Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζεται η υποβολή των δηλώσεων για το φετινό επίδομα θέρμανσης, καθώς κατά μέσο όρο κατατίθενται σχεδόν 4.000 αιτήσεις κάθε μέρα, με τα νοικοκυριά να προσπαθούν να λάβουν όσο πιο σύντομα τα χρήματα της ενίσχυσης και στη συνέχεια να προχωρήσουν στην αγορά.
Λόγω του ισχυρού κύματος ακρίβειας που έχει εκτοξεύσει τις τιμές του πετρελαίου πάνω από 40% σε σχέση με πέρυσι, το οικονομικό επιτελείο προχώρησε σε διεύρυνση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, αυξάνοντας παράλληλα και το ποσό του επιδόματος, προκειμένου να καλυφθεί μέρος των ανατιμήσεων. Το φετινό επίδομα κυμαίνεται από τα 100 έως τα 750 ευρώ, ωστόσο το ανώτατο όριο αναμένεται να λάβουν ελάχιστες περιοχές της χώρας, ενώ προϋπόθεση είναι να βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας και το νοικοκυριό να αριθμεί πολλά μέλη.
Στο επίδομα θέρμανσης αναμένεται να είναι επιλέξιμο το 80% των νοικοκυριών που θα καταναλώσουν τις επιδοτούμενες μορφές καυσίμου: πετρέλαιο θέρμανσης εσωτερικής καύσης (ντίζελ), φυσικό αέριο, υγραέριο, καυσόξυλα και βιομάζα (πέλετ). Υπολογίζεται ότι περί τα 1.800.000 νοικοκυριά καταναλώνουν τις εν λόγω μορφές καυσίμου, εκ των οποίων περί τα 1.450.000 νοικοκυριά είναι επιλέξιμα για το συγκεκριμένο επίδομα.
Το 2020 υπέβαλαν αίτημα και έλαβαν το επίδομα 707.328 νοικοκυριά και φέτος ο αριθμός των πολιτών που θα λάβει την ενίσχυση, λαμβάνοντας υπόψη τη διεύρυνση των κριτηρίων αλλά και το αυξημένο ενδιαφέρον λόγω αύξησης του επιδόματος, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1.000.000.
Ποιοι πληρώνονται πρώτοι
Η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 15 Δεκεμβρίου, προκειμένου ο πρώτος κύκλος καταβολής του επιδόματος να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2021. Θα έχει προηγηθεί, όμως, η προκαταβολική πληρωμή των δικαιούχων στις 10 Δεκεμβρίου, που είχαν λάβει και πέρυσι το επίδομα θέρμανσης, και αυτό για να έχουν την οικονομική δυνατότητα να παραγγείλουν άμεσα πετρέλαιο θέρμανσης, αρκεί να υποβάλουν την αίτηση έως τις 30 Νοεμβρίου.
Στην πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων τα εισοδηματικά και περιουσιακά τους κριτήρια παραμένουν στα περσινά επίπεδα. Μάλιστα, φέτος έχουν διευρυνθεί σημαντικά, με στόχο να καλυφθούν ακόμα περισσότερα νοικοκυριά. Συγκεκριμένα, πέρα από την προκαταβολή θα γίνουν άλλες τρεις πληρωμές ως εξής:
- Έως την 30ή Δεκεμβρίου 2021 για το σύνολο των αγορών που θα τιμολογηθούν έως την 30ή Νοεμβρίου και υπό την προϋπόθεση καταχώρισης των απαιτούμενων στοιχείων έως τη 15η Δεκεμβρίου.
- Έως την 28η Φεβρουαρίου 2022 για το σύνολο των αγορών που θα τιμολογηθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2022 και υπό την προϋπόθεση καταχώρισης των απαιτούμενων στοιχείων έως τη 15η Φεβρουαρίου 2022.
- Έως την 29η Απριλίου 2022 για το σύνολο των αγορών που θα τιμολογηθούν έως την 31η Μαρτίου 2022 και υπό την προϋπόθεση καταχώρισης των απαιτούμενων στοιχείων έως τη 15η Απριλίου 2022.
