαση γενικής συνέλευσης.
Μαζί με την αίτηση υποβάλλεται και Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά το τμήμα του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, συνοδευόμενο από έντυπο πρότασης παρεμβάσεων. Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που δεν εντάσσονται ή δεν θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην Απόφαση Γενικής Συνέλευσης Πολυκατοικίας με ίδια κεφάλαια.
Όπως στις αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, έτσι και σε εκείνες των πολυκατοικιών θα πρέπει μέσω των παρεμβάσεων να επιτυγχάνεται η αναβάθμιση κατά τρεις ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στο α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Κατάστασης.
Ποιοι βγαίνουν εκτός
Όπως αναφέρεται στον οδηγό του προγράμματος, οι παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης όσων καταφέρουν να ενταχθούν (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα δώδεκα μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
Προσοχή όμως: Εντός των έξι μηνών του εν λόγω διαστήματος θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον το 30% των επιλέξιμων εργασιών, βάσει του επιλέξιμου προϋπολογισμού.
Σε διαφορετική περίπτωση, η αίτηση θα οδηγείται σε απένταξη. Πέραν του ανωτέρω διαστήματος των 12 μηνών ολοκλήρωσης του έργου, δίνεται δυνατότητα παράτασης για προκαθορισμένο διάστημα, σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος, κατόπιν εξέτασης αιτιολογημένου αιτήματος.
Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση φτάνει στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά περισσότερες κατοικίες κατά 38% συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο του νέου «Εξοικονομώ» δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά, με ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100.000.000 ευρώ, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.
