Με αγριεμένες διαθέσεις επιστρέφει ο έλεγχος των δανειστών, καθώς από σήμερα ξεκινά σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων η 13η μεταμνημονιακή αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Με δεδομένο ότι ο νέος έλεγχος ανοίγει τον δρόμο για την έξοδο της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία, οι δανειστές θέλουν να κλείσουν κάθε εκκρεμότητα του παρελθόντος, καθώς υπάρχουν «ουρές» από τις αξιολογήσεις του 2019.
Τα τεχνικά κλιμάκια και τη μεθεπόμενη εβδομάδα οι επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να πάρουν στα χέρια τους το «κοστολόγιο» των νέων μέτρων στήριξης που σχεδιάζει η κυβέρνηση, τόσο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής όσο και της υγειονομικής κρίσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σκέψη για ένα επιπλέον «κούρεμα» στα ποσά των επιστρεπτέων προκαταβολών, τα οποία οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που τα έλαβαν θα πρέπει να τα επιστρέψουν στο κράτος σε 60 μηνιαίες δόσεις, αρχής γενομένης τον Ιούνιο του 2022, μετά την εξάμηνη παράταση που ανακοίνωσε πρόσφατα το οικονομικό επιτελείο.
Προβληματισμός επικρατεί στο υπουργείο Οικονομικών για το «καυτό» θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, η οποία έχει καταργηθεί για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών νοικοκυριών από τον Ιούνιο του 2020. Τους τελευταίους μήνες υπάρχει μια άτυπη συμφωνία, η οποία προβλέπει πως της προστασίας επωφελούνται μόνο τα ευάλωτα νοικοκυριά που έχουν υποβάλει σχετικό αίτημα στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους ότι επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο πτωχευτικό νόμο.
Ωστόσο, για να «τρέξουν» οι διαδικασίες μιας πτώχευσης, προκειμένου ο δανειολήπτης να απαλλαγεί από το σύνολο των χρεών του με παράλληλη απώλεια της περιουσίας του, απαιτείται η ενεργοποίηση του ιδιωτικού φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων, στον οποίο θα περνούν τα ακίνητα των συγκεκριμένων δανειοληπτών.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, ο φορέας θα έπρεπε να ξεκινήσει τη λειτουργία του στο τέλος του ερχόμενου Μαρτίου, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, παρουσιάζονται καθυστερήσεις και, πλέον, εκτιμάται ότι θα μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή στα τέλη του έτους. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μια νέα διαπραγμάτευση για επέκταση του άτυπου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών έως τουλάχιστον το φθινόπωρο του 2022.
Φαίνεται πως οι δανειστές, όμως, θα πιέσουν για αθρόους πλειστηριασμούς των νοικοκυριών που δεν έχουν απολύτως καμία προστασία, δηλαδή αυτών που ανήκουν στη συντριπτική πλειοψηφία των δανειοληπτών.
Υπενθυμίζεται πως τα ακίνητα των πτωχευμένων δανειοληπτών θα περνούν στα χέρια του νέου φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων, έχοντας τη δυνατότητα να καταβάλλουν μηνιαίο ενοίκιο και να παραμείνουν σε αυτά πλέον ως ενοικιαστές. Μάλιστα, θα έχουν το δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου τους ύστερα από 12 χρόνια, στις τρέχουσες εμπορικές αξίες εκείνης της εποχής, χωρίς να συνυπολογίζονται ούτε οι δόσεις του δανείου που έχουν καταβάλει έως σήμερα ούτε και τα ενοίκια που θα πληρώνουν κάθε μήνα στον φορέα.
Ποιες εκκρεμότητες «καίνε» το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Μητσοτάκη
Αρκετές από τις εκκρεμότητες που θα πρέπει να κλείσει άμεσα το οικονομικό επιτελείο έρχονται ως «ουρά» ακόμα και από το 2018 και το 2019, καθώς πολλές εξ αυτών παρουσίασαν σημαντικές καθυστερήσεις λόγω και της πανδημίας. Μεταξύ άλλων, οι εκκρεμότητες της 13ης αξιολόγησης είναι:
ΕΝΦΙΑ: Το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να παρουσιάσει στους θεσμούς τα αποτελέσματα της άσκησης από το ριζικό «λίφτινγκ» στον ΕΝΦΙΑ, με φόντο την ανακοίνωση των αντικειμενικών αξιών. Το τελικό σχέδιο -που προβλέπει μείωση του φόρου κατά 3%-4%, και όχι το 8% που αποτελεί προεκλογική δέσμευση-, μόλις λάβει την έγκριση των δανειστών, θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση, προκειμένου στη συνέχεια να αρχίσει η ανάρτηση των νέων εκκαθαριστικών.
Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι οι πληρωμές του φόρου να αρχίσουν από τον Μάρτιο του 2022 και να ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυξημένο φόρο αναμένεται να καταβάλουν ιδιοκτήτες ακινήτων σε 3.500 περιοχές της χώρας που έως σήμερα δεν είχαν ενταχθεί στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών. Μάλιστα, για τα φυσικά πρόσωπα αναμένεται να καταργηθεί ο συμπληρωματικός φόρος που επιβάλλεται σε περιουσίες άνω των 250.000 ευρώ.
Ληξιπρόθεσμα χρέη: Το τεράστιο «στοκ» των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα θα έπρεπε να είχε εκκαθαριστεί έως το τέλος του 2021, ωστόσο το οικονομικό επιτελείο δεν έχει καταφέρει ακόμα να δώσει λύση σε αυτή την εξίσωση. Θα πρέπει να σημειωθεί πως η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών βρίσκεται σε κάθε αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας και έως σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί, αποτελώντας ένα από τα μεγάλα «αγκάθια».
Στην ίδια κατηγορία βρίσκεται και το σχέδιο μηδενισμού των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης. Με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει το υπουργείο Εργασίας, αυτό θα έχει συμβεί έως τα μέσα του 2022.
Αποκρατικοποιήσεις: Το Υπερταμείο έχει ολοκληρώσει την επικαιροποίηση του στρατηγικού του σχεδίου. Παράλληλα, το TAIΠEΔ έχει ανακοινώσει ήδη το δικό του επικαιροποιημένο, εμπροσθοβαρές σχέδιο για το 2022, ώστε να καλύψει πλήρως τους στόχους, εκκινώντας από το project της νέας παραχώρησης της Αττικής Οδού και επιταχύνοντας τις παραχωρήσεις των τεσσάρων περιφερειακών λιμανιών (Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου).
ΑΑΔΕ: Η φάση δοκιμών για το διατερματικό πληροφοριακό σύστημα είσπραξης έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς, αλλά πλέον αναμένεται η πλήρης λειτουργία του να επιτευχθεί έως τον Απρίλιο του 2022.
Πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη: Το νομοσχέδιο θα πρέπει να έχει ψηφιστεί έως τον Φεβρουάριο του 2022. Η προγραμματισμένη αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου που ανακοινώθηκε το 2019 έχει σημειώσει σημαντικές καθυστερήσεις. Το πρόσθετο προσωπικό θα επιτρέψει το άνοιγμα περίπου 60 νέων Πρωτοβάθμιας Υγείας Μονάδων Φροντίδας.