Ειδικά για το φυσικό αέριο θα καταχωρίζονται έως την 31η Μαΐου 2022 δικαιολογητικά αγορών της περιόδου από 1/10/2021 έως 31/03.2022 με ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού πληρωμής έως τη 16η Μαΐου 2022 και το αντίστοιχο ποσό επιδόματος θα καταβάλλεται έως τη 15η Ιουνίου 2022.
Προσοχή στα τιμολόγια
Βασική προϋπόθεση για τη λήψη του επιδόματος είναι να πραγματοποιηθεί η αγορά καυσίμου, καθώς, εφόσον δεν υποβάλει κανένα τιμολόγιο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, θα κληθεί να επιστρέψει το ποσό της προκαταβολής. Θα πρέπει να επισημανθεί πως ένας δικαιούχος για να λάβει ολόκληρο το επίδομα θα πρέπει η αξία των καυσίμων που αγοράζει να είναι διπλάσια του επιδόματος που του αναλογεί. Αξίζει να σημειωθεί πως το ποσό που θα προκαταβάλλεται θα αφαιρείται από τις αμέσως επόμενες καταβολές του επιδόματος.
Τα κριτήρια και οι δικαιούχοι
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι φυσικά πρόσωπα, άγαμα ή έγγαμα ή σε κατάσταση χηρείας ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή εν διαστάσει ή διαζευγμένα, τα οποία για τη θέρμανσή τους καταναλώνουν πετρέλαιο εσωτερικής καύσης θέρμανσης ή φυσικό αέριο ή υγραέριο ή καυσόξυλα ή βιομάζα (πέλετ) ή θερμική ενέργεια μέσω τηλεθέρμανσης.
Το φετινό επίδομα υπολογίζεται ότι θα λάβουν περισσότερα από 1.000.000 νοικοκυριά, καθώς το κονδύλι θα ανέλθει συνολικά σε 168.000.000 ευρώ, από 84.000.000 ευρώ πέρυσι. Συγκεκριμένα, οι φετινοί δικαιούχοι είναι:
- Άγαμοι φορολογούμενοι ή έγγαμοι σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει, οι οποίοι κατά το προηγούμενο έτος είχαν ετήσιο συνολικό εισόδημα μέχρι 14.000 ευρώ και κατείχαν την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους κτίσματα και εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας μέχρι 180.000 ευρώ.
- Έγγαμοι και συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης φορολογούμενοι, οι οποίοι το προηγούμενο έτος είχαν ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ και την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους κατείχαν κτίσματα και εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ. Τα όρια προσαυξάνονται για κάθε εξαρτώμενο τέκνο κατά 3.000 ευρώ.
Έτσι, το εισοδηματικό όριο αυξάνεται σε 23.000 ευρώ για οικογένεια με ένα τέκνο, 26.000 ευρώ για οικογένεια με δύο τέκνα και 29.000 ευρώ για οικογένεια με τρία τέκνα.
Στο φετινό επίδομα θέρμανσης δικαιούχοι είναι και οι καταναλωτές καυσόξυλων και βιομάζας (πέλετ) που το ακίνητό τους βρίσκεται σε οικισμό με πληθυσμό ίσο ή κατώτερο των 3.500 κατοίκων και ο αντίστοιχος συντελεστής επιδότησης είναι ίσος ή μεγαλύτερος του 0,8.
Επίσης, για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης στους καταναλωτές θερμικής ενέργειας μέσω τηλεθέρμανσης τίθεται ως πρόσθετη προϋπόθεση το ακίνητο να βρίσκεται σε έναν από τους Δήμους Σερρών, Εορδαίας, Κοζάνης, Αμυνταίου ή Μεγαλόπολης.
Πώς υπολογίζεται το επίδομα
Το νέο σύστημα υπολογισμού βασίζεται σε μελέτη της ΕΜΥ, η οποία χώρισε την Ελλάδα σε 200.000 τετράγωνα (διαστάσεων 750μ. X 750μ.), ώστε να αποτυπώνονται με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια οι κλιματικές και γεωγραφικές παράμετροι. Έτσι, σε κάθε περιοχή το ύψος του επιδόματος θέρμανσης υπολογίζεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες θέρμανσης που έχει, αναλόγως του υψομέτρου, της απόστασης από τη θάλασσα, αλλά και του αριθμού των ημερών κατά τη διάρκεια του χρόνου που έχει θερμοκρασίες χαμηλότερες των 15,5 βαθμών Κελσίου (βαθμοημέρες).
Ο υπολογισμός του ποσού που καταβάλλεται ως επίδομα θέρμανσης είναι εξατομικευμένος, αφού εξαρτάται από δύο νέες παραμέτρους. Η πρώτη αφορά την περιοχή κατοικίας των δικαιούχων, η οποία καθορίζεται από τον Ταχυδρομικό Κώδικα της διεύθυνσης που έχει δηλωθεί στην αίτηση, ενώ η δεύτερη αφορά τον αριθμό των ανήλικων μελών της οικογένειας, με κάθε ανήλικο μέλος να δίνει προσαύξηση του επιδόματος κατά 20% από το 10% που ίσχυε την περσινή χρονιά.
Το ύψος του επιδόματος καθορίζεται στο ποσό των 300 ευρώ, από 220 ευρώ πέρυσι, πολλαπλασιαζόμενο με τον συντελεστή επιδότησης ανά οικισμό, στον οποίο βρίσκεται η κύρια κατοικία. Το ελάχιστο επίδομα θέρμανσης αυξάνεται από τα 80 ευρώ στα 100 ευρώ και το «ταβάνι» μπαίνει στα 750 ευρώ, από τα 650 ευρώ πέρυσι.
Ο «χάρτης» της επιδότησης
Με το κύμα των ανατιμήσεων να «χτυπά» τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς των οικογενειών που ανήκουν στη μεσαία τάξη, αυτή η αύξηση του επιδόματος δεν θα μπορέσει να καλύψει τις αυξήσεις στις τιμές που προκαλεί η ακρίβεια. Παρότι ο επίδομα θα είναι αυξημένο για μια μέση οικογένεια με δύο παιδιά κατά 59%, κατά 36% χωρίς τέκνα και μέχρι 68% με τρία τέκνα, οι καταναλωτές θα πρέπει να βάλουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, καθώς το ενισχυμένο επίδομα που χορηγεί το κράτος δεν αρκεί να καλύψει την εκτόξευση των τιμών.
Μια οικογένεια με δύο παιδιά στην περιοχή του Χολαργού Αττικής, με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ και αξία ακινήτου 150.000 ευρώ, για να βάλει 500 λίτρα πετρέλαιο θα πρέπει να δαπανήσει 564,5 ευρώ (με βάση τη μέση τιμή) και θα λάβει επίδομα 226,8 ευρώ, δηλαδή θα ξοδέψει «καθαρά» 337,7 ευρώ. Ομως πέρυσι, με την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης κοντά στα 0,82 ευρώ ανά λίτρο, για την ίδια ποσότητα ξόδεψε 410 ευρώ και έλαβε επίδομα 142,5 ευρώ, δηλαδή η θέρμανση του κόστισε 267,5 ευρώ. Σε σχέση με πέρυσι το συγκεκριμένο νοικοκυριό θα πρέπει να ξοδέψει 70,2 ευρώ περισσότερα για τη θέρμανσή του.
Αντίστοιχα, μια τετραμελής οικογένεια στο Καρπενήσι, με τη μέση τιμή πετρελαίου θέρμανσης στο 1,214 ευρώ, για 1.000 λίτρα πετρελαίου πέρυσι δαπάνησε 859 ευρώ (μέση τιμή 0,859 ευρώ) και φέτος 1.214 ευρώ. Μετά το επίδομα, για να θερμανθεί ξόδεψε 760,4 ευρώ, έναντι 600,9 ευρώ πέρυσι, δηλαδή φέτος θα καταβάλει 159,5 ευρώ περισσότερα. (βλ. πίνακα 1)
Η κοροϊδία
Παρά τη διεύρυνση των κριτηρίων, ελάχιστα θα είναι τα νοικοκυριά και θα μπορέσουν να λάβουν το επίδομα των 750 ευρώ. Σύμφωνα με υπολογισμούς, το ανώτατο ποσό θα πρέπει να διαμένει στο Βελούχι Ευρυτανίας ή στη Βίγλα Πρεσπών και, μάλιστα, να είναι πολύτεκνη.
Συγκεκριμένα, μια οικογένεια χωρίς παιδιά στο Βελούχι Ευρυτανίας θα πάρει επίδομα 486 ευρώ, όταν πέρυσι είχε λάβει 427,7 ευρώ. Για να φτάσει στην ανώτατη επιδότηση των 750 ευρώ θα πρέπει να έχει σχεδόν… 6 παιδιά. Το Βελούχι διαθέτει συντελεστή 1,62 που θα πρέπει πολλαπλασιαστεί με τη βάση υπολογισμού των 300 ευρώ και στη συνέχεια να προσαυξηθεί κατά 20% για κάθε προστατευόμενο μέλος.
Στον αντίποδα, υπάρχουν περιοχές που ακόμα και πολυμελείς οικογένειες θα λάβουν το ελάχιστο επίδομα, καθώς τα ποσά που δικαιούνται είναι χαμηλότερα από το κατώτατο πλαφόν που προβλέπει ο νόμος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι περιοχές όπως το Ηράκλειο της Κρήτης και η Ρόδος, καθώς τόσο οι άγαμοι όσο και οι οικογένειες με δύο παιδιά θα λάβουν το ελάχιστο επίδομα των 100 ευρώ.
Πέρα από το Βελούχι Ευρυτανίας, την πρώτη πεντάδα με τους υψηλότερους συντελεστές, που συνεπάγεται και το περισσότερο κρύο σε όλη τη χώρα, συμπληρώνουν: η Βίγλα Φλώρινας, η Αγία Παρασκευή Κοζάνης, το Κάτω Βέρμιο Ημαθίας και το Δασικό Χωριό Ξάνθης.
Να σημειωθεί πως το Κάτω Νευροκόπι, μια περιοχή που θεωρείται παραδοσιακά ότι διαθέτει «πολικές» θερμοκρασίες, βρίσκεται στην… 951η θέση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, με συντελεστή 1,08, που σημαίνει ότι ένας άγαμος θα λάβει επίδομα 324 ευρώ, από 285,1 ευρώ πέρυσι και μια τετραμελής οικογένεια θα δει στον λογαριασμό της 388,8 ευρώ, έναντι 342,1 ευρώ την περσινή περίοδο. (βλ. Πίνακα 2)
Σπάνε ρεκόρ οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης
Πάντως, ήδη σε πολλές περιοχές οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης έχουν σπάσει το φράγμα του 1,20 ευρώ. Να σημειωθεί ότι πέρυσι τέτοιο καιρό η μέση τιμή ήταν στο 0,798 ευρώ και άρα η επιβάρυνση, φέτος, ανά τόνο ξεπερνά τα 360 ευρώ κατά μέσο όρο. Με βάση τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου, τα οποία αλλάζουν καθημερινά, οι τιμές «ρεκόρ» καταγράφονται στις εξής περιοχές:
- Κυκλάδες: 1,307 ευρώ
- Λέσβος: 1,296 ευρώ
- Ρέθυμνο: 1,227 ευρώ
- Φωκίδα: 1,218 ευρώ
- Δωδεκάνησα: 1,217 ευρώ
- Ευρυτανία: 1,214 ευρώ
- Σάμος: 1,211 ευρώ
- Μαγνησία: 1,211 ευρώ
- Κέρκυρα: 1,210 ευρώ
- Γρεβενά: 1,187 ευρώ
- Φθιώτιδα: 1,182 ευρώ
- Θεσσαλονίκη: 1,142 ευρώ
- Αττική: 1,129 ευρώ
Να σημειωθεί ότι αυτές είναι οι μέσες τιμές, κάτι που σημαίνει ότι ανά επιμέρους περιοχή ή για διανομές μικρότερων ποσοτήτων οι τιμές είναι μεγαλύτερες.
